ΘΕΜΑ: Δημόσια Ανακοίνωση της FATF σχετικά με χώρες που εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες στην αντιμετώπιση του Ξεπλύματος Χρήματος και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, κατόπιν της Ολομέλειας του Φεβρουάριου 2016.

Με τις διατάξεις του άρθ. 6, παρ. 3, περ. ε' του ν. 3691/2008, όπως ισχύει, ορίζεται η υποχρέωση της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης, ως αρμόδιας αρχής, να ενημερώνει τα εποπτευόμενα από αυτήν υπόχρεα πρόσωπα για πληροφορίες και καταστάσεις που αφορούν τη συμμόρφωση ή μη χωρών προς την κοινοτική νομοθεσία και τις συστάσεις της FATF (Ομάδα Χρηματοπιστωτικής Δράσης). Κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Η FATF, σε συνέχεια των πρωτοβουλιών της για την προστασία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος από τους κινδύνους που ελλοχεύει η χρησιμοποίησή του για σκοπούς ξεπλύματος χρήματος ή και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, κατόπιν της Ολομέλειας που έλαβε χώρα στο Παρίσι στις 17-19 Φεβρουάριου 2016, μεταξύ άλλων:

• εξέδωσε δύο έγγραφα σχετικά με τις χώρες που εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες στην αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και ξεχωριστή ανακοίνωση σχετικά με τη Βραζιλία,
• ενέκρινε την Ενιαία Στρατηγική για την Καταπολέμηση της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και
• υιοθέτησε τον Οδηγό για την Προσέγγιση Βάσει Κινδύνου για Υπηρεσίες Μεταφοράς Χρημάτων ή Αξιών.

Ειδικότερα:

A. Το πρώτο έγγραφο αποτελεί τη Δημόσια Ανακοίνωση της FATF (FATF Public Statement - 19 Φεβρουάριου 2016) αναφορικά με τις χώρες που εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες στην αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της FATF (www.fatf-qafi.org). στη διαδρομή :

http://www.fatf-gafi.org/publications/high-riskandnon-cooperativejurisdictions/documents/public-statement-february-2016.html

Στη Δημόσια Ανακοίνωσή της, η FATF καλεί τα μέλη της να εφαρμόσουν αντίμετρα με σκοπό την προστασία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος από τους σημαντικούς κινδύνους ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που εμφανίζουν το Ιράν και η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας. Συγκεκριμένα, η FATF παροτρύνει τα μέλη της να συμβουλεύουν τα χρηματοοικονομικά τους ιδρύματα να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά σε επιχειρηματικές σχέσεις και συναλλαγές με τις δύο ανωτέρω χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων και των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων των χωρών αυτών.

Ειδικότερα, η FATF προτρέπει το Ιράν να αντιμετωπίσει άμεσα και ουσιαστικά τις αδυναμίες του στο θέμα της καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα ποινικοποιώντας τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και εφαρμόζοντας αποτελεσματικά τις απαιτήσεις σχετικά με τις αναφορές ύποπτων συναλλαγών. Σε περίπτωση που το Ιράν δε λάβει τα ανωτέρω μέτρα, η FATF θα εξετάσει στην Ολομέλεια του Ιουνίου 2016 το ενδεχόμενο να ζητήσει από τα μέλη της να εφαρμόσουν αυξημένα αντίμετρα.

Β. Το δεύτερο έγγραφο αναφέρεται στη διαδικασία βελτίωσης της συμμόρφωσης με τα πρότυπα της FATF ως προς το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο (Improving Global AML/CTF Compliance: on-going process - 19 Φεβρουάριου 2016) και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της FATF (www.fatf-qafi.org), στη διαδρομή:

http://www.fatf-gafi.org/publications/high-riskandnon-cooperativejurisdictions/documents/fatf-compliance-february-2016.html

Στο έγγραφο αυτό προσδιορίζονται οι χώρες που αποτελούν κίνδυνο για το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, καθώς εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες αναφορικά με το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, αλλά έχουν δεσμευτεί επίσημα για την υλοποίηση ενός σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των αδυναμιών αυτών σε συνεργασία με τη FATF. Οι χώρες αυτές είναι: Αφγανιστάν, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Γουιάνα, Ιράκ, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Μυανμάρ, Παττούα-Νέα Γουινέα, Συρία, Ουγκάντα, Βανουάτου και Υεμένη.

Η FATF προτρέπει τις ανωτέρω χώρες να εφαρμόσουν πιστά και εντός του καθορισμένου χρονοδιαγράμματος τα συμφωνηθέντα σχέδια δράσης, ενώ καλεί τα μέλη της να λάβουν υπόψη τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο έγγραφο για καθεμιά από αυτές.

Επιπλέον, στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται ότι οι χώρες Αλγερία, Ανγκόλα και Παναμάς δε θα υπόκεινται πλέον στη διαρκή διαδικασία παρακολούθησης συμμόρφωσης που εφαρμόζει η FATF, λόγω της σημαντικής προόδου που έχουν σημειώσει ως προς την υλοποίηση του σχεδίου δράσης τους για το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Γ. Τον Δεκέμβριο του 2015, η FATF, στοχεύοντας στην καταπολέμηση της χρηματοδότησης των σοβαρών τρομοκρατικών απειλών και στην ενίσχυση του χρηματοοικονομικού συστήματος και της ασφάλειας, συμφώνησε στην επείγουσα ανάληψη συντονισμένης δράσης για την ενίσχυση των μέτρων κατά των καθεστώτων που χρηματοδοτούν την τρομοκρατία. Σε αυτό το πλαίσιο εγκρίθηκε η Ενιαία Στρατηγική της FATF για την Καταπολέμηση της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, η οποία είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της FATF (www.fatf-gafi.org), στη διαδρομή:

http://www.fatf-gafi.org/media/fatf/documents/reports/FATF-Terrorist-Financing-Strategy.pdf

Στο σχετικό έγγραφο περιγράφονται το πλαίσιο, οι μηχανισμοί και οι δράσεις που υπάρχουν ήδη, οι υφιστάμενες απειλές από οργανώσεις που κατέχουν εδάφη (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Ανατολής - ISIL, Boko Haram κ.α.), από ξένους τρομοκράτες ή μικρούς τρομοκρατικούς πυρήνες, αλλά και οι κύριοι στόχοι και οι δράσεις της FATF και της παγκόσμιας κοινότητας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησής της. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συνεργασία και την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, μεταξύ κρατικών αρχών και ιδιωτικού τομέα αλλά και μεταξύ ιδιωτών ώστε να εντοπίζονται κεφάλαια που συνδέονται με τη τρομοκρατία και τα δίκτυα που τη διευκολύνουν. Για το λόγο αυτό η FATF ζήτησε από τα μέλη της να την ενημερώσουν για τους κινδύνους χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που αντιμετωπίζουν και τα υφιστάμενα εμπόδια στην αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών.

Δ. Με ανακοίνωσή της, η FATF εξέφρασε την ανησυχία της από τη συνεχή αποτυχία της Βραζιλίας να αντιμετωπίσει τις σημαντικές αδυναμίες που προσδιορίζονται στην έκθεση της τρίτης αμοιβαίας αξιολόγησής της, η οποία υιοθετήθηκε τον Ιούνιο του 2010 και καλεί την εν λόγω χώρα να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της θέτοντας σε ισχύ νομοθεσία κατά της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας σύμφωνα και με τις Συστάσεις της FATF.

Ε. Η FATF εξέδωσε ενημερωμένο Οδηγό για την Προσέγγιση Βάσει Κινδύνου για Υπηρεσίες Μεταφοράς Χρημάτων ή Αξιών (Guidance for a Risk-Based Approach for Money or Value Transfer Services). Οι υπηρεσίες αυτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, και ιδιαίτερα για τις κοινότητες των μεταναστών ανά τον κόσμο. Ο οδηγός αυτός θα βοηθήσει τις χώρες και τις αρμόδιες αρχές τους, καθώς και τον τραπεζικό τομέα που έχει ως πελάτες τους παρόχους των υπηρεσιών αυτών, ώστε να εφαρμόζουν την προσέγγιση βάσει κινδύνου κατά τη λήψη μέτρων κατά του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στον τομέα αυτό.

Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένων των διατάξεων του άρθ. 19 του ν. 3691/2008 σχετικά με την υποχρέωση εφαρμογής από τα υπόχρεα πρόσωπα μέτρων αυξημένης δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, θέτουμε υπόψη σας τα ανωτέρω έγγραφα της FATF και παρακαλούμε να ενημερώσετε σχετικά τα μέλη σας - υπόχρεα πρόσωπα αρμοδιότητας Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης (άρθ. 6, παρ. 2 του ν. 3691/2008), με τον πλέον πρόσφορο κατά την κρίση σας τρόπο, ώστε να εφαρμόζουν τις ως άνω διατάξεις.

Τέλος, οι Δ.Ο.Υ. που διαθέτουν Tunua Ελέγχου και τα Ελεγκτικά Κέντρα καλούνται να λαμβάνουν υπόψη τα ανωτέρω κατά τον έλεγχο συμμόρφωσης των υπόχρεων προσώπων αρμοδιότητάς τους προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν για αυτά από τον ν.3691/2008, όπως ισχύει. Ειδικότερα, σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο διαπιστώνουν συναλλαγές του υπόχρεου προσώπου με κάποια από τις προαναφερθείσες χώρες, θα πρέπει να ελέγχουν εάν εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα μέτρα δέουσας επιμέλειας, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας της χώρας.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΚΑΣ