Αθήνα, 10 Ιουλίου 2007

Αρ. Πρωτ.: 1047823/93/Α0012

ΘΕΜΑ: Τεκμήρια αγοράς.

Απαντώντας σε αίτησή σας, σχετικά με το παραπάνω θέμα, σας πληροφορούμε τα εξής:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. γ' του άρθρου 17 του ν.2238/1994, ως ετήσια τεκμαρτή δαπάνη του φορολογούμενου, της συζύγου και των προσώπων που τους βαρύνουν λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται, μεταξύ άλλων, για αγορά ή χρονομεριστική μίσθωση ακινήτων ή για ανέγερση οικοδομών. Από το τεκμήριο αυτό εξαιρείται η δαπάνη για την αγορά από ενήλικο, με δικαίωμα πλήρους κυριότητας, καθώς και η ανέγερση από αυτόν οικοδομής ως πρώτης κατοικίας, εφόσον η επιφάνεια της δεν υπερβαίνει τα 120 τ.μ. καθώς και η δαπάνη όπως έχει γίνει δεκτό με την υπ’ αριθμ. 1018050/189/Α0012/ΠΟΛ. 1042/ 8.2.1993 διαταγή μας για ανέγερση οικοδομής από επιχείρηση που αναλαμβάνει κατά κύριο επάγγελμα την ανέγερση οικοδομών.

2. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. α' του άρθρου 17 του ν.2238/1994 ως ετήσια τεκμαρτή δαπάνη του φορολογουμένου της συζύγου και των προσώπων που τους βαρύνουν λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται, μεταξύ άλλων, για αγορά ή χρονομεριστική μίσθωση αυτοκινήτων.

Από το τεκμήριο αυτό, εξαιρείται όπως έχει γίνει δεκτό με την υπ’ αριθμ. 1122241/2246/Α0012/ΠΟΛ. 1238/31.10.1994 διαταγή μας η αγορά κινητών πραγμάτων τα οποία αποτελούν το άμεσο αντικείμενο της ασκούμενης εμπορικής δραστηριότητας. Κατά συνέπεια για επιχείρηση αγοραπωλησίας αυτοκινήτων δεν λαμβάνονται υπόψη τα χρηματικά ποσά που διαθέτει ο επιχειρηματίας για την αγορά εκείνων των αυτοκινήτων που πρόκειται να μεταπωληθούν.

3. Περαιτέρω, σύμφωνα με την 348/2006 γνωμοδότηση της ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που έγινε δεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών και ισχύει από 18.12.2006 και μετά η αγορά επιβατικού αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης (αυτοκινήτου και άδειας) δεν αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α' του άρθρου 17 του ν.2238/1994 όπως και η αγορά μόνο του οχήματος επιβατικού αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης προς αντικατάσταση παλαιού από δικαιούχο σχετικής άδειας, επειδή αποτελεί αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.2 του άρθρου 4 του ν.3296/2004, περ.δ' του άρθρου 18 του ν.2238/1994.

Διευκρινίζεται ότι για λόγους ανάλογης εφαρμογής της γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ. έγινε δεκτό από τη Διοίκηση (σχετ. 1050960/.970/Α0012/7.5.2007 έγγραφο) ότι η αγορά αυτοκινήτου ΦΙΧ από αγρότη ή επιχειρηματία, απαλλάσσεται από την εφαρμογή του τεκμηρίου της περ. α' του άρθρου 17 του ν.2238/1994, ως αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης, εφόσον η αγορά πραγματοποιείται από 18.12.2006 και μετά.

4. Σημειώνεται ότι οι διατάξεις των παρ.1 και 2 του παρόντος σύμφωνα με την 1037965/356/0012/ΠΟΛ. 1094/23.3.1989 διαταγή μας εφαρμόζονται μόνο όταν τις οικείες δαπάνες πραγματοποιούν φυσικά πρόσωπα (κατά συνέπεια δεν έχουν εφαρμογή στα μέλη εταιρίας που αγόρασε π.χ. αυτοκίνητο ή ακίνητο).

5. Εξάλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. β' του άρθρου 17 του Κ.Φ.Ε. η οποία καταργήθηκε με την παραγρ. 10 του άρθρου 4 του ν.3091/2002, και πλέον δεν ισχύει για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.1.2003 και μετά - θεωρούνταν ως τεκμαρτή δαπάνη τα ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για αγορά επιχειρήσεων ή τη σύσταση ή την αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή περιορισμένης ευθύνης εταιρείας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρείας ή την αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς.

6. Περαιτέρω, οι διατάξεις της περίπτ. στ' του άρθρου 17 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ορίζουν ότι η απόσβεση δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο. Στο ποσό της δαπάνης αυτής περιλαμβάνεται και το ποσό των οικείων τόκων στους οποίους περιλαμβάνονται και οι τυχόν τόκοι υπερημερίας. Εξαιρείται του τεκμηρίου το ποσό του χρεολυσίου της τοκοχρεολυτικής απόσβεσης δανείου που έχει ληφθεί για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας κατά το μέρος που αυτό επιμεριστικά αναλογεί στη μέχρι των 120 τ.μ. επιφάνεια της κατοικίας καθώς και το ποσό της δαπάνης που καταβάλλεται για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί για την αγορά εξοπλισμού γεωργικής εκμετάλλευσης καθώς και για την αγορά οικοπέδου από επιτηδευματίες που ασχολούνται επαγγελματικά με την ανέγερση και την πώληση οικοδομών.

7. Επιπρόσθετα, με τις διατάξεις της περ. ιγ' του άρθρου 18 του ν.2238/1994 το τεκμήριο προσδιορισμού της ετήσιας δαπάνης δεν εφαρμόζεται για αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν εμπορική ή γεωργική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα. Τα παραπάνω έχουν ισχύ σύμφωνα με την περ.α' του άρθρου 33 του ν.3220/2004, για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.1.2005 και μετά.

8. Κατόπιν των ανωτέρω προκύπτει ότι τα ποσά που καταβάλλονται από ατομική επιχείρηση ή ελεύθερο επαγγελματία ή κοινωνία από 1.1.2005 για αγορά ή σε μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης (σχετ. 1011366/203/Α0012/16.2.2006 έγγραφο) καθώς και τα ποσά που καταβάλλονται από 1.1.2003 για αγορά επιχείρησης ή τη σύσταση ή την αύξηση κεφαλαίου της επιχείρησης που ατομικώς ή με το μορφή ομόρρυθμης ή κοινωνίας ή την αγορά μερίδων και χρεογράφων γενικώς δεν αποτελούν τεκμήριο.

Επίσης, δεν αποτελούν τεκμήριο τα ποσά που καταβάλλονται από 18.12.2006 και μετά για αγορά ή σε μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης ΕΔΧ, ΦΔΧ και ΦΙΧ αυτοκινήτων, ήτοι ταξί, φορτηγά δημόσιας χρήσης, αγροτικά αυτοκίνητα, λεωφορεία, διότι εμπίπτουν πλέον στην έννοια του πάγιου εξοπλισμού (σχετ, 1050960/970/Α0012/9.5.07 έγγραφο).

Ωστόσο τα ποσά που καταβάλλονται ή τα ποσά που δίνονται για τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείου από ατομική επιχείρηση, ελεύθερο επαγγελματία ή κοινωνία για ανέγερση ή αγορά οικοδομής η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως επαγγελματική στέγη αποτελούν τεκμήριο όπως επίσης και η τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείου που λαμβάνεται - εκτός των εξαιρέσεων που ορίζονται στην παρ.5 του παρόντος - είτε για αγορά πάγιου εξοπλισμού είτε για αγορά αυτοκινήτου ΕΔΧ, ΦΔΧ και ΦΙΧ εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από τις προαναφερθείσες διατάξεις και το οποίο στην περίπτωση της κοινωνίας θα επιμεριστεί σε κάθε κοινωνό ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής του στην κοινωνία.

Τέλος, σε περίπτωση ανέγερσης οικοδομής ή αγοράς ακινήτου ή αγοράς αυτοκινήτου από νομικό πρόσωπο το τεκμήριο δεν εφαρμόζεται για τα μέλη της εταιρείας που τα αγόρασε.