Φοροδοξίες, 09.03.2025

09 Μαρ 2025

Γνωρίζετε ότι...

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το νομοσχέδιο για την ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς.

Οι προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις αποσκοπούν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης της κεφαλαιαγοράς, αίροντας υφιστάμενα εμπόδια του εθνικού κανονιστικού πλαισίου και παρέχοντας ισχυρά φορολογικά κίνητρα για τους επενδυτές. Τα φορολογικά κίνητρα που παρέχονται, μεταξύ άλλων, αφορούν την έκπτωση επιλέξιμων δαπανών για την εισαγωγή μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με προσαύξηση κατά 100% και με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 200.000 ευρώ. Επίσης, μειώνεται από 15% σε 5% ο συντελεστής φορολογίας σε τόκους εισηγμένων εταιρικών ομολόγων που αποκτούν φυσικά πρόσωπα – φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος. Ακόμη, επεκτείνονται τα φορολογικά κίνητρα για τους επενδυτικούς αγγέλους (angel investors), προβλέποντας έκπτωση 50% από το φορολογητέο εισόδημά τους για ποσά που εισφέρουν, ώστε να δίνεται η δυνατότητα να επενδύουν και σε εταιρίες που είναι ενταγμένες ή εντάσσονται σε πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης του Χρηματιστηρίου.

Ως τεχνητή διευθέτηση με σκοπό την αποφυγή του φόρου δωρεάς κρίθηκαν από την ΔΕΔ οι δύο διαδοχικές δωρεές χρημάτων, μέσα σε διάστημα τριών μηνών, αρχικά, από γιο προς τη μητέρα του και στη συνέχεια από τη μητέρα προς τον άλλο γιο.

Κατά τον φορολογικό έλεγχο κρίθηκε ότι η συναλλαγή είχε ως σκοπό την αποφυγή του φόρου δωρεάς, καθώς οι δωρεές πραγματοποιήθηκαν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και το ποσό της γονικής παροχής από τη μητέρα προήλθε ουσιαστικά από τα χρηματικά διαθέσιμα του αδελφού αρχικού δωρητή. Ο προσφεύγων υποστήριξε ότι η μητέρα ήταν ο πραγματικός δωρεοδόχος, ώστε να εφαρμοστούν οι διατάξεις περί απαλλαγής από τον φόρο δωρεών, χωρίς όμως να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία. Η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή του φορολογούμενου αποδεχόμενη την κρίση της φορολογικής αρχής και έκρινε ότι η πραγματική δωρεά πραγματοποιήθηκε από τον αρχικό δωρητή προς τον αδελφό του και υπόκειται σε φόρο δωρεών (ΔΕΔθεσ 69/2025). 

Υποχρεωτική η κλήση σε ακρόαση του φορολογουμένου ενώπιον της ΔΕΔ επί επίκλησης νέων στοιχείων ή πραγματικών περιστατικών στο πλαίσιο της ενδικοφανούς προσφυγής.

Η ΔΕΔ είχε αρχικά απορρίψει σιωπηρώς ενδικοφανή προσφυγή εταιρίας στην οποία καταλογίστηκαν τέλη χαρτοσήμου. Το Διοικητικό Εφετείο ακύρωσε την προσβαλλόμενη σιωπηρή απόρριψη της ενδικοφανούς προσφυγής και ανέπεμψε την υπόθεση στη ΔΕΔ καθώς έκρινε ότι η τελευταία είχε την υποχρέωση να καλέσει την εταιρία σε ακρόαση, δοθέντος ότι η εταιρία είχε προσκομίσει ένα έγγραφο που συνιστούσε νέο στοιχείο για την ενδικοφανή διαδικασία και τα αναφερόμενα στην ενδικοφανή προσφυγή σε σχέση με το περιεχόμενο του εγγράφου αποτελούσαν νέα πραγματικά περιστατικά. Η φορολογική διοίκηση σε συμμόρφωση με την ανωτέρω απόφαση, προέβη στην έκδοση νέας πράξης τηρώντας τον τύπο της κλήσεως σε προηγούμενη ακρόαση. Η απόφαση αποτελεί μεταστροφή παλαιότερης νομολογίας του ΣτΕ (ΣτΕ 962/2022) το οποίο είχε κρίνει ότι υποχρέωση κλήσεως σε ακρόαση γεννάται μόνο στην περίπτωση που η αρμόδια φορολογική αρχή θέσει υπόψη της ΔΕΔ νέα στοιχεία ή πραγματικά περιστατικά, κατά παράβαση της δικονομικής αρχή της ισότητας των όπλων των διαδίκων (ΣτΕ 1729/2024). 

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) έκρινε ότι αντιτίθεται στο ευρωπαϊκό δίκαιο εσωτερική νομοθεσία κράτους-μέλους που αναγνωρίζει υπό όρους απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων σε ΟΣΕΚΑ για τα εισοδήματα που προέρχονται από επενδύσεις τους.

Το προδικαστικό ερώτημα που τέθηκε ήταν το εάν εθνική νομοθετική ρύθμιση η οποία προβλέπει τυπικές προϋποθέσεις για την απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος των ΟΣΕΚΑ που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος της ΕΕ, όπως είναι η απαίτηση διαχείρισής τους από εξωτερικές οντότητες οι οποίες ασκούν τις δραστηριότητές τους βάσει αδείας των αρμόδιων εποπτικών αρχών του κράτους στο οποίο είναι εγκατεστημένες, αντιβαίνουν στις διατάξεις περί λειτουργίας της ΕΕ και στην αρχή περί ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων. Το ΔΕΕ κατέληξε ότι αντιβαίνει στις διατάξεις περί λειτουργίας της ΕΕ και στην αρχή περί ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων νομοθεσία κράτους μέλους η οποία προβλέπει ότι μόνον ΟΣΕΚΑ που τελεί υπό τη διαχείριση εξωτερικής οντότητας με άδεια που έχουν χορηγήσει οι αρμόδιες αρχές του κράτους στο οποίο η οντότητα αυτή έχει την έδρα της, μπορεί να τύχει της απαλλαγής από τον φόρο νομικών προσώπων για τα εισοδήματα που προέρχονται από επενδύσεις που πραγματοποιεί ο οργανισμός και η οποία δεν χορηγεί τέτοια απαλλαγή στους τελούντες υπό εσωτερική διαχείριση ΟΣΕΚΑ οι οποίοι έχουν συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία άλλου κράτους μέλους, σε περίπτωση που το δίκαιο του πρώτου κράτους μέλους επιτρέπει τη σύσταση μόνον ΟΣΕΚΑ τελούντων υπό εξωτερική διαχείριση (Υπόθεση C‑18/23).