Γνωρίζετε ότι...

Το αφορολόγητο όριο 800 χιλιάδων ευρώ σε γονικές παροχές και δωρεές εφαρμόζεται επί οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας κινητής, ακίνητης, χρημάτων με δωρεοδόχους σύζυγο ή γονιό ή τέκνα ή εγγόνια.

Στις χρηματικές γονικές παροχές ή χρηματικές δωρεές θα πρέπει να αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Εφόσον η φορολογητέα αξία του περιουσιακού στοιχείου το οποίο αφορά η γονική παροχή ή η δωρεά υπερβαίνει τις 800 χιλ. ευρώ, επιβάλλεται φόρος με ενιαίο συντελεστή 10% για την υπερβάλλουσα αξία, μετά την αφαίρεση του αφορολόγητου ποσού. Οι γονικές παροχές και δωρεές, για τις οποίες θεσπίζεται το αφορολόγητο όριο των 800 χιλ. ευρώ δεν συνυπολογίζονται στην αιτία θανάτου κτήση περιουσίας μεταξύ αυτών των προσώπων. Συνεπώς, κατά την απόκτηση από 1-10-2021 και μετά οποιασδήποτε περιουσίας με κληρονομιά, συνυπολογίζονται μόνο οι γονικές παροχές και οι δωρεές του κληρονομούμενου προς τον κληρονόμο που έχουν γίνει μέχρι και τις 30-9-2021 πλην των χρηματικών γονικών παροχών και δωρεών που φορολογούνταν αυτοτελώς (Ε. 2077/2022).

Ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων λογίζεται και η έκδοση τραπεζικής επιταγής από τον γονέα με χρέωση τραπεζικού λογαριασμού του.

Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η κατάθεση της επιταγής σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τέκνου με τον ίδιο το γονέα ή τρίτο πρόσωπο. Ωστόσο, έχει κριθεί από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ότι οι περιπτώσεις που περιγράφονται ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στη σχετική εγκύκλιο είναι ενδεικτικές και όχι περιοριστικές. Στο πλαίσιο αυτό, επί πώλησης ακινήτου, το τίμημα της οποίας καταβλήθηκε με τραπεζική επιταγή σε λογαριασμό τρίτου που διατηρούσε απαίτηση κατά της μητέρας του πωλητή, η ΔΕΔ έκρινε ότι εσφαλμένα επιβλήθηκε αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 10% ως άτυπη δωρεά του τέκνου προς τη μητέρα του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το χρηματικό ποσό καταβλήθηκε διατραπεζικά με παρεμβολή τρίτου και συνεπώς πληρούνταν τα χαρακτηριστικά ώστε να θεωρηθεί μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (ΔΕΔ e237/2023).

Εφαρμόζεται το τεκμήριο από την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων ακόμη και αν το μόνο εισόδημα του κατοίκου εξωτερικού είναι τεκμαρτό και όχι πραγματικό.

Ο φορολογικός έλεγχος καταλόγισε φόρο εισοδήματος σε αλλοδαπό κάτοικο εξωτερικού και προσδιόρισε το φορολογητέο εισόδημα εφαρμόζοντας το τεκμήριο από την απόκτηση ακινήτου στην Ελλάδα. Το Διοικητικό Πρωτοδικείο και στη συνέχεια το Διοικητικό Εφετείο έκριναν ότι ο φορολογικός έλεγχος έσφαλε, κάνοντας δεκτό ότι για την εφαρμογή του ως άνω τεκμηρίου σε κάτοικο του εξωτερικού δεν αρκεί η ύπαρξη, κατά την κρίσιμη φορολογική περίοδο, οποιουδήποτε εισοδήματος στην Ελλάδα, αλλά η απόκτηση εισοδήματος αντίστοιχου ύψους προς τη διενεργηθείσα δαπάνη. Το ΣτΕ ακύρωσε την απόφαση του Εφετείου, κάνοντας δεκτό ότι το τεκμήριο από την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων εφαρμόζεται σε κάτοικο εξωτερικού ανεξάρτητα αν έχουμε απόκτηση πραγματικού εισοδήματος ή εμμέσως συναγόμενου και υπολογιζόμενου τεκμαρτώς, όπως επί δωρεάν παραχώρησης κατοικίας (ΣτΕ 1769/2024).

Κρίσιμη για να θεωρηθεί ως εμπορική δραστηριότητα η πώληση ακινήτου είναι η πρόθεση για την επίτευξη κέρδους να υπήρχε κατά το χρόνο κτήσης του ακινήτου.

Η φορολογική αρχή είχε επιβάλει πρόστιμα σε φορολογούμενο, θεωρώντας την πώληση κατοικιών, άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για την οποία ο φορολογούμενος έπρεπε να τηρεί βιβλία και να υποβάλει δήλωση σαν επιτηδευματίας. Η διαφορά προέκυψε από τον έλεγχο στις καταθέσεις των τραπεζικών λογαριασμών του φορολογουμένου. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εν λόγω συναλλαγή δεν είχε τα χαρακτηριστικά επαναλαμβανόμενης ή οργανωμένης δραστηριότητας αλλά επρόκειτο για μεμονωμένη ενέργεια, χωρίς να υπάρχει συνέχεια ή άλλες παρόμοιες συναλλαγές. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αγοράς και πώλησης του ακινήτου υποδεικνύει ότι η πώληση δεν έγινε με σκοπό τη συστηματική εμπορία ακινήτων και κατ’ επέκταση το κέρδος, αλλά ως μια μεμονωμένη οικονομική πράξη αξιοποίησης κεφαλαίου. Ως εκ τούτου, το Πρωτοδικείο ακύρωσε τις πράξεις επιβολής προστίμου και απέρριψε τους ισχυρισμούς της φορολογικής διοίκησης (ΔΠΘ 123/2024).

Η Δεκαετής παραγραφή θα πρέπει να γίνεται δεκτή μόνο όταν η ανακρίβεια στην δήλωση προκύπτει από συμπληρωματικά στοιχεία που έγιναν γνωστά μετά την πάροδο της πενταετίας.

Συγκεκριμένα, με αναίρεση του το Δημόσιο αιτήθηκε να γίνει δεκτή οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού που είχε εκδοθεί το έτος 2016 και αφορούσε φόρο εισοδήματος της διαχειριστικής περιόδου 2008. Το Δημόσιο επικαλέστηκε την 10ετή παραγραφή η οποία συντρέχει σε περιπτώσεις που γίνονται γνωστά «συμπληρωματικά στοιχεία», μετά την πάροδο της προβλεπόμενης 5ετούς παραγραφής, καθώς και όταν η υποβληθείσα δήλωση κρίνεται ανακριβής. Σύμφωνα με την ερμηνεία ΣτΕ, το οποίο απέρριψε την αναίρεση του Δημοσίου, η ανακρίβεια η οποία θα δικαιολογεί την 10ετή παραγραφή, πρέπει να προκύπτει από στοιχεία που έγιναν γνωστά μετά την πάροδο της συνήθους παραγραφής. Σε αντίθετη περίπτωση, που η παρέκταση του χρόνου παραγραφής γινόταν δεκτή σε κάθε περίπτωση ανακρίβειας, η πενταετής παραγραφής θα ήταν άνευ αντικειμένου καθιστώντας την 10ετή παραγραφή τον κανόνα (ΣΤΕ 1730/2024).