Αθήνα, 10 Οκτωβρίου 2008 Αριθ. πρωτ.: 1101746/1645/Α0012

ΘΕΜΑ: Ελαφρύνσεις σε εν διαστάσει ή εν διαζεύξει γονείς που δεν συνοικούν με τα ανήλικα τέκνα τους αλλά τους καταβάλλουν διατροφή.

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Ε (ν.2238/1994), το αφορολόγητο ποσό του πρώτου κλιμακίου των κλιμάκων (α) και (β) αυξάνεται κατά χίλια (1.000) ευρώ εάν ο φορολογούμενος έχει ένα τέκνο που τον βαρύνει, κατά δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ εάν έχει δύο τέκνα που τον βαρύνουν, κατά δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ εάν έχει τρία τέκνα που τον βαρύνουν και κατά χίλια (1.000) ευρώ για καθένα τέκνο πάνω από τα τρία.

2. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.2238/1994), θεωρείτα ι ότ ι βαρύνουν τον φορολογούμενο τα ανήλικα άγαμα τέκνα του, εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των δύο χιλιάδων εννιακοσίων (2.900) ευρώ.

3. Σύμφωνα με την 1062012/1137/Α0012π.ε./ΠΟΛ. 1219/24.8.1995 διαταγή μας, με την οποία κοινοποιήθηκε η αριθ. 250/1994 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, όσον αφορά στην έννοια του όρου «συνοίκηση», η οποία είναι προϋπόθεση κατ’ άρθρον 8 παραγρ.2 Ν.Δ.3323/1955 για να θεωρηθε ί ότ ι το τέκνο βαρύνε ι τον φορολογούμενο, η γνώμη του ΝΣΚ είναι ότι ο ανήλικος, επί του οποίου η γονική μέριμνα ασκείται και από τους δύο γονείς χωρίς όμως αυτοί να έχουν την ίδια κατοικία, θεωρείται ότι συνοικεί με τον γονέα με τον οποίο συνήθως διαμένει.

4. Σύμφωνα με την περ. δ' της παρ.2 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε (ν.2238/1994), στο εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων περιλαμβάνεται και κάθε αμοι βή που καταβάλλετα ι στη σύζυγο ή στο σύζυγο λόγω διατροφής , η οποία επιδικάστηκε σε αυτούς ή συμφωνήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη. Το ποσό της διατροφής που καταβάλλετα ι σε τέκνα, από οποιαδήποτε αιτία , δεν θεωρείται εισόδημά τους .

5. Σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), από το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου αφαιρείται, κατά περίπτωση, το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβάλλει ο φορολογούμενος για ασφάλιστρα ασφαλίσεων ζωής ή θανάτου, ασφαλίσεων προσωπικών ατυχημάτων και για ασφαλιστήρια ασθένειας (μέχρι 1.200 ευρώ), για την ασφάλιση του ίδιου, του άλλου συζύγου και των τέκνων που τους βαρύνουν. Στη δαπάνη της περίπτωσης αυτής περιλαμβάνεται και η δαπάνη του πρώτου εδαφίου για ασφάλιση τέκνου, από αυτά που ορίζονται στο άρθρο 7, η οποία καταβάλλεται ετησίως από γονείς που βρίσκονται σε διάζευξη, στην περίπτωση που δεν συνοικούν μαζί του.

6. Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), το ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση την κλίμακα της προηγούμενης παραγράφου μειώνεται κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) των δαπανών ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν και του ποσού της δαπάνης για παράδοση κατ’ οίκον ιδιαιτέρων μαθημάτων ή για φροντιστήρια οποιασδήποτε αναγνωρισμένης βαθμίδας ή ξένων γλωσσών, το οποίο καταβάλλει ετησίως ο φορολογούμενος για κάθε τέκνο που τον βαρύνει ή για τον ίδιο. Στις δαπάνες αυτές περιλαμβάνονται και οι δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, καθώς και φροντιστηρίων που καταβάλλονται ετησίως από γονείς που βρίσκονται σε διάζευξη, για κάθε τέκνο από αυτά που ορίζονται στο άρθρο 7, στην περίπτωση που δεν συνοικούν μαζί τους.

Επίσης, ο φόρος μειώνεται κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) του ποσού της διατροφής που καταβάλλεται από τον ένα σύζυγο στον άλλο και επιδικάστηκε ή συμφωνήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη. Το ποσό της διατροφής επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση φόρου δεν μπορεί να υπερβεί τα τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.

7. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι στην περίπτωση εν διαστάσει ή διαζευγμένων συζύγων τα τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν το γονέα ο οποίος έχει την επιμέλεια αυτών, αφού σε αυτή περιλαμβάνεται και ο προσδιορισμός του τόπου διαμονής (συνοίκησης) των τέκνων (Α.Κ. 1518), ανεξάρτητα αν τους καταβάλλεται διατροφή ή συνοικούν περιστασιακά με τον άλλο γονέα (σχετ. 1128806/2235/Α0012/30.12.1997 έγγραφο).

Επίσης, σύμφωνα και με την παρ.5 της 1012212/10171 /Β0012/ΠΟΛ. 1016/7-2-2005 διαταγής μας, το ποσό της διατροφής που καταβάλλεται στον άλλο σύζυγο για τα τέκνα δεν μειώνει το φόρο του συζύγου που το καταβάλλει, διότι το ποσό αυτής δεν αποτελεί εισόδημα των τέκνων.

Παρόλα αυτά, ο εν διαστάσει ή εν διαζεύξει σύζυγος που δεν συνοικεί με τα ανήλικα τέκνα του έχει το δικαίωμα αναγνώρισης ορισμένων δαπανών στη δήλωσή του, τις οποίες καταβάλλει για τα τέκνα του, όπως αναφέρεται στις παρ. 5 και 6 του παρόντος.

8. Πέραν των ανωτέρω, δεν μπορούν να ικανοποιηθούν τα αιτήματά σας, για αναγνώριση των ανήλικων τέκνων του εν διαστάσει ή εν διαζεύξει δημοσίου υπαλλήλου που καταβάλλει διατροφή σε αυτά ως μελών που τον βαρύνουν, έστω και αν δεν συνοικούν μαζί του και για χορήγηση σε αυτόν του αφορολόγητου ποσού των 20.000 ευρώ, εφόσον έχει τρία παιδιά, επειδή βαρύνουν τον άλλο γονέα με τον οποίο συνοικούν και θα είναι φορολογικά άδικο για τους γονείς που συμβιούν κι έχουν τα ίδια έξοδα ανατροφής των τέκνων τους.