Αθήνα, 20 Νοεμβρίου 2007

Αριθ. Πρωτ.:1110407/11548πε/Β0012

ΘΕΜΑ: Φορολογική αντιμετώπιση της ωφέλειας που προκύπτει από την πώληση μετοχών μη εισηγμένων στο Χ.Α..

ΣΧΕΤ.: Η από 14/12/2006 αίτησή σας.

Απαντώντας στη σχετική αίτησή σας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994, όπως ισχύουν μετά την τροποποίηση τους από το άρθρο 10 του ν.3522/2006 (ΦΕΚ.276 Α'), φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%) η πραγματική αξία πώλησης μετοχών ημεδαπών ανωνύμων εταιριών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι οποίες μεταβιβάζονται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ημεδαπά ή αλλοδαπά. Για τον προσδιορισμό της πραγματικής αξίας των μετοχών για την επιβολή του φόρου πέντε τοις εκατό (5%) λαμβάνεται υπόψη και η κατώτατη πραγματική αξία των μετοχών που μεταβιβάζονται, όπως αυτή καθορίζεται από τις διατάξεις της παραγράφου αυτής.

Επίσης, με την υποπερ.δ' της παρ.1 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου ορίζεται, ότι σε περίπτωση που από το συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό συμφωνητικό προκύπτει ως πραγματική αξία μεταβίβασης μετοχών μεγαλύτερη αυτής που προκύπτει, σύμφωνα με τις διατάξεις των υποπεριπτώσεων α έως γ της ίδιας παραγράφου, λαμβάνεται υπόψη η συμφωνηθείσα.

2. Περαιτέρω, όπως διευκρινίσθηκε με την υπ’ αριθμ. 1030026/10403/Β0012/ΠΟΛ. 1108/22.03.2000 εγκύκλιό μας, για την επιβολή του φόρου εισοδήματος 5% επί της αξίας των μετοχών που μεταβιβάζονται είναι αδιάφορο το οικονομικό αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημία) που προκύπτει από τη μεταβίβαση των μετοχών. Επίσης, όταν τα πρόσωπα που μεταβιβάζουν τις μετοχές είναι από αυτά της παραγράφου 1 του άρθρου 101 του ν.2238/1994 (ημεδαπές Α.Ε., ημεδαπές Ε.Π.Ε., συνεταιρισμοί, αλλοδαπές επιχειρήσεις κ.τ.λ.), η πραγματική υπεραξία που προκύπτει από την πώληση μετοχών μη εισηγμένων στο Χ.Α. θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εισόδημα φορολογούμενο κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, εφαρμοζομένων των διατάξεων του άρθρου 106 του ν.2238/1994.

Δηλαδή, σε περίπτωση διανομής κερδών από την Α.Ε., Ε.Π.Ε. ή συνεταιρισμό, για

τον προσδιορισμό των φορολογητέων κερδών του νομικού προσώπου, θα προστίθεται σε αυτά και το μέρος της υπεραξίας που προέκυψε από την πώληση μετοχών ΜΗ εισηγμένων στο Χ.Α., που αναλογεί στα διανεμόμενα, μετά την αναγωγή του εξευρισκομένου αυτού ποσού σε μικτό ποσό με την προσθήκη του αναλογούντος σε αυτό φόρου. Το μη διανεμόμενο μέρος της υπεραξίας θα πρέπει να εμφανίζεται σε λογαριασμό αποθεματικού με βάση τα οριζόμενα στη 1044770/ΠΟΛ. 1117/23.3.1993 Α.Υ.Ο. που έχει εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων της παραγράφου 8 του άρθρου 106 του ν.2238/1994.

Περαιτέρω, από το συνολικό ποσό του φόρου που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα και του συμπληρωματικού φόρου του νομικού προσώπου θα εκπίπτει, σύμφωνα με την περίπτωση β' της παραγράφου 4 του άρθρου 109 του ν.2238/1994, ο καταβληθείς σύμφωνα με τα πιο πάνω φόρος 5% ο οποίος αναλογεί στο μέρος της υπεραξίας που αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη.

Σε περίπτωση όμως που από την πώληση μετοχών προέκυψε ζημία, θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν.2238/1994. Δηλαδή, η υπόψη ζημία θα συμψηφίζεται με κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών που εμφανίζονται σε λογαριασμό ειδικού αποθεματικού και εάν δεν υπάρχουν τέτοια κέρδη ή εάν αυτά που υπάρχουν υπολείπονται της ζημίας, τότε ολόκληρη η ζημία ή το υπόλοιπο αυτής, αντίστοιχα, μεταφέρεται σε ειδικό λογαριασμό και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των προαναφερομένων νομικών προσώπων. Περαιτέρω, ο φόρος 5% που θα έχει καταβληθεί κατά τη μεταβίβαση των μετοχών δεν θα εκπίπτει από το άθροισμα του αναλογούντος και του συμπληρωματικού φόρου των υπόψη νομικών προσώπων.

3. Με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994, που προστέθηκε με την παρ.2 του άρθρου 10 του ν.3522/2006 και έχει εφαρμογή, σύμφωνα με την περ.α' του άρθρου 39 του ίδιου νόμου, για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2007 και μετά, ορίζεται, ότι όταν δικαιούχοι της υπεραξίας από πώληση των πιο πάνω μετοχών είναι πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ.1 του άρθρου 109, με την καταβολή του φόρου 5% δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων, αλλά τα κέρδη από τις συναλλαγές αυτές φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις.

4. Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω προκύπτει, ότι η εταιρεία σας σε περίπτωση διανομής κερδών της χρήσης 2006, για τον προσδιορισμό των φορολογητέων κερδών της, θα προσθέσει σε αυτά και το μέρος της υπεραξίας που προέκυψε, μέσα στην ίδια χρήση, από την πώληση μετοχών ΜΗ εισηγμένων στο Χ.Α., που αναλογεί στα διανεμόμενα, μετά την αναγωγή του εξευρισκομένου αυτού ποσού σε μικτό ποσό με την προσθήκη του αναλογούντος σε αυτό φόρου και θα εκπέσει τον καταβληθέντα φόρο 5% που αναλογεί στα ως άνω διανεμόμενα. Το μη διανεμόμενο μέρος της υπεραξίας πρέπει να το εμφανίσει σε λογαριασμό αποθεματικού και όταν εν συνεχεία το διανείμει ή κεφαλαιοποιήσει να εφαρμόσει τα αναφερόμενα στην υπ’ αριθμ. 1030026/10403/Β0012/Π0Λ. 1108/22.03.2000 εγκύκλιο μας. Τέλος, σε περίπτωση που η Γενική Συνέλευση αποφασίσει (100% των μετόχων) να μη διανείμει κέρδη στο τέλος της χρήσης 2006, τότε μόνο μπορεί να εμφανίσει όλο το ποσό της υπεραξίας που προέκυψε από την πώληση μετοχών σε λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού και το οποίο θα υπαχθεί σε φορολογία κατά το χρόνο διανομής ή κεφαλαιοποίησής του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.4 του άρθρου 106 του ν.2238/1994, εκπίπτοντας από το ποσό φόρου που θα προκύψει το ποσό φόρου 5% που κατέβαλε κατά την πώληση των μετοχών.