ΘΕΜΑ: Έκπτωση δαπανών επιχειρήσεων.

Απαντώντας στην από 12.3.2007 αίτησή σας, αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας διευκρινίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε, από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων που τηρούν επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία δεύτερης και τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ εκπίπτουν τα γενικά έξοδα διαχείρισης στα οποία περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και το τεκμαρτό ενοίκιο των ακινήτων που ανήκουν στον επιχειρηματία και χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση, εφόσον αυτό υπολογίστηκε στο εισόδημα του από ακίνητα.

2. Επίσης, με την 1089345/1443/Α0012/ΠΟΛ. 1224/24.9.2001 εγκύκλιό μας έγινε δεκτό ότι στην περίπτωση ιδιοχρησιμοποίησης ακινήτου από ατομική επιχείρηση με βιβλία Β' κατηγορίας, το τεκμαρτό ενοίκιο από ιδιοχρησιμοποίηση αποτελεί σε κάθε περίπτωση εισόδημα από ακίνητα (Α' κατηγορίας) ανεξάρτητα από την καταχώρηση ή μη στα τηρούμενα βιβλία. Για την αναγνώριση, όμως, ως εξόδου του αντίστοιχου ποσού τεκμαρτού ενοικίου απαιτείται η εγγραφή στα τηρούμενα βιβλία (εσόδων-εξόδων).

3. Περαιτέρω, όπως έχει γίνει πάγια δεκτό από τη διοικητική και δικαστηριακή νομολογία, για την έκπτωση των προβλεπομένων από τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν.2238/1994 δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα δεδομένης διαχειριστικής χρήσης, πρέπει αυτές να αφορούν τη συγκεκριμένη διαχειριστική χρήση εντός της οποίας έχουν πραγματοποιηθεί, να είναι οριστικές και εκκαθαρισμένες, να αφορούν την επιχειρηματική δραστηριότητα της επιχείρησης και να συμβάλουν στην ανάπτυξη των εργασιών της και στη δημιουργία εισοδήματος.

Η διαπίστωση της ύπαρξης των προϋποθέσεων αυτών για την αναγνώριση της έκπτωσης μία δαπάνης από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης είναι θέμα πραγματικό και ως εκ τούτου εναπόκειται στην εξελεγκτική εξουσία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., ο οποίος σε κάθε περίπτωση ερευνά το ύψος και τη φύση της κάθε συγκεκριμένης δαπάνης και σε περίπτωση αμφιβολίας κρίνουν τα Διοικητικά Δικαστήρια και επομένως, η υπηρεσία μας δεν μπορεί να αποφανθεί, εκ των προτέρων αν μία συγκεκριμένη δαπάνη εκπίπτει ή όχι από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης.

4. Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση που επιχείρηση έχει την έδρα της σε τμήμα μισθωμένης οικίας, για τα καταβαλλόμενα μισθώματα που αφορούν στη δραστηριότητα της επιχείρησης.

5. Στο πρώτο ερώτημα της αίτησής σας μας αναφέρετε ότι ατομική επιχείρηση με έδρα τη μισθωμένη κατοικία της, καταχωρεί στα βιβλία της προς έκπτωση το μισό ενοίκιο, ενώ το υπόλοιπο ρωτάτε αν μπορεί να εκπέσει ως ενοίκιο κύριας κατοικίας σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Ε..

6. Συνοψίζοντας τα όσα αναφέρουμε παραπάνω, προκύπτει ότι η επιχείρηση που έχει την έδρα της σε τμήμα μισθωμένης κατοικίας δύναται να αφαιρέσει το μίσθωμα που αφορά στη δραστηριότητα της επιχείρησης εφόσον πληρούνται οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις. Το ποσοστό που θα εφαρμοστεί για τον υπολογισμό της έκπτωσης του ενοικίου δεν είναι οπωσδήποτε αυτό που αναφέρετε στην αίτησή σας (50%) αλλά το θέμα εναπόκειται ως πραγματικό στην εξελεγκτική εξουσία του αρμόδιου προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ.. Σε ό,τι αφορά στην έκπτωση του υπόλοιπου ενοικίου ως ενοίκιο κύριας κατοικίας, σας πληροφορούμε ότι αυτή είναι δυνατή εφόσον εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Ε.. Το μέρος του ενοικίου που θα αφαιρεθεί από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης δεν μπορεί να αφαιρεθεί και ως ενοίκιο κύριας κατοικίας δεδομένου ότι δεν μπορεί να αφαιρεθεί από το εισόδημα δύο φορές η ίδια δαπάνη.

Για το λόγο αυτό, πρέπει στις σημειώσεις του φορολογουμένου στο έντυπο Ε3 να αναφέρετε ποιο είναι το ποσό του ενοικίου της έδρας της επιχείρησης και ποιο το ποσό ενοικίου της κύριας κατοικίας.

7. Σε ό,τι αφορά στο δεύτερο ερώτημά σας, σας πληροφορούμε ότι το τεκμαρτό ενοίκιο των ακινήτων που ανήκουν στον επιχειρηματία και χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση εκπίπτει ως δαπάνη από το ακαθάριστο εισόδημα της επιχείρησης και καταχωρείται στο έντυπο Ε3 μόνο εφόσον το τεκμαρτό αυτό ενοίκιο έχει συμπεριληφθεί στο εισόδημα από ακίνητα (έντυπα Ε2 και Ε1). Τέλος, σε ό,τι αφορά στις επιδοτήσεις για αγορές πάγιου εξοπλισμού που λαμβάνονται από επιχειρήσεις με βιβλία Β' κατηγορίας, αυτές καταχωρούνται στον κωδικό 681 της πρώτης σελίδας του εντύπου Ε3 και δε συμπεριλαμβάνεται στα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης.