ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του άρθρου 5 του ν. 4038/2012 «Επείγουσες ρυθμίσεις που αφορούν την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» (ΦΕΚ 14 Α702.02.2012), καθώς και των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 116 του ν.4070/2012 «Ρυθμίσεις ηλεκτρονικών επικοινωνιών, μεταφορών, δημοσίων έργων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 82 Α’/10.04.2012).

Σχετικά με τις διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 5 «Ρυθμίσεις επειγόντων θεμάτων Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων» του ν.4038/2012, καθώς και τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 116 του ν.4070/2012, με τις οποίες τροποποιείται το θεσμικό πλαίσιο (ν.3887/2010 περί «Οδικών Εμπορευματικών Μεταφορών») που διέπει τη χορήγηση αδειών και τις μεταβιβάσεις των ΦΔΧ οχημάτων, σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.

Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ (Δ12)

1. Με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 5 του ν.4038/2012 τροποποιείται η παράγραφος 1 του άρθρου 14 του ν.3887/2010 και επέρχεται σύντμηση της μεταβατικής περιόδου που προβλεπόταν από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, για τα ζητήματα που αφορούσαν στη χορήγηση των αδειών κυκλοφορίας ΦΔΧ αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι, για την εφαρμογή του άρθρου 14 του ν.3887/2010, ως μεταβατική περίοδος ορίζεται η χρονική περίοδος που αρχίζει με την έναρξη ισχύος του ν.3887/2010 (ήτοι την 30.09.2010) και λήγει την 27η Ιανουαρίου 2012 (αντί για την 30η Ιουνίου 2013 που προβλεπόταν αρχικά).

2. Με την παράγραφο 7 του άρθρου 5 του ν.4038/2012 καταργείται η παράγραφος 8 του άρθρου 14 του ν.3887/2010. Με την τελευταία αυτή παράγραφο οριζόταν ότι, τα ποσά της ειδικής εισφοράς που καταβάλλονται για τη χορήγηση αδειών κυκλοφορίας ΦΔΧ οχημάτων, όπως αυτά προσδιορίζονται από τις διατάξεις της παρ. 7 του ίδιου άρθρου, μειώνονται, μέσα στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14.

Σημειώνεται ότι, η καταβολή του ποσού της ειδικής εισφοράς αφορούσε μόνο στη μεταβατική περίοδο (δηλαδή στο χρονικό διάστημα από 30.09.2010 έως 30.06.2013), κατά τη διάρκεια της οποίας η εισφορά μειωνόταν, σταδιακά, στην αρχή κάθε έτους, ενώ μετά το πέρας της περιόδου η εισφορά έπαυε να υφίσταται.

3. Κατά συνέπεια, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, με τις νέες διατάξεις του ν.4038/2012, η άυλη αξία της άδειας κυκλοφορίας των ΦΔΧ οχημάτων (η οποία προσδιοριζόταν βάσει των διατάξεων των παρ. 7 και 8 του άρθρου 14 του ν.3887/2010, όπως ίσχυαν), μηδενίστηκε στις 27 Ιανουαρίου 2012, κατά τις μεταβιβάσεις που πραγματοποιούνται από την ημερομηνία αυτή και μετά, ο φόρος του άρθρου 10 του ν.3887/2010, όπως ισχύει σήμερα, υπολογίζεται, μόνο, επί της αξίας του ΦΔΧ οχήματος.

Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι για τις μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2012 έως και 26 Ιανουαρίου 2012, ο ανωτέρω φόρος θα έπρεπε να υπολογιστεί, βάσει των διατάξεων των παρ. 7 και 8 του άρθρου 14 του ν.3887/2010, όπως ίσχυαν για το πιο πάνω χρονικό διάστημα:

α) επί του ποσού της αξίας της άδειας κυκλοφορίας του ΦΔΧ οχήματος μειωμένης, αθροιστικά, κατά εξήντα πέντε (65%) τοις εκατό, και

β) επί της αξίας του μεταβιβαζόμενου ΦΔΧ οχήματος, ήτοι επί της πραγματικής αξίας πώλησης αυτού η οποία αναγράφεται στο προβλεπόμενο στοιχείο του Κ.Β.Σ.(σχετ. η ΠΟΛ. 1106/11.05.2011 εγκύκλιος της υπηρεσίας μας).

4. Επίσης, με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 116 του ν.4070/2012 τροποποιείται το άρθρο 10 του ν.3887/2010, το οποίο αναφέρεται στις μεταβιβάσεις ΦΔΧ οχημάτων. Πιο συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι, ΦΔΧ αυτοκίνητα κάθε κατηγορίας που κυκλοφόρησαν πριν την έναρξη εφαρμογής του ν.3887/2010, επιτρέπεται να μεταβιβάζονται, μεταξύ άλλων με επαχθή αιτία, με την άδειά τους σε όλες τις μεταφορικές επιχειρήσεις, οι οποίες πληρούν τις διατάξεις του Κανονισμού 1071/2009, με την καταβολή φόρου που ανέρχεται σε 2% επί της αξίας του οχήματος. Ο φόρος αυτός καταβάλλεται πριν από την υπογραφή της πράξης μεταβίβασης της αδείας. Ως αξία του οχήματος για τον προσδιορισμό της υπεραξίας κατά τη μεταβίβασή του, λογίζεται η πραγματική αξία πώλησης αυτού, η οποία αναγράφεται στο προβλεπόμενο στοιχείο του Κ.Β.Σ. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι ο φόρος της παραγράφου αυτής δεν καταβάλλεται σε περίπτωση μεταβιβάσεων ΦΔΧ αυτοκινήτων που γίνονται λόγω συγχωνεύσεων ή μετατροπής μεταφορικών επιχειρήσεων.

Η ισχύς των πιο πάνω διατάξεων αρχίζει από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 10 Απριλίου 2012.

5. Συνεπώς, με τις πιο πάνω νέες διατάξεις, πλέον, μόνο τα ΦΔΧ που κυκλοφορούσαν πριν την έναρξη ισχύος του ν.3887/2010, δηλαδή μόνο οι «παλιές άδειες ΦΔΧ», δύνανται να μεταβιβάζονται, μεταξύ άλλων, με επαχθή αιτία. Οι νέες άδειες ΦΔΧ που χορηγούνται με τη διαδικασία των άρθρων 4 και 5 του ν.3887/2010, κατόπιν έκδοσης της Άδειας Οδικών Μεταφορών (ΑΟΜ), δεν μεταβιβάζονται και δεν κληρονομούνται (σχετ. η αριθ. πρωτ. Β1/18079/2048/23.04.2012 εγκύκλιος του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων με ΑΔΑ:Β4ΩΝ1-ΝΡ1). Ως εκ τούτου, κατά τη μεταβίβαση των υπόψη ΦΔΧ οχημάτων χωρίς την άδειά τους από επαχθή αιτία, δηλαδή κατά τη μεταβίβαση αυτών ως εμπόρευμα, εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος (ν.2238/1994, όπως ισχύει).

Σημειώνεται ότι, για τις μεταβιβάσεις, με επαχθή αιτία, ΦΔΧ αυτοκινήτων (με παλιά άδεια κυκλοφορίας ΦΔΧ) που έλαβαν χώρα κατά το χρονικό διάστημα από 27 Ιανουαρίου 2012 έως και 9 Απριλίου 2012, ο φόρος του άρθρου 10 του ν.3887/2010 ανερχόταν σε τρία (3%) τοις εκατό επί του μεταβιβαζόμενου οχήματος, ενώ για τις μεταβιβάσεις, με επαχθή αιτία, που πραγματοποιούνται από 10 Απριλίου 2012 και μετά, ο πιο πάνω φόρος ανέρχεται σε δύο (2%) τοις εκατό επί του οχήματος, βάσει των σχετικών διατάξεων του ν.4070/2012.

Δ/ΝΣΗ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΩΝ

1. Σύμφωνα με τις παρ. 4 & 5 του άρθρου 5 του ν. 3887/2010, σε συνδυασμό με την παρ.6 του άρθρου 5 του ν. 4038/2012, από την επομένη της λήξης της μεταβατικής περιόδου (27-1-2012) χορηγούνται Αδειες Οδικών Μεταφορών (Α.Ο.Μ.) στις νέες επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα και εταιρείες) που εισέρχονται στο επάγγελμα από 27-1-2012 και μετά και θέτουν στην κυκλοφορία ΦΔΧ, καθώς και τις ήδη λειτουργούσες μεταφορικές επιχειρήσεις οι οποίες θέτουν σε κυκλοφορία νέο ΦΔΧ αυτοκίνητο κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 4 & 5 του ν. 3887/2010. Η Α.Ο.Μ. χορηγείται στις επιχειρήσεις προκειμένου να εκτελούν δημόσιες οδικές εμπορευματικές μεταφορές.

2. Με την αριθ. Β1/οικ. 7397/786/13-2-2012 (249 Β') Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με τίτλο «Καθορισμός του ύψους της εισφοράς υπέρ του Δημοσίου για την χορήγηση και την ανανέωση των Αδειών Οδικών Μεταφορών του νόμου 3887/2010» καθορίζεται το ύψος της εν λόγω εισφοράς λαμβανομένου υπόψη του διοικητικού κόστους έκδοσης των αντίστοιχων διοικητικών πράξεων, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 1000 (χιλίων) ευρώ (άρθρο 1). Επίσης με την ίδια Κοινή Απόφαση (άρθρο 2) καθορίζεται το ύψος της εισφοράς, που καταβάλλεται υπέρ του Δημοσίου για κάθε όχημα (Φ.Δ.Χ.) ιδιόκτητο ή μισθωμένο που χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση οδικών εμπορευματικών μεταφορών, από τις εμπορευματικές επιχειρήσεις, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 500 (πεντακοσίων) ευρώ.

Τα ανωτέρω ποσά επιβάλλονται σε αντικατάσταση των προβλεπομένων με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 14 του ν. 3887/2010, όπως συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 116 του ν. 4070/2012, οι οποίες δεν έχουν πλέον πεδίο εφαρμογής, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, στις 27-1-2012, κατά τα προαναφερθέντα.

3. Η Α.Ο.Μ. εκδίδεται από τη Διεύθυνση Εμπορευματικών Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων με την υποβολή αίτησης και των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται βεβαιωτικό στοιχείο της Δ.Ο.Υ. για την καταβολή της εισφοράς (1000 ευρώ) του άρθρου 1 της προαναφερθείσας Κ.Υ.Α.

4. Εξάλλου, για την έκδοση άδειας κυκλοφορίας Φ.Δ.Χ. στο όνομα μεταφορικών επιχειρήσεων (στις οποίες έχει χορηγηθεί Α.Ο.Μ.) που θέτουν σε κυκλοφορία Φ.Δ.Χ., ιδιόκτητο ή μισθωμένο, για την άσκηση της επιχείρησης τους, μεταξύ των άλλων δικαιολογητικών που πρέπει να υποβάλλουν στη Δ/νση Μεταφορών & Επικοινωνιών των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας, απαιτείται και βεβαιωτικό στοιχείο της Δ.Ο.Υ. για την καταβολή της προβλεπόμενης υπέρ του Δημοσίου εισφοράς των 500 (πεντακοσίων) ευρώ ανά Φ.Δ.Χ., εφόσον, με την έκδοση της νέας άδειας κυκλοφορίας, αυξάνεται ο συνολικός αριθμός των οχημάτων που χρησιμοποιεί η μεταφορική επιχείρηση.

5. Υπόχρεοι για την καταβολή των προαναφερομένων εισφορών, για την χορήγηση Άδειας Οδικών Μεταφορών (Α.Ο.Μ.) και για τη θέση σε κυκλοφορία Φ.Δ.Χ., αντίστοιχα 1000 ευρώ (για Α.Ο.Μ.) και 500 ευρώ (ανά Φ.Δ.Χ.) είναι οι νέες επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα και εταιρείες), καθώς και οι ήδη λειτουργούσες του ν. 3887/2010.

6. Τα κατά τα ανωτέρω ποσά των εισφορών καταβάλλονται από τους υπόχρεους στην αρμόδια για την φορολογία τους Δ.Ο.Υ. και καταχωρίζονται στον Κ.Α.Ε. 1372, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 3887/2010 (174 Α').

7. Για τα ως άνω καταβαλλόμενα ποσά εκδίδεται «Διπλότυπο Είσπραξης Τύπου Α» στο Α.Φ.Μ. του υπόχρεου, στο οποίο αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του (επωνυμία της μεταφορικής επιχείρησης και έδρα). Επίσης στη θέση παρατηρήσεις, του διπλοτύπου αναγράφεται η πλήρης αιτιολογία για την οποία καταβλήθηκε η εισφορά, όπως « Εισφορά Α.Ο.Μ.» ή « Εισφορά για (πλήθος) Φ.Δ.Χ. ».

Το ανωτέρω «Διπλότυπο Είσπραξης Τύπου Α» αποτελεί βεβαιωτικό στοιχείο της καταβολής των σχετικών εισφορών και όπως προαναφέρθηκε είναι ένα από τα δικαιολογητικά που κατατίθενται στο Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων για τη χορήγηση Αδειας Οδικού Μεταφορέα (Α.Ο.Μ.) ή στη Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας Φ.Δ.Χ.

8. Περαιτέρω σημειώνεται ότι:

- Βάσει των συνδυασμένων διατάξεων των παρ. 4,5 και 6 του άρθρου 14 καθώς και της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 3887/2010, από την 27η Ιανουαρίου 2012 οι μεταφορές με ΦΔΧ διακρίνονται σε Εθνικές και Διεθνείς, ενώ οι Νομαρχιακές και ειδικές μεταφορές καυσίμων που προβλέπονταν για την μεταβατική περίοδο παύουν να υφίστανται ως ξεχωριστή κατηγορία μεταφορών και ότι, τα Φ.Δ.Χ. των οποίων οι άδειες κυκλοφορίας χορηγούνται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3887/2010, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 4038/2012, δεν επιτρέπεται να αντικατασταθούν από άλλα φορτηγά αυτοκίνητα μεγαλύτερου ή μικρότερου μικτού βάρους.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Θ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ: α) Άρθρο 5 του ν.4038/2012 - Τρία (3) φύλλα

β) Άρθρο 116 του ν.4070/2012 - Τρία (3) φύλλα