Άρθρο της Δικηγορικής Εταιρείας VDI Law Firm σχετικά με τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο "Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη", ο οποίος αναμένεται να αποτελέσει ένα ελκυστικό χρηματοδοτικό εργαλείο για την υλοποίηση και ανάπτυξη των επενδύσεων στη χώρα μας.

Η VDI Law Firm https://vdilawfirm.com/el/ διαθέτει μακρόχρονη εμπειρία και εξειδίκευση, μεταξύ άλλων, σε ζητήματα εμπορικού και εταιρικού δικαίου, καθώς και σε θέματα χρηματοδότησης επιχειρήσεων και επενδύσεων.

Ο Αναπτυξιακός Νόμος (Α.Ν.) αποτελεί ένα θεσμικό πλαίσιο καθεστώτων ενίσχυσης επενδυτικών σχεδίων, τα οποία υποβάλλονται από μεμονωμένες επιχειρήσεις ή ομάδες επιχειρήσεων προς αξιολόγηση και έγκριση υπαγωγής στις διατάξεις του.

Ο Αναπτυξιακός Νόμος έχει ως σκοπό, κυρίως, τον καθορισμό της επενδυτικής, αναπτυξιακής και βιομηχανικής πολιτικής του ελληνικού κράτους.

Πολύ πρόσφατα ψηφίσθηκε από την Βουλή ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4887/2022 (αντικαθιστώντας το Ν. 4399/2016) με τίτλο «Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» (ΦΕΚ Α’ 16/04-02-2022).

Σκοπός του, είναι η προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας μέσω της επιτάχυνσης των διαδικασιών και της χορήγησης κινήτρων σε στοχευμένες δραστηριότητες, προκειμένου να επιτευχθούν ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και όσων επιδιώκουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, η ενίσχυση της απασχόλησης με εξειδικευμένο προσωπικό και η στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας.

Ο νόμος αυτός θα αποτελέσει τα επόμενα χρόνια το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την παροχή κρατικών ενισχύσεων στις ιδιωτικές επενδύσεις στη χώρα μας.

Αναπτυξιακός Νόμος – Βασικές καινοτομίες

Με τον νέο αναπτυξιακό νόμο, εισάγονται δεκατρία νέα καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων με θεματική στόχευση, αντί μιας οριζόντιας προσέγγισης, που θα επιτρέψουν στην επιχειρηματική κοινότητα να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να υλοποιήσει τις πρωτοβουλίες της με σημαντικές και σύγχρονες μορφές επενδύσεων σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται σημαντικοί αναπτυξιακοί τομείς, όπως ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, η έρευνα, η καινοτομία, το «Νέο Επιχειρείν», η επιχειρηματική εξωστρέφεια, η ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων, αλλά και η πράσινη μετάβαση.

Αναφορικά με τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια θα αφορούν τις αναβαθμιζόμενες τεχνολογικά υφιστάμενες μονάδες και θα εισάγουν νέες ψηφιακές λειτουργίες και διαδικασίες, συνδυάζοντας μεθόδους παραγωγής με σύγχρονη τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών.

Αναφορικά με το καθεστώς της πράσινης μετάβασης, τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια θα έχουν ως αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος με την προϋπόθεση υλοποίησης δαπανών για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και προστασίας του περιβάλλοντος με απώτερο στόχο την περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων.

Τα καθεστώτα αναφορικά με την επιχειρηματικότητα θα έχουν ως αντικείμενο την ενίσχυση νέων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας, την κάλυψη δαπανών σύστασης εταιρειών και την παροχή κινήτρων σε επιχειρήσεις που στοχεύουν στη διείσδυση σε νέες αγορές του εξωτερικού με την εξαγωγή των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους.

Επιπλέον, ταχύτερες και πιο αποδοτικές αναμένεται να είναι και οι διαδικασίες αξιολόγησης, υπαγωγής και ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων, καθώς μέρος των διαδικασιών θα ανατεθεί στον ιδιωτικό τομέα (ορκωτούς ελεγκτές) σε μια προσπάθεια ουσιαστικής επιτάχυνσης των διαδικασιών και αντιμετώπισης της ενισχυμένης γραφειοκρατίας. Συγκεκριμένα, κάθε επενδυτικό σχέδιο με προϋπολογισμό άνω των 700.000.000 ευρώ θα ανατίθεται ως προς την αξιολόγηση, την ένταξη και την παρακολούθηση υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου σε ιδιώτη ορκωτό ελεγκτή.

Για τα επενδυτικά σχέδια κάτω του ως άνω ποσού, ο επενδυτής θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε ορκωτό ελεγκτή είτε να απευθυνθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες της περιφέρειας που ανήκει. Στην περίπτωση που επιλέξει τις υπηρεσίες της περιφέρειας, θα υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι η υπηρεσία θα πρέπει να έχει αξιολογήσει την επενδυτική πρόταση εντός 45 ημερών και εάν η προθεσμία αυτή παρέλθει, τότε αυτομάτως η αίτηση θα μεταπίπτει σε ορκωτό. Στόχος του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, είναι η έγκριση των επενδυτικών σχεδίων που υποβάλλονται να μην ξεπερνά τις 60 ημέρες, έναντι των 600 και περισσοτέρων ημερών που ήταν ο μέσος χρόνος τα προηγούμενα χρόνια.

Μορφές ενίσχυσης

Σχετικά με τις μορφές ενίσχυσης, ο νέος αναπτυξιακός θα διατηρήσει το ίδιο σύστημα με τον ν. 4399/2016 παρέχοντας ως ενίσχυση στα επενδυτικά σχέδια:

α) επιχορήγηση,

β) επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης,

γ) επιδότηση του κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης και

δ) φορολογικές απαλλαγές, αλλά εισάγοντας και ένα ακόμη προσφερόμενο κίνητρο,

ε) τη χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών, το οποίο θα αφορά αποκλειστικά το καθεστώς «Νέο Επιχειρείν».

α) Η Επιχορήγηση συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Η επιχορήγηση για κάθε επένδυση θα φτάνει ακόμη και το 70% του προϋπολογισμού της -πολύ υψηλότερο από αυτό που ίσχυε στον τελευταίο αναπτυξιακό νόμο, που έφτανε έως και το 55%. Σε κάθε περίπτωση, το μέγιστο ποσό της επιδότησης θα είναι 10.000.000 € ανά επένδυση, όταν το μέγιστο με τον προηγούμενο νόμο ήταν 5.000.000€.

β) Η Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία χορηγείται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησής τους και εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση δεν δύναται να υπερβαίνει τα επτά (7) έτη και η προθεσμία άρχεται από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.

γ) Η Επιδότηση του κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και για τις οποίες δεν λαμβάνεται καμία άλλη κρατική ενίσχυση. Υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης.

δ) Η Φορολογική απαλλαγή συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την οικεία φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, μετά από την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, ο οποίος αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο τηρείται σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές καταστάσεις.

ε) Η Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, για το καθεστώς «Νέο Επιχειρείν», συνίσταται στην επιδότηση επιτοκίου δανείων μειωμένης εξασφάλισης ή των εξόδων ασφάλισης των δανείων υψηλού κινδύνου που καταβάλλονται στα πιστωτικά ιδρύματα που τα χορηγούν.

Οι μορφές ενισχύσεων των περιπτώσεων α, β, δ παρέχονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά και συνυπολογίζονται για τον καθορισμό του συνολικού ποσού ενίσχυσης του κάθε επενδυτικού σχεδίου. Αντιθέτως, η ενίσχυση της περίπτωσης γ παρέχεται αυτοτελώς και μόνο για τις δαπάνες του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας.

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι των παραπάνω ενισχύσεων είναι οι φορείς επενδύσεων που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική Επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

α. Εμπορική εταιρεία,

β. Συνεταιρισμός,

γ. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ),

δ. Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση Εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου

ε. Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα (με προϋπόθεση καταχώρισης τους στο ΓΕΜΗ),

στ. Δημόσιες και Δημοτικές Επιχειρήσεις και θυγατρικές τους υπό προϋποθέσεις.

Με βάση το μέγεθος των παραπάνω φορέων ορίζεται το ελάχιστο ύψος του επιλέξιμου κόστους των επενδυτικών σχεδίων το οποίο κυμαίνεται από 50.000 ευρώ έως 1.000.000 ευρώ.

Γίνεται αντιληπτό, ότι ο Αναπτυξιακός Νόμος «Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη», ακολουθώντας τη χάραξη των νέων αναπτυξιακών στόχων και πολιτικών, επιχειρεί να αποτελέσει ένα ιδιαίτερα ελκυστικό χρηματοδοτικό εργαλείο που θα διευκολύνει την υλοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων σε σύγχρονους τομείς της οικονομίας προκειμένου να καταστεί η Ελλάδα ισχυρός και ελκυστικός πόλος επενδύσεων. Στόχος είναι να συμβάλει, συνδυαστικά με τις λοιπές μορφές χρηματοδότησης ιδιωτικών επενδύσεων, στην ταχύτερη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, προσελκύοντας επενδύσεις, που θα προωθούν πέραν της γενικής επιχειρηματικότητας, την ενίσχυση της μισθωτής εργασίας και μείωση της παραοικονομίας, την αξιοποίηση σύγχρονων μορφών τεχνολογίας και ψηφιοποίησης, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και γενικότερα την αύξηση του επενδυτικού κεφαλαίου της οικονομίας, παράλληλα με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο.

Μένει να αποδειχθεί στην πράξη εάν με την απλοποίηση της διαδικασίας και την μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (σε σύγκριση με τον προϊσχύοντα αναπτυξιακό), θα μειωθεί η γραφειοκρατία και θα τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα που καθορίζει.