Γνωρίζετε ότι...

Ψηφίστηκε το νέο φορολογικό πλαίσιο για τη σύσταση των εταιρειών ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας ή αλλιώς γνωστών σε άλλες χώρες και ως «family offices», με ισχύ από το φορολογικό έτος 2021 και εφεξής.

Επιδιώκεται η δημιουργία ενός διαφανούς και οριοθετημένου πλαισίου για τη σύσταση εταιρειών ειδικού σκοπού που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες διαχείρισης της οικογενειακής περιουσίας φυσικών προσώπων με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα. Τα πρόσωπα αυτά μπορεί να έχουν οποιαδήποτε νομική μορφή πλην αυτής των νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Αποκλειστικός σκοπός είναι να παρέχουν υποστήριξη σε φυσικά πρόσωπα και στα μέλη των οικογενειών τους κατά τη διοίκηση και διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και επενδύσεων που κατέχουν είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσω νομικών προσώπων.

Το πλαίσιο λειτουργεί και συμπληρωματικά στις πρόσφατες φορολογικές ρυθμίσεις για την προσέλκυση αλλοδαπών φορολογικών κατοίκων υψηλής οικονομικής επιφάνειας (High-net-worth individuals).

Επομένως καταλαμβάνει και τα φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα κατ΄ εφαρμογή των ειδικότερων αυτών ρυθμίσεων. Συγκριτικά με αντίστοιχα νομοθετικά πλαίσια άλλων χωρών, βασικό πλεονέκτημά του είναι ότι δεν έχει τεθεί κατώτατο περιουσιακό κατώφλι και ότι απευθύνεται εξίσου σε Έλληνες και αλλοδαπούς, προωθώντας έτσι την ανάπτυξη και διατήρηση στενών σχέσεων μεταξύ της χώρας και νευραλγικών τομέων της ελληνικής ή παγκόσμιας οικονομίας, όπως η ελληνική ναυτιλία.

Κατ’ αναλογία των διατάξεων που ισχύουν για το φορολογικό καθεστώς των γραφείων του Ν.89, θεσπίζεται ο ειδικός τρόπος προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματός των εταιρειών ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας.

Προβλέπεται ότι τα ακαθάριστα έσοδα των εταιρειών αυτών θα προσδιορίζονται με την προσθήκη ποσοστού κέρδους 7% (μέθοδος κόστους πλέον περιθωρίου κέρδους) επί των πάσης φύσεως εξόδων και αποσβέσεων τους, πλην του φόρου εισοδήματος. Σημειώνεται ότι η μέθοδος κόστους πλέον περιθωρίου κέρδους (Cost plus method) συνιστά μια εκ των αποδεκτών από τον ΟΟΣΑ μεθόδων προσδιορισμού των τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών. Η πρόβλεψη ενός σταθερού ποσοστού κερδοφορίας αποτελεί κίνητρο προσέλκυσης επενδυτών, αφού εξασφαλίζει την δυνατότητα πρόβλεψης της φορολογικής επιβάρυνσης κατ΄ έτος.

Παράλληλα, η εταιρεία ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας θα πρέπει να πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) να απασχολεί στην Ελλάδα προσωπικό τουλάχιστον πέντε ατόμων εντός δώδεκα μηνών από την σύστασή της και εφεξής, καθώς και

β) να πραγματοποιεί στην Ελλάδα δαπάνες λειτουργίας τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ευρώ ετησίως. Οι υπηρεσίες των εταιρειών ειδικού σκοπού μπορούν να παρέχονται είτε από εργαζόμενους αυτών είτε με ανάθεση σε τρίτα πρόσωπα, ανεξάρτητα από το κράτος στο οποίο είναι εγκατεστημένα (με την επιφύλαξη των μη συνεργάσιμων κρατών). Διευκρινίζεται ότι τα φυσικά πρόσωπα μέλη της εταιρείας ειδικού σκοπού δεν μπορεί να είναι και εργαζόμενοι αυτής.

Δεν θα επιβαρύνει με ΦΠΑ τα τιμολόγια που εκδίδει η εταιρεία ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας προς πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτή.

Οι πράξεις μεταξύ της εταιρείας της ειδικής αυτής μορφής με τα πρόσωπα που μετέχουν σε αυτή (π.χ. εταιρείες μέτοχοι ή εταίροι) θα θεωρούνται εσωτερικές πράξεις που παρέχονται εντός του αυτού νομικού προσώπου και όχι συναλλαγές υπαγόμενες σε ΦΠΑ. Η ρύθμιση αυτή εξαλείφει την επιβάρυνση ΦΠΑ στις υπηρεσίες που παρέχονται από τις ειδικές αυτές εταιρείες και ευνοούν τυχόν λήπτες που δεν έχουν έτσι και αλλιώς δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ. Αναμένεται να διευκρινισθεί πάντως πως θα προσδιορισθούν από την ΑΑΔΕ αυτές οι «εσωτερικές» πράξεις.

Η συμμετοχή κάποιου προσώπου στη διοίκηση ανωνύμων εταιρειών που εδρεύουν στην Ελλάδα δεν τον καθιστά φορολογικό κάτοικο Ελλάδος.

Η άσκηση των καθηκόντων αυτών δεν συνεπάγεται ενεργή ανάμειξη του προσώπου στη διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, αλλά μπορεί να περιορίζεται στην απλή συμμετοχή στις συνεδριάσεις των διοικητικών συμβουλίων μέσω τηλεδιάσκεψης ή κατόπιν απλής περιφοράς των πρακτικών, με αποτέλεσμα να μην απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία του. Η φορολογική αρχή πρέπει να συνεκτιμά όλα τα πρόσφορα στοιχεία, όπως, την ύπαρξη στέγης, τη φυσική παρουσία του ίδιου και των μελών της οικογένειάς του, τον τόπο άσκησης των επαγγελματικών δραστηριοτήτων, τον τόπο των περιουσιακών συμφερόντων, τον τόπο των διοικητικών δεσμών με τις δημόσιες αρχές και φορείς (ασφαλιστικούς, επαγγελματικούς, κοινωνικούς) και τον τόπο ανάπτυξης πολιτικών, πολιτισμικών ή άλλων δραστηριοτήτων (ΣτΕ 418/2020).

Από την 1η Ιουλίου 2021 αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή οι νέες τροποποιήσεις της Οδηγίας του ΦΠΑ που θα διευκολύνουν τις διασυνοριακές δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου μεταξύ επιχείρησης και τελικού καταναλωτή – μη υποκείμενου στον φόρο (B2C).

Ειδικά για τις εξ αποστάσεως ενδοενωσιακές πωλήσεις αγαθών προς τελικούς καταναλωτές που βρίσκονται σε άλλα κράτη μέλη (distance sales), οι επιχειρήσεις της ΕΕ οφείλουν, με το ισχύον σήμερα καθεστώς, να διαθέτουν αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ και να αποδίδουν ΦΠΑ στο κράτος μέλος του καταναλωτή, όταν οι πωλήσεις τους υπερβαίνουν το όριο της εξ αποστάσεως πώλησης που ορίζεται σε 35.000 ή 100.000 ευρώ ανάλογα με το κατώτατο όριο που ισχύει σε αυτό. Με το νέο πλαίσιο το παραπάνω όριο καταργείται και οι επιχειρήσεις θα μπορούν υπό προϋποθέσεις να διαθέτουν αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ σε ένα μόνο κράτος μέλος και να υποβάλλουν σε αυτό δηλώσεις ΦΠΑ καθώς και να καταβάλλουν τον ΦΠΑ που οφείλεται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η απόδοση του ΦΠΑ θα πραγματοποιείται με την χρήση μιας «μεγαλύτερης» μονοαπευθυντικής θυρίδας που θα ονομάζεται One Stop Shop (ΟSS) και θα αποτελεί επέκταση της ήδη υπάρχουσας μικρής μονοαπευθυντικής θυρίδας ΦΠΑ (Mini One Stop Shop - MOSS) που χρησιμοποιείται επιτυχώς για την απόδοση του ΦΠΑ σχετικά με τις τηλεπικοινωνιακές, ραδιοτηλεοπτικές και ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες. Προς διευκόλυνση των πολύ μικρών επιχειρήσεων θα συνεχίσει να υφίσταται υπό προϋποθέσεις το κατώτατο ετήσιο όριο των 10.000 ευρώ μέχρι το οποίο ο ΦΠΑ οφείλεται στο κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση. Οι ρυθμίσεις αυτές εκτιμάται ότι θα απλουστεύσουν τις υποχρεώσεις ΦΠΑ των επιχειρήσεων που ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου, θα μειώσουν το διοικητικό τους βάρος και θα συμβάλουν στην εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.