Θέμα: Ανακοίνωση δημοσίευσης π.δ. 26/2020 (ΦΕΚ Α΄ 50/06.03.2020): «Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις των οδηγιών 2017/2398/EΕ, 2019/130/ΕΕ και 2019/983/ΕΕ «για την τροποποίηση της οδηγίας 2004/37/ΕΚ ’’σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες κατά την εργασία’’» (Ε.Ε. L 345/27.12.2017, L 136/01.06.2018, L 225/06.09.2018, L 30/31.01.2019 και L 164/20.06.2019) ‐ Τροποποίηση των π.δ. 399/94 (Α΄ 221) και π.δ. 307/86 (Α΄ 135) »

Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης το προεδρικό διάταγμα 26/2020 (ΦΕΚ Α΄ 50/06.03.2020), που εκδόθηκε με πρόταση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και των κατά περίπτωση συναρμοδίων Υπουργών, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων. Με το πδ 26/2020 πραγματοποιείται η εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με τις οδηγίες 2017/2398/ΕΕ, 2019/130/ΕΕ και 2019/983/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Α. ΓΕΝΙΚΑ

1. Οι διατάξεις του διατάγματος αφορούν την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά τους που προέρχονται ή μπορούν να προέλθουν από την έκθεσή τους, κατά την εργασία, σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες.

2. Οι συγκεκριμένες οδηγίες τροποποιούν την οδηγία 2004/37/ΕΚ "σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες κατά την εργασία".

3. Με την οδηγία 2004/37/ΕΚ κωδικοποιήθηκαν σε ενιαίο κείμενο οι διατάξεις των οδηγιών 90/394/ΕΟΚ, 97/42/ΕΚ και 1999/38/ΕΚ, ενώ τροποποιήθηκε με το άρθρο 5 της οδηγίας 2014/27/ΕΚ.

4. Οι διατάξεις των οδηγιών αυτών έχουν ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο με το π.δ. 399/94 «Προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες κατά την εργασία σε συμμόρφωση με την οδηγία του Συμβουλίου 90/394/ΕΟΚ» (Α΄ 221), όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του, με:

• το π.δ. 127/2000 «Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 399/94 "Προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες κατά την εργασία σε συμμόρφωση με την οδηγία του Συμβουλίου 90/394/ΕΟΚ" (221/Α) σε συμμόρφωση με την οδηγία 97/42/ΕΚ του Συμβουλίου» (Α΄ 111),
• το π.δ. 43/2003 «Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 399/94 "Προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες κατά την εργασία σε συμμόρφωση με την οδηγία του Συμβουλίου 90/394/ΕΟΚ" (221/Α) σε συμμόρφωση με την οδηγία 1999/38/ΕΚ του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 1999 (Ε.Ε. L 138/01‐06‐1999)» (Α΄ 44)
• και το άρθρο 6 του πδ 52/2015 «εναρμόνιση με την οδηγία 2014/27/ΕΕ ″Για την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 92/58/ΕΟΚ, 92/85/ΕΟΚ, 94/33/ΕΚ, 98/24/ΕΚ και της οδηγίας 2004/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων″ – Τροποποίηση των π.δ. 105/95, π.δ. 176/97, π.δ. 62/98, π.δ. 338/01 και π.δ. 399/94» (Α΄ 81),

5. Με την οδηγία 2004/37/ΕΚ [αντίστοιχα, σε εθνικό επίπεδο με το πδ 399/94, όπως ισχύει] καθορίζονται μέτρα που απαιτούνται για την εξάλειψη ή περιορισμό της έκθεσης των εργαζομένων σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες, καθώς και οριακές τιμές επαγγελματικής έκθεσης.

6. Με τις οδηγίες 2017/2398/ΕΕ, 2019/130/ΕΕ και 2019/983/ΕΕ γίνεται θέσπιση ή αναθεώρηση οριακών τιμών έκθεσης για 13, 7 και 5 παράγοντες (χημικές ουσίες), αντίστοιχα.

7. Με το π.δ. 26/2020 γίνεται η ενσωμάτωση, σε ενιαίο κείμενο, και των τριών οδηγιών για λόγους χρηστής διοίκησης και διευκόλυνσης τόσο των διοικουμένων όσο και των ελεγκτικών μηχανισμών, εφόσον και οι τρεις οδηγίες ρυθμίζουν το ίδιο αντικείμενο. Οι προθεσμίες ενσωμάτωσης είναι αντίστοιχα για κάθε οδηγία η: 17η Ιανουαρίου 2020, η 20η Φεβρουαρίου 2021 και η 11η Ιουλίου 2021. Στο πδ 26/2020 - τροποποιείται εκ νέου το πδ 399/94 και - τίθεται ως ημερομηνία έναρξης ισχύος η 17η Ιανουαρίου 2020.

8. Επιπλέον, με το πδ 307/86 «Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά τη διάρκεια της εργασίας τους» (Α΄ 135), όπως ισχύει, έχουν καθοριστεί οριακές τιμές έκθεσης εργαζομένων σε χημικούς παράγοντες, οι οποίοι [με το δημοσιευθέν π.δ. 26/2020 (σε εναρμόνιση με τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες)] πλέον κατατάσσονται στους καρκινογόνους – μεταλλαξιγόνους παράγοντες και τίθενται νέες πιο αυστηρές (χαμηλότερες) οριακές τιμές.

Ως εκ τούτου, με το άρθρο 3 του π.δ. 26/2020, τροποποιείται και το πδ 307/86, με την διαγραφή χημικών παραγόντων (ουσιών), για τους οποίους (με το π.δ. 307/86, όπως έχει τροποποιηθεί – κυρίως με το πδ 90/99) είχαν καθοριστεί οριακές τιμές έκθεσης εργαζομένων σε εθνικό επίπεδο, αλλά πλέον κατατάσσονται στους καρκινογόνους – μεταλλαξιγόνους παράγοντες.

Για τις ουσίες αυτές, στις υπό ενσωμάτωση οδηγίες (2017/2398/ΕΕ, 2019/130/ΕΕ, 2019/983/ΕΕ) δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη (για διαγραφή τους από άλλη οδηγία), γιατί για αυτές τις ουσίες (που πρέπει να διαγραφούν από το πδ 307/86) δεν είχαν καθοριστεί οριακές τιμές σε ευρωπαϊκό επίπεδο (σχετικές οδηγίες κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 98/24/ΕΚ), αλλά σε εθνικό επίπεδο με το πδ 90/99 (που τροποποιούσε το πδ 307/86).

Β. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ π.δ. 26/2020

Ειδικότερα το π.δ. περιλαμβάνει τέσσερα άρθρα:

Αναλυτικότερα:

Άρθρο 1

Προσδιορίζεται ο σκοπός έκδοσης και το αντικείμενο του διατάγματος.

Άρθρο 2

Αναφέρονται στην τροποποίηση του πδ 399/94

Άρθρο 3

Αναφέρεται στην τροποποίηση του πδ 307/86

Άρθρο 4

Προσδιορίζεται η ημερομηνία έναρξης ισχύος του προεδρικού διατάγματος

Πίνακας συσχετισμού διατάξεων οδηγιών 2017/2398/ΕΕ, 2019/130/ΕΕ, 2019/983/ΕΕ, 2004/27/ΕΚ και πδ 26/2020

Πίνακας σχετιζόμενων νομοθετικών (κοινοτικών και εθνικών) διατάξεων για καρκινογόνους και μεταλλαξιγόνους παράγοντες

Ο Προϊστάμενος της Γεν. Διεύθυνσης

Κ. ΑΓΡΑΠΙΔΑΣ