ΥΠΟΙΚ 1071239/999/Τ.& Ε.Φ./ΠΟΛ. 1205/24.8.2001

κοινοποίηση γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ. σχετικά με την έκταση της απαλλαγής της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 2753/1999

Κοινοποιούμε παρακάτω τη με αρ. 486/18.7.01 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομικών.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση αυτή, η ρύθμιση, που έγινε με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 2753/1999, αφορά μόνο στην καταβολή μειωμένου τέλους ταξινόμησης και επομένως οι ανάπηροι που, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, παραλαμβάνουν επιβατικό αυτοκίνητο μεγαλύτερο των 1650 ή 2000 κυβικών εκατοστών κατά περίπτωση με καταβολή μειωμένου τέλους ταξινόμησης (30% ή 58% του αναλογούντος ακέραιου συντελεστή) δεν απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.

Αριθμός Γνωμοδοτήσεως 486/2001

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (Α Τμήμα Διακοπών)

Συνεδρίαση 11-7-2001

Πρόεδρος: Χ. Τσεκούρας (Αντ/δρος Ν.Σ.Κ.)

Εισηγητής: Σ. Δέτσης (Πάρεδρος Ν.Σ.Κ.)

Περίληψη ερωτήματος: `Εκταση εφαρμογής της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν. 2753/99, ενόψει των ρυθμίσεων του Ν. 490/76.

Επί του άνω ερωτήματος το Ν.Σ.Κ. (Α Τμήμα Διακοπών) εγνωμοδότησε ως ακολούθως:

Ι. Στο άρθρο 1 του Ν. 490/1976 Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των διατάξεων περί ατελούς εισαγωγής ενίων ειδών υπό αναπήρων (ΦΕΚ 331 Α), ορίζονται τα εξής:

"1. Απαλλάσσονται των υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων δασμών και λοιπών φόρων, εισφορών, δικαιωμάτων και τελών, των τελών χαρτοσήμου, ως και του ειδικού φόρου καταναλώσεως των εισπραττομένων κατά την εκ του εξωτερικού εισαγωγήν, των τελών κυκλοφορίας, ως και του εφ` άπαξ προσθέτου ειδικού τέλους, τα δι` αναπήρους πολέμου αξιωματικούς και οπλίτας προοριζόμενα:

α) Επιβατικά αυτοκίνητα της δασμολογικής κλάσεως 87.02.Α2, των οποίων ο κυλινδρισμός του κινητήρα δε υπερβαίνει τα 1650 κυβικά εκατοστά, β) τα ειδικά αναπηρικά αμαξίδια και γ) τα λοιπά τεχνικά όργανα και βοηθήματα, εφ` όσον η αρμόδια Ανωτάτη του Στρατού Υγειονομική Επιτροπή γνωματεύει, κατά περίπτωσιν, ότι τα εν λόγω είδη τυγχάνουν απαραίτητα δια την εξυπηρέτησιν των προσωπικών αναγκών των αναπήρων τούτων, λαμβανομένης υπ` όψιν της φύσεως της αναπηρίας, ήτις δέον να παρακωλύει την βάδισιν.

Ο κυλινδρισμός του κινητήρος προσδιορίζεται κατά τα εις το άρθρον 4 του Νόμου 363/1976 Περί διαρρυθμίσεως των επί των αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσεως επιβαλλομένων φόρων διαλαμβανόμενα.

2. Κατ` εξαίρεσιν, τα δια τους παραπληγικούς αναπήρους και τους αναπήρους με αναπηρίαν 100% προοριζόμενα επιβατικά αυτοκίνητα, δύνανται να έχουν κυλινδρισμόν κινητήρος ανώτερον των 1650 κυβικών εκατοστών.

Εις ειδικάς περιπτώσεις, καθ` ας η φύσις της αναπηρίας και η τοποθέτησις του βοηθητικού συστήματος οδηγήσεως απαιτούν αυτοκίνητα μείζονος χώρου των τοιούτων των 1650 κυβικών εκατοστών, κατά την γνώμην της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής, τα εισαγόμενα αυτοκίνητα δύνανται να είναι κυλινδρισμού κινητήρος μέχρι 2000 κυβικά εκατοστά".

"5. Υπό τας προϋποθέσεις και τους περιορισμούς των εις τας παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου οριζομένων απαλλάσσονται των υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων δασμών και λοιπών φόρων, εισφορών, δικαιωμάτων, τελών χαρτοσήμου και του ειδικού φόρου καταναλώσεως των εισπραττομένων εις τα τελωνεία κατά την εισαγωγήν καθώς και του εφ` άπαξ καταβαλλομένου προσθέτου ειδικού τέλους ταξινομήσεως, εξαιρέσει των τελών κυκλοφορίας, τα υπό αναπήρων Ελλήνων μεταναστών και εργατών του εξωτερικού κομιζόμενα και δια τας ανάγκας αυτών προοριζόμενα επιβατικά αυτοκίνητα, ειδικά αναπηρικά αμαξίδια και λοιπά τεχνικά όργανα και βοηθήματα, εφ` όσον τα πρόσωπα αυτά επανακάμπτουν εις την χώραν προς μόνιμον εγκατάστασιν μετά διετή τουλάχιστον παραμονήν και εργασίαν εις το εξωτερικόν".

Περαιτέρω, στο άρθρο 19 του Ν. 2753/99 Απλοποιήσεις και ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 249 Α), ορίζονται τα εξής:

"1. 6. Οι ανάπηροι `Ελληνες πολίτες που απαλλάσσονται από την καταβολή του τέλους ταξινόμησης για επιβατικό αυτοκίνητο μέχρι 1650 κυβικά εκατοστά ή μέχρι 2000 κυβικά εκατοστά, κατά περίπτωση, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, μπορούν να παραλαμβάνουν επιβατικό αυτοκίνητο μεγαλύτερου κυβισμού, με την καταβολή ποσοστού 30% για τα πάνω από 1650 κυβικά εκατοστά και μέχρι 2000 κυβικά και 58% για τα πάνω από 2000 κυβικά εκατοστά αυτοκίνητα, του αναλογούντος στα αυτοκίνητα αυτά ακέραιου συντελεστή τέλους ταξινόμησης".

ΙΙ. Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων, κατά λογική ερμηνεία της εκπεφρασμένης βουλήσεως του νομοθέτη, σαφώς προκύπτει ότι:

α) η ατελής εισαγωγή αυτοκινήτων, που προορίζονται για τις περιοριστικά αναφερόμενες στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 1 του Ν. 490/76 κατηγορίες αναπήρων, προβλέπεται χάριν και μόνον των προσωπικών και ειδικότερον συνεπεία της αναπηρίας των αναγκών και επομένως η ατέλεια αυτή αναμφιβόλως συνδέεται άρρηκτα προς ορισμένη χρήση του αυτοκινήτου, ως τέτοιας νοουμένης της για την ικανοποίηση των εκ της αναπηρίας αναγκών του αναπήρου και

β) η ατέλεια αυτή προβλέπεται όχι μόνον προσωπικώς για τον ανάπηρο, αλλά και ως τελούσα πάντοτε υπό τον όρο, που αποτελεί και την αιτία και τον σκοπό της εξαιρετικής αυτής νομοθετικής, απαλλακτικής από την φορολογία, ρυθμίσεως, δηλαδή της δια του αυτοκινήτου ικανοποιήσεως των ιδιαίτερων αναγκών του αναπήρου και μόνον (ιδ. 120/89 Γνωμοδότηση της Ν.Υ. Υπ. Οικονομικών).

Προς την παραπάνω κατεύθυνση κινήθηκε με τις αρχικές διατάξεις του Ν. 490/76 ο φορολογικός νομοθέτης και θέσπισε ένα γενικό φοροαπαλλακτικό καθεστώς για τα επιβατικά αυτοκίνητα, που προορίζονται για τους αναπήρους των παρ. 1 και 2 του άρθρου 1 του ως άνω νόμου. Αυτή η καθολική απαλλαγή περιλαμβάνει αναμφισβήτητα και τα τέλη κυκλοφορίας για τα αυτοκίνητα κυλινδρισμού μέχρι 1650 ή μέχρι 2000 κυβικά εκατοστά, κατά τις διακρίσεις του παραπάνω νόμου.

Με τις μεταγενέστερες διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν. 2753/99, των οποίων η ισχύς αρχίζει, σύμφωνα με το άρθρο 26 του νόμου αυτού από την δημοσίευσή του στην εφημερίδα της κυβερνήσεως (17-11- 1999), παρασχέθηκε η δυνατότητα παραλαβής από όλους τους αναπήρους του άρθρου 1 του Ν. 490/76 επιβατικών αυτοκινήτων κυλινδρισμού μεγαλυτέρου των 1650 ή 2000 κυβικών εκατοστών, κατά περίπτωση, με καταβολή μειωμένου τέλους ταξινόμησης.

Κατά την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων δημιουργήθηκε ο προβληματισμός στην ερωτώσα υπηρεσία, ως προς την διατήρηση ή μη της απαλλαγής από τα τέλη κυκλοφορίας στην περίπτωση που ο δικαιούχος ανάπηρος θέσει σε κυκλοφορία επιβατικό αυτοκίνητο μεγαλύτερου κυλινδρισμού από τα επιτρεπόμενα με βάση τις αρχικές διατάξεις του Ν. 490/76 όρια.

ΙΙΙ. `Οπως γίνεται παγίως δεκτό, κατά την ερμηνεία γενικώς των φορολογικών διατάξεων, ακολουθείται η στενή ερμηνεία, υπό την έννοια ότι αποβλέπουμε στο γράμμα του νόμου. Η γραμματική ερμηνεία επιβάλλεται κυρίως προκειμένου περί διατάξεων, οι οποίες θεσπίζουν απαλλαγές ή εξαιρέσεις, καθόσον πρόκειται περί εξαιρετικών νομοθετικών ρυθμίσεων, που επιτάσσεται να ερμηνεύονται στενά (βλ. ΣτΕ 3422/75, 2989/80, 3007/84 κ.λπ.).

Επίσης οι φορολογικές εν γένει διατάξεις δεν επιδέχονται διασταλτική ερμηνεία ούτε τυγχάνουν ανάλογης εφαρμογής, αφού κάτι τέτοιο αντίκειται στον αυστηρό και τυπικό τους χαρακτήρα (βλ. ΣτΕ 1170/49, 267/52, 866/57, 1807/64, 2989/80 κ.λπ.).

Ενόψει των άνω προεκτεθέντων, γίνεται φανερό από την γραμματική και μόνο διατύπωση της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν. 2753/99, ότι οι νέες ρυθμίσεις που επέφερε στο καθεστώς της παραλαβής επιβατικών αυτοκινήτων κυλινδρισμού μεγαλύτερου των 1650 ή 2000 κυβικών εκατοστών, κατά περίπτωση, εκ μέρους των αναπήρων Ελλήνων πολιτών η παραπάνω διάταξη, αφορά αποκλειστικά και μόνο την καταβολή μειωμένου τέλους ταξινόμησης, υπό τις αναφερόμενες σ` αυτήν διακρίσεις, εκ μέρους των αναπήρων δικαιούχων ενώ για τις λοιπές απαλλαγές που απολαύουν τα εν λόγω πρόσωπα, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 490/76, γεγονός που σημαίνει ότι, σε περίπτωση που ο δικαιούχος ανάπηρος θέσει σε κυκλοφορία επιβατικό αυτοκίνητο άνω των 1650 ή άνω των 2000 κυβικών εκατοστών, κατά περίπτωση, παύουν να ισχύουν οι σχετικές απαλλαγές, μεταξύ των οποίων και η απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας.

Τούτο συνάγεται αβίαστα από το περιεχόμενο της ίδιας της διάταξης, που ομιλεί για τους ανάπηρους `Ελληνες πολίτες που απαλλάσσονται από την καταβολή του τέλους ταξινόμησης του φορολογικού νομοθέτη θέλοντος εν προκειμένω να υποδηλώσει την βουλησή του για την διαφορετική φορολογική μεταχείριση εφεξής αποκλειστικά και μόνον του βαρύνοντος τα εν λόγω επιβατικά αυτοκίνητα άνω των 1650 ή 2000 κυβικών εκατοστών, κατά περίπτωση, τέλους ταξινόμησης, καθιερώνοντας με την νέα διάταξη την μερική απαλλαγή ειδικώς και εξαιρετικώς μόνον για το τέλος ταξινόμησης για τις παραπάνω κατηγορίες αυτοκινήτων. Επομένως και μετά την θέση σε ισχύ της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν. 2753/99, τα επιβατικά αυτοκίνητα κυλινδρισμού μεγαλύτερου των 1650 ή 2000 κυβικών εκατοστών, κατά περίπτωση, που αποκτούν οι κατηγορίες αναπήρων που αναφέρονται στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 1 του Ν. 490/76, εξακολουθούν να επιβαρύνονται με τέλη κυκλοφορίας, όπως εξ αρχής με τις τελευταίες αυτές διατάξεις προεβλέπετο.

ΙV. Στο τιθέμενο, συνεπώς, ερώτημα προσήκει η κατά τα άνω αναλυτικώς διδομένη απάντηση.