ΥΠΟΙΚ 1031619/631/Α0012/ΠΟΛ.1114/23.3.2000

Προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, αν δεν τηρούν φορολογικά βιβλία, αν και υπάρχει τέτοια υποχρέωση

Με αφορμή ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί σχετικά με το πιο πάνω θέμα, σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις:

1. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 51 του Ν.2238/1994, όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 7 του Ν.2753/1999, προβλέπεται ότι το καθαρό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών, που τηρούν βιβλία Β` ή προαιρετικά Γ` κατηγορίας του ΚΒΣ, που εξευρίσκεται λογιστικώς, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 49 του Ν.2238/1994, δεν μπορεί να είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή επί των ακαθάριστων αμοιβών τους των μοναδικών συντελεστών καθαρών αμοιβών, όπως οι συντελεστές αυτοί έχουν προσδιοριστεί με την υπ` αριθ. Ε.16382/ΠΟΛ.371/29.12.1987 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, που εκδόθηκε κατ` εφαρμογή της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 4 του άρθρου 50 του ίδιου νόμου.

Σε όσα ελευθέρια επαγγέλματα δεν προβλέπεται μοναδικός συντελεστής καθαρών αμοιβών, ως τέτοιος θα λαμβάνεται ο μέσος όρος των μοναδικών συντελεστών που ορίζονται στην πιο πάνω απόφαση και ο οποίος ανέρχεται σε 47,75%.

2. Με την υπ` αριθ. 1010043/211/Α0012/ΠΟΛ.1030/31.1.2000 διαταγή μας (σελ. 63) διευκρινίστηκε ότι οι πιο πάνω διατάξεις δεν εφαρμόζονται, μεταξύ άλλων, για το εισόδημα που αποκτούν τα πρόσωπα που ασκούν οποιοδήποτε ελευθέριο επάγγελμα από τα κατονομαζόμενα περιοριστικά στην παρ. 1 του άρθρου 48 του Ν.2238/1994, τα οποία απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων ή δεν τηρούν βιβλία, αν και είναι υπόχρεοι.

3. Εξάλλου, στην προαναφερθείσα απόφαση ορίζεται ότι, σε περίπτωση που εκείνος που ασκεί ελευθέριο επάγγελμα δεν τηρεί τα βιβλία και τα στοιχεία που ορίζονται από τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων, αν και έχει σχετική υποχρέωση ή αυτά που τηρεί κρίνονται ανακριβή, οι πιο πάνω συντελεστές καθαρών αμοιβών προσαυξάνονται κατά 40%, προκειμένου να εξευρεθούν οι καθαρές αμοιβές που θα ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό του συνολικού καθαρού εισοδήματος.

4. Περαιτέρω, με τις νέες διατάξεις της παρ. 2 του πιο πάνω άρθρου και νόμου, προβλέπεται ότι το καθαρό εισόδημα που προσδιορίζεται κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου και που προκύπτει ειδικά από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, ψυχολόγου, φυσιοθεραπευτή, οικονομολόγου, συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη και αναλυτή - προγραμματιστή, ακόμη και όταν τα πρόσωπα αυτά δεν τηρούν βιβλία, αν και είναι υπόχρεα, δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το ποσό του καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των σταθερών επαγγελματικών δαπανών τους, όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 3 αυτού του άρθρου, με το συντελεστή απόδοσης, όπως αυτός ορίζεται στην παρ. 5 του ίδιου άρθρου.

5. Κατόπιν των ανωτέρω, το εισόδημα που αποκτά το Φυσικό Πρόσωπο από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος από αυτά που κατονομάζονται στην παρ. 1 του άρθρου 48 του Ν.2238/1994, στην περίπτωση που δεν τηρεί βιβλία, αν και είναι υπόχρεο, θα προσδιορίζεται μόνο εξωλογιστικά, δηλαδή με την εφαρμογή του μοναδικού συντελεστή καθαρών αμοιβών, ο οποίος όμως θα είναι προσαυξημένος κατά 40% επί των ακαθάριστων αμοιβών του.

Σημειώνεται ότι ο μέσος όρος των μοναδικών συντελεστών καθαρών αμοιβών, προσαυξημένος κατά 40%, ανέρχεται σε 66,85%.

Επίσης, αν ο πιο πάνω επιτηδευματίας δεν τηρεί βιβλία και στοιχεία, αν και είναι υπόχρεος και ασκεί ελευθέριο επάγγελμα από τα αναφερόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 51 του Ν.2238/1994 (γιατρός, λογιστής κ.λ.π.), το πιο πάνω εξωλογιστικά προσδιοριζόμενο εισόδημά του δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το εισόδημα που προσδιορίζεται με βάση τις σταθερές επαγγελματικές δαπάνες.

6. Διευκρινίζεται ότι τα ανωτέρω δεν αναιρούν την επιβολή των κυρώσεων που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις.