Θέμα: Φορολογική μεταχείριση της οικονομικής ενίσχυσης που διαθέτει το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ» στο σωματείο Ημιονηγών Νήσου Θήρας «Ο Αγιος Γεώργιος», με σκοπό να αποδοθεί στα μέλη του.

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της περ.γ' του άρθρου 45 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι σε φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων υπόκεινται τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστάθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή και στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους σωματεία και ιδρύματα, με εξαίρεση μόνο τα κάθε είδους έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο φόρου.

2. Με την ΠΟΛ.1044/2015 εγκύκλιο, με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 44, 45 και 46 του ν.4172/2013 διευκρινίσθηκε, μεταξύ άλλων, ότι περιπτώσεις τέτοιων εσόδων που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο φόρου είναι ενδεικτικά οι εισφορές (συνδρομές) και τα δικαιώματα εγγραφής των μελών τους, τα έσοδα από εράνους, κρατικές επιχορηγήσεις, χορηγίες ιδιωτών ή επιχειρήσεων, δωρεές τρίτων, λαχειοφόρους κληρώσεις, κ.λ.π.

3. Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 23 του Οργανισμού του κοινωφελούς ιδρύματος με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ» που κυρώθηκε με το π.δ.529/1979 («περί εγκρίσεως συστάσεως αυτοτελούς κοινωφελούς ιδρύματος υπό την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ» και κυρώσεως του Οργανισμού διοικήσεως και λειτουργίας αυτού»), όπως ισχύει, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι το ίδρυμα υποχρεούται να δίνει κάθε τρίμηνο οικονομική ενίσχυση στο σωματείο ημιονηγών Θήρας «Ο Άγιος Γεώργιος» για τα μέλη του, συγκεκριμένα και ονομαστικά, τα οποία ασκούσαν το επάγγελμα του ημιονηγού μέχρι 31.12.1982, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 20% επί των ακαθαρίστων εισπράξεων του ιδρύματος από τα εισιτήρια του Τελεφερίκ μετά την αφαίρεση κάθε φόρου, χαρτοσήμου ή οποιασδήποτε εισφοράς υπέρ του Δημοσίου ή από το Δημόσιο προβλεπόμενη.

Η οικονομική ενίσχυση στο σωματείο ημιονηγών Θήρας θα μειώνεται ανάλογα με τον αριθμό των ημιονηγών που αποχωρούν από το επάγγελμα για οποιαδήποτε αιτία, κατά το ποσοστό που θα αντιστοιχεί στους εξερχομένους ημιονηγούς.

Η τιμή του εισιτηρίου του Τελεφερίκ θα καθορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του ιδρύματος μετά από σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας υπηρεσίας του Ε.Ο.Τ.

4. Από στοιχεία που έχουν περιέλθει σε γνώση της υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το Σωματείο Ημιονηγών Νήσου Θήρας «Ο Άγιος Γεώργιος», το οποίο λειτουργεί στη Σαντορίνη από το 1971 οπότε και ιδρύθηκε το Τελεφερίκ από το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ», συστάθηκε προκειμένου να μπορεί να εισπράττει ένα χρηματικό ποσό που το παραπάνω ίδρυμα υποχρεούται (από τη βούληση του διαθέτη) να δίνει ως οικονομική ενίσχυση στους ημιονηγούς από την έναρξη λειτουργίας του Τελεφερίκ, με βάση τα οριζόμενα στο π.δ.529/1979, το οποίο αποδίδεται ονομαστικά στα μέλη του εν λόγω σωματείου.

Επιπλέον, το ποσό αυτής της ενίσχυσης στους ημιονηγούς δεν καταβάλλεται σε μηνιαία βάση, δηλαδή δεν έχει περιοδικότητα και περαιτέρω το ποσό αυτό δεν προσφέρεται ως αντάλλαγμα παρεχόμενης μισθωτής υπηρεσίας ή οποιασδήποτε άλλης παρεχόμενης υπηρεσίας στο Ίδρυμα, αλλά με τον τρόπο αυτό εκπληρώνεται σε ετήσια βάση και ανάλογα με τα αποτελέσματα των εσόδων του Ιδρύματος, η βούληση του διαθέτη προς τους ημιονηγούς της νήσου Θήρας δια μέσου του Σωματείου Ημιονηγών.

5. Από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω συνάγεται ότι το εν λόγω χρηματικό ποσό που διαθέτει το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ» στο σωματείο Ημιονηγών Νήσου Θήρας «Ο Άγιος Γεώργιος» δεν φορολογείται στο όνομα του σωματείου, καθόσον για φορολογικούς σκοπούς δεν αποτελεί έσοδό του, αλλά εισπράττεται προκειμένου να αποδοθεί στα μέλη του.

6. Όσον αφορά στη φορολογική μεταχείριση του χρηματικού αυτού ποσού στο επίπεδο των φυσικών προσώπων μελών του σωματείου, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:

Με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 7 του ν.4172/2013 ορίζεται, ότι ο ΚΦΕ διακρίνει τις ακόλουθες κατηγορίες ακαθάριστων εισοδημάτων:

α) εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις,

β) εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα,

γ) εισόδημα από κεφάλαιο και

δ) εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.

7. Στην αιτιολογική έκθεση του άρθρου 7 του ν.4172/2013 αναφέρεται ότι σε φόρο υπόκεινται μόνο τα εισοδήματα που εμπίπτουν σε μία από τις τέσσερις κατηγορίες που αναγνωρίζονται στο άρθρο αυτό και συνεπώς ότι δεν εμπίπτει στο εννοιολογικό πεδίο κανενός από τα αναφερόμενα εισοδήματα δεν υπόκειται σε φόρο.

8. Επίσης, με την ΠΟΛ.1094/2015 εγκύκλιό μας διευκρινίσθηκε ότι τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση - βοήθημα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες γενικώς, δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου 7 και επομένως δεν φορολογούνται.

9. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα εν λόγω χρηματικά ποσά που εισπράττονται από τους δικαιούχους ημιονηγούς της Θήρας μέσω του σωματείου τους (σύμφωνα με την παρ.3 του παρόντος) και τα οποία προέρχονται από το κοινωφελές ίδρυμα «ΙΔΡΥΜΑ ΛΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ», δεν αποτελούν γι' αυτούς εισόδημα, καθόσον αυτά ούτε καταβάλλονται περιοδικά ούτε και ως αντάλλαγμα παρεχόμενης από αυτούς υπηρεσίας, αλλά απλώς αποτελούν ενίσχυση - βοήθημα προς μέλη μιας ιδιάζουσας επαγγελματικής ομάδας, και ως εκ τούτου δηλώνονται στους κωδικούς 781-782 του Ε1.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ