του Δημητρίου Φίλη
Λογιστή-Φοροτεχνικού
Διευθυντή ΚΤΕΛ Ιωαννίνων

Οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων που είναι ενταγμένα σε ΚΤΕΛ ή ΚΤΕΛ ΑΕ έχουν ασφαλιστική ιδιότητα και υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση ΕΦΚΑ /Τομέας Αυτοαπασχολουμένων και οι εισφορές τους υπολογίζονται με βάση το εισόδημά τους από την εκμετάλλευση ή την οδήγηση του λεωφορείου.

Η Διοίκηση έχει δεχθεί (ΠΟΛ.1179/2016) ότι οι υπηρεσίες που παρέχει ο οδηγός -συνιδιοκτήτης (μέλος της κοινωνίας εκμετάλλευσης) του λεωφορείου δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση υπηρεσίες που παρέχονται στο πλαίσιο της εταιρικής του εισφοράς, όπως συμβαίνει με τη σύμβαση εταιρείας με την έννοια του άρθρου 741 ΑΚ, και ότι οι αμοιβές που αυτός λαμβάνει για τις υπόψη υπηρεσίες θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία.

Περαιτέρω και δεδομένου ότι η κοινωνία αποτελεί πλέον υποκείμενο του φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με βάση τις διατάξεις των άρθρων 2 και 45 του Ν.4172/2013, οι υπόψη αμοιβές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της κοινωνίας εκμετάλλευσης λεωφορείων με τις διατάξεις των άρθρων 22 και 23 του Ν.4172/2013 (αριθμ. πρωτ. Δ12 Α 1053453 ΕΞ2014/24.03.2014). 

Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση αμοιβών που λαμβάνουν διαχειριστές, εκπρόσωποι ή διευθυντές της κοινωνίας, δηλαδή οι αμοιβές αυτές εκπίπτουν ως εισόδημα από μισθωτή εργασία με βάση τα αναφερόμενα στο αριθ. ΔΕΑΦ 1064780 ΕΞ2015/11.05.2015 έγγραφό μας. 

Το ΙΚΑ, έχει δεχθεί ότι οι οδηγοί συνιδιοκτήτες που εργάζονται ως οδηγοί είτε στα λεωφορεία τους είτε σε λεωφορεία τρίτων δεν ασφαλίζονται σε αυτό (Έγγραφο ΙΚΑ Τ/475/32/7-10-2003) αλλά καλύπτονται από την ασφάλισή τους στον Ο.Α.Ε.Ε.

Επισημαίνεται, ότι οι ανωτέρω αμοιβές των οδηγών συνιδιοκτητών για την οδήγηση του λεωφορείου καθώς και οι αμοιβές των συνιδιοκτητών για την εκπροσώπηση ή διαχείριση ή διεύθυνση της κοινωνίας υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του ΕΦΚΑ κλάδου αυτοαπασχολουμένων με συντελεστή 26,95%.

Αλλά και οι αμοιβές των οδηγών των λεωφορείων ιδιοκτητών ή συνιδιοκτητών αυτών τις οποίες λαμβάνουν από την ΚΤΕΛ ΑΕ για την πρόσθετη απασχόληση τους κατά τις Κυριακές, νυκτερινές ώρες ή υπερωρίες, υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του ΕΦΚΑ κλάδου αυτοαπασχολουμένων (βλ. σχετικά ΣτΕ 3515/2014 ).

Ο ΕΦΚΑ προκειμένου να υπολογίσει τις εισφορές των ασφαλισμένων, λαμβάνει την πληροφόρηση για τα εισοδήματά τους από το έντυπο Ε1 (Δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων).

Κατά την άποψή μας οι αμοιβές που λαμβάνει ο συνιδιοκτήτης οδηγός είτε απασχολείται στο λεωφορείο του είτε σε λεωφορείου τρίτου του πρέπει να καταχωρηθούν στον κωδικό 325 του εντύπου Ε1, έτσι ώστε να φορολογηθεί ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και να υπαχθεί σε ασφαλιστική εισφορά υπέρ ΕΦΚΑ 26,95%.

Στην προκειμένη περίπτωση ο μισθός του οδηγού συνιδιοκτήτη που για την φορολογία μόνο θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες εξομοιώνεται με τις αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ. εταιρίας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας και φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν.4172/2013. 

Αντίθετα, εάν ο μισθός του οδηγού συνιδιοκτήτη καταχωρισθεί στον κωδικό 301 του εντύπου Ε1 όπου καταχωρίζονται οι μισθοί των υπαλλήλων με εξαρτημένη εργασία, οι οποία ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ(τ. ΙΚΑ) ενώ για τον μισθό αυτό δεν έχουν αποδοθεί νομίμως εισφορές στο ΙΚΑ αποφεύγεται μη νομίμως η καταβολή εισφορών στον ΕΦΚΑ/Αυτοαπασχολουμένων.