YΠOIK 1054354/911/A0012/ΠOΛ. 1200/8.7.1998 Φορολογική μεταχείριση κερδών από εκμετάλλευση περιπτέρου για το οποίο έχει παραχωρηθεί δικαίωμα εκμετάλλευσης σε ανάπηρο πολέμου στην περίπτωση εκμετάλλευσής του από τους οικείους του ανάπηρου

Σας κοινοποιούμε για ενημέρωσή σας την 272/1998 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Oικονομικών και παρακαλούμε για την εφαρμογή της στις σχετικές περιπτώσεις.

Με τη γνωμοδότηση αυτή έγινε δεκτό ότι η φορολογική απαλλαγή των κερδών από την εκμετάλλευση περιπτέρου που πραγματοποιούνται από αναπήρους και θύματα πολέμου, στους οποίους έχει χορηγηθεί σχετική άδεια, παρέχεται όχι μόνο στην περίπτωση αυτοπρόσωπης εκμετάλλευσης του περιπτέρου από αυτόν δηλαδή καθεαυτόν τον ανάπηρο, αλλά και από τους εξαίματος και εξαγχιστείας συγγενείς του αδειούχου ανάπηρου, εφόσον αυτοί πράγματι συνοικούν με αυτόν.

TO NOMIKO ΣYMBOYΛIO TOY KPATOYΣ

Αριθ. Γνωμοδ.: 272/98

Δ` Τμήμα

Συνεδρίαση της 2-4-1998

Περίληψη Ερωτήματος: Φορολογική μεταχείριση κερδών από εκμετάλλευση περιπτέρου για το οποίο έχει παραχωρηθεί δικαίωμα εκμετάλλευσης σε ανάπηρο πολέμου. Προϋποθέσεις φορολογικής απαλλαγής κατ` άρθρο 6 παρ. 4 περίπτ. β ν. 2238/94 στην περίπτωση εκμεταλλεύσεως του περιπτέρου δια των οικείων του αναπήρου.

Επί του ανωτέρω ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του κράτους (Δ` Τμήμα) εγνωμοδότησε ομοφώνως ως ακολούθως:

I) Στο άρθρο 6 παρ. 4 περ. β` του νόμου 2238/94 "κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος" ορίζονται τα εξής:

"4. Από το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται:

α) ..........................................................

β) Τα κέρδη από τη λιανική πώληση καπνού ή από την άσκηση του επαγγέλματος του μικροπωλητή ή από την εκμετάλλευση περιπτέρου ή από την εκμετάλλευση καφενείου, κυλικείου, κουρείου κ.λπ., μέσα στα κτίρια και καταστήματα στα οποία στεγάζονται δημόσιες γενικά υπηρεσίες ή δημοτικές ή κοινοτικές και εκκλησιαστικές υπηρεσίες ή υπηρεσίες νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, τα οποία πραγματοποιούνται από ανάπηρους και θύματα πολέμου στους οποίους χορηγήθηκε σχετική άδεια, εφόσον η εκμετάλλευση αυτών ενεργείται από τους ίδιους. Επίσης, απαλλάσσεται το δικαίωμα που παίρνουν τα πρόσωπα αυτά από την παραχώρηση της εκμετάλλευσης του περιπτέρου, καφενείου κ.λπ., σε τρίτους".

Στις παραγράφους, εξάλλου, 1, 2 και 3 του άρθρου 21 του ν.δ. 1044/71 "περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και ανα/σεως διατάξεων του A.N. 1324/49 "περί προστασίας και αποκαταστάσεως των Αναπήρων πολέμου, Οπλιτών και θυμάτων πολέμου", κυρωθέντος δια του N. 1487/50, ως ούτος ισχύει νύν" (A` 245), ορίζονται τα εξής:

"1. O εις όν παρεχωρήθη δικαίωμα εκμεταλλεύσεως περιπτέρου υποχρεούται εις αυτοπρόσωπον ή δια των οικείων αυτού εκμετάλλευσιν τούτου.

2. H εκμίσθωσις του δικαιώματος ή δια τρίτου άσκησις τούτου επιτρέπεται μόνον ένεκα εξαιρετικών λόγων (ασθένεια, γήρας κ.λπ.), μετ` ητιολογημένην άδειαν των κατά το άρθρ. 18 αρμοδίων οργάνων.

3. Ειδικώς η δια σωματική ανικανότητα άδεια εκμισθώσεως χορηγείται μόνον κατόπιν γνωματεύσεως της αρμοδίας Επιτροπής του άρθρ. 6 του A.N. 2666/40" περί απονομής συντάξεως εις τους παθόντας εν πολιτική επιστρατεύσει κ.λπ.".

Ως "οικείοι" δε στην άνω πρώτη παράγραφο θεωρούνται οι συνοικούντες με τον αδειούχο ανάπηρο συγγενείς αυτού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας ανεξαρτήτως βαθμού (δείτε σχετικώς Γνωμ. NΣK 22/1973, Νομ. Δελτίον έτους 1973 σελ. 141).

Από τις ίδιες διατάξεις (του ν.δ. 1044/71) προκύπτει επίσης σαφώς ότι, η δια των συνοικούντων με τον αδειούχο (εκμεταλλεύσεως περιπτέρου) ανάπηρο συγγενών εξ αίματος ή εκ πλαγίου, ανεξαρτήτως βαθμού, εκμετάλλευση του περιπτέρου ταυτίζεται νομικώς, ως εκ του διαζευκτικού "η", προς την υπ` αυτού (αυτοπρόσωπη) εκμετάλλευση τούτου και δεν αποτελούν οι εν λόγω συγγενείς "τρίτους", δια των οποίων απαγορεύεται η άσκηση του εν λόγω δικαιώματος. H νομική αυτή εξομοίωση της αυτοπρόσωπης εκμεταλλεύσεως του περιπτέρου από τον ανάπηρο προς αυτή την δια των μελών της "εν στενή εννοία οικογενείας του" αποβλέπει ευθέως στην ουσιαστική και πλήρη αξιοποίηση του παραχωρηθέντος υπό της πολιτείας στον ανάπηρο σχετικού δημοσίου δικαιώματος.

Από το συνδυασμό δε όλων των προαναφερθέντων προκύπτει σαφώς ότι, η ως άνω φορολογική απαλλαγή των κερδών από την εκμετάλλευση περιπτέρου που πραγματοποιούνται από αναπήρους και θύματα πολέμου, στους οποίους έχει χορηγηθεί σχετική άδεια παρέχεται όχι μόνον στην περίπτωση αυτοπρόσωπης εκμεταλλεύσεως του περιπτέρου, από αυτόν δηλ. καθεαυτόν τον ανάπηρο, αλλά και από τους ως άνω συνοίκους - συγγενείς αυτού, καθόσον αυτοί ταυτίζονται νομικώς κατά την εκμετάλλευση του περιπτέρου προς τον ανάπηρο, και συνεπώς ακόμη και η αποκλειστική δι` αυτών εκμετάλλευση του περιπτέρου δεν θίγει την εν λόγω απαλλαγή.

κατόπιν αυτών επί του ερωτήματος αρμόζει η δοθείσα ως άνω απάντηση, καθόσον η ερμηνευόμενη φορολογική διάταξη δεν προβλέπει και δεν εννοεί όρια βοηθείας από τους ανωτέρω συγγενείς προς τον αδειούχο ανάπηρο, στην περίπτωση βεβαίως που αυτοί πράγματι συνοικούν με τον αδειούχο ανάπηρο. Αντίθετη άποψη, ερειδόμενη επί της απλής γραμματικής ερμηνείας τυγχάνει αποκρουστέα, διότι παραγνωρίζει τόσο την γενικότερη κατάσταση του αναπήρου, με την οποία η "εν στενή εννοία" οικογένειά του εν τέλει βαρύνεται και την οποία η Πολιτεία αναγνωρίζοντας παρέσχε δικαίωμα οικογενειακής - τρόπο τινά - εκμεταλλεύσεως, όσο και τη μη διάσπαση του εν λόγω δικαιώματος από τον φορολογικό νομοθέτη, του οποίου αυτός τα πλαίσια εγνώριζε και άν ήθελε θα την όριζε ρητώς.