YΠOIK 1004760/10009/B0012//ΠOΛ.1013/14.1.1998

Το εισόδημα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος

Σχετικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. ε` της παραγρ. 1 του άρθρου 99 του N. 2238/94, αντικείμενο του φόρου σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, είναι το καθαρό εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή μόνο από την εκμίσθωση ακινήτων καθώς και από κινητές αξίες.

Δε αποτελούν αντικείμενο φορολογίας τα λοιπά εισοδήματα αυτών των νομικών προσώπων, καθώς και τα κάθε είδους άλλα έσοδά τους που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού της.

Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι από τα συνολικά έσοδα ενός νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πρέπει να απομονώνονται αυτά που προέρχονται από την εκμίσθωση οικοδομών και γαιών, καθώς και αυτά που προέρχονται από κινητές αξίες, προκειμένου να υπαχθούν σε φορολογία (23/1958 ερμηνευτική εγκύκλιος του ν.δ. 3843/1958). Δηλαδή, με βάση τις διατάξεις της περ. ε` της παρ. 1 του άρθρου 99 του ν. 2238/1994, τα εισοδήματα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις που ενδεχόμενα αποκτούν τα ν.π. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν υπόκεινται σε φορολογία.

2. Εξάλλου, με τις διατάξεις της περίπτ. γ`, της παραγρ. 12 του άρθρου 105 του ν. 2238/1994 ορίζεται ότι, τα εισοδήματα των νομικών προσώπων και ιδρυμάτων της παραγρ. 2 του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, δηλαδή των νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που προέρχονται από γεωργικές εκμεταλλεύσεις, προσδιορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 40-41 του ίδιου νόμου.

3. Ενόψει των ανωτέρω διατάξεων δημιουργήθηκε το θέμα αν οι Iεροί Ναοί, οι Iερές Μητροπόλεις και Iερές Μονές, που ως γνωστόν, αποτελούν νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, φορολογούνται για τα εισοδήματά τους που προέρχονται από γεωργικές εκμεταλλεύσεις (λάδι κλπ.).

4. Το N.Σ.K. γνωμοδότησε με την αριθ. 681/1997 γνωμοδότησή του, όπου έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Oικονομικών, ότι, τα εισοδήματα των ημεδαπών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικών προσώπων, τα προερχόμενα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν υπόκεινται, κατά ρητή διατύπωση των διατάξεων της περίπτ. ε` της παρ. 1 του άρθρου 99 του ν. 2238/1994, σε φορολογία εισοδήματος.

TO NOMIKO ΣYMBOYΛIO TOY KPATOYΣ ------------------------------- Αριθ. Γνωμοδοτήσεως: 681/97 --------------------------- Δ` Τμήμα Συνεδρίαση της 6.11.1997 ---------------------------------

Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται άν το εισόδημα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις υπόκειται σε φόρο εισοδήματος.

Στο άρθρο 99 παρ. 1 του N. 2238/94 ορίζεται: "Αντικείμενο του φόρου είναι: α) __ ε) Σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το καθαρό εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή μόνο από την εκμίσθωση ακινήτων καθώς και από κινητές αξίες. Δεν αποτελούν αντικείμενο φορολογίας τα λοιπά εισοδήματα αυτών των νομικών προσώπων, καθώς και τα κάθε είδους άλλα έσοδά τους που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους".

Από τη παραπάνω διάταξη ουδεμία αμφιβολία καταλείπεται ότι από τα συνολικά εισοδήματα ενός ημεδαπού νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σε φόρο εισοδήματος υπόκεινται μόνο αυτά που προέρχονται από εκμίσθωση ακινήτων και από κινητές αξίες, τα λοιπά εισοδήματά τους, μεταξύ των οποίων και αυτά που προέρχονται από γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν υπόκεινται σε φορολογία.

Αντίθετη άποψη έχει η ερωτώσα Υπηρεσία, την στηρίζει δε στις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 101 παρ. 2 και 105 παρ. 12. Στις διατάξεις αυτές ορίζονται: "Επίσης στο φόρο αυτό υπόκεινται και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα" (άρθρο 101 παρ. 2) και "Τα εισοδήματα των νομικών προσώπων και ιδρυμάτων της παρ. 2 του άρθρου 101 προσδιορίζονται ως εξής: α) Τα εισοδήματα από ακίνητα σύμφωνα με τις διατάξεις άρθρων 20 έως 23. β) Τα εισοδήματα από κινητές αξίες, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 έως 27. κατ` εξαίρεση, για το προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος από τόκους που αποκτούν αυτά τα νομικά πρόσωπα, εκπίπτουν οι τόκοι που καταβάλλονται σε δανειοδοτικούς φορείς, μέχρι το ύψος του συνολικού ακαθάριστου εισοδήματος από τόκους. γ) Τα εισοδήματα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 40 και 41. δ) Τα εισοδήματα τα οποία δεν μπορούν να υπαχθούν σε μία από τις κατηγορίες A` έως Z` της παρ. 2 του άρθρου 4, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 48, 49 και 50". (άρθρο 105 παρ. 12).

Από το γεγονός ότι στη παράγραφο 12 περ. γ` του άρθρου 105 γίνεται λόγος για το τρόπο προσδιορισμού του εισοδήματος από γεωργικές εκμεταλλεύσεις των εις την παράγραφο 2 του άρθρου 101 αναφερομένων νομικών προσώπων, προκύπτει, λέει η ερωτώσα Yπηρεσία, ότι τα εισοδήματα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις των νομικών προσώπων της παραγράφου 2 του άρθρου 101 υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος. Τούτο δεν είναι ορθό. Τα προαναφερόμενα εισοδήματα των ημεδαπών νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν φορολογούνται, όπως σαφώς τούτο προκύπτει από τη περ. ε` της παραγράφου 1 του άρθρου 99 του προαναφερομένου νόμου. Oι περιπτώσεις γ` και δ` του άρθρου 105 τέθηκαν για τα αλλοδαπά μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, των οποίων, σύμφωνα με την περ. στ` του άρθρου 99 φορολογείται το καθαρό εισόδημα από κάθε πηγή, που προκύπτει στην ημεδαπή, δεν κρίθηκε δε από το νομοθέτη αναγκαίο να γίνει στις διατάξεις αυτές (περ. γ` και δ`) ειδική μνεία ότι αυτές αφορούν μόνο τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα αφού τα ημεδαπά καλύπτονται από τη περ. ε` στης παρ. 1 του άρθρου 99.

Εν όψει των ανωτέρω το Δ` Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του κράτους έχει τη γνώμη ότι τα εισοδήματα των ημεδαπών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικών προσώπων, τα προερχόμενα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις, δεν υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος.