YΠOIK 1110741/1924/A0012/ΠOΛ. 1291/31.10.1997

Εκδοση και χορήγηση βεβαιώσεων για τις αποδοχές ή τις συντάξεις και τις κάθε είδους φορολογούμενες αμοιβές που καταβλήθηκαν σε δικαιούχους, καθώς και για το φόρο που παρακρατήθηκε από αυτές κατά το έτος 1997

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν. 2238/1994 κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο αποσχολεί κατά σύστημα έμμισθο ή ημερομίσθιο προσωπικό ή καταβάλλει συντάξεις, επιχορηγήσεις, επιδόματα και κάθε άλλη παρόμοια παροχή, έχει υποχρέωση να παρακρατεί φόρο τον οποίο αποδίδει στο Δημόσιο.

H υποχρέωση αυτή υπάρχει και όταν τα ανωτέρω πρόσωπα καταβάλλουν αμοιβές σε ελεύθερους επαγγελματίες, εργολήπτες κατασκευής τεχνικών έργων κ.τ.λ.

2. Από τις διατάξεις των άρθρων 62, 83 του ν. 2238/1994 και του ν. 2523/1997, προκύπτει ότι, όσοι παρακρατούν φόρο μεταξύ άλλων και από εισόδημα μισθωτών υπηρεσιών είναι υποχρεωμένοι να χορηγούν έγκαιρα, σε αυτούς από τους οποίους έγινε η παρακράτηση, μία μόνο βεβαίωση σε κάθε δικαιούχο. Στις βεβαιώσεις αυτές πρέπει να αναγράφονται οι κάθε είδους αποδοχές τόσο από τακτικές όσο και από πρόσθετες αμοιβές, φορολογούμενες ή απαλλασσόμενες, οι τυχόν κρατήσεις που βαρύνουν το δικαιούχο, τα ποσά του φόρου που αναλογούν, καθώς και τα ποσά που παρακρατήθηκαν. νδια υποχρέωση υπάρχει και στις περιπτώσεις που δεν προκύπτει φόρος για παρακράτηση.

Τονίζεται ότι όσοι από τους υποχρέους εφαρμόζουν μηχανογραφικό σύστημα, μπορούν να εκδώσουν τις βεβαιώσεις αυτές σε μηχανογραφικά έντυπα, στα οποία όμως πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία που περιέχονται στο σχετικό έντυπο της βεβαίωσης.

Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που εργαζόμενοι λόγω μετάθεσής τους εργάστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους 1997 σε περισσότερα από ένα καταστήματα του ίδιου εργοδότη και εφόσον αυτά έχουν υποχρέωση υποβολής δικής τους οριστικής δήλωσης ΦMY, για τις αμοιβές που καταβάλλουν και τους φόρους που αναλογούν και παρακρατούν, θα χορηγείται μία και μοναδική βεβαίωση από κάθε κατάστημα, με τον ακριβή χρόνο απασχόλησης του κάθε εργαζομένου. Επισημαίνεται ότι στη βεβαίωση που θα χορηγήσει το κάθε κατάστημα πρέπει να σημειώνεται σ` αυτή, ότι στον υπόψη εργαζόμενο έχει χορηγηθεί και δεύτερη βεβαίωση αποδοχών.

3. Για να μπορέσουν έγκαιρα να υποβάλλουν τη φορολογική τους δήλωση οι πιό πάνω υπόχρεοι, οι οποίοι απόκτησαν το εισόδημα και οφείλουν να το δηλώσουν, πρέπει οι υπεύθυνοι των οικονομικών διευθύνσεων των υπηρεσιών ή των επιχειρήσεων, που έχουν καταβάλει τις σχετικές αμοιβές σε αυτούς, να φροντίσουν, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 83 του ν. 2238/1994, για την έγκαιρη έκδοση και χορήγηση των οικείων βεβαιώσεων μέχρι τις 15.2.1998 το αργότερο.

Για το λόγο αυτό παρακαλούμε οι ανωτέρω υπεύθυνοι, όπως φροντίσουν για τις σχετικές προπαρασκευαστικές ενέργειες που είναι αναγκαίες. Επίσης, παρακαλούμε όπως τα ζητήματα που σχετίζονται με την ορθότητα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος ή την έκδοση και χορήγηση των βεβαιώσεων, γενικά, που τυχόν σας απασχολούν, να τεθούν υπόψη της Διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος το αργότερο μέχρι τις 10.1.1998 για να μπορέσει έγκαιρα να τα επιλύσει και να παράσχει σχετικές οδηγίες.

4. Σημειώνεται ότι όσοι αρνούνται να χορηγήσουν τις βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων ή τις χορηγούν εκπρόθεσμα, καθώς και αυτοί που χορηγούν αναληθή βεβαίωση ή αναγράφουν τις συνολικές αποδοχές σε περισσότερες από μία βεβαιώσεις, υπόκεινται για κάθε παράβαση σε πρόστιμο έως 400.000 δραχμές.

5. Ειδικότερα, οι εκκαθαριστές μισθοδοσίας των υπηρεσιών ή των επιχειρήσεων κ.τ.λ. που απασχολούν κατά σύστημα μισθωτούς ή καταβάλλουν συντάξεις κ.τ.λ. με την ευθύνη και τις φροντίδες των κατά το νόμο προϊσταμένων, πρέπει, όπως αναφέρουμε και παραπάνω, να εκδόσουν έγκαιρα μία (1) και μοναδική βεβαίωση αποδοχών για κάθε δικαιούχο, για όλα τα εισοδήματα από μισθούς, υπερωρίες, επιδόματα, από τη συμμετοχή σε συμβούλια, επιτροπές, κ.τ.λ. τα οποία αποκτήθηκαν μέσα στο 1997.

6. Οσοι φορείς δε χρησιμοποιούν μηχανογραφικά μέσα για τη μισθοδοσία όσων εργάζονται σε αυτούς ή τη χορήγηση συντάξεων και άλλων παροχών στους συνταξιούχους, θα εκδόσουν σε δύο αντίτυπα τη μοναδική βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων. Oι φορείς αυτής της κατηγορίας, εφόσον δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν οριστική δήλωση (δημόσιες υπηρεσίες, ν.π.δ.δ. την ταμιακή υπηρεσία των οποίων ασκεί το δημόσιο κτλ.) το ένα από τα δύο αντίτυπα της βεβαίωσης αυτής θα το στείλουν στο KE.Π.Y.O. (Αριστογείτονος 19 17681 καλλιθέα) για επεξεργασία μέχρι 31.3.1998.

Σε περίπτωση που οι πιό πάνω φορείς έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν οριστική δήλωση μισθωτών υπηρεσιών θα συνυποβάλουν μαζί με τη δήλωση αυτή το ένα από τα παραπάνω αντίτυπα της βεβαίωσης στην αρμόδια ΔOY.

Oι φορείς που χρησιμοποιούν μηχανογραφικά μέσα για τη μισθοδοσία όσων εργάζονται σε αυτούς και απασχολούν περισσότερους από πενήντα (50) μισθωτούς ή χορηγούν συντάξεις και άλλες παροχές σε περισσότερους από πενήντα (50) συνταξιούχους, υποχρεούνται να υποβάλουν σε μαγνητικά μέσα το σύνολο των στοιχείων που περιλαμβάνονται στις βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων και προαιρετικά για φορείς που απασχολούν λιγότερα από πενήντα άτομα. Oι φορείς αυτών των κατηγοριών εφόσον έχουν υποχρέωση να υποβάλουν οριστική δήλωση, συνυποβάλουν με τη δήλωση αυτή τα μαγνητικά μέσα στην αρμόδια ΔOY, ενώ οι μη υπόχρεοι υποβολής οριστικής δήλωσης τα στέλνουν στο KE.Π.Y.O., όπως πιο πάνω αναφέραμε.

Oι ΔOY αφού ελέγξουν αν για όλους τους δικαιούχους που αναγράφονται στην οικεία δήλωση υπάρχουν βεβαιώσεις ή μαγνητικά μέσα κατά περίπτωση, θα διαβιβάσουν τις οριστικές δηλώσεις με τις βεβαιώσεις ή μαγνητικά μέσα κατά περίπτωση στο KE.Π.Y.O. το αργότερο μέχρι τις 31.5.1998.

7. Εφίσταται, ιδιαίτερα η προσοχή των εκκαθαριστών στον τρόπο έκδοσης και χορήγησης των βεβαιώσεων στις περιπτώσεις καταβολής κάθε είδους, καθαρών αποδοχών, πρόσθετων αμοιβών, αποζημιώσεων και συντάξεων που καταβάλλονται αναδρομικά, σε έτος μεταγενέστερο από το έτος στο οποίο ανάγονται, σε μισθωτούς ή συνταξιούχους με βάση νόμο, δικαστική απόφαση ή συλλογική σύμβαση, καθώς και δεδουλευμένων καθαρών αποδοχών που εισπράττει καθυστερημένα ο δικαιούχος, σε έτος μεταγενέστερο από το έτος στο οποίο ανάγονται, λόγω έκδηλης οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη και εφόσον έγινε επίσχεση της εργασίας απο τους μισθωτούς ή αν ο εργοδότης κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης.

Τονίζεται ότι τα παραπάνω ποσά που καταβλήθηκαν στο μισθωτό ή συνταξιούχο αναδρομικά μέσα στο 1997, για τα οποία παρακρατήθηκε φόρος με συντελεστή δεκαπέντε τα εκατό (15%), θα αναγραφούν στην ίδια βεβαίωση αποδοχών μαζί με τις άλλες αποδοχές του έτους στον πίνακα II αυτής ("αμοιβές που φορολογούνται") αλλά σε ξεχωριστή σειρά από τις αποδοχές ή συντάξεις του τρέχοντος έτους, συνολικά ανεξάρτητα αν αφορούν περισσότερα από ένα έτη, μειωμένα κατά ποσοστό 20%. Συνεπώς, στις στήλες "Ποσό ακαθάριστων αποδοχών ή συντάξεων" κτλ. του πίνακα αυτού θα αναγραφεί το 80% των ποσών αυτών, εκτός από τις στήλες "Ποσά φόρου που αναλογούν" και "Ποσά φόρου που παρακρατήθηκαν", στις οποίες θα αναγραφεί το 100% των αντίστοιχων ποσών.

Το υπόλοιπο 20%, το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης δ` της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του ν. 2238/1994 δεν θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και δεν υπόκειται σε φόρο θα αναγραφεί στον πίνακα III της βεβαίωσης αποδοχών ("αμοιβές που απαλλάσσονται από το φόρο ή δε θεωρούνται εισόδημα ή φορολογούνται αυτοτελώς") στις αντίστοιχες στήλες αυτού.

Διευκρινίζεται ότι ποσά που καταβάλλονται αναδρομικά για άλλους λόγους πλην των ανωτέρω π.χ. λόγω ταμιακών δυσχερειών, δεν έχουν τη μείωση του 20% και διέπονται από τις φορολογικές διατάξεις που ίσχυαν στο έτος που ανάγονται για να φορολογηθούν.

8. Το έντυπο (Φ-01.042) των οικείων βεβαιώσεων, θα χρησιμοποιηθεί μόνο για τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες (μισθούς, συντάξεις, υπερωρίες, επιδόματα κτλ.), που φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις, καθώς και τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας που φορολογούνται αυτοτελώς (π.χ. εφημερίες ιατρών EΣY, αποζημίωση ν. 2112/1920 κτλ.).

Το έντυπο αυτό της βεβαίωσης θα χρησιμοποιηθεί επίσης και για τις αμοιβές που λαμβάνουν οι δικηγόροι ως πάγια αντιμισθία (από 1.1 - 31.12.1997) για την παροχή νομικών υπηρεσιών σε τράπεζες, επιχειρήσεις κ.τ.λ., καθώς επίσης και για τις αμοιβές που λαμβάνουν οι ξεναγοί (από 1.1. - 31.12.1997) που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985.

Για τις αμοιβές όμως που αποτελούν εισόδημα άλλων κατηγοριών, π.χ. αυτές που καταβάλλονται σε εργολήπτες κατασκευής τεχνικών έργων κ.τ.λ. ή σε πρόσωπα που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, καθώς και για αμοιβές που αποτελούν εισόδημα από κινητές αξίες ή από εμπορικές επιχειρήσεις (μισθοί δικαιούχων για υπηρεσίες σε A.E. της οποίας είναι μέλη του Δ.Σ.) ή άλλα παρόμοιας φύσης έσοδα που φορολογούνται αυτοτελώς, δε θα συμπληρώνεται το έντυπο αυτό (Φ-01.042). Σ` αυτήν την περίπτωση πρέπει να εκδίδονται και να χορηγούνται απλές βεβαιώσεις, οι οποίες πρέπει να φέρουν τον τίτλο της Υπηρεσίας ή του Εργοδότη που τις εκδίδει, τα ποσά των αμοιβών, των κρατήσεων που βαρύνουν το δικαιούχο, του φόρου που παρακρατήθηκε, καθώς και την υπογραφή του εκδότη ή του νόμιμου εκπροσώπου του.

10. Επίσης, έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν ότι, πολλές υπηρεσίες και επιχειρήσεις μειώνουν το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες με τις κρατήσεις για ενυπόθηκους τόκους δανείων, σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 47 του ν. 2238/1994, οι οποίες ορίζουν ρητά ποιές κρατήσεις (ασφαλιστικές εισφορές, χαρτόσημο κ.τ.λ.) αφαιρούνται από το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, στις οποίες και δεν περιλαμβάνονται οι τόκοι ενυπόθηκων δανείων του μισθωτού ή συνταξιούχου.

11. Για την ορθή συμπλήρωση των βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 45 του ν. 2238/1994 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2065/1992 και του άρθρου 1 του ν. 2459/1997, κάθε παροχή, ανεξάρτητα της ονομασίας της, που δίδεται από τους εργοδότες στους μισθωτούς (υπαλλήλους, εργάτες κτλ.), θεωρείται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και υπάγεται στη φορολογία, ανεξάρτητα αν αποτελεί οργανικό μισθό ή όχι. Για να απαλλαγεί από τη φορολογία, κάθε επίδομα ή παροχή που θεσπίστηκε υπέρ δικαιούχων, θα πρέπει να αναφέρεται ρητά στο άρθρο 6 του ν. 2238/1994 ή στο νόμο που τα χορηγεί. Σε κάθε άλλη περίπτωση τα κάθε είδους επιδόματα και παροχές φορολογούνται κατά περίπτωση σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2238/1994, με τη επιφύλαξη των διατάξεων των περιπτώσεων α` και β` της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του ίδιου νόμου.

Συνεπώς, οι κάθε είδους αποδοχές ή συντάξεις που καταβάλλονται στους εργαζομένους ή συνταξιούχους, πρέπει να γράφονται στον πίνακα II της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων.

Εξαιρετικά αποδοχές ή συντάξεις ή άλλες παροχές, που απαλλάσσονται από το φόρο σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, πρέπει να γράφονται στον πίνακα III της βεβαίωσης με ρητή αναφορά των διατάξεων (άρθρο, νόμος) που προβλέπουν την απαλλαγή.

Τονίζεται ιδιαίτερα ότι σε περίπτωση που δεν αναγράφονται ρητά οι σχετικές διατάξεις που παρέχουν την απαλλαγή από το φόρο ή αναφέρονται ανακριβώς, τα υπόψη ποσά δεν θα υπολογίζονται από την Yπηρεσία ως απαλλασσόμενα και θα φορολογούνται κανονικά.

12. Με βάση τα προηγούμενα για τη φορολογική μεταχείριση των κάθε είδους αποδοχών, συντάξεων ή άλλων παροχών, ενδεικτικά σας παραθέτουμε ορισμένα επιδόματα ή παροχές που φορολογούνται ή απαλλάσσονται από το φόρο στο σύνολό τους ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο ή αυτοτελώς.

A. Φορολογούμενα στο σύνολο (πίνακας II)

α) Επίδομα θέσης και ευθύνης (E. 14944/ΠOΛ. 334/13.11.1986)

β) Επίδομα βρεφονηπιακού σταθμού (1098857/1619/1993)

γ) Επίδομα τροφής (1108319/1733/A0012/ΠOΛ. 1228/1993)

δ) Oι διπλές αποδοχές δημόσιου υπαλλήλου ή υπαλλήλου ν.π.δ.δ. που βρίσκεται με εκπαιδευτική άδεια στην αλλοδαπή (1017662/228/A0012/ΠOΛ. 1051/1992).

ε) Αποζημίωση που καταβάλλεται σε εκπαιδευτικούς (δημόσιους ή ιδιωτικούς) για την απασχολησή τους για εισαγωγή σπουδαστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή για τη συμμετοχή τους σε επιτροπές συγκέντρωσης και ελέγχου δικαιολογητικών επιλογής σπουδαστών αντίστοιχα (1042457/1993, 1065760/848/1993 δ/γές Υπ. Oικονομικών).

στ) Επίδομα βιβλιοθήκης εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (παραγράφου 1 άρθρου 8 ν. 2158/1993).

B. Απαλλασσόμενα στο σύνολό τους (πίνακας III)

α) Επίδομα εξωϊδρυματικό (περίπτωση ε` παραγράφου 5 άρθρου 6 ν. 2238/1994).

β) Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς και σε πρόσωπα που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες, που υπερβαίνει σε ποσοστό το ογδόντα τα εκατό (80%) (περίπτωση θ` παραγράφου 5 ν. 2238/1994).

γ) λξοδα κίνησης που καταβάλλονται στα πρόσωπα που μετακινούνται με εντολή του Δημοσίου ή N.Π.Δ.Δ., όπως ορίζονται με τις διατάξεις του ν. 2346/1995 και του π.δ/τος 200/1993 (περίπτωση β` παραγράφου 4 άρθρου 45 ν. 2238/1994).

Γ. Φορολογούμενα με ειδικό τρόπο ή αυτοτελώς

α) Επίδομα πτητικό, καταδυτικό, ναρκαλιείας κ.τ.λ. (παράγραφος 7 άρθρου 14 ν. 2238/1994).

β) Επίδομα υπηρεσίας στην αλλοδαπή που παίρνουν τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 47 του ν. 2238/1994 (παράγραφος 4 άρθρο 14 ν. 2238/1994).

γ) Το Τμήμα του εισοδήματος, για υπηρεσίες ενεργού εφημερίας που αποκτούν οι ιατροί, οι οποίοι είναι ενταγμένοι στο E.Σ.Y., οι Πανεπιστημιακοί ιατροί που δεν ασκούν ελευθέριο επάγγελμα και οι ειδικευόμενοι ιατροί που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 1397/1983, που φορολογείται αυτοτελώς, πρέπει να γράφεται στον πίνακα III της βεβαίωσης, ενώ το τμήμα εκείνο που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις γράφεται στον πίνακα II της βεβαίωσης, σε ιδιαίτερη (χωριστή) σειρά.

13. Επίσης, για την ορθή συμπλήρωση των βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων σας γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 57 του ν. 2238/1994, ο φόρος που παρακρατείται σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων α` έως στ` της ίδιας παραγράφου, μειώνεται κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) κατά την παρακράτησή του.

14. Oι στήλες της βεβαίωσης, που αναφέρονται στην εισφορά OΓA φόρου θα συμπληρωθούν μόνο για τις ειδικές περιπτώσεις που επιβάλλεται αυτή (αμοιβές αξιωματικών και κατώτερου ημεδαπού πληρώματος των εμπορικών πλοίων, καθώς και του ιπτάμενου προσωπικού της πολιτικής αεροπορίας).

Ειδικώτερα, προκειμένου για βεβαιώσεις αποδοχών που χορηγούνται σε ναυτικούς πρέπει να αναγράφονται απαραιτήτως και τα ακόλουθα στοιχεία:

_ Το όνομα και η σημαία του πλοίου στο οποίο υπηρετεί ο ναυτικός.

_ O OΓA φόρου που υπολογίζεται υποχρεωτικά στις αμοιβές του ναυτικού πρέπει να αναγράφεται χωριστά από το φόρο εισοδήματος.

15. Προκειμένου για βεβαιώσεις αποδοχών δημόσιων υπαλλήλων που συμμετείχαν κατά τη διάρκεια του έτους σε απεργία ή στάση εργασίας, οι κρατήσεις που διενεργούνται για το χρόνο της απεργίας ή στάσης εργασίας αυτών, πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στις βεβαιώσεις αυτές μαζί με τις άλλες κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων και το σύνολο αυτών να αφαιρείται από το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα. Επίσης, στο ίδιο έντυπο κοντά στις κρατήσεις και σε ξεχωριστή με την ένδειξη "περικοπτόμενες αποδοχές λόγω συμμετοχής σε απεργία ή στάση εργασίας", θα εμφανίζονται οι αποδοχές που περικόπησαν λόγω συμμετοχής του δημόσιου υπαλλήλου σε απεργία ή στάση εργασίας (1083449/ 2031/ A0012/ΠOΛ. 1033/1992).

16. Τα ποσά των αποζημιώσεων που δεν θεωρούνται εισόδημα, επειδή οι εργαζόμενοι προσκόμισαν στους εργοδότες τους τα σχετικά παραστατικά στοιχεία που προβλέπονται από τις διατάξεις του KBΣ δεν εμφανίζονται στις βεβαιώσεις αποδοχών.

17. Τέλος, στην ένδειξη της βεβαίωσης "Είδος Υπηρεσίας" προκειμένου για καθηγητές πανεπιστημίου και λέκτορες πρέπει να γράφεται ο τίτλος της θέσης που κατέχουν.

18. κατά τα λοιπά ισχύουν γενικά οι οδηγίες που αναφέρονται στο έντυπο της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων για τη συμπλήρωσή του.