ΘΕΜΑ: Εφαρμογή των διατάξεων των ν.δ.1297/1972 και ν.2166/1993 επί μετατροπής ατομικής επιχείρησης και κοινωνίας αστικού δικαίου σε ΙΚΕ. 

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα: 

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν.δ.1297/1972, όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με την παρ. 1 του άρθρου 322 του ν.4072/2012, οι διατάξεις του νομοθετήματος αυτού εφαρμόζονται επί συγχωνεύσεως ή μετατροπής επιχειρήσεων οποιασδήποτε μορφής, σε ανώνυμη εταιρεία ή προς το σκοπό ίδρυσης ανώνυμης εταιρείας, καθώς και επί συγχωνεύσεως ή μετατροπής επιχειρήσεων, οποιασδήποτε μορφής, εφόσον σε αυτές δεν περιλαμβάνεται ανώνυμη εταιρεία, σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή προς το σκοπό ίδρυσης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης. 

2. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι είναι δυνατή η μετατροπή με τις ευεργετικές διατάξεις του ν.δ.1297/1972 ατομικής επιχείρησης σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή σε ανώνυμη εταιρεία (σχετ. η αριθ. ΠΟΛ.309/1987 εγκύκλιος και τα αριθ. 1103644/11381 /Β0012/30.11.2005 και 1077254/11082/Β0012/19.9.2006 έγγραφά μας). 

3. Περαιτέρω, με την ΠΟΛ.309/1987 εγκύκλιό μας έχει γίνει δεκτό, ότι στις διατάξεις του ν.δ.1297/1972 υπάγεται η μετατροπή επιχείρησης με τη μορφή κοινοπραξίας ή κοινωνίας αστικού δικαίου σε ανώνυμη εταιρεία, εφόσον συντρέχουν οι λοιπές προβλεπόμενες από το νόμο αυτό προϋποθέσεις δεδομένου ότι για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, ουδεμία ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η άσκηση επιχείρησης από περισσότερα άτομα, στο όνομα τους, οφείλεται στο ότι αυτοί τυγχάνουν εξ αδιαιρέτου συγκύριοι περιουσιακών στοιχείων ή γενικώς κοινωνοί δικαιώματος, αφού αυτή τους η συγκυριότητα ή κοινωνία δικαιώματος δεν αναιρεί τον ατομικό χαρακτήρα και την αυτοτέλεια του δικαιώματος καθενός συγκυρίου και συνεπώς και τον ατομικό χαρακτήρα της επιχείρησης, που λειτουργεί με την ενάσκηση του δικαιώματος αυτού. 

4. Επιπλέον, με τις διατάξεις της περ. α' της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν.2166/1993 ορίζεται, ότι οι διατάξεις των άρθρων 1 έως και 5 του νόμου αυτού εφαρμόζονται επί μετατροπής ή συγχώνευσης επιχειρήσεων εγκατεστημένων στην Ελλάδα οιασδήποτε μορφής, σε ημεδαπή ανώνυμη εταιρία ή εταιρία περιορισμένης ευθύνης. 

5. Με την ΠΟΛ.1080/1994 εγκύκλιο, με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του ν.2166/1993, διευκρινίστηκε ότι οι ευεργετικές διατάξεις του εν λόγω νόμου εφαρμόζονται, μεταξύ άλλων, και επί μετατροπής ατομικής επιχείρησης σε ανώνυμη εταιρεία ή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. 

6. Επίσης, από τη Διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι η μετατροπή κοινωνίας αστικού δικαίου σε ΕΠΕ και ΑΕ, αντίστοιχα, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του ν.2166/1993, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις του νόμου (σχετ. τα αριθμ. 1053812/10746/Β0012/08.07.2008 και 1087479/11149/Β0012/26.08.2008 έγγραφά μας). 

7. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 116 του ν.4072/2012 ορίζεται ότι οι νόμοι που παρέχουν κίνητρα για τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων περιλαμβάνουν στο πεδίο εφαρμογής τους και την ΙΚΕ, ενώ με τις διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι οι εκάστοτε ισχύουσες φορολογικές διατάξεις για τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης εφαρμόζονται αντίστοιχα και στις ΙΚΕ (σχετική και η Π0Λ.1262/2013 εγκύκλιός μας). 

8. Κατόπιν των ανωτέρω, συνάγεται ότι είναι δυνατή η μετατροπή ατομικής επιχείρησης και κοινωνίας αστικού δικαίου που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα σε ΙΚΕ, κατ’ εφαρμογή των ευεργετικών διατάξεων των ν.δ.1297/1972 και ν.2166/1993 (εφόσον πληρούνται οι οριζόμενες στα νομοθετήματα αυτά προϋποθέσεις), κατ’ ανάλογη εφαρμογή των όσων ισχύουν για την μετατροπή ατομικής επιχείρησης και κοινωνίας αστικού δικαίου σε Α.Ε. και Ε.Π.Ε.