ΘΕΜΑ: Συντελεστής απόσβεσης λεωφορείου δημοσίας χρήσης ενταγμένου στα Κ.Τ.Ε.Λ. 

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα: 

1. Με τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 καθορίζονται οι φορολογικές αποσβέσεις οι οποίες εκπίπτουν από το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές συναλλαγές προκειμένου για τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα για φορολογικές περιόδους που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά.

Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου και του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής, αποκατάστασης του περιβάλλοντος αποσβένονται σύμφωνα με τον οριζόμενο στην ίδια παράγραφο πίνακα. 

Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τον πίνακα αυτό, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, περιλαμβανομένων αεροσκαφών, σιδηροδρομικών συρμών, πλοίων και σκαφών αποσβένονται με συντελεστή 5%, ενώ τα μέσα μεταφοράς ατόμων αποσβένονται με συντελεστή 16%. 

2. Όπως διευκρινίστηκε με τη ΠΟΛ. 1073/2015 ερμηνευτική εγκύκλιο, οι κατηγορίες παγίων που απαριθμούνται στον ως άνω πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 και αποσβένονται με τον αντίστοιχο συντελεστή που προβλέπεται σε αυτόν, είναι γενικές και ο νομοθέτης, σε αντίθεση με παλαιότερες διατάξεις, δεν υιοθέτησε την αναλυτική ούτε την ειδική κατηγοριοποίηση των παγίων. 

Κατόπιν αυτού, η ένταξη σε κατηγορία συγκεκριμένου πάγιου περιουσιακού στοιχείου γίνεται από την ίδια την επιχείρηση που το χρησιμοποιεί με βάση τη χρήση, το σκοπό και τα ειδικά χαρακτηριστικά του.

Εάν κάποιο πάγιο, παρά τα παραπάνω, δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια από τις κατηγορίες του πιο πάνω πίνακα, ο συντελεστής απόσβεσης αυτού θα είναι εκείνος των «λοιπών πάγιων στοιχείων» δηλαδή δέκα τοις εκατό (10%) και όχι εκείνος που τυχόν προκύπτει από την ωφέλιμη διάρκεια ζωής του παγίου αυτού. 

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 1 του ν.2963/2001, με τον οποίο ρυθμίζεται το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων επιβατικών μεταφορών με λεωφορεία, ορίζεται ότι με τον όρο «ΚΤΕΛ» νοείται το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Κοινό Ταμείο Είσπραξης Λεωφορείων», που συστάθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ.102/1973. 

Τα ΚΤΕΛ του ν.δ.102/1973, ο οποίος καταργήθηκε με το άρθρο 50 του ν.2963/2001 και τα οποία όμως εξακολουθούν να λειτουργούμε με αυτή τη μορφή και μετά την έναρξη ισχύος του ν. 2963/2001, καθώς και οι ΚΤΕΛ ΑΕ, που λειτουργούν με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας με βάση τις διατάξεις του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, εκμεταλλεύονται αστικά ή υπεραστικά λεωφορεία ιδιοκτησίας των ή ιδιοκτησίας τρίτων.

Ειδικά για τα ΚΤΕΛ Α.Ε., σκοπός τους είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2963/2001, η εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου, όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 6 του ίδιου νόμου. 

4. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2963/2001 ορίζεται ότι η μεταφορά προσώπων διενεργείται με αστικά ή υπεραστικά λεωφορεία δημοσίας χρήσης.

Τα λεωφορεία αυτά, όταν τίθενται για πρώτη σε κυκλοφορία, είτε καινούργια είτε μεταχειρισμένα, πρέπει να είναι ηλικίας μέχρι δέκα πέντε (15) ετών από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου.

Μετά τη συμπλήρωση είκοσι επτά (27) ετών από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου, αυτά αποσύρονται υποχρεωτικά από την εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου.

Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται αναλογικά και στα λεωφορεία που ταξινομήθηκαν με βάση την ημερομηνία έκδοσης της πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην ημεδαπή ή αλλοδαπή. 

5. Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 4199/2013 «Εκτέλεση δημοσίων υπεραστικών επιβατικών μεταφορών» ορίζεται ότι η εκτέλεση των δημοσίων υπεραστικών επιβατικών μεταφορών γίνεται από πρόσωπα που εκτελούν κατ’ επάγγελμα οδικές μεταφορές επιβατών με λεωφορεία υπεραστικού ή ημιαστικού τύπου κάθε κατηγορίας, που πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας και έχουν λάβει σχετική έγκριση τύπου λεωφορείου από τις αρμόδιες αρχές. 

6. Κατόπιν των ανωτέρω και λαμβανομένων υπόψη αφενός μεν της γραμματικής ερμηνείας των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 όπου γίνεται ενδεικτική απαρίθμηση των μέσων μαζικής μεταφοράς που υπόκεινται σε συντελεστή απόσβεσης 5%, καθώς και του γεγονότος ότι ο ν. 4172/2013 δεν υιοθετεί μία αναλυτική ή ειδική κατηγοριοποίηση των παγίων σχετικά με τη διενέργεια φορολογικών αποσβέσεων, αφετέρου δε του συνδυασμού των αναφερομένων ως άνω διατάξεων σχετικά με την εκτέλεση μεταφοράς ατόμων από λεωφορεία δημοσίας χρήσης ενταγμένων στα ΚΤΕΛ αλλά και του χρόνου απόσυρσης αυτών, όπως αυτός προκύπτει από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2963/2001, προκύπτει ότι η απόσβεση του κόστους κτήσης των λεωφορείων δημοσίας χρήσης ενταγμένων στα ΚΤΕΛ, περιλαμβανομένου και του κόστους βελτίωσης και ανανέωσης αυτών, θα διενεργείται με τον συντελεστή απόσβεσης που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 για τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ήτοι 5% ετησίως.