YΠOIK 1024624/10161/B0012/ΠOΛ. 1072/27.2.1997

Διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται για την επιστροφή του φόρου από τόκους με βάση τις διατάξεις των συμβάσεων αποφυγής της διπλής φορολογίας του εισοδήματος στην περίπτωση των έντοκων γραμματίων και ομολόγων του δημοσίου

Σχετικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 2459/1997 (ΦEK 17 A`) _κατάργηση φορολογικών απαλλαγών και άλλες διατάξεις_ επιβάλλεται φόρος εισοδήματος με συντελεστή 7,5% στους τόκους που προκύπτουν από εθνικά δάνεια που εκδίδονται με έντοκα γραμμάτια ή ομόλογα από 1/1/1997 και μετά.

O ως άνω φόρος στην περίπτωση των έντοκων γραμματίων που εκδίδονται με τη μορφή φυσικών ή άυλων τίτλων προεισπράττεται κατά την έκδοση, ενώ στην περίπτωση των ομολόγων ο φόρος παρακρατείται κατά το χρόνο της εξόφλησης των τοκομεριδίων, ή κατά τη λήξη των ομολόγων όταν πρόκειται για ομόλογα χωρίς τοκομερίδια (zero coupon). ξταν τα έντοκα γραμμάτια, σιωπηρά ανανεώνονται, η παρακράτηση του φόρου στους τόκους που αναλογούν στο διάστημα που διαρκεί η ανανέωση γίνεται κατά το χρόνο της εξόφλησής τους. H προείσπραξη ή η παρακράτηση του φόρου θα γίνεται σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα αν ο επενδυτής είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ένωση προσώπων ή ομάδα περιουσίας, ημεδαπό ή αλλοδαπό, χωρίς να εξετάζεται η ιθαγένεια και ο τόπος που κατοικεί ή έχει την έδρα του.

2. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι στην περίπτωση κατά την οποία ο επενδυτής που αγοράζει τα έντοκα γραμμάτια ή ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου κατοικεί ή έχει την έδρα του σε χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει υπογράψει και είναι σε ισχύ, σύμβαση για την αποφυγή της διπλής φορολογίας του εισοδήματος, θα καταβάλλει οπωσδήποτε, κατ` αρχήν, το φόρο που ορίζεται με το προαναφερόμενο οπωσδήποτε, κατ` αρχήν, το φόρο που ορίζεται με το προαναφερόμενο άρθρο.

Στη συνέχεια, εφόσον οι σχετικές με τη φορολογία των τόκων διατάξεις της οικείας σύμβασης θεσπίζουν ευνοϊκότερη μεταχείριση (π.χ. απαλλαγή από το φόρο) των τόκων που προκύπτουν στην Ελλάδα, ο επενδυτής, εφόσον κατ` αρχήν αποδεδειγμένα είναι _φορολογικός κάτοικος_ (resident) της αλλοδαπής χώρας κατά τις σχετικές διατάξεις της εν λόγω σύμβασης, έχει το δικαίωμα να ζητήσει την επιστροφή του φόρου υποβάλλοντας σχετική αίτηση.

H αίτηση φέρει τον τίτλο _Αίτηση επιστροφής του φόρου εισοδήματος από τόκους εντόκων γραμματίων και ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου_ και διατίθεται από τράπεζες και τη Δημόσια Oικονομική Υπηρεσία (ΔOY) ΦAEE Αθηνών.

Στην αίτηση, η οποία συμπληρώνεται σε όλα τα σημεία της, υπογράφεται και σφραγίζεται από τον επενδυτή, είναι ενσωματωμένο το Πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας του. Το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται, υπογράφεται και σφραγίζεται από την αρμόδια, κατά τις σχετικές διατάξεις της οικείας σύμβασης, Φορολογική Αρχή της αλλοδαπής χώρας - κατοικίας του επενδυτή.

Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που η αίτηση δεν υποβάλλεται από τον ίδιο τον επενδυτή - κάτοχο των τίτλων - αλλά από άλλο νομικό πρόσωπο (π.χ. αλλοδαπή τράπεζα), τότε το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας θα εκδίδεται για το ενδιάμεσο αλλοδαπό νομικό πρόσωπο, αλλά θα αναφέρεται στη φορολογική κατοικία του τελικού επενδυτή δικαιούχου των τόκων.

Μαζί με την αίτηση υποβάλλεται και βεβαίωση του εξουσιοδοτημένου από την Τράπεζα της Ελλάδος φορέα για τη φύλαξη των τίτλων (θεματοφύλακα), η οποία υποχρεωτικά θα αναφέρει τα στοιχεία του κατόχου των τίτλων (π.χ. επωνυμία, έδρα, δραστηριότητα), την κατηγορία τους (π.χ. έντοκα γραμμάτια κ.τ.λ.), λοιπά στοιχεία που εξατομικεύουν τους τίτλους αυτούς, την ονομαστική αξία τους, τις ημερομηνίες αγοράς και πώλησης και το ποσό των τόκων που αναλογεί στην περίοδο κατοχής των τίτλων.

Τονίζεται ότι για τον υπολογισμό του επιστρεπτέου φόρου θα ληφθεί υπόψη η χρονική περίοδος κατοχής των τίτλων από τον αιτούντα - επενδυτή.

H αίτηση θα υποβάλλεται στη ΔOY ΦAEE Αθηνών προς έλεγχο όλων των στοιχείων που αναφέρονται σε αυτή σε συνδυασμό με τις σχετικές διατάξεις της οικείας σύμβασης. H ΔOY ΦAEE Αθηνών εφόσον μετ` έλεγχο διαπιστώσει ότι ο αιτών δικαιούται την επιστροφή, εκδίδει το σχετικό Ατομικό Φύλλο λκπτωσης (AΦEK) και καταβάλλει το φόρο στον εξουσιοδοτημένο φορέα (θεματοφύλακα) μέσα σε προθεσμία 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

3. Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα εξής παραδείγματα:

Παράδειγμα 1ο -------------

Την 1η Μαρτίου 1997 η εταιρία _A_ της Αγγλίας, που δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, αγοράζει από ελληνική τράπεζα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, ονομαστικής αξίας 200.000.000 δρχ. ετήσιας διάρκειας και με επιτόκιο 12% ετησίως. Για την αγορά των έντοκων αυτών γραμματίων η αγγλική εταιρία κατέβαλε συνολικά το ποσό των 180.177.646 δρχ. που αναλύεται σε χρεολύσιο 178.570.428 δρχ. και φόρο επί των τόκων 1.607.218 δρχ. (τόκοι 21.429.578 X 7,5%) τον οποίο και είχε προεισπράξει την ίδια ημέρα η Τράπεζα της Ελλάδος από την τράπεζα, η οποία πώλησε τους τίτλους στον κγγλο επενδυτή.

A. Περίπτωση -------------

H αγγλική εταιρία _A_ προσκομίζει τα έντοκα γραμμάτια κατά τη λήξη τους, δηλαδή μετά από ένα έτος, στην ελληνική τράπεζα οπότε και εισπράττει το ποσό των 200.000.000 δρχ. Παράλληλα όμως επειδή οι τόκοι τους οποίους απέκτησε (21.429.578 δρχ.) δεν φορολογούνται στην Ελλάδα βάσει του άρθρου IV της διμερούς σύμβασης μεταξύ Ελλάδας - Αγγλίας για την αποφυγή της διπλής φορολογίας, η αγγλική εταιρία δικαιούται να ζητήσει από τη ΔOY ΦAEE Αθηνών την επιστροφή του φόρου εισοδήματος 1.607.218 δρχ. ακολουθώντας τη διαδικασία, η οποία αναφέρεται στην παράγραφο 2 της παρούσας.

B. Περίπτωση ------------

Εστω ότι η αγγλική εταιρία _A_ πωλεί στις 30/6/1997 τα πιο πάνω έντοκα γραμμάτια, που είχε αγοράσει την 1/3/1997 στην αγγλική εταιρία _B_ αντί 184.000.000 δρχ. O χρόνος που παρέμειναν τα ως άνω έντοκα γραμμάτια στην κατοχή της αγγλική εταιρίας _A_ αποδεικνύεται από σχετική βεβαίωση του θεματοφύλακα.

H ως άνω αγγλική εταιρία δεν δικαιούται στην περίπτωση αυτή να ζητήσει επιστροφή ολόκληρου του ποσού του φόρου που παρακρατήθηκε στους τόκους κατά την έκδοση των εντόκων γραμματίων, αλλά το μέρος του φόρου που αναλογεί στους τόκους που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα κατά το οποίο είχε στην κατοχή της τους εν λόγω τίτλους, ήτοι αναλογούντες τόκοι του χρονικού αυτού διαστήματος 21.429.578 X 121/365 = 7.104.052 δρχ.

Επομένως, η αγγλική αυτή εταιρία, μετά την πώληση των έντοκων γραμματίων, δικαιούται να υποβάλει σχετική αίτηση στη ΔOY ΦAEE Αθηνών για να της επιστραφεί ο φόρος που αναλογεί στους ως άνω τόκους που απέκτησε, δηλαδή να της επιστραφεί ποσό φόρου 7.104.052 X 7,5% = 532.804 δρχ.

Τα ανωτέρω θα έχουν ανάλογη εφαρμογή και για την αγγλική εταιρία _B_ για όσο χρονικό διάστημα θα έχει τα έντοκα γραμμάτια στην κατοχή της. λτσι, αν αυτά παραμείνουν στην κατοχή της μέχρι το χρόνο της λήξης της ετήσιας διάρκειάς τους, το ποσό του φόρου που δικαιούται για επιστροφή θα υπολογισθεί ως εξής:

Αναλογούντες τόκοι: 21.429.578 X 244/365 = 14.325.526 δρχ. Φόρος προς επιστροφή: 14.325.526 X 7,5% = 1.074.414 δρχ.

Παράδειγμα 2ο -------------

Φυσικό πρόσωπο, φορολογικός κάτοικος Αγγλίας, αγόρασε την 1/2/1997 κατά την έκδοσή τους ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου αξίας 100.000.000 δρχ., τριετούς διάρκειας με επιτόκιο 10%. Στον εν λόγω επενδυτή κατά την είσπραξη του πρώτου τοκομεριδίου 10.000.000 δρχ., θα γίνει παρακράτηση φόρου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος, που ανέρχεται στο ποσό των 750.000 δρχ. (10.000.000 X 7,5%).

Στην περίπτωση αυτή, εφόσον ο επενδυτής είχε ολόκληρο το χρόνο στην κατοχή του τα τοκομερίδια, δικαιούται επιστροφής ολόκληρου του ποσού του παρακρατηθέντος φόρου, ήτοι του ποσού των 750.000 δρχ.

Για την επιστροφή του φόρου αυτού θα ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπεται από την παρούσα.

Τα ανωτέρω θα έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τα υπόλοιπα τοκομερίδια, με την προϋπόθεση ότι αυτά θα παραμείνουν στην κατοχή του μέχρι το χρόνο εξόφλησης αυτών.

Αν όμως μετά τη λήξη του πρώτου τοκομεριδίου, προβεί σε οποιοδήποτε χρόνο στην πώληση αυτών, ο επενδυτής θα δικαιούται επιστροφής του φόρου για το ποσό των τόκων που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα που είχε τους τίτλους στην κατοχή του.

Αν ο εν λόγω επενδυτής, αγοράσει τα πιο πάνω ομόλογα την 1/1/1998 με συνέπεια κατά την εξόφληση του πρώτου τοκομεριδίου λήξης 1/2/1998, να εισπράξει ποσό 10.000.000 δρχ. και να παρακρατηθεί από αυτόν φόρος 750.000 δρχ., τότε παρά το γεγονός ότι επ` ονόματί του έχει γίνει παρακράτηση φόρου 750.000 δρχ., δεν δικαιούται να ζητήσει την επιστροφή ολόκληρου του ποσού του παρακρατηθέντος φόρου, αλλά μόνο του ποσού που αντιστοιχεί στους τόκους που αναλογούν στο χρονικό διάστημα που είχε στην κατοχή του τα ομόλογα.

Συνεπώς, οι τόκοι που αναλογούν στο χρονικό διάστημα μέχρι την εξόφληση του πρώτου τοκομεριδίου (1/1-1/2) ανέρχονται στο ποσό: 10.000.000 X 31/365 = 849.315 δρχ. και το δικαιούμενο για επιστροφή ποσό φόρου θα είναι: 849.315 X 7,5% = 63.699 δρχ.