YΠOIK 1006437/15029/Γ0012/ΠOΛ. 1155/17.5.1996 Μισθώματα από ανταλλακτήρια συναλλάγματος που λειτουργούν σε χώρο επιβατηγών πλοίων υπάγονται στην έννοια των κερδών από την εκμετάλλευση των πλοίων

Σας κοινοποιούμε για ενημέρωσή σας την αριθ. 835/1995 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του κράτους (Δ` Τμήμα) η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Oικονομικών και παρακαλούμε για την εφαρμογή της στις σχετικές περιπτώσεις.

Με τη γνωμοδότηση αυτή έγινε δεκτό ότι τα έσοδα από τα μισθώματα ανταλλακτηρίων συναλλάγματος που λειτουργούν σε χώρο των επιβατηγών πλοίων υπάγονται στην έννοια των κερδών από την εκμετάλλευση πλοίων και ως εκ τούτου υπάγονται στην ειδική φορολογία του N. 27/1975, αποκλειομένης για τα έσοδα αυτά της εφαρμογής των γενικών περί φορολογίας εισοδήματος διατάξεων του N. 2238/1994.

TO NOMIKO ΣYMBOYΛIO TOY KPATOYΣ

Αριθμός Γνωμοδοτήσεως 835/1995 (Δ` Τμήμα)

Συνεδρίαση της 7-12-1995

Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται εάν είναι αφορολόγητα τα έσοδα πλοιοκτήτη από μισθώματα προερχόμενα από εκμίσθωση χώρου πλοίων του σε ανώνυμες εταιρείες, που δεν είναι πιστωτικά ιδρύματα, για τη στέγαση ανταλλακτηρίων.

Επί του Ερωτήματος αυτού το Νομικό Συμβούλιο του κράτους εγνωμοδότησε ως ακολούθως:

I. O N. 27/1975 " περί φορολογίας πλοίων κ.λπ." ορίζει, στο άρθρο 1 παρ. 1, ότι επιβάλλεται κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου φόρος και εισφορά στα υπό ελληνική σημαία πλοία και στο άρθρο 2 παρ. 1 αυτού, ότι ο επιβαλλόμενος κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου φόρος εξαντλεί κάθε υποχρέωση του πλοιοκτήτη, ως και του μετόχου ή εταίρου ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας, οιουδήποτε τύπου, εκ φόρου εισοδήματος, καθόσον αφορά στα κέρδη, τα οποία προκύπτουν εκ της εκμεταλλεύσεως πλοίων.

H παρ. 2 του ως άνω άρθρου 2 ορίζει ότι ως εισόδημα απαλλασσόμενο νοείται και η τυχόν υπεραξία που πραγματοποιείται από την εκποίηση του πλοίου, είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία.

Εξάλλου το άρθρο 6 παρ. 4 εδαφ. α` του N. 2238/1994 ` Kύρωση κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος" ορίζει ότι " Από το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται: α) Τα κέρδη από την εκμετάλλευση πλοίων, τα οποία υπόκεινται στον ειδικό φόρο για τα πλοία, όπως αυτός κάθε φορά ισχύει" (άρθρο 6 παρ. 2 περ. Γ` N.Δ. 3843/1958, όπως τροποποιημένο ίσχυε κατά την κωδικοποίηση).

II. Oι ανωτέρω διατάξεις του N. 27/1975 με τις οποίες θεσπίζεται ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς για τα κέρδη από την εκμετάλλευση πλοίων υπό Ελληνική σημαία και εξαίρεσή τους από τις γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, έχουν προφανώς ως σκοπό την ενίσχυση της Ελληνικής Ναυτιλίας και την παροχή κινήτρων για την προσέλευση στα Ελληνικά νηολόγια πλοίων Ελληνικών συμφερόντων που τελούν υπό ξένη σημαία.

H διατύπωση της παρ. 1 του άρθρου 2 του ως άνω άρθρου σε συνδυασμό και προς την παρ. 2 αυτού έχει τέτοια ευρύτητα ώστε στην έννοια των κερδών τα οποία προκύπτουν από την εκμετάλλευση πλοίων υπό Ελληνική σημαία να περιλαμβάνονται όχι μόνο τα κέρδη που προκύπτουν από την τακτική και σύμφωνα με τον προορισμό τους εκμετάλλευση των πλοίων (μεταφορά προσώπων και πραγμάτων), αλλά και το εισόδημα από την τυχόν υπεραξία, που πραγματοποιείται κατά την εκποίηση του πλοίου, την είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης και από οποιαδήποτε άλλη αιτία.

Προς τις διατάξεις αυτές (άρθρου 2) συμπορεύεται και η εκτεθείσα ανωτέρω διάταξη του άρθρου 6 παρ. 4 εδαφ. α του N. 2238/1994.

III.Το N.Σ.κράτους με την 692/91 γνωμοδότησή του ερμηνεύοντας το άρθρο 2 παρ. 1 του N. 27/75 δέχθηκε ότι τα κέρδη από τυχερά παίγνια (μηχανικά ή ρουλέτα) τα οποία είναι εγκατεστημένα σε κρουαζερόπλοια και τα έσοδα από την ανάρτηση διαφημιστικών πανώ στα πλοία αυτά, εφόσον η εκμετάλλευση των πλοίων γίνεται από τους ίδιους τους πλοιοκτήτες, περιλαμβάνονται στα κέρδη από την εκμετάλλευση πλοίων αυτών και κατά συνέπεια υπάγονται στην ειδική φορολογίαι φόρου εισοδήματος του N. 27/1975, με την οποία εξαντλείται κάθε υποχρέωση του πλοιοκτήτη από το φόρο εισοδήματος.

H νομολογία των δικαστηρίων έχει δεχθεί ερμηνεύοντας τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2 περ. Γ` του N.Δ. 3843/1958, σε συνδυασμό προς N. 27/1975, ότι ως εκμετάλλευση πλοίου, κατά τις εν λόγω διατάξεις, νοείται η με αυτό ενέργεια μεταφοράς προσώπων ή πραγμάτων με αντάλλαγμα και όχι η μεταφορά πρώτων υλών για Βιομηχανική Επιχείρηση στην οποία ανήκει το πλοίο (ΣτE 525-6, 529/1980)

Στην απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος που βαρύνει τα Νομικά Πρόσωπα εμπίπτουν τα αποκτώμενα κέρδη από την εκμετάλλευση των υπό Ελληνική σημαία πλοίων, ανεξαρτήτως αν το Νομικό Πρόσωπο ασκεί ή όχι ναυτιλιακή επιχείρηση. O φόρος αυτός που βαρύνει τα πλοία είναι πραγματικός και ως εκ τούτου η επιβολή του δεν συνδέεται οπωσδήποτε με την άσκηση ναυτιλιακής επιχείρησης (ΣτE 770-72/1985).

IV. Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από το διδόμενο ιστορικό, η ANE " Μινωϊκές Γραμμές" , μετά από ειδική έγκριση της Επιτροπής Νομισματικών και Πιστωτικών θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδας, λειτουργεί στα πλοία της, που εκτελούν πλόες εξωτερικού, ανταλλακτήρια στα οποία γίνεται μόνο αγορά συναλλάγματος. H εταιρεία αυτή, σύμφωνα με το ερώτημα, προτιθέμενη να ιδρύσει θυγατρική A.E. Ανταλλακτηρίων, στην οποία θα εκμισθωθούν χώροι επί των πλοίων της για στέγαση ανταλλακτηρίων συναλλάγματος, με αίτησή της προς την αρμόδια υπηρεσία του Yπουργείου Oικ/κών ερωτά, εάν τα έσοδά της από τα μισθώματα, που θα εισπράττει από την υπό ίδρυση θυγατρική εταιρεία, είναι αφορολόγητα.

V. Από τα παραπάνω εκτεθέντα σαφώς συνάγεται ότι τα μισθώματα από τα ανταλλακτήρια, που λειτουργούν σε χώρο των επιβατηγών πλοίων, υπάγονται στην έννοια των κερδών από την εκμετάλλευση πλοίων και ως εκ τούτου υπάγονται στην ειδική φορολογία του N. 27/1975, αποκλειομένης της εφαρμογής των γενικών περί φορολογίας εισοδήματος διατάξεων. Μειοψήφησε ο εκ των Νομικών συμβούλων Γ. κατράνης, ο οποίος διατύπωσε την άποψη ότι η παρεμβολή μεταξύ του πλοιοκτήτη και του πλοίου επιχειρηματικής δραστηριότητας τρίτου προσώπου, έχει ως συνέπεια τα έσοδα (κέρδη) του πλοιοκτήτη (μισθώματα ή ποσοστά επί των κερδών) εκ της επιχειρηματικής αυτής δραστηριότητος να μην θεωρούνται ως προερχόμενα ευθέως από την εκμετάλλευση των πλοίων τους και να αποκλείεται για τον λόγο αυτό η εφαρμογή των ειδικών περί φορολογίας διατάξεων του νόμου 27/75. Για τα εισοδήματα αυτά (μισθώματα), που δεν είναι απαλλασσόμενα, πρέπει για την φορολόγησή τους να εφαρμοστούν οι γενικές περί φορολογίας εισοδήματος διατάξεις.

VI. κατ` ακολουθία τούτων η απάντηση στο προκείμενο ερώτημα, κατά πλειοψηφία, είναι καταφατική.