YΠOIK 1122318/2766/A0012/ΠOΛ. 1273/2.11.95 Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 81 του ν. 2238/1994 σε περίπτωση κατάσχεσης από τον πωλητή, βάσει διαλυτικής αίρεσης της σύμβασης μεταβίβασης E.I.X. αυτοκινήτου, λόγω μη αποπληρωμής του τιμήματος από τον αγοραστή.

Με αφορμή ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί, σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας πληροφορούμε τα εξής:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 10 του άρθρου 81 του ν. 2238/1994, απαγορεύεται η σύνταξη συμβολαιογραφικών εγγράφων, καθώς και η καταχώρηση συμβολαιογραφικού ή ιδιωτικού συμφωνητικού (συμφωνίας) για τη μεταβίβαση της κυριότητας ολικά ή μερικά ή της σύστασης άλλου εμπράγματου δικαιώματος σε αυτοκίνητο όχημα ή μοτοσυκλέτα από 500 κυβικά εκατοστά και πάνω ή σε σκάφος αναψυχής ή αεροσκάφος ή ελικόπτερο που αναφέρονται στις περιπτώσεις β`, γ`, ε` και στ` της παραγρ. 1 του άρθρου 16, του ίδιου νόμου, σε δημόσια βιβλία ή έγγραφα, καθώς και η θεώρηση των υπογραφών στις σχετικές δηλώσεις ή συμφωνίες από οποιαδήποτε αρχή ή πρόσωπο έχει το δικαίωμα της θεώρησης αυτής, καθώς και η έκδοση οποιουδήποτε δημόσιου εγγράφου που να βεβαιώνει τη μεταβολή της κυριότητας ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος στα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία, αν δεν προσκομιστεί βεβαίωση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, ότι τα παραπάνω μεταβιβαζόμενα ή βαρυνόμενα περιουσιακά στοιχεία έχουν περιληφθεί στη δήλωση που υπέβαλε ο υπόχρεος για τη φορολογία του εισοδήματός του, που απέκτησε το αμέσως προηγούμενο του έτους της μεταβίβασης ή της σύστασης εμπράγματου δικαιώματος στα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία.

2. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 11 του ίδιου άρθρου και νόμου, με απόφαση του Υπουργού Oικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Kυβερνήσεως, ορίζεται το έγγραφο που αναπληρώνει τη βεβαίωση της προηγούμενης παραγράφου και γενικά η διαδικασία που θα ακολουθείται στην περίπτωση που η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος στα υπόψη περιουσιακά στοιχεία γίνεται με βάση το νόμο ή δικαστική απόφαση ή αυτοσύμβαση ή αναγκαστικό (δημόσιο) πλειστηριασμό ή ιδιωτικό συμφωνητικό και δεν προσκομίζεται η βεβαίωση της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για την εφαρμογή αυτού του άρθρου.

3. Με βάση τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου της παρούσας εκδόθηκε η 1028284/426/A0012/ΠOΛ. 1066/18.3.1991 απόφαση του Υπουργού Oικονμικών (βλ. σελίδα 401 κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος), με την οποία καθορίζεται η διαδικασία που ακολουθείται όταν δεν προσκομίζεται η βεβαίωση του άρθρου 81 η οποία απαιτείται για τη μεταβίβαση οχήματος επιβατικού ιδιωτικής ή μικτής χρήσης κ.τ.λ.

4. Εξάλλου, στο αρθρο 532 του A.K. ορίζεται ότι, αν στην πώληση έχει τεθεί όρος ότι ο πωλητής διατηρεί την κυριότητα ωσότου αποπληρωθεί το τίμημα, σε περίπτωση αμφιβολίας λογίζεται ότι η μεταβίβαση της κυριότητας στον αγοραστή επέρχεται μόλις πληρωθεί η αίρεση της αποπληρωμής του τιμήματος και ότι ο πωλητής, σε περίπτωση υπερημερίας του αγοραστή, έχει δικαίωμα είτε να απαιτήσει το τίμημα είτε να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, ασκώντας τα δικαιώματά του, από την κυριότητα.

5. κατόπιν των ανωτέρω, σε περίπτωση πλήρωσης διαλυτικής αίρεσης, που υπάρχει σε σύμβαση μεταβίβασης της κυριότητας επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, με βάση την οποία επιστρέφεται (κατάσχεται με βάση Εκθεση Αναγκαστικής Αφαίρεσης Δικαστικού Επιμελητή) το αυτοκίνητο από τον αγοραστή στον πωλητή λόγω μη αποπληρωμής του τιμήματος, θα εφαρμόζονται τα εξής:

α) Εάν η κατάσχεση του επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης γίνεται μέχρι τη νόμιμη προθεσμία υποβολής της δήλωσης εισοδήματος από τον αγοραστή, στην οποία αυτός είναι υποχρεωμένος να δηλώσει το αυτοκίνητο δεν απαιτείται η υποβολή της βεβαίωσης του άρθρου 81 του ν. 2238/1994, θα πρέπει όμως να υποβληθεί από τον πωλητή (προκειμένου για εταιρία από το νόμιμο εκπρόσωπό της) σε δύο αντίτυπα υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 στον προϊστάμενο της αρμόδιας για τη φορολογία του αγοραστή δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, στην οποία θα δηλώνεται το ιστορικό της υπόθεσης (δηλαδή ότι είχε μεταβιβαστεί με παρακράτηση κυριότητας το με αριθ. κυκλοφορίας ..... αυτοκίνητο και λόγω μη αποπληρωμής του τιμήματος έγινε κατάσχεση, προσκομίζοντας όλα τα οικεία αποδεικτικά στοιχεία των πιο πάνω) και ότι πλέον επιθυμεί (ο πωλητής) να εκδοθεί η άδεια κυκλοφορίας στο όνομά του. O προϊστάμενος της ΔOY του αγοραστή αφού θεωρήσει τα δύο αντίτυπα των υπεύθυνων δηλώσεων του ν. 1599/1986, επιστρέφει το ένα θεωρημένο στον πωλητή για να το χρησιμοποιήσει σύμφωνα με το νόμο και ελέγχει από το φάκελο φορολογίας εισοδήματος του αγοραστή, όταν λήξει η νόμιμη προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, εάν δηλώθηκε το υπόψη αυτοκίνητο στην οικεία δήλωση, διαφορετικά προβαίνει στην εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του νόμου.

β) Εάν η κατάσχεση του αυτοκινήτου γίνεται μετά τη νόμιμη προθεσμία υποβολής της δήλωσης εισοδήματος από τον αγοραστή, στην οποία αυτός έχει υποχρέωση να δηλώσει το αυτοκίνητο, απαιτείται η υποβολή της βεβαίωσης του άρθρου 81 από τη δήλωση του αγοραστή και αν ο αγοραστής δεν συνεργάζεται με τον πωλητή για την έκδοση αυτής της βεβαίωσης, ακολουθείται η διαδικασία που ορίζεται στην πιο πάνω αναφερόμενη απόφαση του Υπουργού Oικονομικών 1028284/426/A0012/ΠOΛ. 1066/18.3.1991.