Α.1. Προσδιορισμός του φόρου μισθωτών - συνταξιούχων

Η κλίμακα για μισθωτούς και συνταξιούχους αποτελείται από πέντε (5) κλιμάκια με ανώτερο συντελεστή 44% ο οποίος εφαρμόζεται για εισοδήματα πάνω από 40.000 ευρώ, η οποία έχει ως εξής:

Με την ανωτέρω κλίμακα των μισθωτών - συνταξιούχων και με τις μειώσεις του άρθρου 16 φορολογούνται τα παρακάτω εισοδήματα:

• Το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης.
• Το εισόδημα που προκύπτει από την παροχή υπηρεσίας ως διευθυντής ή μέλος του Δ.Σ. εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας σύμφωνα με την περ. δ' της παρ.2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ.
• Το εισόδημα που εμπίπτει στην περ. στ' της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ και συμπληρώνεται στους κωδικούς 307-308
• Η προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών, όταν:

1. ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή/και συντάξεις ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή δεν υπάρχει εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.

2. ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων της ΔΥΠΑ το κρινόμενο φορολογικό έτος, ανεξαρτήτως χρονικής διάρκειας εντός του έτους.

3. ο φορολογούμενος έχει πραγματικό εισόδημα που δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή ατομική αγροτική δραστηριότητα.

Ο φόρος που προκύπτει με βάση την κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων του άρθρου 15 μειώνεται:

1. για φορολογητέο εισόδημα έως και 12.000 ευρώ κατά 777 ευρώ (για φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα), 810 ευρώ (για φορολογούμενο με 1 εξαρτώμενο τέκνο), 900 ευρώ (για φορολογούμενο με 2 εξαρτώμενα τέκνα), 1.120 ευρώ (για φορολογούμενο με 3 εξαρτώμενα τέκνα) και 1.340 ευρώ (για φορολογούμενο με 4 εξαρτώμενα τέκνα). Για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο μετά το τέταρτο, η μείωση του φόρου αυξάνεται κατά διακόσια είκοσι (220) ευρώ για κάθε επόμενο τέκνο. Εφόσον ο φόρος που προκύπτει είναι μικρότερος των ανωτέρω ποσών, τότε το ποσό της μείωσης περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου,

2. για φορολογητέο εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ, τα ανωτέρω ποσά μειώσεων φόρου μειώνονται κατά 20 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος (δεν εφαρμόζεται για φορολογούμενους με περισσότερα από 5 εξαρτώμενα τέκνα).

Επισημαίνεται ότι για φυσικά πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, φορολογείται το πενήντα τοις εκατό (50%) του καθαρού εισοδήματος από μισθωτή εργασία που προέρχεται από την πλήρωση νέας θέσης εργασίας. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω καθαρού εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος.

Α.2. Μειώσεις φόρου

Το ποσό του φόρου που προκύπτει, ανεξαρτήτως της κατηγορίας εισοδήματος που αποκτάται, μειώνεται κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) για δαπάνες που καταβάλλονται για δωρεές (κωδικοί 059-060) προς τους φορείς που ορίζονται στην απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 19 του ΚΦΕ (απόφαση ΠΟΛ. 1010/2014, όπως αυτή συμπληρώθηκε και ισχύει με την απόφαση Α. 1468/2019), καθώς και για δωρεές σε αθλητικά σωματεία, όπως ορίστηκαν με την απόφαση Α 1468/2019, εφόσον αυτές υπερβαίνουν το ποσό των 100 ευρώ στη διάρκεια του φορολογικού έτους. Το συνολικό ποσό των δωρεών των ανωτέρω περιπτώσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του φορολογητέου εισοδήματος.

Ομοίως το ποσό του φόρου που προκύπτει, ανεξαρτήτως της κατηγορίας εισοδήματος που αποκτάται, μειώνεται κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) για δαπάνες που καταβάλλονται για δωρεές τροφίμων που πραγματοποιήθηκαν από 23-7-2021 προς τους δωρεοδόχους της περ. β' της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν.2859/2000 (Α'248), προκειμένου να διανεμηθούν αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση ή την ανακούφιση ευπαθών κοινωνικών ομάδων χωρίς αντάλλαγμα, εφόσον τα αγαθά αυτά δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Το συνολικό πόσο της μείωσης του φόρου εισοδήματος αυτής της περίπτωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήματος.

Το ποσό του φόρου που προκύπτει, ανεξαρτήτως της κατηγορίας εισοδήματος που αποκτάται και υπό τις ίδιες ως άνω προϋποθέσεις, μειώνεται επίσης κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) για δαπάνες για την ιδιωτική χρηματοδότηση (κωδικοί 055-058) σε δικαιούχους χρηματοδότησης, σύμφωνα με την περίπτωση ε' της παρ.1 του άρθρου 1 του ν.3023/2002, όπως ισχύει, δηλαδή σε πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων ή υποψηφίους ή αιρετούς αντιπροσώπους της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Επίσης, ο φόρος που προκύπτει μειώνεται κατά 200 ευρώ για τον φορολογούμενο και για καθένα από τα εξαρτώμενα μέλη του (εκτός των περιπτώσεων που η έκπτωση έχει χορηγηθεί ήδη στο εξαρτώμενο τέκνο), εφόσον είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, είναι ανάπηροι αξιωματικοί ή οπλίτες, θύματα πολέμου, κ.λπ. Για την χορήγηση της εν λόγω έκπτωσης, σε εφαρμογή των διατάξεων της περ. α' του άρθρου 17 του ΚΦΕ δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.

Ειδικά για τα φορολογικά έτη 2022 έως και 2025, από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) των δαπανών λήψης υπηρεσιών, για ορισμένες δαπάνες των Ομάδων 4 (Στέγαση), 5 (Υπηρεσίες), 7 (Μεταφορές), 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), 10 (Εκπαίδευση), 12 (Υπηρεσίες) της περ. δ) της παρ. 6 που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής σύμφωνα με την περ. α) της ως άνω παραγράφου. Το αφαιρούμενο ποσό εισοδήματος δεν υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ετησίως ούτε το πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία.

Β.1. Προσδιορισμός του φόρου για εισοδήματα από ατομική άσκηση επιχειρηματικής/ αγροτικής δραστηριότητας

Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την κλίμακα του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις. Για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εφαρμόζονται οι μειώσεις του άρθρου 16.

Ειδικότερα, τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16.

Η μείωση του φόρου εφαρμόζεται μόνο για τους κατ' επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το 50% του εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα και σύμφωνα με την επίσημη ταυτοποίηση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης .

Για την εφαρμογή της παραπάνω μείωσης, στο εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν περιλαμβάνονται η κύρια σύνταξη από ΟΓΑ, οι αμοιβές από παροχή εργασίας με εργόσημο, οι αμοιβές εργαζομένων υπαγομένων στην ασφάλιση ΟΓΑ σε τυποποιητήρια, συσκευαστήρια και σε συναφείς χώρους για έως 150 ημερομίσθια ανά έτος, καθώς και οι αμοιβές μελών αγροτικών ή/και γυναικείων συνεταιρισμών, που απασχολούνται περιστασιακά και υπάγονται στην ασφάλιση ΟΓΑ.

Σημειώνεται ότι για φυσικά πρόσωπα που έχουν μεταφέρει τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και έχουν υπαχθεί στον ειδικό τρόπο φορολόγησης των διατάξεων του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, φορολογείται το πενήντα τοις εκατό (50%) του καθαρού εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και επιχειρηματική δραστηριότητα. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος.

Επισημαίνεται ότι για τις νέες ατομικές επιχειρήσεις με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1η Ιανουαρίου 2021 και για τα τρία (3) πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητας τους, ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εφόσον το εισόδημα της κατηγορίας αυτής (από επιχειρηματική δραστηριότητα) δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. (παρ 2 άρθρου 29 ΚΦΕ).

Β.2. Προκαταβολή φόρου

Ως προκαταβολή βεβαιώνεται ποσό ίσο με το 55% του φόρου που προκύπτει μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα του διανυόμενου φορολογικού έτους, αφαιρουμένων παρακρατηθέντων και προκαταβληθέντων φόρων.

Φορολογητέο εισόδημα πέραν της επιχειρηματικής δραστηριότητας (π.χ. οι φόροι των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις, κεφάλαιο κ.λπ.) δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προκαταβολής.

Στη βεβαίωση προκαταβολής λαμβάνεται υπόψη και το ποσό του φόρου που προκύπτει λόγω τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος, εφόσον αυτό εντάσσεται στην κατηγορία εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ιδιαίτερα όταν αποκτάται για πρώτη φορά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, το προς βεβαίωση ποσό προκαταβολής φόρου περιορίζεται στο μισό.

Γ. Προσδιορισμός του φόρου για εισοδήματα από κεφάλαιο

Τα εισοδήματα από κεφάλαιο, φορολογούνται ως εξής (άρθρο 40 ΚΦΕ):

1. Τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή 5%

2. Οι τόκοι φορολογούνται με συντελεστή 15%

3. Τα δικαιώματα φορολογούνται με συντελεστή 20%

4. Τα εισοδήματα από ακίνητη περιουσία φορολογούνται αυτοτελώς με την παρακάτω κλίμακα:

Πίνακας 1. Κλίμακες φόρου για εισόδημα από ακίνητη περιουσία

Επισημαίνεται ότι στα εισοδήματα από ακίνητη περιουσία (μισθώματα) δεν επιβάλλεται ποσό συμπληρωματικού φόρου, ούτε προκαταβολή φόρου.

Δ. Προσδιορισμός του φόρου για εισοδήματα από μεταβίβαση κεφαλαίου

Τα εισοδήματα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου φορολογούνται με συντελεστή 15%. Ειδικά το εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου της παραγράφου 2 του 42Α φορολογείται με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).

Η φορολόγηση της υπεραξίας από την μεταβίβαση ακινήτων έχει ανασταλεί μέχρι τις 31/12/2024.