Αθήνα, 10 Απριλίου 2008 Αριθ. πρωτ.: 1034762/554/Α0012

ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση αποζημίωσης επιχείρησης λόγω πλημμύρας.

1. Από τον συνδυασμό των διατάξεων της παραγράφου 1 και 2 του άρθρου 30 του ν.2238/1994, μεταξύ των άλλων ορίζεται ότι ως ακαθάριστο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις λαμβάνεται το σύνολο των ακαθαρίστων εσόδων από τις κάθε είδους εμπορικές συναλλαγές αυτών και ο προσδιορισμός τους γίνεται προκειμένου για επιχειρήσεις που τηρούν ακριβή βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και στοιχείων, με βάση τα δεδομένα των βιβλίων και στοιχείων.

2. Περαιτέρω, από την διοίκηση, έχει γίνει κατά καιρούς δεκτό ότι η αποζημίωση που καταβάλλεται για κάλυψη ζημιών γενικά εμπορεύσιμων στοιχείων , όπως εμπορευμάτων, προϊόντων, άυλων κ.λπ. και που προκλήθηκαν από πλημμύρες, κλοπή κ.λπ., αποτελούν ακαθάριστο έσοδο της επιχείρησης σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος, καθόσον το ποσό της εισπραττόμενης αποζημίωσης αντικαθιστά εν μέρει ή εν όλω το τίμημα πώλησης των καταστραφέντων ή κλαπέντων εμπορεύσιμων στοιχείων της επιχείρησης. Ειδικά για τους τηρούντες βιβλία Γ κατηγορίας του ΚΒΣ οι οποίοι υποχρεωτικά εφαρμόζουν το ΕΓΛΣ ο λογιστικός χειρισμός δεν διαφέρει εκείνου των πωλήσεων, εκτός από το ότι η εισπραττόμενη αποζημίωση ενδείκνυται να καταχωρηθεί στο λογαριασμό 72 «Πωλήσεις λοιπών αποθεμάτων και άχρηστου υλικού» και σε ιδιαίτερο ανοιγμένο υπολογαριασμό του, καθόσον η αποζημίωση αυτή θεωρείται ότι αντισταθμίζει τα διαφυγόντα έσοδα από την μη πώληση των καταστραφέντων ή απολεσθέντων προϊόντων ή εμπορευμάτων, (σχετ. οι 1070228/1206/Α0012/25.10.2001 διαταγή μας και 114/ΕΛ/ΛΓ1839/1992, 107/ΕΛ/ΛΣ γνωματεύσεις του Ε.ΣΥ.Λ,).

3. Επίσης, από την διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι τα ποσά των επιχορηγήσεων ή επιδοτήσεων για αγορά γενικά πάγιου εξοπλισμού (εκτός των υπαγομένων στον ν.3299/2004) η αποζημιώσεων για αντικατάσταση καταστραφέντος πάγιου εξοπλισμού , αποτελούν για τους τηρούντες βιβλία Β' κατηγορίας του ΚΒΣ μειωτικά στοιχεία του κόστους απόκτησής τους ενώ για τους τηρούντες βιβλία Γ' κατηγορίας του ΚΒΣ οι οποίοι υποχρεωτικά εφαρμόζουν το ΕΓΛΣ, τα ανωτέρω ποσά δεν θα φέρονται ως μειωτικά στοιχεία του κόστους των υπόψη παγίων, αλλά με τα κάθε φορά πιο πάνω ποσά θα πιστώνεται ο λογαριασμός 41.10»Επιχορηγήσεις παγίων» με χρέωση των διαθεσίμων και στο τέλος κάθε χρήσης θα μεταφέρεται από τον λογαριασμό 41.10 με χρέωση αυτού, στον αποτελεσματικό λογαριασμό 81.01»Έκτακτα και ανόργανα έσοδα» με την ειδικότερη διάκριση 81.01.05»Αναλογούσες στη χρήση επιχορηγήσεις παγίων....» ποσό ίσο με τις τακτικές και πρόσθετες αποσβέσεις πάγιων στοιχείων που διενεργήθηκαν και καταχωρήθηκαν στους σχετικούς λογαριασμούς και οι οποίες αντιστοιχούν στην αξία των αποσβέσιμων στοιχείων που χρηματοδοτήθηκαν με τα ποσά των επιχορηγήσεων. Με τον λογιστικό αυτό χειρισμό δεν αλλάζουν τα τελικά αποτελέσματα της επιχείρησης, γιατί αφενός μεν εκπίπτονται από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης οι αποσβέσεις επί της αρχικής αξίας των πάγιων περιουσιακών στοιχείων και αφετέρου οι διαφορές των αποσβέσεων που αναλογούν στο σύνολο των εισπραχθεισών επιχορηγήσεων θεωρούνται ως έσοδα και αντιλογίζουν έμμεσα τις επιπλέον λογισθείσες αποσβέσεις. Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι ότι οι αποσβέσεις υπολογίζονται επί του τμήματος της αξίας των παγίων που δεν επιχορηγήθηκαν (1040321/10238/ΠΟΛ. 1093/1992 διαταγή).

4. Ακόμη, με τις διατάξεις των άρθρων 13 έως 17 του ν.3296/2004 περί περαίωσης υποβαλλόμενων φορολογικών δηλώσεων χωρίς έλεγχο, ορίζονται οι υπαγόμενες και οι εξαιρούμενες δηλώσεις, το ύψος και ο προσδιορισμός των ακαθαρίστων εσόδων, ανά κατηγορία διακρινόμενων επιχειρήσεων (εμπορίας, παραγωγής, παροχής, ελευθέρων επαγγελματιών, μικτών), καθώς και ο προσδιορισμός των καθαρών κερδών τους.

5. Ειδικότερα, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του ίδιου νόμου, ορίζεται ότι ως ακαθάριστα έσοδα για την εφαρμογή των οριζόμενων στην παράγραφο 1 α' του ίδιου άρθρου και νόμου, λαμβάνονται αυτά που αναφέρονται στα άρθρα 30, 49 και 05 του ν.223871994, εξαιρουμένων των εισοδημάτων από ακίνητα, κινητές αξίες και συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις και περιλαμβάνονται στην ομάδα επτά (7) του ΕΓΛΣ. Με την 1018145/1103/ΔΕ-Β/ΠΟΛ. 1027/22.2.2005 διαταγή μας, διευκρινίστηκε ότι σε καμία περίπτωση δεν λαμβάνονται τυχόν παράλληλα εισοδήματα από ακίνητα, από κινητές αξίες, από συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις, από γεωργικές ή τεχνικές επιχειρήσεις, τυχόν έσοδα από πωλήσεις παγίων και οποιαδήποτε γενικώς άλλα έσοδα που δεν συνιστούν ακαθάριστα έσοδα της εμπορικής εκμετάλλευσης.

6. Με το έγγραφό σας, μας επισυνάπτετε την 9816/Β/4252/2.3.2007 Α.Υ.Ο.Ο., περί καθορισμού αποζημίωσης των πληγέντων από τις πλημμύρες του Οκτωβρίου 2006 σε περιοχές του Νομού Μαγνησίας, βάσει σχετικών εξουσιοδοτικών διατάξεων νόμων. Με το άρθρο 1 της πιο πάνω απόφασης ορίζεται ότι η επιχορήγηση παρέχεται για την αντιμετώπιση ζημιών που αφορούν σε κτηριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, τα οποία κατεγράφησαν από την αρμόδια Επιτροπή ως ολοσχερώς κατεστραμμένα από τις πλημμύρες. Η επιχορήγηση συνίσταται σε δωρεάν χρηματική ενίσχυση του Δημοσίου και είναι ίση με το 40% του συνόλου της κατά περίπτωση εκτιμηθείσας ζημίας, από την αρμόδια Νομαρχιακή Επιτροπή εντοπισμού, καταγραφής και αποτίμησης ζημιών από τις πλημμύρες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν.2459/1997 και καταβάλλεται στους δικαιούχους απευθείας από τον (ΕΟΜΜΕΧ), μετά από προσκόμιση βεβαίωσης της αρμόδιας Νομαρχίας στην οποία εμφανίζεται το συνολικό ύψος των ζημιών.

7. Κατόπιν των όσων εκτέθηκαν και από όσα αναφέρετε στο έγγραφό σας, προκύπτει ότι η επιχορήγηση που παρέχεται για την αντιμετώπιση ζημιών που προκλήθηκαν σε:

α. εμπορεύματα, προϊόντα, α' ύλες, υλικά συσκευασίας, αποτελούν ακαθάριστο έσοδο της επιχείρησης και λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ύψους των ακαθαρίστων εσόδων της για την υπαγωγή της ή μη στις προαναφερόμενες διατάξεις του ν.3296/2004 και σε περιπτώσεις επιχειρήσεων με πλείονες δραστηριότητες π.χ. πώλησης εμπορευμάτων ή παραγωγής προϊόντων και παροχής υπηρεσιών προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της δραστηριότητας που αφορούν.

β. κτηριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό και φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, έχουν εφαρμογή τα αναφερόμενα στην παράγραφο 3 του παρόντος και συνεπώς δεν λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ύψους των ακαθαρίστων εσόδων της για την υπαγωγή της ή μη στις προαναφερόμενες διατάξεις του ν.3296/2004. Επισημαίνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να προσκομίζεται από την αρμόδια Νομαρχιακή Επιτροπή εντοπισμού, καταγραφής και αποτίμησης ζημιών από τις πλημμύρες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν.2459/1997, η σχετική έκθεση στην οποία θα αναγράφονται τα είδη των καταγραφεισών ζημιών και το ποσό της επιχορήγησης εκάστης ζημίας, κάθε επιχορηγούμενης επιχείρησης.