Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2008 Αριθ. πρωτ.: 1118888/2193/Α0012

ΘΕΜΑ: Χαρακτηρισμός τεχνικού έργου - υποχρέωση παρακράτησης φόρου στις αμοιβές από την εκτέλεση τεχνικού έργου.

1. Σύμφωνα με τη διοικητική και δικαστηριακή νομολογία, η οποία υφίσταται για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 34 του ν.2238/1994, ως τεχνικό έργο νοείται κάθε έργο το οποίο συνδέεται με οποιοδήποτε τρόπο με το έδαφος, το υπέδαφος ή τον υποθαλάσσιο χώρο, όπως το οικοδομικό, λιμενικό, υδραυλικό σιδηροδρομικό έργο, το έργο γεφυροποιίας και το έργο υπαίθρου γενικά.

2. Ειδικότερα, επίσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ.3 της αρ. 173/1957 εγκυκλίου διαταγής μας «περί καθορισμού του ποσοστού προκαταβολής φόρου εισοδήματος εργοληπτών κ.λπ.», με την οποία κοινοποιήθηκε το από 11.12.1957 Β.Δ/γμα, στην έννοια των τεχνικών έργων, επί της αξίας των οποίων προκαταβάλλεται φόρος εισοδήματος εργοληπτών περιλαμβάνονται οι οικοδομικές κυρίως εργασίες και αυτές που αφορούν ξυλουργικές εργασίες, υδραυλικές και ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις ανελκυστήρων, ελαιοχρωματισμοί κ.λπ..

Όμως, για να θεωρηθεί ότι οι εργασίες αυτές αποτελούν τεχνικά έργα πρέπει να εκτελούνται σε οικοδομές που ανεγείρονται και να βρίσκονται σε συνάρτηση με τη κύρια εργολαβία εκτέλεσης της οικοδομικής εργασίας. Ως τεχνικό έργο θεωρείται και η εργασία προσθήκης κάποιου στοιχείου ή ιδιότητας επί υπάρχοντος ήδη πράγματος, ανεξάρτητα αν τα συνδεόμενα θα αποτελέσουν ενιαίο ή όχι πράγμα (π.χ. εγκατάσταση μηχανημάτων).

3. Σημειώνεται ότι στην έννοια του τεχνικού έργου δεν περιλαμβάνονται οι ασκούντες εμπορική ή βιοτεχνική επιχείρηση προμηθευτές των προϊόντων, οι οποίοι πέραν της πώλησης αυτών προβαίνουν και στην τοποθέτηση τους στα πλαίσια του όλου εκτελούμενου έργου, καθόσον στην περίπτωση αυτή το κυρίαρχο στοιχείο είναι εκείνο της πώλησης και όχι της ανάληψης κατασκευής έργου. Για αυτό εφαρμόζονται οι περί πωλήσεων διατάξεις, κατά τις οποίες δικαιούνται σε απόληψη τιμήματος (αριθ.513 Α.Κ) και όχι αμοιβής (Υπ. Οικον. Α.6691/ΠΟΛ. 214/12.7.1971).

4. Περαιτέρω, όπως έχει δεκτό από τη διοίκηση με το 1015177/297/Α0012/24.2.2006 έγγραφό της, το εισόδημα από μίσθωση μηχανημάτων έργου (εκσκαφέα-φορτωτή) σε εταιρία ύδρευσης-αποχέτευσης, προσδιορίζεται με τις γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος (λογιστικός προσδιορισμός), καθόσον δεν εντάσσεται στην έννοια του τεχνικού έργου για τη φορολόγηση με τις διατάξεις του άρθρου 34 του ν.2238/1994 όπως ίσχυαν.

5. Επίσης, έχει γίνει δεκτό από τη διοίκηση (1112376/2103/Α0012/2.12.2005 έγγραφό μας) ότι οι εργασίες τοποθέτησης κλιματιστικών μηχανημάτων (θέρμανσης- ψύξης) δεν αποτελούν τεχνικό έργο.

6. Σε συνέχεια των όσων εκτέθηκαν παραπάνω, όταν εκτελούνται εργασίες σε οικοδομήματα με σκοπό απλώς τη συντήρηση ή επισκευή ήδη υφισταμένων εγκαταστάσεων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι οι εργασίες αυτές είναι «τεχνικά έργα» και επομένως, οι εργασίες ή εργολαβίες συντήρησης και επισκευής, κτηρίων, μηχανημάτων, τοποθέτηση τζαμιών κ.λπ. δεν θεωρούνται τεχνικά έργα κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 34 του ν.2238/1994.

7. Τέλος, από όσα περιγράψατε στην αίτησή σας, τα οποία βέβαια ως θέματα πραγματικά (έλεγχος περιεχομένου υπογραφέντων συμβάσεων κ.λπ.) εναπόκεινται στην ελεγκτική εξουσία της αρμόδιας φορολογικής αρχής, οι εργασίες που αφορούν την αποκατάσταση βλαβών των υφιστάμενων δικτύων αγωγών ύδρευσης, αποχέτευσης, τηλεθέρμανσης καθώς και οι εργασίες υδραυλικού για την τοποθέτηση θερμικών υποσταθμών, δεν αποτελούν τεχνικά έργα και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περίπτωσης β' της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του ν.2238/1994.