Αθήνα, 6 Νοεμβρίου 2008

Αριθ. πρωτ.: 1042456/10580/Β0012

ΘΕΜΑ: Μεταβίβαση ονομαστικών μετοχών μη εισηγμένης ελληνικής ανώνυμης εταιρείας από Αμοιβαίο Κεφάλαιο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ).

1. Σύμφωνα, με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994, φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%) η πραγματική αξία πώλησης μετοχών ημεδαπών ανωνύμων εταιρειών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι οποίες μεταβιβάζονται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ημεδαπά ή αλλοδαπά.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περίπτωσης Γ της παραγράφου 3 του άρθρου 6 του ν.2238/1994 ορίζεται ότι από το εισόδημα από κινητές αξίες απαλλάσσονται μεταξύ άλλων και τα κέρδη αμοιβαίων κεφαλαίων του ν. 3283/2004 (ΦΕΚ Α' 210) και του ν.2778/1999 (ΦΕΚ Α' 295), καθώς και η πρόσθετη αξία που αποκτούν οι μεριδιούχοι αυτών των αμοιβαίων κεφαλαίων από την εξαγορά των μεριδίων τους σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης, επιφυλασσομένων των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 33 του ν.3283/2004 και της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του ν.2778/1999. Η πιο πάνω απαλλαγή ισχύει και για τα αμοιβαία κεφάλαια που είναι εγκατεστημένα σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε κράτος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου / Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΟΧ/ΕΖΕΣ).

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν.2992/2002 ορίζεται, ότι το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Επιχειρηματικών Συμμετοχών κλειστού τύπου (Α.Κ.Ε.Σ.) είναι ομάδα περιουσίας που αποτελείται από κινητές αξίες ενσώματες ή άυλες, εταιρικά μερίδια και μετρητά (παρ. 1 άρθρου 7 ν.2992/2002). Το Α.Κ.Ε.Σ. ιδρύεται με σύμβαση σύστασης και διαχείρισης που συνάπτεται μεταξύ των μεριδιούχων, ενός θεματοφύλακα και ενός διαχειριστή (παρ. 2 άρθρου 7 ν.2992/2002). Το Α.Κ.Ε.Σ. δεν αποτελεί νομικό πρόσωπο και οι μεριδιούχοι δεν ευθύνονται για υποχρεώσεις του Α.Κ.Ε.Σ. πέραν της αξίας του μεριδίου της συμμετοχής τους σε αυτό (παρ. 3 άρθρου 7 ν.2992/2002). Το Α.Κ.Ε.Σ. επενδύει αποκλειστικά σε συμμετοχές σε κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Ελλάδα, οι οποίες δεν είναι εκδότες κινητών αξιών εισηγμένων προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά κατά την έννοια της χρηματιστηριακής νομοθεσίας (παρ. 4 άρθρου 7 ν.2992/2002).

4. Επίσης, με τις διατάξεις της παρ. 21 του άρθρου 7 του ιδίου ως άνω νόμου ορίζεται, ότι τα Α.Κ.Ε.Σ. του νόμου αυτού δεν είναι υποκείμενα οποιουδήποτε φόρου. Η φορολόγηση των μεριδιούχων Α.Κ.Ε.Σ. για το κάθε μορφής εισόδημα που αποκτούν από την ιδιότητα αυτή γίνεται στο πρόσωπο τους ως εξ αδιαιρέτου συγκυρίων, κοινωνών και γενικά συνδικαιούχων των περιουσιακών στοιχειών που απαρτίζουν το Α.Κ.Ε.Σ.. Η μεταβίβαση ή άλλη συναλλαγή επί μεριδίων Α.Κ.Ε.Σ. εξομοιώνεται φορολογικά με την αντίστοιχη συναλλαγή επί του αναλογούντος εξ αδιαιρέτου μεριδίου των κατ’ ιδίαν περιουσιακών στοιχείων που απαρτίζουν το Α.Κ.Ε.Σ..

5. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι οι διατάξεις των Α.Κ.Ε.Σ. ως ειδικότερες κατισχύουν των διατάξεων του Κ.Φ.Ε. σχετικά με την απαλλαγή των κερδών των αμοιβαίων κεφαλαίων που διέπονται από τις διατάξεις που ορίζονται ρητά από αυτές. Περαιτέρω, το Α.Κ.Ε.Σ. δεν είναι υποκείμενο φόρου, αλλά τα κέρδη του φορολογούνται στο όνομα των μεριδιούχων.

6. Από τα στοιχεία της σχετικής αίτησής σας προκύπτει, ότι το Α.Κ.Ε.Σ. «....................» κατέχει μετοχές της ανώνυμης εταιρείας « Χ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Η διαχειρίστρια του εν λόγω Α.Κ.Ε.Σ. για λογαριασμό αυτού μεταβιβάζει τις ως άνω μετοχές σε ελληνική εισηγμένη ανώνυμη εταιρεία με ιδιωτικό συμφωνητικό.

Κατόπιν όλων όσων αναφέρθηκαν παραπάνω συνάγεται ότι, κατά τη μεταβίβαση μετοχών της εταιρείας «Χ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» οφείλεται φόρος εισοδήματος, ο οποίος αν και βαρύνει τους μεριδιούχους, θα καταβληθεί από την διαχειρίστρια του Α.Κ.Ε.Σ. στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης της οποίας μεταβιβάζονται οι μετοχές για λογαριασμό των μεριδιούχων κατά το μέρος των κερδών που τους αναλογεί βάσει των μεριδίων τους. Ο φόρος αυτός υπολογίζεται με συντελεστή 5% επί της πραγματικής αξίας των μεταβιβαζομένων μετοχών όπως αυτή προσδιορίζεται με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994. Επιπλέον, προκειμένου να λάβει χώρα η μεταβίβαση αυτή θα πρέπει το ιδιωτικό συμφωνητικό να θεωρηθεί από τη διαχειρίστρια στην αρμόδια για τη φορολογία Δ.Ο.Υ. της εταιρείας. Τέλος, η διαχειρίστρια θα χορηγήσει βεβαίωση στους μεριδιούχους στην οποία θα αναγράφεται το συνολικό ποσό υπεραξίας που προέκυψε από την πώληση των μετοχών, το συνολικό ποσό φόρου που αποδόθηκε στο Δημόσιο, καθώς και τα αντίστοιχα ποσά που αντιστοιχούν στον κάθε μεριδιούχο, προκειμένου οι τελευταίοι να υποβάλλουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Σε περίπτωση όμως που μεριδιούχοι είναι νομικά πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 101 του Κ.Φ.Ε. (Α.Ε., Ε.Π.Ε. κ.λπ.), με την καταβολή του πιο πάνω φόρου δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων, αλλά τα κέρδη από τις συναλλαγές αυτές φορολογούνται, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994, με τις γενικές διατάξεις και από τον αναλογούντα φόρο εκπίπτει ο καταβληθείς σύμφωνα με τα πιο πάνω φόρος 5%. Όταν όμως από την πώληση των υπόψη μετοχών προκύψει ζημία, ο αποδοθείς φόρος 5% δεν επιστρέφεται (1107756/11212/Β0012/19.12.2007 διαταγή μας).