Αθήνα, 19 Σεπτεμβρίου 2007 Αριθ. Πρωτ.: 1086059/1662/Α0012

ΘΕΜΑ: «Το καθαρό εισόδημα των μηχανικών από αμοιβές για την εκπόνηση μελετών στα πλαίσια μη τεχνικών έργων προσδιορίζεται λογιστικά, με βάση τις διατάξεις των παρ.1, 2 και 4 του άρθρου 49 του ν.2238/1994».

Απαντώντας στο με αρ.πρωτ.11161/31.8.07 έγγραφό σας, αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), ορίζεται ότι, εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριου επαγγέλματος αποτελούν μεταξύ των άλλων και οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του μηχανικού.

2. Εξάλλου, με τις διατάξεις των παρ.1, 2 και 4 του άρθρου 49 του Κ.Φ.Ε., μεταξύ των άλλων ορίζεται ότι, ως ακαθάριστο εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων λαμβάνεται το σύνολο των αμοιβών, που εισπράττονται από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος, όπως αυτό προκύπτει από επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία που τηρεί ο φορολογούμενος, από το οποίο εκπίπτουν οι επαγγελματικές δαπάνες που αναφέρονται στην παρ.1 του άρθρου 31 του ίδιου νόμου, μόνο εφόσον αποδεικνύεται η καταβολή τους με νόμιμο φορολογικό στοιχείο και έχουν αναγραφεί στα βιβλία του υποχρέου και το εναπομένον ποσό αποτελεί το καθαρό εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων υποκείμενο σε φόρο.

3. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ.5 του πιο πάνω άρθρου και νόμου ορίζεται ότι, κατ’ εξαίρεση, για αμοιβές αρχιτεκτόνων και μηχανικών για την σύνταξη μελετών και σχεδίων οικοδομικών και λοιπών τεχνικών έργων, την επίβλεψη της εκτέλεσής τους, την διεύθυνση εκτέλεσης (διοίκηση του έργου) και την ενέργεια πραγματογνωμοσυνών και διαιτησιών σχετικών με αυτά τα έργα, το καθαρό εισόδημα εξευρίσκεται με την χρήση συντελεστή, στις ακαθάριστες νόμιμες αμοιβές τους, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι πάσης φύσεως τόκοι υπερημερίας λόγω καθυστέρησης στην καταβολή των πιο πάνω αμοιβών.

Ο συντελεστής αυτός είναι ανάλογος με την κατηγορία του έργου και ορίζεται από τις διατάξεις αυτής της παραγράφου.

Έτσι, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ.β' της παρ.5 του άρθρου 49 του Κ.Φ.Ε., εφαρμόζεται συντελεστής 22% για μελέτη - επίβλεψη χωροταξικών, πολεοδομικών, συγκοινωνιακών, υδραυλικών έργων και για ακαθάριστες αμοιβές από διεύθυνση εκτέλεσης έργου. Ειδικότερα, ο συντελεστής αυτός εφαρμόζεται, μεταξύ άλλων, σε μελέτες οργάνωσης και επιχειρησιακής έρευνας (υποπερίπτωση εε').

4. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.5 του ίδιου άρθρου και νόμου, αν από τα βιβλία και στοιχεία του υποχρέου προκύπτει ότι οι δαπάνες της χρήσης βρίσκονται σε προφανή δυσαναλογία με το υπόλοιπο των ακαθάριστων αμοιβών (τεκμαρτές δαπάνες), που προκύπτουν από την εφαρμογή του συντελεστή, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας προσαυξάνει το συντελεστή αυτόν κατά ποσοστό 20%. Δεν θεωρείται ότι υπάρχει προφανής δυσαναλογία, όταν η διαφορά μεταξύ δαπανών που προκύπτουν από τα βιβλία και στοιχεία και τεκμαρτών δαπανών, κατά τα ανωτέρω, είναι μέχρι ποσοστό 20% των τεκμαρτών δαπανών.

5. Επίσης, ως τεχνικό έργο, με βάσει διατάξεις ειδικών νόμων (ν.1418/1984 όπως ισχύει μετά τις τροποποιήσεις και συμπληρώσεις με τις διατάξεις του ν.2229/1994, το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο - π.δ.1123/1980), την διοικητική και δικαστηριακή νομολογία, νοείται κάθε νέα κατασκευή ή επέκταση ή ανακαίνιση ή επισκευή ή συντήρηση και η οικονομικά ή τεχνικά αυτοτελής λειτουργία, καθώς και κάθε σχετική ερευνητική εργασία, που απαιτεί τεχνική γνώση και επέμβαση και που συνδέεται με οποιοδήποτε τρόπο με το έδαφος, το υπέδαφος ή τον υποθαλάσσιο χώρο, όπως και τα πλωτά τμήματα των τεχνικών έργων. Τεχνικό έργο είναι μόνιμες κατά κανόνα, τεχνικές κατασκευές με τις οποίες τροποποιείται το φυσικό περιβάλλον, με σκοπό την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων της οικονομικής μονάδος (δρόμοι, πλατείες, λιμάνια, φράγματα, λίμνες, διώρυγες, περιφράξεις, σήραγγες, γέφυρες, αεροδρόμια, στάδια κ.λπ.).

6. Στο έγγραφό σας μας αναφέρετε ότι ο τοπογράφος μηχανικός «...» σας υπέβαλε δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικ. έτους 2007, όπου και περιέλαβε αμοιβές αξίας 45.000,00 ευρώ, από την εκπόνηση μελέτης «οργάνωσης επιχειρησιακής έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων». Όπως μας αναφέρετε, τα σημεία στα οποία επικεντρώνεται η εν λόγω μελέτη, είναι:

♦ Υπάρχουσες πρώτες ύλες.

♦ Ευκολίες στην παραγωγική διαδικασία.

♦ Τρόπος προώθησης στο δίκτυο των πελατών (έμποροι ή τεχνικές εταιρείες).

Οργάνωση εργοταξίου παραγωγικής διαδικασίας με βελτιστοποίηση κόστους

παραγωγής, ανθρώπινου δυναμικού και μηχανολογικού εξοπλισμού.

♦ Προτάσεις για συνεργασία με μηχανουργείο εξωτερικού συνεργάτη όπου και γίνονται μικρομετατροπές στον μηχανολογικό εξοπλισμό.

7. Κατόπιν των όσων εκτέθηκαν, διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 49 του Κ. Φ. Ε., αναφορικά με την χρήση κατάλληλου συντελεστή στις ακαθάριστες νόμιμες αμοιβές αρχιτεκτόνων και μηχανικών προκειμένου να εξευρεθεί το καθαρό τους εισόδημα, έχουν εφαρμογή μόνο για μελέτες κατασκευής τεχνικών έργων, όπως αυτά αναφέρονται στην παρ.5 της παρούσας, για τα οποία απαιτείται θεώρηση των σχεδίων ή μελετών ή χορήγηση της σχετικής άδειας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δημοσίου, η επίβλεψή τους κ.λπ.. Έτσι, το καθαρό εισόδημα μηχανικού που εκπονεί στα πλαίσια μη τεχνικού έργου κάποια από τις μελέτες της παρ.5 του άρθρου 49 του Κ.Φ.Ε, θα προκύψει με βάση τις διατάξεις του άρθρου 49 παρ.1 έως 4 του Κ.Φ.Ε (λογιστικός προσδιορισμός) και όχι με βάση τις ειδικές διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 49 του ίδιου νόμου. Συγκεκριμένα ο ανωτέρω συντελεστής 22% έχει εφαρμογή σε μελέτες κατασκευής μόνο χωροταξικών, πολεοδομικών, συγκοινωνιακών και υδραυλικών τεχνικών έργων (σχετ. το 1063748/1157/Α0012/28.6.07 έγγραφό μας).

8. Τέλος, το θέμα της επιλογής ή μη του συντελεστή που θα πρέπει να εφαρμοστεί για τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών αρχιτεκτόνων-μηχανικών σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, είναι θέμα πραγματικό που ανάγεται στην εξελεγκτική εξουσία του αρμόδιου προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ..