Αθήνα, 19 Δεκεμβρίου 2007 Αριθ. Πρωτ.:1107756/11212/Β0012

ΘΕΜΑ: Φορολογική αντιμετώπιση του αποτελέσματος που προκύπτει για ανώνυμη εταιρεία από την πώληση μετοχών μη εισηγμένων στο Χ.Α., που είχε στο χαρτοφυλάκιό της.

ΣΧΕΤ.: Η από 8-11-2007 αίτησή σας.

1. Με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994 ορίζεται, ότι φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 5% η πραγματική αξία πώλησης μετοχών ημεδαπών ανωνύμων εταιρειών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι οποίες μεταβιβάζονται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ημεδαπά ή αλλοδαπά. Με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ.2 του άρθρου 13 του ν.2238/1994, που προστέθηκε με την παρ.2 του άρθρου 10 του ν.3522/2006 και έχει εφαρμογή, σύμφωνα με την περ.α' του άρθρου 39 του ίδιου νόμου, για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2007 και μετά, ορίζεται, ότι όταν δικαιούχοι της υπεραξίας από πώληση των πιο πάνω μετοχών είναι πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ.1 του άρθρου 101, με την καταβολή του φόρου 5% ΔΕΝ εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων, αλλά τα κέρδη από τις συναλλαγές αυτές φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις.

Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται, ότι μόνο τα κέρδη από την πώληση μετοχών υπόκεινται σε φορολογία με τις γενικές διατάξεις όταν δικαιούχος του κέρδους είναι ανώνυμη εταιρεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή άλλο νομικό πρόσωπο της παρ.1 του άρθρου 101 του Κ.Φ.Ε..

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 38 του ν.2238/1994, οι οποίες εφαρμόζονται και για τα νομικά πρόσωπα της παρ.1 του άρθρου 101 του ν.2238/1994 (Α.Ε., Ε.Π.Ε κ.λπ), με βάση τις διατάξεις της παρ.11 του άρθρου 105 του ιδίου νόμου, ορίζεται, ότι τα κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών σε τιμή ανώτερη της τιμής απόκτησης τους, τα οποία προκύπτουν από βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και αποκτώνται από ατομικές επιχειρήσεις και υπόχρεους που αναφέρονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 2, απαλλάσσονται από το φόρο. Η απαλλαγή παρέχεται με την προϋπόθεση ότι τα κέρδη εμφανίζονται σε λογαριασμό ειδικού αποθεματικού με προορισμό το συμψηφισμό ζημιών που τυχόν θα προκύψουν στο μέλλον από την πώληση μετοχών εισηγμένων ή όχι στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Σε περίπτωση διανομής ή διάλυσης της επιχείρησης, τα κέρδη αυτά φορολογούνται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Αν σε μια διαχειριστική περίοδο προκύψει ζημία από πώληση μετοχών, το τυχόν υπόλοιπο της ζημίας, που απομένει μετά το συμψηφισμό με τα εμφανιζόμενα στο ειδικό αποθεματικό κέρδη ή ολόκληρο το ποσό της ζημίας, αν δεν υφίσταται ειδικός λογαριασμός αποθεματικού, μεταφέρεται σε ειδικό λογαριασμό και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης. Το ποσό αυτό συμψηφίζεται με κέρδη που τυχόν θα προκύψουν στο μέλλον από πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 4 του άρθρου 109 του ν. 2238/1994 ορίζεται, ότι από το συνολικό ποσό του φόρου που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα και του συμπληρωματικού φόρου εκπίπτουν ο φόρος που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 12, 13 παράγραφοι 1 και 2, 55, 111 και 114 του παρόντος, στο εισόδημα που υπόκειται σε φόρο.

4. Επίσης, με τις διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 109 του ν.2238/1994 ορίζεται, ότι όταν το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από το φόρο που αναλογεί, η επιπλέον διαφορά συμψηφίζεται στο υπόλοιπο ποσό που προκύπτει για βεβαίωση.

5. Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω προκύπτουν τα ακόλουθα, αναφορικά με τα ερωτήματα που μας θέσατε υπόψη.

α. Αν από την πώληση μετοχών ΜΗ εισηγμένων στο Χ.Α. προέκυψε κέρδος για την πωλήτρια ανώνυμη εταιρία, το εν λόγω κέρδος υπόκειται σε φορολογία εισοδήματος με τις γενικές διατάξεις και από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος εκπίπτει ολόκληρο το ποσό του φόρου 5% το οποίο είχε αποδώσει στο δημόσιο, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε..

Τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο που προκύπτει κατά την εκκαθάριση επιστρέφεται. σύμφωνα με το άρθρο 109 του Κ.Φ.Ε..

β. Αν από την πώληση των πιο πάνω μετοχών προέκυψε ζημία, θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 38 του Κ.Φ.Ε. και ο καταβληθείς φόρος 5% δεν εκπίπτει από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος, αλλά ούτε και ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρείας γιατί, ως φόρος εισοδήματος δεν επιτρέπεται η έκπτωση του, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε..

γ. Αν εντός της χρήσης από ορισμένες πωλήσεις μετοχών προέκυψε κέρδος και από άλλες ζημία, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται τόσο το κέρδος όσο και η ζημία με βάση τα προβλεπόμενα από το νόμο δηλαδή, το μεν κέρδος θα φορολογείται με τις γενικές διατάξεις ενώ για την ζημία θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 38 του Κ.Φ.Ε..