Αθήνα, 9 Οκτωβρίου 2007 Αριθ. Πρωτ.: 1087647/1705/Α0012

ΘΕΜΑ: Έκπτωση τόκων στεγαστικού δανείου για απόκτηση κατοικίας της οποίας την πλήρη κυριότητα αποκτά ο φορολογούμενος σε μεταγενέστερο χρόνο.

Σε απάντηση του υττ’ αριθ. 10564/7.9.2007 εγγράφου σας, σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τη διάταξη της υποπερ.αα' της περιπτ.ε' της παραγρ.1 του άρθρου 8 του ν.2238/1994, από το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου αφαιρείται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβάλλονται από αυτόν για στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας που χορηγούνται σ’ αυτόν με υποθήκη ή προσημείωση από τράπεζες, εφόσον οφείλονται από αυτόν και η υποθήκη ή προσημείωση έχει εγγραφεί σε ακίνητό του ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν.

Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις, σε περίπτωση σύναψης νέου δανείου από έναν από τους ανωτέρω φορείς, ανεξάρτητα αν είναι ο ίδιος με αυτόν που χορήγησε το αρχικό δάνειο ή όχι, με σκοπό την εξόφληση από τον υπόχρεο του παλαιού δανείου, οι δεδουλευμένοι τόκοι του νέου δανείου που αντιστοιχούν στο τμήμα αυτού που διατέθηκε για την εξόφληση του ανεξόφλητου υπολοίπου του παλαιού στεγαστικού δανείου, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο, εκπίπτουν από το εισόδημά του για το χρονικό διάστημα που υπολείπεται από τη χορήγηση του νέου δανείου, μέχρι τη λήξη του παλαιού δανείου. Για την αναγνώριση της έκπτωσης πρέπει στο δανειστικό συμβόλαιο του φορέα που χορήγησε το νέο δάνειο να αναγράφονται απαραιτήτως ο σκοπός του δανείου, το ανεξόφλητο ποσό του παλαιού δανείου, ο χρόνος λήξης του παλαιού δανείου και ότι έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση, με τις ίδιες προϋποθέσεις που ίσχυαν και για το παλαιό δάνειο.

2. Όπως και εσείς αναφέρετε στο έγγραφό σας, σε περίπτωση ανέγερσης κατοικίας στην οποία ο ανεγείρων θα έχει δικαίωμα μόνο ψιλής κυριότητας, αυτό5δεν θεωρείται ότι αποκτά κατοικία, καθόσον ο ψιλός κύριος δεν έχει δικαίωμα με βάση αυτή την ιδιότητα να κατοικήσει στην κατοικία. Επομένως, οι τόκοι ενυπόθηκου δανείου που έλαβε ο φορολογούμενος για την ανέγερση κατοικίας δεν εκπίπτουν από το εισόδημά του.

3. Σύμφωνα με την αρ.48/2006 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον κ. Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, κρίσιμος χρόνος συνδρομής των προϋποθέσεων για την έκπτωση των τόκων από το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου, βάσει των διατάξεων της υποπερ.αα' της περ.ε' της παρ.1 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Ε (ν.2238/1994), ,είναι ο χρόνος σύνταξης του συμβολαίου κτήσης της υπό δανειοδότηση κατοικίας. Επιγενόμενοι λόγοι σχετικοί με την περαιτέρω κτήση ή απώλεια άλλης οικίας από τον ίδιο, τον άλλο σύζυγο ή τα τέκνα που τον βαρύνουν δεν επάγονται έννομες συνέπειες τόσο ως προς την αφαίρεση των τόκων από το εισόδημα κατά το άρθρο 8 του Κ.Φ.Ε όσο ως προς τη μείωση του φόρου κατά το άρθρο 9 του Κ.Φ.Ε, ανάλογα με το έτος σύναψης του στεγαστικού δανείου.

4. Με δεδομένη, λοιπόν, αυτή την αναμφισβήτητη βούληση του νομοθέτη να παράσχει την έκπτωση των εν λόγω τόκων μόνο όταν πρόκειται για αγορά πρώτης κατοικίας, συνάγεται ότι η εκάστοτε συνδρομή των προϋποθέσεων, προκειμένου να θεωρηθεί ότι η δια στεγαστικού δανείου κτώμενη κατοικία είναι πρώτη, πρέπει να υφίσταται κατά τη σύνταξη του συμβολαίου κτήσης της υπό δανειοδότηση κατοικίας και όχι σε μεταγενέστερο ή προγενέστερο αυτής χρόνο. (σχετ. 1649/00 έγγραφο του Ειδικού Γραφείου Νομικού Συμβούλου Φορολογίας).

5. Στην υπό κρίση περίπτωση, ο φορολογούμενος κατά το χρόνο σύναψης του δανείου για ανέγερση κατοικίας είχε μόνο το δικαίωμα ψιλής κυριότητας, συνεπώς η κατοικία που απόκτησε με το δάνειο δεν θεωρείται πρώτη κατοικία. Αν μεταγενέστερα αλλάξουν τα δεδομένα (λόγω μεταβίβασης της επικαρπίας), οι τόκοι του δανείου δεν εξομοιώνονται με τόκους για αγορά πρώτης κατοικίας και συνεπώς δεν αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα του υπόχρεου.

6. Όσον αφορά στο δεύτερο ερώτημά σας, αν, δηλαδή, ο φορολογούμενος, που αποκτά μεταγενέστερα την πλήρη κυριότητα και αποπληρώνει το πρώτο δάνειο με τη λήψη νέου, μπορεί να εκπέσει τους τόκους, η απάντηση μας είναι επίσης αρνητική, δεδομένου ότι η έκπτωση των τόκων του δεύτερου δανείου προϋποθέτει το αρχικό δάνειο να είχε ληφθεί για απόκτηση πρώτης κατοικίας και όχι μόνο της ψιλής κυριότητας.