ΘΕΜΑ: «Τροποποίηση του άρθρ. 142 του ν.3655/2008 για την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας - Επέκταση της παροχής:

• Στις τεκμαιρόμενες μητέρες, που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας του άρθρου 1464 Α.Κ., και σε αυτές που υιοθετούν τέκνο, από την ένταξη αυτού στην οικογένεια έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών.
• Στο προσωπικό των Υπηρεσιών του Δημοσίου Τομέα, βάσει των άρθρων 33 και 36 του ν. 4808/2021, ήτοι στους απασχολούμενους κατά το μέρος που εφαρμόζεται σε αυτούς η εργατική νομοθεσία, και στους απασχολούμενους με σύμβαση έμμισθης εντολής, οι οποίοι ασφαλίζονται με υποβολή Α.Π.Δ. Δημοσίου».

Σχετ.: α) Η κατ'εξουσιοδότηση της διάταξης του άρθρου 142 του ν. 3655/2008, όπως ισχύει, υπ 'αριθμ. 33891/606/2008 Υπουργική Απόφαση.

β) Η υπ 'αριθμ.39686/2024 Κ.Υ.Α (Φ.Ε.Κ. 4099/Β ’/12-7-2024) «Ειδική άδεια και παροχή προστασίας της μητρότητας για όλες τις μισθωτές του e-ΕΦΚΑ ή άλλου φορέα ασφάλισης ασθένειας μισθωτών».

γ) Η υπ 'αρ/θμ. 6/2025 Εγκύκλιος της Δ/νσης Ασφάλισης και Δ/νσης Εισφορών Μισθωτών του e-ΕΦΚΑ.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 33 και 36 του Ν.4808/2021 (Φ.Ε.Κ. 101/Α'/19-06-2021), με τις οποίες τέθηκαν ειδικές προβλέψεις για τη χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας και τροποποιήθηκε το άρθρο 142 του ν.3655/2008, που θεσμοθέτησε την παροχή αυτή, ως ακολούθως:

α) επεκτάθηκε η χορήγηση της εν λόγω παροχής στις τεκμαιρόμενες μητέρες που αποκτούν τέκνο μέσω παρένθετης μητρότητας (άρθρο 1464 ΑΚ) και στις μητέρες που υιοθετούν τέκνο, από την ένταξή του στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών,

β) καθορίστηκε ότι η εν λόγω παροχή χορηγείται, μεταξύ άλλων, και στο προσωπικό των Υπηρεσιών του Δημόσιου Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 14 του ν.4270/2014, και αντικαταστάθηκε με την παρ. 2α του άρθρου 10 του ν.4337/2015, για το οποίο εφαρμόζεται η εργατική νομοθεσία ή απασχολείται με σύμβαση έμμισθης εντολής,

και, κατά το μέρος που οι ανωτέρω απασχολούμενοι ασφαλίζονται με υποβολή Α.Π.Δ. Δημοσίου, σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Με τις διατάξεις του άρθρου 142 του ν.3655/2008 «Ειδική παροχή προστασίας μητρότητας» (Φ.Ε.Κ. 58/Α'/03-04-2008) προβλέφθηκε ότι οι μητέρες που ασφαλίζονταν στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (και νυν e-ΕΦΚΑ) και απασχολούνταν με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις, δικαιούνταν να λάβουν, μετά τη λήξη της άδειας λοχείας και της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο αδείας, ειδική άδεια προστασίας μητρότητας, διάρκειας έξι (6) μηνών.

Κατά τη διάρκεια της εν λόγω ειδικής άδειας, ο πρώην Ο.Α.Ε.Δ. και νυν Δ.ΥΠ.Α. υποχρεούνταν να καταβάλει στις εργαζόμενες μητέρες, ποσό ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό, που καθοριζόταν με βάση την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, καθώς επίσης και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, που υπολογιζόταν με βάση τον ως άνω κατώτατο μισθό.

Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας θεωρούνταν χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας σε είδος και χρήμα του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης (άρ. 36 παρ.3 του ν.3996/2011), ενώ οι προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονταν επί του ανωτέρω ποσού, από το οποίο ο πρώην Ο.Α.Ε.Δ. παρακρατούσε την εισφορά ασφαλισμένου και την απέδιδε στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μαζί με την προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη που κατέβαλλε ο πρώην Ο.Α.Ε.Δ.

2. ΙΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις των άρθρων 33 και 36 του Ν.4808/2021, «Ειδικές προβλέψεις για τη χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας -Τροποποίηση του άρθρο 142 του ν.3655/2008» τροποποιήθηκε το ανωτέρω άρθρο 142 του Ν.3655/2008 περί χορηγήσεως της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας και επεκτάθηκε, μεταξύ άλλων, η εν λόγω παροχή και στις δικαιούχους μητέρες - υπαλλήλους που υπηρετούν σε Υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 14 του ν.4270/2014, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 142 του ν. 3655/2008, ως εξής:

Α) στις απασχολούμενες μητέρες, κατά το μέρος που εφαρμόζεται σε αυτές η εργατική νομοθεσία (περ. β του άρθρου 33 του ν.4808/2021) και

Β) στις απασχολούμενες, με σύμβαση έμμισθης εντολής, μητέρες (περ. γ του άρθρου 33 του ν.4808/2021).

Με την παρ. 2 του άρθρου 36 του ν. 4808/2021, η εν λόγω παροχή καταβάλλεται στις ανωτέρω αναφερόμενες μητέρες, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 142 του ν.3655/2008, από το Φορέα στον οποίο ανήκουν οργανικά ή από το Φορέα στον οποίο υπηρετούν και επιβαρύνεται με τη μισθοδοσία τους, και καθορίζεται σε ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθοριζόταν από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, και πλέον, μετά την ισχύ της υποπαραγράφου ΙΑ.11 του ν.4093/2012, όπως καθορίζεται από τη νομοθεσία (άρθρο 103 ν.4172/13, όπως ισχύει και σχετικές Υ.Α).

Με το άρθρο 43 του Ν. 4997/2022 (Φ.Ε.Κ. 219/Α'/25/11/2022), τροποποιείται η χρονική διάρκεια της ειδικής προστασίας μητρότητας και αυξάνεται από τους έξι (6) μήνες στους εννέα (9) μήνες. Επιπρόσθετα, με την παρ.2 ορίζεται ότι η δικαιούχος μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την ειδική άδεια προστασίας μητρότητας της παρ.1 προς τον πατέρα, αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με πλήρη ή μερική απασχόληση. Για όσο χρόνο ο πατέρας λαμβάνει την άδεια που του έχει μεταβιβάσει η μητέρα, δικαιούται τις παροχές και τις συνέπειες ως προς την ασφαλιστική κάλυψη, όπως και η αρχική δικαιούχος.

3. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Ως προς τις υπαγόμενες Υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα και τις απασχολούμενες δικαιούχους μητέρες που καταλαμβάνονται από τις ανωτέρω κοινοποιούμενες διατάξεις, κατά το μέρος που ασφαλίζονται με υποβολή Α.Π.Δ. Δημοσίου, παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις, λαμβανομένης υπόψη της υπ 'αριθμ. 39686/2024 Κ.Υ.Α. των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών - Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου στην παρ. 1 αυτής καθορίζεται το πεδίο εφαρμογής:

Ι) Στις κοινοποιούμενες διατάξεις υπάγονται:

α) Οι Υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα που απασχολούν μητέρες -μετακλητές υπαλλήλους, με σχέση ιδιωτικού δικαίου, οι οποίες καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τους μισθωτούς του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, και ως εκ τούτου εφαρμόζεται σε αυτές η εργατική νομοθεσία, (περ. β του άρθρου 33 του ν.4808/2021) και

β) Οι Υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα που απασχολούν μητέρες με σύμβαση έμμισθης εντολής (δικηγόροι στο Δημόσιο Τομέα με έμμισθη εντολή), (περ. γ του άρθρου 33 του ν.4808/2021).

Στην ανωτέρω περ. β περιλαμβάνονται και οι Φορείς του Δημοσίου (π.χ. Ανεξάρτητες Αρχές), που απασχολούν μητέρες Δικηγόρους - Νομικούς, με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου, ως Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ειδικότητας Νομικού, οι οποίες διατηρούν το προγενέστερο ασφαλιστικό καθεστώς τους, και από 1/1/2017 και εφεξής αντιμετωπίζονται, ως προς την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, ως δικηγόροι με έμμισθη εντολή.

Σημειώνεται ότι στις κοινοποιούμενες διατάξεις υπάγονται μόνο οι μητέρες μετακλητοί υπάλληλοι με σχέση ιδιωτικού δικαίου και οι δικηγόροι με έμμισθη εντολή των ανωτέρω α και β περιπτώσεων αντίστοιχα, οι οποίες ασφαλίζονται με Α.Π.Δ. Δημοσίου, και όχι εν γένει οι μητέρες τακτικοί υπάλληλοι του Δημοσίου Τομέα, οι οποίες λαμβάνουν την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, με βάση τις διατάξεις του Υ.Κ και όχι με τις κοινοποιούμενες διατάξεις.

γ) Εκτός από τις φυσικές μητέρες που απασχολούνται στις ανωτέρω Υπηρεσίες, στις κοινοποιούμενες διατάξεις υπάγονται και οι τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Α.Κ., που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, και οι εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο, από την ένταξή του στην οικογένεια έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών.

Ως «εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο» νοείται:

Η εργαζόμενη γυναίκα, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων και μετά από απόφαση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας παραλαμβάνει, για φροντίδα και ανατροφή με σκοπό την υιοθεσία, παιδί από κοινωνική υπηρεσία της κατά περίπτωση Μονάδας Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας ή άλλου φορέα που έχει υπό την προστασία του το παιδί ή από τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού ακόμη και πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας,

Ως «ένταξη του παιδιού στην οικογένεια» νοείται :

Η ημερομηνία φυσικής παράδοσης, για φροντίδα και ανατροφή με σκοπό την υιοθεσία, του παιδιού στην «εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο» από την κατά περίπτωση Μονάδα Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας ή από όποιον άλλον φορέα έχει υπό την προστασία του το παιδί, όπως αποδεικνύεται από σχετικό έγγραφο της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας, ή από τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού ακόμη και πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, όπως αποδεικνύεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο που συνάπτει η «εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο» με τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού, ή

Η ημερομηνία, κατά την οποία καθίσταται τελεσίδικη η δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει αλλοδαπή απόφαση υιοθεσίας από την εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο.

δ) Στην περίπτωση απόκτησης κοινού τέκνου από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος γονέας της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, που απασχολείται σε Φορέα του Δημοσίου Τομέα ως μετακλητός υπάλληλος με σχέση ιδιωτικού δικαίου ή ως δικηγόρος με έμμισθη εντολή, καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον Φορέα (εργοδότη ή εργοδότες). Δεν μπορεί να καταστεί αρχικός δικαιούχος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας ο γονέας που έχει ασκήσει δικαίωμα στην άδεια πατρότητας, παρά μόνο κατόπιν μεταβίβασης σε αυτόν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.3 της υπ'αριθμ. 39686/2024 Κ.Υ.Α.

Το δικαίωμα στην ειδική άδεια και παροχή προστασίας μητρότητας που έχει αρχικώς ασκηθεί σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 36 του ν. 4808/2021 δύναται να συνεχισθεί, σε περίπτωση που ο δικαιούχος αναλάβει μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα συνεχόμενα ή πριν την παρέλευση δέκα (10) ημερών από τη λύση της εργασιακής του σχέσης.

ε) Σύμφωνα με το άρθρο 155 του ν.5078/2023, στα υπαγόμενα πρόσωπα περιλαμβάνονται και οι δικαιούχοι των επιδομάτων κύησης και λοχείας, εφόσον η εγκριτική απόφαση εκδόθηκε από οποιονδήποτε ενταγμένο στον e-ΕΦΚΑ Φορέα, Τομέα Κλάδο ή Λογαριασμό ασφάλισης μισθωτών ή άλλο Φορέα ασφάλισης ασθενείας, από την έναρξη ισχύος του άρθρου 43 του ν. 4997/2022, (ΦΕΚ 219/Α'/25-11-2022).

ΙΙ) Ο Δημόσιος Τομέας περιλαμβάνει όλες τις Υπηρεσίες, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 14 του ν.4270/2014 (ΦΕΚ Α'143) Μέρος Β', όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2α του άρθρου 10 του ν. 4337/2015, ως ακολούθως:

α. Δημόσιος τομέας: περιλαμβάνει τη Γενική Κυβέρνηση, τα εκτός αυτής νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ), καθώς και τις εκτός αυτής δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς του Κεφαλαίου Α' του ν. 3429/2005 (Α'314), ανεξαρτήτως εάν έχουν εξαιρεθεί από την εφαρμογή του.

β. Γενική Κυβέρνηση: περιλαμβάνει τρία υποσύνολα, εφεξής αποκαλούμενα υποτομείς: της Κεντρικής Κυβέρνησης, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), σύμφωνα με τους κανόνες και τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ΕΣΟΛ). Οι φορείς εκτός Κεντρικής Διοίκησης, που περιλαμβάνονται στους υποτομείς της Γενικής Κυβέρνησης (εφεξής «λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης»), προσδιορίζονται, ανά υποτομέα, από το Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και αποτελούν ξεχωριστά νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή από ΟΤΑ.

γ. Υποτομέας της Κεντρικής Κυβέρνησης: περιλαμβάνει την Κεντρική Διοίκηση και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και τις Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές που έχουν νομική προσωπικότητα, εφόσον τα παραπάνω περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, αλλά δεν ανήκουν στους υποτομείς των ΟΤΑ και των ΟΚΑ.

δ. Υποτομέας ΟΤΑ: περιλαμβάνει: (αα) τους ΟΤΑ, οι οποίοι αποτελούνται από τους Δήμους (OTA A' βαθμού) και τις Περιφέρειες (OTA B' βαθμού) και (ββ) τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που ανήκουν, ελέγχονται ή χρηματοδοτούνται από τους ΟΤΑ.

ε. Υποτομέας OKA: περιλαμβάνει Ασφαλιστικά Ταμεία, Οργανισμούς Απασχόλησης και Οργανισμούς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.

στ. Κεντρική Διοίκηση ή Δημόσιο ή Κράτος: περιλαμβάνει την Προεδρία της Δημοκρατίας, τα Υπουργεία και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, καθώς και τις Ανεξάρτητες Αρχές που δεν έχουν νομική προσωπικότητα. Για λόγους στατιστικής ταξινόμησης, η Βουλή των Ελλήνων περιλαμβάνεται και αυτή στην Κεντρική Διοίκηση, σύμφωνα με τον Κανονισμό της, ως προς τον προϋπολογισμό εξόδων και τον ισολογισμό-απολογισμό αυτής. Οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης και οι υποδιαιρέσεις τους σε ειδικούς φορείς είναι διοικητικές της μονάδες και μονάδες του προϋπολογισμού της, χωρίς αυτοτελή νομική προσωπικότητα.

4. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡ.2 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 36 ΤΟΥ Ν.4808/2021- ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Οι προϋποθέσεις υπαγωγής και η διαδικασία που τηρείται για τη χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας προβλέπονται στη διάταξη του άρθρου 142 του Ν. 3655/2008, όπως ισχύει, και στην κατ'εξουσιοδότηση αυτής εκδοθείσα υπ'αριθμ. 33891/606/2008 Υπουργική Απόφαση, καθώς επίσης και στην υπ'αριθμ. 39686/2024 Κ.Υ.Α.

Οι μετακλητοί υπάλληλοι με σχέση ιδιωτικού δικαίου και οι δικηγόροι με έμμισθη εντολή του Δημοσίου Τομέα, που υπάγονται στις κοινοποιούμενες διατάξεις, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ανωτέρω ενότητα 3, δικαιούνται, εφόσον το επιθυμούν, να κάνουν χρήση του συνόλου της εννεάμηνης άδειας προστασίας μητρότητας ή τμήματος της, υποβάλλοντας αμετάκλητη αίτηση στην αρμόδια Δ/νση Προσωπικού της Υπηρεσίας τους, ένα μήνα πριν την έναρξη της εν λόγω άδειας. Επίσης, οι ανωτέρω δικαιούχοι δύνανται να διακόψουν την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας, με έγγραφη συμφωνία του εργοδότη τους Φορέα του Δημοσίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 2 της υπ'αριθμ. 39686/2024 Κ.Υ.Α. η ειδική άδεια προστασίας μητρότητας χορηγείται μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας (άδεια τοκετού και λοχείας) ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας (άδεια φροντίδας), όπως ισχύουν κάθε φορά. Δύναται επίσης να χορηγηθεί και στις εργαζόμενες που, αμέσως μετά τα ανωτέρω διαστήματα κάνουν χρήση του συνόλου ή τμήματος της ετήσιας κανονικής άδειας. Σε περίπτωση που το δικαίωμα στην ετήσια άδεια δεν είναι δυνατόν να χορηγηθεί εμπρόθεσμα μετά την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας, σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά ετήσιες προθεσμίες για τη χορήγησή της, τότε η ετήσια άδεια υποχρεωτικά προηγείται της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας. Τυχόν προηγούμενη της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας χορήγηση άλλης νόμιμης άδειας, όπως ενδεικτικά η γονική άδεια, γίνεται αποδεκτή, χωρίς να επηρεάζεται το δικαίωμα στην ειδική άδεια και παροχή προστασίας της μητρότητας.

Ως ημερομηνία έναρξης της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας ορίζεται η επομένη της λήξης των αδειών της προηγούμενης παραγράφου. Δικαιολογημένη παρέκκλιση για την έναρξη της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας και για την προθεσμία υποβολής αίτησης για την ειδική παροχή συνιστούν η άσκηση ένστασης προς τον οικείο ασφαλιστικό φορέα για την επιδότηση μητρότητας για τη χορήγηση της ειδικής παροχής, μέχρι την κοινοποίηση της απόφασης του αρμοδίου οργάνου, ή τυχόν καθυστέρηση του οικείου ασφαλιστικού φορέα να καταβάλει την επιδότηση άδειας μητρότητας, καθώς και κάθε ανυπαίτιο κώλυμα της/του δικαιούχου.

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 της υπ'αριθμ. 39686/2024 Κ.Υ.Α., οι δικαιούχοι μετακλητοί υπάλληλοι ιδιωτικού δικαίου και δικηγόροι με έμμισθη εντολή του Δημοσίου Τομέα, όπως αναφέρονται στην ανωτέρω ενότητα 3 - Πεδίο εφαρμογής, δικαιούνται να μεταβιβάσουν έως επτά (7) μήνες από την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας προς τον έτερο γονέα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, ή με έμμισθη εντολή, ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης. Για την περίπτωση της μεταβίβασης του δικαιώματος της ειδικής άδειας και παροχής προστασίας της μητρότητας εφαρμόζεται, αναλόγως κάθε φορά, η υπ' αρ. 47360/2023 (Β' 3104) απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ή η υπ' αρ. 28843/2024 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, όταν ο άλλος γονέας είναι μη μισθωτός.

Σε περίπτωση της μεταβίβασης του δικαιώματος της ειδικής παροχής από τον δικαιούχο στον άλλο γονέα, σύμφωνα με τα παραπάνω, μεταβιβάζεται το πλήρες δικαίωμα τόσο στην ειδική άδεια όσο και στην ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας.

Κατά τη διάρκεια της άδειας καταβάλλεται μηνιαία από τον Φορέα στο οποίο ανήκει οργανικά η υπάλληλος, ή από τον Φορέα στον οποίο υπηρετεί και επιβαρύνεται με την μισθοδοσία της ή, στην περίπτωση δικηγόρου με έμμισθη εντολή, από τον εντολοδόχο Φορέα, ποσό ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό, με πίστωση του λογαριασμού Τραπέζης της δικαιούχου, στον οποίο καταβάλλεται η μισθοδοσία της.

Επισημαίνεται ότι οι δικαιούχοι μητέρες θα πρέπει να απευθύνονται στις Δ/νσεις Προσωπικού στις οποίες υπάγονται, προς υποβολή τυχόν ερωτημάτων τους σχετικά με τη διαδικασία της κατάθεσης της αίτησής τους, των απαιτούμενων δικαιολογητικών και την εν γένει διαδικασία καταβολής της εν λόγω παροχής.

5. ΚΛΑΔΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΥΠΟΧΡΕΟΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Όπως προαναφέρθηκε, ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας θεωρείται χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης, ασθένειας σε είδος και χρήμα του e-ΕΦΚΑ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης, ενώ οι προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του εκάστοτε ισχύοντα κατώτατου μισθού, όπως καθορίζεται πλέον, μετά την ισχύ της υποπαραγράφου ΙΑ.11 του ν.4093/2012, από τη νομοθεσία (άρθρο 103 ν.4172/13, όπως ισχύει και σχετικές Υ.Α), και καταβάλλονται από το Φορέα, στον οποίο ανήκει οργανικά η υπάλληλος - μητέρα ή από το Φορέα στον οποίο υπηρετεί και επιβαρύνεται με τη μισθοδοσία της, εντός των νομίμων προθεσμιών.

Επομένως οι ανωτέρω Φορείς υποχρεούνται στην καταβολή των αναλογουσών εισφορών και στην ασφαλιστική τακτοποίηση μέσω της υποβολής Α.Π.Δ Δημοσίου.

Επισημαίνεται ότι, ειδικά για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης των δικηγόρων του Δημοσίου Τομέα με έμμισθη εντολή και των μετακλητών μηχανικών (επιστημονικών συνεργατών) με σχέση ιδιωτικού δικαίου, οι προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί πλασματικών ποσών αποδοχών, όπως έχουν γνωστοποιηθεί με το υπ'αριθμ. 126826/19-6-2020 Γ.Ε και τις υπ'αριθμ. 34/2022, 17/2023, 8/2024 και 4/2025 εγκυκλίους του e-ΕΦΚΑ, ώστε να καταβάλλονται τα εκάστοτε ισχύοντα ποσά εισφορών ανά επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία.

6. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΕΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ, ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 141 ΠΑΡ.2 ΤΟΥ Ν.3655/2008

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 141 του ν.3655/2008, οι εισφορές του κλάδου κύριας σύνταξης, με τις οποίες βαρύνονται οι μητέρες ασφαλισμένες Φορέων κύριας ασφάλισης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, μειώνονται κατά 50%, κατά το 12μηνο απασχόλησης που ακολουθεί το μήνα τοκετού ή κατά το 12μηνο μετά τη λήξη της επιδότησης λόγω λοχείας.

Ως χρόνος απασχόλησης θεωρείται, μεταξύ άλλων, και ο χρόνος λήψης της ειδικής άδειας του ν.3655/2008 για την προστασία της μητρότητας. Από τις ανωτέρω διατάξεις καταλαμβάνονται μόνο οι μητέρες που ασφαλίζονται με σχέση εργασίας ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου, οι οποίες υπάγονται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ ως προερχόμενες από Φορείς κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, όπως για παράδειγμα το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ, οι οποίες δικαιούνται την ανωτέρω μείωση.

Αντίθετα, δεν δικαιούνται την εν λόγω μείωση οι μητέρες ασφαλισμένες, με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου, οι οποίες υπάγονται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ ως προερχόμενες από το Δημόσιο ή από ειδικά συνταξιοδοτικά καθεστώτα που προσομοιάζουν με τις δημοσιοϋπαλληλικές διατάξεις, όπως για παράδειγμα το Ειδικό Συνταξιοδοτικό Καθεστώς του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

7. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Α.Π.Δ. ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Για την απεικόνιση της ασφάλισης της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας στην Α.Π.Δ. Δημοσίου, χρησιμοποιείται η κατωτέρω νέα κωδικοποίηση, με ισχύ από 19/06/2021:

7.Α. Για τον κλάδο κύριας σύνταξης:

Χρησιμοποιούνται οι υφιστάμενοι ΚΑΔ 0821, 0822, 0823, 0824, 0825, οι οποίοι συνδέονται με τους ακόλουθους δυο (2) νέους Κωδικούς Ειδικότητας και τον νέο Κωδικό Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ) 1721, ως εξής:

• Κωδικός Ειδικότητας: 001080 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι 'Εμμισθοι Δικηγόροι τ. Ε.Τ.Α.Α. και Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ειδικότητας Νομικού του Δημοσίου Τομέα, για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου κύριας σύνταξης» με Κ.Π.Κ.: 1721 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο κύριας σύνταξης»
• Κωδικός Ειδικότητας: 001081 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι μετακλητοί υπάλληλοι, με σχέση ιδιωτικού δικαίου, για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου κύριας σύνταξης» με Κ.Π.Κ.: 1721 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο κύριας σύνταξης».

Σημειώνεται ότι στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται, για τον κλάδο κύριας σύνταξης και οι μετακλητοί μηχανικοί (επιστημονικοί συνεργάτες) με σχέση ιδιωτικού δικαίου.

7.Β. Για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης:

Χρησιμοποιούνται οι υφιστάμενοι ΚΑΔ 0821, 0822, 0823, 0824, 0825, οι οποίοι συνδέονται με τους ακόλουθους τρεις (3) νέους Κωδικούς Ειδικότητας και τον νέο Κωδικό Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ) 1722, ως εξής:

• Κωδικός Ειδικότητας: 001082 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι 'Εμμισθοι Δικηγόροι τ. Ε.Τ.Α.Α. και Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ειδικότητας Νομικού του Δημοσίου Τομέα, για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου επικουρικής ασφάλισης» με Κ.Π.Κ.: 1722 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης»

• Κωδικός Ειδικότητας: 001083 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι μετακλητοί μηχανικοί (επιστημονικοί συνεργάτες), με σχέση ιδιωτικού δικαίου, για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου επικουρικής ασφάλισης» με Κ.Π.Κ.: 1722 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης»

• Κωδικός Ειδικότητας: 001084 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι μετακλητοί υπάλληλοι, με σχέση ιδιωτικού δικαίου, για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου επικουρικής ασφάλισης» με Κ.Π.Κ.: 1722 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης»

7.Γ. Για τον κλάδο υγειονομικής περίθαλψης:

Χρησιμοποιούνται για όλους τους δικαιούχους της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας οι υφιστάμενοι ΚΑΔ 0821, 0822, 0823, 0824, 0825, οι οποίοι συνδέονται με τον νέο Κωδικό Ειδικότητας 001085 και τον νέο Κωδικό Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ) 1723, ως εξής:

Κωδικός Ειδικότητας: 001085 με λεκτική περιγραφή: «Επιδοτούμενοι για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, άρθρ. 33 και 36 Ν.4808/2021, κλάδου υγειονομικής περίθαλψης» με Κ.Π.Κ.: 1723 και λεκτική περιγραφή «Επιδότηση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας βάσει των άρθρων 33 και 36 ν.4808/21 για τον κλάδο υγειονομικής περίθαλψης»

8. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Α.Π.Δ. Τ.Ε.Κ.Α.

Στις περιπτώσεις μετακλητών υπαλλήλων, έμμισθων δικηγόρων και μετακλητών μηχανικών, δικαιούχων της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, οι οποίοι για τον κλάδο της επικουρικής ασφάλισης υπάγονται στο Τ.Ε.Κ.Α., για την απεικόνιση της ασφάλισης στην ΑΠΔ Τ.Ε.Κ.Α. Δημοσίου χρησιμοποιείται ο υφιστάμενος Κ.Α.Δ. 0085 με λεκτική περιγραφή: «ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ Τ.Ε.Κ.Α. ΔΗΜΟΣΙΟΥ», ο οποίος συνδέεται με τους ακόλουθους τρεις (3) νέους Κωδικούς Ειδικότητας και τον υφιστάμενο Κωδικό Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ) 2627, ως εξής:

• Κωδικός Ειδικότητας: 000763 με λεκτική περιγραφή: «Επικουρική Ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. Μετακλητών Υπαλλήλων με σχέση ιδιωτικού δικαίου/Προστασία Μητρότητας» με Κ.Π.Κ.: 2627 και λεκτική περιγραφή «Επικουρική ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. δημοσίων υπαλλήλων (παλαιοί - νέοι)»

• Κωδικός Ειδικότητας: 000764 με λεκτική περιγραφή: «Επικουρική Ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. Μετακλητών Μηχανικών με σχέση ιδιωτικού δικαίου/Προστασία Μητρότητας» με Κ.Π.Κ.: 2627 και λεκτική περιγραφή «Επικουρική ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. δημοσίων υπαλλήλων (παλαιοί - νέοι)»

• Κωδικός Ειδικότητας: 000765 με λεκτική περιγραφή: «Επικουρική Ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. Έμμισθων Δικηγόρων/Προστασία Μητρότητας» με Κ.Π.Κ.: 2627 και λεκτική περιγραφή «Επικουρική ασφάλιση Τ.Ε.Κ.Α. δημοσίων υπαλλήλων (παλαιοί -νέοι)»

9. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ - ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΩΝ Α.Π.Δ.

Ως ημερομηνία έναρξης ισχύος των κοινοποιούμενων διατάξεων των άρθρων 33 και 36 του ν.4808/2021, καθορίζεται, βάσει του άρθρου 165 του εν λόγω Νόμου, η 19/06/2021.

Ως προς την εκπρόθεσμη υποβολή Α.Π.Δ. από 19/6/2021 και εντεύθεν, θα λάβει χώρα ειδική διαχείριση από την Υπηρεσία μας για την υποβολή τους.

Με ευθύνη των οικείων Προϊσταμένων των Τοπικών Διευθύνσεων, οι υπάλληλοι των Τμημάτων Ασφάλισης και Εισφορών να λάβουν γνώση της παρούσας Εγκυκλίου.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ