Γ. Στουρνάρας: Καλή σας μέρα και χρόνια πολλά.

Αποφασίσαμε να κάνουμε τη σημερινή συνέντευξη για να απαντήσουμε αν όντως έχουμε κάνει μεταρρυθμίσεις, αν έχουμε ανοίξει αγορές και επαγγέλματα. Το θέμα των αγορών είναι πιο πολύ θέμα του κ. Χατζηδάκη, το θέμα των επαγγελμάτων είναι περισσότερο του Υπουργείου Οικονομικών.

Κατ’ αρχάς γιατί άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων; Για ποιο λόγο; Επειδή μας το επιβάλλει η τρόικα ή επειδή πρέπει να γίνει; Σαφώς πρέπει να γίνει. Ήδη, οι πρώτες μελέτες του ΟΟΣΑ, για παράδειγμα αρχές της δεκαετίας του 2000, αλλά και άλλες μελέτες και του ΚΕΠΕ- είχε γίνει μια μελέτη εδώ τότε- έδειχναν ότι η Ελλάδα έχει από τα πλέον περιοριστικά πλαίσια στη λειτουργία αγορών και επαγγελμάτων.

Τι σημαίνει αυτό: Σε κάθε οικονομία, η ισορροπία των πόρων δίνεται από τη συνολική ζήτηση και από τη συνολική προσφορά. Τώρα φανταστείτε όσοι από εμάς έχουμε κάνει οικονομικά, το απλό διάγραμμα συνολικής ζήτησης και συνολικής προσφοράς.

Όταν η προσφορά είναι περιορισμένη, το αποτέλεσμα είναι υψηλή τιμή και άρα χαμηλή ανταγωνιστικότητα και χαμηλή ποσότητα. Αυτό, λοιπόν, ήταν ένα χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας που το είχαν εντοπίσει οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούντο με την ένταση του ανταγωνισμού. Άρα, λοιπόν, η Ελλάδα χαρακτηριζόταν συνήθως από κλειστές αγορές και από κλειστά επαγγέλματα.

Μία από τις πρώτες μελέτες που έγιναν ήταν του ΙΟΒΕ το 2010, η οποία ξεκίνησε κάπως διαφορετικά. Στη μελέτη αυτή του ΙΟΒΕ, που είχε εκπονήσει ο τότε επιστημονικός συνεργάτης ο Νίκος Ζόνζηλος, είδε ότι συγκρίνοντας την Ελλάδα με την Ευρωζώνη και ως αποτέλεσμα του πολύ πιο περιοριστικού πλαισίου στις αγορές και στα επαγγέλματα, τα περιθώρια κέρδους και ειδικά στις υπηρεσίες, αλλά γενικά στα μη εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες, είναι 15,5% ψηλότερα στη χώρα μας απ’ ό,τι στην  υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Αυτό εξηγούσε εν μέρει γιατί η Ελλάδα ήταν μια σχετικά ακριβή χώρα για το επίπεδο ανάπτυξής της σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη και κατόπιν έθεσε το εξής ερώτημα από τη μελέτη του ΙΟΒΕ: Αν προχωρήσουμε σε πλήρη απελευθέρωση - όχι να γίνουμε Σιγκαπούρη - να γίνουμε Ευρωζώνη, αν δηλαδή συγκλίνει το ποσοστό κέρδους στην Ελλάδα με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, τι αποτέλεσμα θα έχουμε; Μακροχρόνια; Συγκρίνοντας δηλαδή το ένα σημείο ισορροπίας πριν από την απελευθέρωση με την τελική απελευθέρωση; Όταν δηλαδή το ρυθμιστικό πλαίσιο στην Ελλάδα γίνει ακριβώς το ίδιο με το ρυθμιστικό πλαίσιο στην Ευρωζώνη. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Έδειχνε περίπου ότι το Εθνικό Προϊόν, αν ήταν 100 πριν από την απελευθέρωση, μακροχρόνια θα γίνει 115 μόνο εξ αυτού του λόγου.

Πολλοί παρεξήγησαν αυτή τη μελέτη και είπαν «μα το Προϊόν έπεσε στην Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια». Το Προϊόν έπεσε στην Ελλάδα λόγω της κρίσης. Η μελέτη αυτή λέει τι θα γίνει αν τα πράγματα παραμείνουν τα ίδια. Άρα, λοιπόν, ξέρουμε από τη μελέτη αυτή, αλλά και από άλλες που έγιναν μετά από τον ΟΟΣΑ, ότι αν ανοίξουμε τις αγορές και τα επαγγέλματα θα έχουμε ψηλότερο Προϊόν, ψηλότερη απασχόληση, χαμηλότερες τιμές μερικής ανταγωνιστικότητας. Γι’ αυτό ξεκινήσαμε και απελευθερώνουμε αγορές και επαγγέλματα.

Τι έχει γίνει μέχρι τώρα; Εγώ θα μιλήσω περισσότερο για τα επαγγέλματα. Πράγματι είχαμε περιοριστικούς όρους άσκησης σε εκατοντάδες επαγγέλματα τα οποία στερούσαν επί χρόνια την ελληνική οικονομία από τις θετικές επιπτώσεις του ανταγωνισμού.

Η οικονομία μας, όπως σας είπα, ήταν γεμάτη περιχαρακώσεις και φραγμούς υπέρ, στην ουσία, προνομιούχων που δεν ήθελαν να χάσουν κεκτημένα. Δεν νοείται υγιής οικονομία, όταν τα κλειστά επαγγέλματα είναι περισσότερα από τα ανοιχτά, όταν διοικητικά και γραφειοκρατικά εμπόδια στερούν από τις επιχειρήσεις ανταγωνιστικότητα και από την κοινωνία πολυάριθμες θέσεις εργασίας που σήμερα είναι και το ζητούμενο.

Μέχρι σήμερα επαγγέλματα που κάποιοι θεωρούν ότι είναι απλά ρυθμισμένα, ήταν στην πραγματικότητα ερμητικά κλειστά, κρατώντας τεχνηέντως τους νέους επαγγελματίες και επιστήμονες αποκλεισμένους από τις αγορές.

Κατά την εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής στήριξης, το άνοιγμα των επαγγελμάτων μπορεί να αποτελέσει μέσω αντιστάθμισης των επιπτώσεων των δημοσιονομικών μέτρων στην ανάπτυξη και επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.

Η συνεχιζόμενη ύφεση, βεβαίως, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην πλήρη αξιοποίηση των θετικών συνεπειών από την άρση των επί πολλά χρόνια υφισταμένων περιορισμών. Όσο θα βελτιώνονται τα δημοσιονομικά μεγέθη, η συμβολή του διαρθρωτικού μέτρου, του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων και αγορών στην αναπτυξιακή προοπτική θα μεγεθύνεται.

Σήμερα για εκατοντάδες επαγγέλματα η ιεράρχηση γίνεται με την απλή αναγγελία έναρξης επαγγέλματος, χωρίς την ανάγκη προηγούμενης χορήγησης διοικητικής άδειας - και θα μπω σε λεπτομέρειες μετά.

Επίσης, δεν υπάρχουν μια σειρά περιορισμοί όπως πληθυσμιακά κριτήρια, γεωγραφικοί περιορισμοί, ελάχιστες αποστάσεις, αποκλειστική δυνατότητα διάθεσης, περιορισμοί στο μετοχικό κεφάλαιο, υποχρεωτικές κατώτατες τιμές, ή αμοιβές στην άσκηση του επαγγέλματος. Και όλα αυτά έγιναν τον τελευταίο περίπου 1,5 χρόνο.

Όσον αφορά τη νομοθεσία, το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο κρίνεται επαρκές σήμερα. Κατ’ αρχάς υπάρχει ο βασικός νόμος 3919 του2011 με οριζόντια εφαρμογή για την αυτοδίκαιη κατάργηση μιας σειράς περιορισμών, καθώς και ο συμπληρωματικός του νόμος 4038 του 2012. Πρόσφατα ψηφίσαμε το πολυνομοσχέδιο όπου ρυθμίστηκαν κάποια επιπλέον θέματα.

Αλλάξαμε το προβλεπόμενο σήμερα καθεστώς πρόσβασης στο επάγγελμα του εκτιμητή, μέσω της κατάργησης του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών και των αποκλειστικών αρμοδιοτήτων του. Η πρόσβαση στη συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι πλέον ελεύθερη μέσω εξετάσεων και εγγραφή σε μητρώο στο Υπουργείο Οικονομικών.

Ενσωματώθηκε, επίσης, μια διάταξη με σημαντική προστιθέμενη αξία ως προς το άνοιγμα των επαγγελμάτων που αφορά την υποχρέωση δημοσίευσης από τις επαγγελματικές ενώσεις, οργανώσεις και συλλόγους μιας σειράς πληροφοριών, όπως τα βιογραφικά και οι αμοιβές των μελών του Δ.Σ., απολογισμό πεπραγμένων κλπ.

Προβλέπεται, επίσης, η επαναφορά ορισμένων περιορισμών για όσα επαγγέλματα υπάρχουν θετικές γνωμοδοτήσεις από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Ποιες είναι οι ενέργειες που κάνει το Υπουργείο μας για την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας: Για την επίσπευση των απαιτούμενων ενεργειών, των επιμέρους Υπουργείων, για την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας, το Υπουργείο Οικονομικών έχει αναλάβει συντονιστικό ρόλο ώστε να υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση των επιμέρους θεμάτων.

Επιπλέον, έχει  δημιουργηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου μας ειδική σελίδα για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και σας καλώ να την επισκεφθείτε για να δείτε τι ακριβώς έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Έχει αναρτηθεί εκεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και γίνεται συνεχής ενημέρωση της ισχύουσας νομοθεσίας και των εκδιδόμενων  κανονιστικών πράξεων.       

(http://www.minfin.gr/portal/el/resource/section/EfarmoghN39192011-AnoigmaKleistwnEpaggelmatwn )

Σε ό,τι αφορά τα επαγγέλματα του δικηγόρου, του συμβολαιογράφου και του μηχανικού αρχιτέκτονα, εφαρμόζονται κατ' αρχήν οι ειδικές διατάξεις που προβλέπει ο Ν. 3919/11 και έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την ολοκλήρωση της άρσης όσων περιορισμών κρίθηκαν δυσανάλογοι. Τα αρμόδια Υπουργεία Δικαιοσύνης, Ανάπτυξης και Υποδομών μαζί με τους εμπλεκομένους φορείς, δηλαδή τους Δικηγορικούς Συλλόγους και το Τεχνικό Επαγγελματικό Επιμελητήριο, βρίσκονται σε τεχνική διαβούλευση με την τρόικα με σκοπό την επίλυση κάθε εκκρεμότητας.

Η έκθεση του ΚΕΠΕ: Το Νοέμβριο του 2011 ανατέθηκε στο ΚΕΠΕ η εκπόνηση σχετικής μελέτης αναφορικά με τις πιθανές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις από την εφαρμογή του βασικού Ν. 3919/11. Θα σας τη μοιράσουμε σήμερα. Αποτέλεσε, λοιπόν, την πρώτη καταγραφή, αν και αρκετά πρώιμη λόγω της καθυστερημένης εφαρμογής του υπό εξέταση  νόμου του βαθμού ρύθμισης επαγγελμάτων πριν και μετά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας.

Η έκθεση κατέδειξε αυτό που σας είπα πριν, ότι υπάρχουν σημαντικότατα εμπόδια στον ανταγωνισμό- υπήρχαν μάλλον- τα οποία συναρτώνται σε μεγάλο βαθμό με περιορισμό στην είσοδο σε κάθε κλάδο. Με βάση τ’ αποτελέσματα από τη μέτρηση σύνθετων ποσοτικών δεικτών ρύθμισης ανά επάγγελμα και οικονομική δραστηριότητα, η συνολική εικόνα που διαμορφώθηκε είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι δείκτες ρύθμισης, ήδη, μειώθηκαν σημαντικά  υποδηλώνοντας αξιόλογες μεταβολές στο καθεστώς ρύθμισης προς την κατεύθυνση της κατάργησης περιορισμών.

Εδώ θέλω να σας αναφέρω μια πολύ πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ. Λέγεται «Going for Growth». Η σχετική σελίδα, την οποία θα πάρετε, δείχνει ότι η Ελλάδα  είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες διαρθρωτικές αλλαγές τα τελευταία δυο χρόνια. Θα δείτε και το responsiveness rate, αλλά και τη μεταβολή του βαθμού ανταπόκρισης, στο μεν πρώτο έρχεται πρώτη, στο δε δεύτερο κριτήριο έρχεται δεύτερη μετά από την Τσεχία.

Άρα, είναι η χώρα που μέσα στην κρίση έκανε τις περισσότερες διαρθρωτικές αλλαγές. Και είναι καλό να δείτε όλη τη μελέτη.

Ωστόσο, η έκθεση του ΚΕΠΕ επισήμαινε ότι σε επαγγέλματα με το μεγαλύτερο βαθμό ρύθμισης πριν, όπως είναι οι δικηγόροι, οι μηχανικοί, οι ενεργειακοί επιθεωρητές, οι φορτοεκφορτωτές, δεν παρατηρήθηκαν μεγάλες μειώσεις στους περιορισμούς. Τώρα έχουμε κάνει αρκετούς.

Η έκθεση εξέτασε την άρση των περιορισμών σε συγκεκριμένα επαγγέλματα και εκτίμησε ότι τα πιθανά οφέλη από τη μείωση των τιμών και των υπηρεσιών, θα κυμανθούν μεταξύ 0,4% και 2,1% του Εθνικού Προϊόντος, ανάλογα με τις υποθέσεις για το αναμενόμενο επίπεδο μείωσης των τιμών. Ξέρετε, ήδη, οι τιμές στην Ελλάδα έχουν πέσει για πρώτη φορά. Και άργησαν να πέσουν. Ήταν μια κριτική που μας ασκούσε η τρόικα.

Πράγματι, άργησαν να πέσουν οι τιμές στην Ελλάδα, για πρώτη φορά μειώθηκαν το Μάρτιο, ύστερα από το 1968. Δεν θεωρώ ότι μειώθηκαν μόνο λόγω του ανοίγματος. Βέβαια και το άνοιγμα των επαγγελμάτων και των αγορών είχε την επίπτωσή του. Η ύφεση, βεβαίως, άσκησε τη μεγαλύτερη επίπτωση.

Το θετικό τώρα από το άνοιγμα θα φανεί όταν έχουμε ανάκαμψη. Εκεί, εάν είχαμε διατηρήσει κλειστά τα επαγγέλματα και τις αγορές, ο πληθωρισμός θα εκτοξευόταν. Τώρα θεωρώ ότι όταν ανακάμψουμε, ο πληθωρισμός θα μείνει μέσα σε πολύ λογικά όρια.

Τα ποσοστά που σας ανέφερα πριν, σημειώνω ότι δεν πρόκειται  για συνολικό όφελος, αλλά μόνο για την πιθανή μείωση των τιμών σε επαγγέλματα που επηρεάζονται από το συγκεκριμένο νόμο.

Η συνολική επίπτωση από όλα τα ανοίγματα αγορών και επαγγελμάτων σε επίπεδο ρύθμισης παρόμοιο με αυτό της Ευρωζώνης, έχει γίνει πριν από το ΙΟΒΕ και από τον ΟΟΣΑ. Το ΚΕΠΕ μελετά συγκεκριμένα επαγγέλματα που ανοίγουν. Για να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε για δυο διαφορετικά πράγματα. Τα οφέλη από την επιτυχή απελευθέρωση μιας αγοράς ανά επάγγελμα δεν περιορίζονται στη μείωση των τιμών των αγαθών αυτών και των υπηρεσιών. Παίρνουν κι άλλες μορφές, όπως αύξηση της ζήτησης, της απασχόλησης, υψηλότερη στάθμη ικανοποίησης των αναγκών του κοινού. Θα αναφέρω μερικά παραδείγματα στη συνέχεια.

Δεδομένου ότι η αποτύπωση των οικονομικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του νόμου απαιτεί την παρέλευση ικανού χρονικού διαστήματος, έχει ανατεθεί στο ΚΕΠΕ η εκπόνηση νέας μελέτης, στοχευμένης τώρα σε 20 επαγγέλματα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, γιατροί, μηχανικοί, ορκωτοί λογιστές κτλ. Η μελέτη αυτή που εκπονείται τώρα, θα εξετάσει κυρίως  το βαθμό απελευθέρωσης αυτών των επαγγελμάτων μετά τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, τον αριθμό των νεοεισερχομένων και τις μεταβολές στις αμοιβές και στις τιμές.

Η μελέτη αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί στο Υπουργείο Οικονομικών τον Ιούλιο του 2013. Η δεύτερη μελέτη ήταν αυτή του ΙΟΒΕ που ανέφερα πριν, που έχει μια πιο πολύ μια μακροοικονομική προσέγγιση.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του Υπουργείου μας: Προχωρούμε με σταθερά βήματα στη σταδιακή απελευθέρωση και των υπολοίπων επαγγελμάτων μέσα στους επόμενους μήνες. Το επόμενο στάδιο είναι η κωδικοποίηση από τα Υπουργεία, εντός 6μηνου, για όλες τις διατάξεις νόμων και ερμηνευτικές εγκυκλίους αρμοδιότητάς τους, που έχουν καταργηθεί σύμφωνα με το Ν. 3919/11, όπως προβλέπεται στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο.

Μέσω αυτής της κωδικοποίησης, θα μειωθεί η γραφειοκρατία και θα απλοποιηθούν οι συναλλαγές με τη Διοίκηση, αφού κάθε ενδιαφερόμενος, επαγγελματίας και εμπλεκόμενος φορέας θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τους όρους και τις προϋποθέσεις άσκησης του επαγγέλματος που τον ενδιαφέρει.

Σχετικά τώρα με τη νέα μελέτη του ΚΕΠΕ, που ανέφερα πριν, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων είναι μια συνεχής διαδικασία  που δεν εξαντλείται, βεβαίως, με τη θέσπιση μιας νομοθετικής διάταξης και μόνο.  Χρειάζεται παρακολούθηση και αντιμετώπιση των όποιων στρεβλώσεων παρατηρούνται στην αγορά.

Προς το σκοπό αυτό, όπως είπα, αναθέσαμε στο ΚΕΠΕ μια νέα μελέτη. Με βάση τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης που αναμένουμε να παραδοθεί τον Ιούλιο του 2013, θα δρομολογήσουμε και τις απαραίτητες ρυθμίσεις. Ένα σημαντικό κομμάτι είναι αυτό που ονομάζουμε αποκλειστικές δραστηριότητες. Σχεδιάζουμε, λοιπόν, την καταγραφή και αξιολόγηση των λεγομένων αποκλειστικών δραστηριοτήτων για τα νομοθετικώς ρυθμιζόμενα επαγγέλματα όπως είναι οι δικηγόροι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, λογιστές, φοροτεχνικοί, οικονομολόγοι κτλ.

Πρόκειται  για μια σειρά από δραστηριότητες που ασκούνται αποκλειστικά από παρόχους, με συγκεκριμένα επαγγελματικά προσόντα. Μόλις ολοκληρωθεί η καταγραφή και η αξιολόγησή τους θα προχωρήσουμε ανάλογα με τ’ αποτελέσματα σε κατάργηση κάθε αδικαιολόγητης  ή δυσανάλογης αποκλειστικότητας.

Η άρση περιορισμών αυτού του είδους δεν έχει γίνει σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Φαίνεται, άλλωστε, σε ένα γενικότερο επίπεδο στη σελίδα του ΟΟΣΑ που θα σας δώσουμε σήμερα. Θα βοηθήσει περαιτέρω στη μείωση του κόστους των υπηρεσιών για το χρήστη, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την ενίσχυση του ανταγωνισμού στις αγορές.

Τώρα θέλω να έρθω σε μερικά παραδείγματα από την απελευθέρωση, δηλαδή τι είχαμε πριν την απελευθέρωση και τι έχουμε μετά. Και θα μιλήσω για μερικούς κλάδους. Θα ξεκινήσω από τους συμβολαιογράφους. Εκεί θυμίζω ότι υπήρχε αμοιβή σε ποσοστό 1% για αξία συναλλαγής μέχρι 380.000 ευρώ.

Σήμερα μετά την αλλαγή, πρώτον ανοίγουμε το επάγγελμα, δεύτερον, έχουμε αλλαγή κλιμακίων σε ποσοστό που υπερβαίνει το 50%, η αμοιβή 1% φτάνει μέχρι 120.000 μόνο τώρα και όχι 380.000. Παλιά τα πάγια δικαιώματα επί των δεύτερων φύλλων των πράξεων ήταν 6 ευρώ, αυτό τώρα έχει γίνει 5 ευρώ. Πάγια δικαιώματα επί των αντιγράφων φύλλων πράξεων ήταν 5 ευρώ, τώρα αυτό έχει γίνει 4 ευρώ.

Στα ταξί: Παλαιότερα, πριν από το άνοιγμα, υπήρχε αγορά άδειας εκμετάλλευσης από αυτοκινητιστές που υποχρεωτικά κατείχαν δίπλωμα οδήγησης ταξί. Το κόστος διπλώματος ανερχόταν σε ποσό άνω των 1.000 ευρώ, ενώ η αγορά της άδειας κόστιζε 180.000 και στην Εφορία δηλωνόταν ποσό της τάξης μόνο των 1.000 έως 2.000 ευρώ.  Η αγορά άδειας άνοιξε σε όλους, χωρίς την υποχρέωση κατοχής διπλώματος. Η άδεια έπεσε στην αρχή στα 100.000 ευρώ. Σήμερα πλέον ανέρχεται στο ποσό των 40.000 έως 50.000 ευρώ μόνο.

Στις λαϊκές αγορές: Οι άδειες πωλητών λαϊκών αγορών ήταν ισόβιες, περιορισμένου αριθμού, ελεύθερα μεταβιβάσιμες και κληρονομήσιμες. Σήμερα οι άδειες πολιτών είναι προσωποπαγείς και αμεταβίβαστες. Ανανεώνονται ανά τριετία με βάση συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Άρα κανείς δεν έχει πλέον ισόβια άδεια.

Ο κλάδος των αναλογιστών: Υπήρχε αδιαφάνεια στην πιστοποίηση παλιά και περιορισμένος αριθμός. Τώρα έχουν αρθεί τα εμπόδια εισόδου στο επάγγελμα και υπάρχει πλήρης διαφάνεια στην πιστοποίηση.

Ο κλάδος πιστοποιημένων εκτιμητών: Υπήρχε ένας ελάχιστος αριθμός, 11 μόνοι, με αποκλειστικές αρμοδιότητες. Σήμερα υπάρχει η κατάργηση του Σώματος  Ορκωτών Εκτιμητών, πρόσβαση στο επάγγελμα μέσω εξετάσεων και εγγραφή στο Μητρώο του Υπουργείου Οικονομικών.

Τέλος, φορτοεκφορτωτές: Υπήρχε πολύ περιορισμένος αριθμός, αδιαφανείς διαδικασίες εισόδου στο επάγγελμα και υψηλό κόστος υπηρεσιών. Σήμερα απλά έχουμε αναγγελία έναρξης επαγγέλματος και αυτοδίκαιη εγγραφή στο Μητρώο και έχουμε σημαντική μείωση του κόστους, αν θέλετε ρωτήστε στις επιχειρήσεις, για τον τελικό επίσης καταναλωτή.

Θα ήθελα, επίσης, να αναφέρω την απελευθέρωση της εκπαίδευσης των τουριστικών ξεναγών- ένα σημαντικό επάγγελμα στην Ελλάδα- μέσω ταχύρρυθμων προγραμμάτων και αυτή μπορεί, πλέον, να παρέχεται από διάφορους φορείς, όπως Πανεπιστήμια αλλά και κέντρα Διά  Βίου Μάθησης. Ήδη, αυτό το καλοκαίρι το Ιόνιο Πανεπιστήμιο θα προσφέρει για πρώτη φορά μία παρόμοια εκπαίδευση.

Σας είπα  για τους ορκωτούς εκτιμητές, για τους αναλογιστές, για τους  φορτοεκφορτωτές ξηράς και λιμένων. Ως προς τις προνοιακές δομές, δηλαδή κέντρα για ηλικιωμένους, παιδιά και αναπήρους, έχουν αρθεί περιοριστικές προϋποθέσεις που υπήρχαν. Για παράδειγμα, ύπαρξη ανώτατου αριθμού κλινών, παρουσία γιατρού εγγεγραμμένου στο Σύλλογο του Κέντρου κτλ.

Έχουν αρθεί ορισμένες προϋποθέσεις δημιουργίας εγκαταστάσεων περάτωσης, (bake off) Αυτό το περάσαμε στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο, ώστε πλέον η επιχείρηση αυτή να μπορεί να στηθεί ευκολότερα και με μικρότερο κόστος.

Την πρόσβαση στο υπαίθριο εμπόριο και σε λαϊκές αγορές την απλοποιήσαμε, επίσης, με το τελευταίο πολυνομοσχέδιο και έχουν, βεβαίως, τροποποιηθεί οι όροι διατήρησης σχετικών αδειών.  Έχει δοθεί η δυνατότητα ίδρυσης κτηνιατρικής κλινικής από οποιαδήποτε  Νομικά Πρόσωπα εφ' όσον η Υπηρεσία προσφέρεται από Κτηνίατρο. Έχουν αρθεί όλοι οι περιορισμοί στο επάγγελμα του αρχαιοπώλη, όσον αφορά την απαιτούμενη προϋπηρεσία.

Επέρχονται απλοποιήσεις στα επαγγέλματα των γεωτεχνικών- κι αυτό το περάσαμε στο πολυνομοσχέδιο-, επίσης, στην πώληση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, λιπασμάτων και πολλαπλαστιαστικού υλικού, καθώς και στη σύσταση και λειτουργία οινολογικών εργαστηρίων.

Επίσης, έχουν αρθεί όπως ξέρετε, πολύ περιορισμοί στο επάγγελμα του δικηγόρου με αντικατάσταση των ελάχιστων αμοιβών για υπηρεσίες τους από συμφωνία με τον πελάτη. Θυμίζω εδώ ότι παλαιότερα ήταν υποχρεωτική η παρουσία και η αμοιβή δικηγόρου και στην πώληση και στην αγορά ενός ακινήτου. Τώρα για τον πωλητή έχει καταργηθεί τελείως. Επίσης, για τον αγοραστή έχει πέσει το πλαφόν -αν δεν κάνω λάθος στις 80.000 ευρώ -και αυτό θα φύγει τελείως το 2014.

Συνολικά τώρα, από τα 343 επαγγέλματα το 72% είναι πλήρως απελευθερωμένο πια. Μένουν ορισμένες ειδικότητες. Για παράδειγμα,  στους δικηγόρους δεν θεωρώ ότι είναι ακόμη απελευθερωμένο διότι θα απελευθερωθεί σταδιακά. Άρα έχει επιτευχθεί το μεγαλύτερο μέρος της επιδιωκόμενης απελευθέρωσης

Κ. Χατζηδάκης:  Παίρνοντας τη σκυτάλη εκεί που την άφησε ο Γιάννης, να πω ότι ήταν λογικό το προηγούμενο διάστημα όταν λαμβάνονταν δύσκολα και δυσάρεστα μέτρα από την πλευρά του Υπουργείου Οικονομικών και την πλευρά του Υπουργείου Εργασίας κυρίως, η προσοχή και των Μέσων Ενημέρωσης και της κοινής γνώμης να είναι στραμμένη στα δύσκολα αυτά μέτρα και λιγότερο σε διαρθρωτικές αλλαγές οι οποίες προωθούνταν.

Ωστόσο οι αλλαγές αυτές πράγματι έχουν προωθηθεί σε ένα βαθμό. Θα προωθηθούν ακόμη περισσότερο και πρέπει να γίνουν γνωστές διότι πρέπει να ενημερωθούν για το καινούργιο τοπίο όλοι εκείνοι οι οποίοι μπορούν δυνητικά να επωφεληθούν από αυτές τις αλλαγές. Άνθρωποι που θέλουν να ανοίξουν επιχείρηση και τώρα πια ευκολότερα μπορούν να το κάνουν, άνθρωποι που δεν έχουν δουλειά και που μπορεί λόγω της απελευθέρωσης να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά.

Γι' αυτό τον λόγο συμφωνήσαμε και με το Υπουργείο Οικονομικών να έχουμε μια ιστοσελίδα, ένα είδος παρατηρητηρίου μεταρρυθμίσεων, προκειμένου όλοι όσοι θέλουν να ενημερώνονται. Είτε πρόκειται για Μέσα Ενημέρωσης είτε ακόμη περισσότερο για απλούς πολίτες, να μπορούν να το κάνουν, να έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση που σχετίζεται με τις δυνατότητες που έχει ο καθένας να μπει στην αγορά εργασίας, είτε ως εργαζόμενος είτε ως επιχειρηματίας.

Οι διαρθρωτικές αλλαγές αυτές δεν ξεκίνησαν προφανώς την επομένη μέρα των εκλογών. Γινόταν κατά καιρούς διάφορες προσπάθειες. Θέλω να σημειώσω τις προσπάθειες που είχαν γίνει στο επίπεδο του ανοίγματος των αγορών με την άρση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα, που αρχίζει πια να αποδίδει καρπούς, την απλοποίηση των διαδικασιών για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, τη θεσμοθέτηση του one stop shop και του κεντρικού μητρώου για την ίδρυση και τη λειτουργία επιχειρήσεων και τα λοιπά.

Θα μου επιτρέψετε να πω ότι  μετά τις εκλογές και με κατεύθυνση και του ίδιου του Πρωθυπουργού του Αντώνη Σαμαρά η προσπάθεια αυτή επιταχύνθηκε. Ο Γιάννης προηγουμένως αναφέρθηκε κυρίως στο θέμα των κλειστών επαγγελμάτων, η δική μου έμφαση θα είναι στο τι έγινε και κυρίως στο τι γίνεται και πρόκειται να γίνει για το άνοιγμα των αγορών, έτσι ώστε η χώρα να γίνει περισσότερο φιλική στην επιχειρηματικότητα καταργώντας μια σειρά από ρυθμίσεις οι οποίες έκαναν δύσκολη την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

Η εντύπωσή μου είναι ότι για πολλά χρόνια ο καθένας κέρδιζε τη δική του προσωπική μάχη και όλοι μαζί τελικώς χάναμε τον πόλεμο. Διότι δημιουργούσαμε τέτοιες αγκυλώσεις στην οικονομία που η Ελλάδα τελικώς ήταν μια χώρα καθόλου φιλική στην επιχειρηματικότητα.

Όταν υπάρχουν τόσα εμπόδια εισόδου στην αγορά, μπορεί κάποιος επιμέρους κλάδος να θεωρεί πρόσκαιρα ότι έχει προστατευτεί, στην πραγματικότητα όμως στρεβλώνεται η αγορά, αποξενώνονται οι επενδυτές, δεν επιτρέπεται να λειτουργήσει ομαλά η οικονομία και τελικώς ακόμη και ο ίδιος αυτός ο κλάδος που θεωρεί ότι προστατεύτηκε, τελικώς γίνεται θύμα του υπερπροστατευτισμού.

Εν πάση περιπτώσει στόχευση δική μας είναι αφ' ενός να ενισχύσουμε την επιχειρηματικότητα και με αυτό τον τρόπο την απασχόληση και από την άλλη πλευρά να εξασφαλίσουμε φτηνότερα και ποιοτικότερα αγαθά και υπηρεσίες στους πολίτες. Γιατί όταν λειτουργεί ομαλότερα η αγορά, όταν λειτουργεί πράγματι ο ανταγωνισμός αυτός που κερδίζει πάνω απ' όλα είναι ο πολίτης, ο καταναλωτής με καλύτερες τιμές και καλύτερες υπηρεσίες. Τα εμπόδια εισόδου και ο υπερπροστατευτισμός λειτουργούν εις βάρος του καταναλωτή.

Από την πλευρά του Υπουργείου μας όλο αυτό το διάστημα, στους 10 μήνες που έχουν περάσει από τις εκλογές, έχουν προωθηθεί 11 συγκεκριμένα μέτρα. Όχι της ίδιας βαρύτητας μεταξύ τους, αλλά όλα πάντως κάποιας σημασίας σε σχέση με την απελευθέρωση των αγορών.

1. Πρώτα απ' όλα υιοθετήσαμε νέες απλούστερες αγορανομικές και υγειονομικές διατάξεις. Πρόκειται για 148 επιμέρους ρυθμίσεις οι οποίες ενισχύουν τον ανταγωνισμό διότι επιτρέπουν σε περισσότερες επιχειρήσεις να πουλούν περισσότερα προϊόντα σε περισσότερα σημεία. Έχουμε τελειώσει ουσιαστικά τη διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σύντομα ο αρμόδιος Υπουργός ο κ. Σκορδάς θα παρουσιάσει αναλυτικότερα πως διαμορφώνεται το τοπίο με τις νέες αγορές αγορανομικές και υγειονομικές διατάξεις στις οποίες πρέπει να πω συμβολή στην προετοιμασία τους είχε και το Υπουργείο Υγείας.
2. Απελευθερώσαμε τα δίδακτρα στα ιδιωτικά σχολεία με ορατές ήδη τις πρώτες θετικές συνέπειες. Ξεκίνησε μια κάποια αποκλιμάκωση στα δίδακτρα.
3. Προχωρήσαμε σε θεσμικές παρεμβάσεις για την απελευθέρωση αγορών στη λιανική, όπως παραδείγματος χάριν τη δυνατότητα να πωλείται βρεφικό γάλα στα σούπερ μάρκετ και τα καπνικά είδη σε περισσότερα σημεία από πριν. Ξέρετε ότι χρειάστηκε να επανανομοθετήσουμε για το βρεφικό γάλα και η σύγκριση νομίζω είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού. Όλοι εκείνοι οι οποίοι αντιδρούσαν, έχουν απέναντί τους πολλούς νέους γονείς οι οποίοι είναι μάρτυρες για το ότι από τότε που επετράπη να πωλείται το βρεφικό γάλα και στα σούπερ μάρκετ και όχι μόνο στα φαρμακεία, έχουμε αρκετά φτηνότερες τιμές.
4. Δημιουργήσαμε ένα σύγχρονο κανονιστικό πλαίσιο για μια σειρά από τεχνικά επαγγέλματα. Πιθανώς ορισμένοι να το θεωρούν λίγο τεχνικό ή και βαρετό το ζήτημα αυτό, αλλά πιστέψτε με δεν ήταν καθόλου εύκολο να βγουν μια σειρά από Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν τους υδραυλικούς, τους χειριστές μηχανημάτων τεχνικών έργων, τους τεχνίτες υγρών και αερίων καυσίμων, τους τεχνικούς βιομηχανικών εγκαταστάσεων και τους ψυκτικούς,  ακολουθούν οι ηλεκτρολόγοι. Και δεν ήταν καθόλου εύκολο, όχι μόνο γιατί τα θέματα είναι τεχνικά, όχι μόνο γιατί θα έπρεπε να εγκριθούν όλα αυτά από το Συμβούλιο της Επικρατείας, αλλά γιατί όπως αντιλαμβάνεστε υπήρχαν πολλά επιμέρους συμφέροντα και πολλές επιμέρους παράμετροι που έπρεπε να ληφθούν υπόψη πριν καταλήξουμε σε όλη αυτή την απλούστευση και το νέο κανονιστικό πλαίσιο. Οι δε αντιδράσεις δεν ήταν προφανώς λίγες.
5. Απελευθερώσαμε το επάγγελμα του λογιστή, αναφέρθηκε ο κ. Στουρνάρας προηγουμένως.  Αναφέρομαι σε αυτό διότι επειδή σε εμάς υπάγεται το Οικονομικό Επιμελητήριο, εμείς είχαμε την ευθύνη ειδικά για το επάγγελμα του λογιστή. Πράγμα, που δίνει τη δυνατότητα σε νέους λογιστές οι οποίοι δεν είχαν μέχρι τώρα πρόσβαση στην αγορά, να δοκιμάσουν την τύχη τους αν μη τι άλλο. Πράγμα το οποίο μέχρι τώρα δεν επιτρεπόταν.
6. Καταργήσαμε τη δυνατότητα μεταβίβασης σε οποιονδήποτε στις άδειες των επαγγελματιών πωλητών στις λαϊκές αγορές. Εκτός από περίπτωση αιφνιδίου θανάτου, για να μην μένει απροστάτευτη η οικογένεια του πωλητή. Αλλά πάντως καταργήθηκε ο υπερπροστατευτισμός και η κληρονομικότητα στις άδειες.
7. Απλοποιήσαμε περαιτέρω τις διαδικασίες λειτουργίας των θερμών γωνιών και αναφέρομαι στα bake off και των πρατηρίων άρτου, μεταξύ άλλων με την άρση των περιορισμών στο εμβαδόν των χώρων αυτών, αλλά και με τη δυνατότητα να πωλείται ψωμί σε περισσότερα σημεία.
8. Έχουμε απελευθερώσει πια πλήρως την αγορά των φορτηγών, είτε πρόκειται για μεγάλα φορτηγά είτε για φορτηγά μικρού τονάζ, κάθε είδους φορτηγά. Η αγορά είναι απολύτως απελευθερωμένη.
9. Απελευθερώσαμε τις μεταφορές σε σχέση με τις τουριστικές υπηρεσίες για την εκμίσθωση επιβατών Ι.Χ. αυτοκινήτων με οδηγό. Δεν επιτρεπόταν στην Ελλάδα μέχρι πρόσφατα κάποιος τουρίστας που ερχόταν να μισθώσει ένα αυτοκίνητο με οδηγό εάν το ήθελε, ήμασταν εξαίρεση στον ευρωπαϊκό χάρτη. Και επίσης επετράπη στα ξενοδοχεία με δικά τους μέσα, ή με όποια μέσα εν πάση περιπτώσει θέλουν να μεταφέρουν πελάτες στα ξενοδοχεία τους, διότι υπήρχαν και εδώ αρκετοί περιορισμοί.

Μπορεί σε κάποιους να φαίνονται παράξενα ακόμη και σήμερα, αλλά πάντως οι περιορισμοί αυτοί ήταν υπαρκτοί για πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα. Και νομίζω ότι κι αυτές οι ρυθμίσεις θα έχουν θετικές συνέπειες στον τουρισμό της Ελλάδας, ιδιαίτερα στον ποιοτικό τουρισμό.

10. Προωθήσαμε μαζί με το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Ενέργειας μέτρα αντιμετώπισης για τις χρόνιες στρεβλώσεις της αγοράς των καυσίμων. Τα παρουσιάσαμε ήδη από το περασμένο Οκτώβριο και χαιρετίστηκαν από τους περισσότερους εμπλεκόμενους στην αγορά των καυσίμων.
11. Μειώσαμε το ελάχιστο κεφάλαιο ίδρυσης Ανώνυμης Εταιρείας και ΕΠΕ, θεσμοθετήσαμε τα προτυποποιημένα Καταστατικά και τη διευκόλυνση δεύτερης ευκαιρίας για τους επιχειρηματίες.

Αυτά έχουν γίνει, είναι νόμοι του κράτους. Ισχύουν και διαμορφώνουν σε κάποιο βαθμό μια καινούργια πραγματικότητα. Αλλά φυσικά δεν τελειώνει εδώ η προσπάθεια, η προσπάθεια συνεχίζεται. Έχουμε κι άλλα πράγματα να κάνουμε και θα αναφερθώ στα βασικότερα.

Πρώτα απ' όλα τις επόμενες μέρες θα φέρουμε στη Βουλή το νέο πλαίσιο για τη λειτουργία της αγοράς. Σε αυτό το νομοσχέδιο όπως ξέρετε εντάσσονται αλλαγές όπως η αντιμετώπιση ορισμένων παθογενειών στην αγορά καυσίμων σε σχέση με την καταδολίευση των καταναλωτών, τη νοθεία, εντάσσονται άλλες διατάξεις για την προστασία των καταναλωτών, εντάσσεται η πρόβλεψη για κωδικοποίηση και επικαιροποίηση των αγορανομικών διατάξεων ανά πενταετία για να εξασφαλίσουμε πως θα ανταποκρίνονται πάντοτε στις ανάγκες της εποχής και εντάσσονται και ρυθμίσεις για τις προσφορές, καθώς εμείς επιπλέον θεσμοθετούμε τέσσερις περιόδους προσφορών και εκπτώσεων διευρύνοντας τις περιόδους αυτές και δίνοντας περισσότερες ευκαιρίες στον καταναλωτή.

Μέσα σε αυτό το νομοσχέδιο υπάρχει και ένα ζήτημα που έχει συζητηθεί περισσότερο. Το θέμα του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές. Εκεί θέλω να πω ότι σε όλα τα προηγούμενα υπάρχει συναίνεση. Σε σχέση με το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές υπάρχει συναίνεση και στο ότι τα καταστήματα θα πρέπει να ανοίγουν περισσότερες Κυριακές το χρόνο. Εμείς προτείνουμε 7, άλλοι λένε 6, άλλοι ενδεχομένως θα πούνε παραπάνω, αλλά εν πάση περιπτώσει σε αυτό επίσης υπάρχει μια συναίνεση και είναι σημαντικό και δεν πρέπει να το υποτιμούμε καθόλου, διότι μέχρι πριν από 5-6 χρόνια γινόταν «πόλεμος» ακόμη και γι’ αυτό το ζήτημα.

Υπάρχει ένα μόνο ζήτημα το οποίο είναι ανοιχτό που αφορά την προαιρετική δυνατότητα των μικρών καταστημάτων  μόνο, εφόσον το θέλουν, να ανοίγουν για όποιες Κυριακές του χρόνου θέλουν, μόνο αυτά και όχι τα μεγάλα. Μιλάμε για καταστήματα κάτω από 250 τ.μ. Και το κάνουμε διότι θέλουμε να ενισχύσουμε τα μικρά καταστήματα. Να τους δώσουμε προτεραιότητα σε σχέση με τα μεγάλα, όπως ισχύει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Σε ορισμένες όπως στην Ιταλία μπορούν να ανοίγουν όλα τα καταστήματα όλες τις Κυριακές. Σε άλλες όπως στη Βρετανία, δίνεται προτεραιότητα στα μικρά καταστήματα και αυτό θεωρείται σύμφωνο φυσικά και με το κοινοτικό δίκαιο. Θυμίζω ότι η Βρετανία, όπως και άλλες χώρες που δίνουν προτεραιότητα στα μικρά καταστήματα, είναι χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν θεωρήθηκε ούτε αντισυνταγματικό, ούτε παράνομο, ούτε αντίθετο στο κοινοτικό δίκαιο.

Είναι πάρα πολύ απλό. Αυτή είναι η θέση του υπουργείου. Δεν έχουμε κάποιο τρόπο να επιβάλουμε τη θέση μας. Αλλά δεν έχουμε και κανένα λόγο να λέμε το αντίθετο απ’ αυτό που πιστεύουμε. Όπως ο καθένας συμμετέχει στο δημόσιο διάλογο, έχοντας τη θέση του, έτσι κι εμείς έχουμε μια θέση την οποία την υποστηρίζει η πλειοψηφία των καταναλωτών στις δημοσκοπήσεις, την υποστηρίζουν αρκετοί επαγγελματικοί φορείς, ο ΣΕΛΠΕ, ο ΣΕΤΕ, την υποστηρίζει ο Δήμος Αθηναίων, την υποστηρίζουν άλλοι επιμέρους φορείς. Εν πάση περιπτώσει, θα γίνει ένας διάλογος και θα δούμε τι καλύτερο μπορεί να γίνει ως προς αυτό.

Εμείς έχουμε τη θέση μας, την εκφράζουμε, η Βουλή θα αποφασίσει με δημοκρατικές διαδικασίες και δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένας λόγος δραματοποίησης σε αυτό το ζήτημα. Η πρόθεσή μας πάντως είναι να διευρύνουμε τις δυνατότητες των καταναλωτών, να δημιουργήσουμε τις περισσότερες δυνατότητες για προσέλκυση τουριστών, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα και με αυτό τον τρόπο να δημιουργηθούν και κάποιες θέσεις εργασίας.

Επαναλαμβάνω όμως σε όλα αυτά ισχύει ο νόμος της δημοκρατίας. Συμφωνούμε στο 95% των ρυθμίσεων αυτού του νομοσχεδίου. Τα υπόλοιπα θα τα δούμε συντεταγμένα και δημοκρατικά.

Μια δεύτερη ρύθμιση που θα έρθει στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, αφορά στο νέο σύστημα για τις υπεραστικές οδικές μεταφορές. Έχουμε ήδη παρουσιάσει το νομοσχέδιο, έχει τελειώσει η διαβούλευση και ο βασικός στόχος είναι να μπούνε περισσότερα στοιχεία ανταγωνισμού, πριν από το 2019 που είναι το απώτατο όριο το οποίο έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με το σύστημα το οποίο έχουμε παρουσιάσει, προβλέπεται η δημιουργία τριών κατηγοριών γραμμών για τις υπεραστικές συγκοινωνίες. Πρώτον, γραμμές παροχής έργου με διαγωνισμό. Δηλαδή εκείνες στις οποίες ο ανάδοχος εξασφαλίζει την αποκλειστικότητα εκτέλεσης έργου, αφού προηγουμένως κερδίσει το σχετικό διαγωνισμό. Σε αυτές τις γραμμές θεωρείται ότι εάν έχουμε παραπάνω από έναν παρόχους, θα είναι όλοι ζημιογόνοι. Οπότε διαγωνισμός, αλλά ανατίθενται οι γραμμές στον καλύτερο, σε αυτόν που θα δώσει την καλύτερη προσφορά για κάποιο χρονικό διάστημα.

Δεύτερον, έχουμε τις γραμμές ελεύθερης επιλογής, όπως τις αποκαλούμε, δηλαδή γραμμές μεγάλου εμπορικού ενδιαφέροντος, που μπορεί να τις εκτελεί κάθε ενδιαφερόμενος. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε αυτές τις γραμμές.

Και τρίτον, έχουμε τις άγονες γραμμές, δηλαδή εκείνες για τις οποίες λόγω μικρού οικονομικού ενδιαφέροντος θα προβλέπεται και επιδότηση, όπως γίνεται στην ακτοπλοϊα, ή στην αεροπλοϊα.

Μίλησα για το νέο πλαίσιο, για τη λειτουργία της αγοράς. Μίλησα για τις υπεραστικές συγκοινωνίες. Προχωρώ στον τρίτο τομέα παρεμβάσεων που αφορά στη συνεργασία μας με την Παγκόσμια Τράπεζα. Έχουμε ξεκινήσει εδώ και κάμποσους μήνες να συνεργαζόμαστε με την Παγκόσμια Τράπεζα, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Ειδικότερα το Υπουργείο και η Παγκόσμια Τράπεζα εργάζονται στους εξής τομείς: Έναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεων, θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, έκδοση οικοδομικών αδειών, μεταβίβαση ακινήτων και ο τομέας των logistics.

Στο πλαίσιο αυτό καταθέτουμε τις επόμενες μέρες στη Βουλή μια πρώτη τροπολογία με ορισμένα μέτρα και παρεμβάσεις που θέλουμε να πιστεύουμε, μετά και από τη συνεννόηση που είχαμε με τους ειδικούς της Παγκόσμιας Τράπεζας, ότι θα ενισχύσουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας στην ετήσια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Θα την διαβάσετε την τροπολογία όταν θα κατατεθεί. Μπορώ να σας πω από σήμερα μερικές βασικές προβλέψεις. Πρώτα απ’ όλα δεν θα υπάρχει πρόβλεψη στο εξής για ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο στις ΕΠΕ, όπως φυσικά και στις ΙΚΕ. Οι εταίροι θα μπορούν χωρίς κανένα περιορισμό να ορίζουν οι ίδιοι το μετοχικό κεφάλαιο με το καταστατικό.

Σημειώνω επίσης ότι συνολικά με τις αλλαγές που προωθήθηκαν και προωθούνται, θα μειωθούν οι διαδικασίες ίδρυσης του συνηθέστερου εταιρικού τύπου κατά 30%, κατά τον τρόπο μέτρησης της Παγκόσμιας Τράπεζας με αυτονόητες θετικές συνέπειες στην κατάταξη της χώρας στους δείκτες της ανταγωνιστικότητας.

Κατόπιν, στις εισηγμένες εταιρείες περιορίζεται περαιτέρω η δυνατότητα συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων και προσώπων. Συγγενείς των μελών του Δ.Σ. Αφορά η τροπολογία αυτή θέματα εταιρικής διακυβέρνησης. Ενισχύεται έτσι η διαφάνεια και προστατεύονται οι επενδυτές μειοψηφίας, ή οι επενδυτές μη εμπλεκόμενοι με τη διοίκηση μιας επιχείρησης. Θεωρείται ότι με αυτό τον τρόπο έχουμε μεγαλύτερη διαφάνεια στο ζήτημα της εταιρικής διακυβέρνησης των Α.Ε. και επομένως στο δείκτη διαφάνειας, όπως μετράται από την Παγκόσμια Τράπεζα, η χώρα θα ανέβει κάποιες θέσεις.

Κατόπιν για την έκδοση οικοδομικής άδειας, θα υπάρξει περαιτέρω μείωση των διαδικασιών. Τώρα θα μου πείτε γιατί μιλάμε εμείς για την οικοδομική άδεια: διότι είναι μέσα στο πακέτο των ρυθμίσεων για την ανταγωνιστικότητα και έχουμε συνεννοηθεί προηγουμένως με το ΥΠΕΚΑ, εδώ και κάμποσο χρονικό διάστημα μιλάμε γι’ αυτό, προκειμένου να έχουμε περαιτέρω απλοποιήσεις.

Σχετικά με τη μελέτη Ενεργητικής Πυροπροστασίας εξαλείφεται η ανάγκη ελέγχου από την Πυροσβεστική, ενώ αντίθετα ενισχύεται η ευθύνη του μηχανικού. Και επίσης η Αστυνομία στο εξής θα αρκείται πλέον στο να ενημερώνεται για το σχέδιο δόμησης και όχι να θεωρεί τα στοιχεία του.

Επίσης ενισχύεται και η χρήση ηλεκτρονικών μέσων κατά την έκδοση των αδειών δόμησης. Ήδη και πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής των δικαιολογητικών, που επισπεύδεται από το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, προβλέπεται πως μέρος του φακέλου θα μπορεί να υποβάλλεται και με μορφή CD στην υπηρεσία με μόνη την υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού.

Εν πάση περιπτώσει, είναι μέτρα που θα οδηγούν σε μεγαλύτερη ευθύνη του μηχανικού, σε μικρότερη εμπλοκή του δημοσίου, σε χρήση ηλεκτρονικών μέσων, έτσι ώστε να έχουμε λιγότερη γραφειοκρατία και μια δημόσια διοίκηση περισσότερο φιλική στον πολίτη. Αυτές είναι κάποιες πρώτες παρεμβάσεις που αφορούν τη συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Ήδη διυπουργικές ομάδες δουλεύουν για συγκεκριμένα θέματα τα οποία θα ωριμάσουν και θα εφαρμοστούν με ορίζοντα 12 μηνών και στόχο έχουν την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας και του συνδεόμενου κόστους συναλλαγής με τον πολίτη.

Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας με την Παγκόσμια Τράπεζα έχει δημιουργηθεί και μια Επιτροπή για τα Logistics. Θέλω να θυμίσω ότι με βάση τη μελέτη της McKinsey, τα Logistics θεωρούνται ως ένας από τους τομείς που θα έπρεπε η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση να δίνει προτεραιότητα.

Προχωρούμε λοιπόν όχι μόνο σε καταγραφή των προβλημάτων και των δυσκολιών, αλλά και σε αλλαγή του καθεστώτος όπου κρίνεται αναγκαίο. Ήδη έχουν εντοπιστεί θέματα αδειοδότησης τόσο για τις αποθήκες και τις εγκαταστάσεις, όσο και για τα λεγόμενα Logistics Center.

Μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί μεγάλο μέρος του έργου της Τράπεζας και της μόνιμης επιτροπής Logistics και θα μπορέσουμε να φέρουμε σχετικές νομοθετικές και άλλες ρυθμίσεις σε συνεργασία βέβαια με τα συναρμόδια υπουργεία, γιατί ενίοτε εμπλέκονται υπουργεία, όπως το Υπουργείο Ναυτιλίας κλπ.

Και παράλληλα σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα, προχωρεί ίσως το πιο δύσκολο πράγμα που έχουμε μπροστά μας, που είναι το πλαίσιο απλούστευσης της αδειοδότησης των επιχειρήσεων. Μιλάμε για τις αδειοδοτήσεις εγκατάστασης και λειτουργίας.

Έχει ήδη γίνει η αρχή. Πριν από μερικές μέρες μας παρουσιάστηκε μια μελέτη του ΣΕΒ που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ στο πλαίσιο αυτής της συνολικότερης προσπάθειας,  η οποία σε 780 σελίδες καταγράφει τα προβλήματα. Γι’ αυτό λέω ότι είναι το πιο δύσκολο πράγμα σε σχέση με αυτά που έχουμε μπροστά μας.

Καταλαβαίνετε πόσο πολύπλοκη είναι αυτή η δουλειά και πόσο η χώρα διαχρονικά είχε αυτοπαγιδευτεί μέσα σε μια σειρά από γραφειοκρατικές ρυθμίσεις οι οποίες θεωρητικώς προστάτευαν αυτούς που ήταν μέσα στην επιχειρηματικότητα, έδιωχναν όμως οποιονδήποτε άλλον ήθελε να μπει και τελικώς ζημίωναν και αυτούς που θεωρητικά ωφελούσαν.

Στο πλαίσιο αυτό, συνεργαζόμαστε με την Παγκόσμια Τράπεζα, τον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας και την Task Force, ώστε να σχεδιάσουμε ένα αρχικό πλάνο, ένα σχέδιο δράσης για την απλοποίηση των αδειοδοτήσεων μέχρι τα τέλη Ιουνίου.

Στη συνέχεια μέχρι το Σεπτέμβριο θα προχωρήσουμε σε περισσότερη εξειδίκευση, ώστε μέσα σε ένα εύλογο χρονικό ορίζοντα να αντιμετωπίσουμε σφαιρικά το ζήτημα.

Και τελειώνω με τον τελευταίο άξονα παρεμβάσεων για το επόμενο χρονικό διάστημα, που αφορά στη συνεργασία μας με την ΟΟΣΑ αυτή τη φορά. Όχι για την ανταγωνιστικότητα, αλλά για τον ανταγωνισμό, για την ομαλότερη λειτουργία της αγοράς και την πληρέστερη προστασία των καταναλωτών.

Εδώ έχουμε δράσεις σε τέσσερις τομείς: τουρισμός, επεξεργασία τροφίμων, οικοδομικά υλικά και λιανεμπόριο.

Θέλω να σας πω ότι ο ΟΟΣΑ έχει δουλέψει ήδη με άλλα κράτη - μέλη του σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ο Καναδάς, η Ιαπωνία, το Μεξικό είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Στην Αυστραλία για παράδειγμα στη δεκαετία του ’90 χάρις στις διαρθρωτικές αλλαγές που έγιναν με εφαρμογή των μεθόδων της λεγόμενης «Εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ», είχαμε διπλάσια αύξηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ και η ανεργία έπεσε από το 10,4 στο 4,4%.

Η δουλειά των ειδικών του ΟΟΣΑ έχει ξεκινήσει από τον Ιανουάριο. Σε ό,τι αφορά εμάς μέχρι τώρα έχουν εντοπιστεί, συλλεγεί και χαρτογραφηθεί από τις ομάδες του ΟΟΣΑ πλήρως οι κανονισμοί και η νομοθεσία στους τέσσερις τομείς. Με τη χρήση της εργαλειοθήκης έχουν εντοπιστεί νομοθετικές και άλλες κανονιστικές ρυθμίσεις οι οποίες ενδεχομένως θέτουν εμπόδια στον ανταγωνισμό, όπως παραδείγματος χάριν περιορισμοί στα σημεία πώλησης, καθορισμός ελάχιστων τιμών, συγκεκριμένες προδιαγραφές σε υλικά ή συσκευασίες και τα λοιπά.

Αυτές οι νομοθετικές ρυθμίσεις εξετάζονται περαιτέρω προκειμένου να εξαχθούν και τα τελικά συμπεράσματα. Δεν είμαστε στη φάση τελικών ανακοινώσεων. Πάντως μπορώ να αναφέρω τα μέχρι σήμερα προκαταρτικά συμπεράσματα χωρίς –ξαναλέω- να είναι κάτι το οριστικό και το επίσημο, διότι η μελέτη συνεχίζεται.

Στον τουρισμό. Από τις μέχρι τώρα μελέτες έχουν εντοπιστεί 131 πιθανά σημεία παρέμβασης που μπορεί να αφορούν καθορισμό τιμών, αδειοδοτήσεις, προνομιακή αντιμετώπιση προμηθευτών και τα λοιπά.

Στα δομικά υλικά 39 σημεία παρέμβασης. Παραδείγματος χάριν μη εναρμόνιση των ελληνικών με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, μερική ενσωμάτωση κοινοτικής νομοθεσίας και ούτω καθ’ εξής.

Στο λιανικό εμπόριο 200 πιθανά σημεία παρέμβασης: καθορισμός τιμών, περιορισμοί στα δίκτυα διανομής, προωθητικές ενέργειες, ώρες λειτουργίας των καταστημάτων, προδιαγραφές για τις συσκευασίες προϊόντων και τα λοιπά.

Στην επεξεργασία τροφίμων, 96 πιθανά σημεία παρέμβασης: περιορισμοί στις αδειοδοτήσεις και τη λειτουργία των επιχειρήσεων, αναχρονιστικές διατάξεις.

Και στις μελέτες που έχουν γίνει σε οριζόντιο επίπεδο, 51 πιθανά σημεία παρέμβασης, παραδείγματος χάριν χωροταξικοί περιορισμοί, περιορισμοί στη χρήση γης και τα λοιπά.

Τις επόμενες εβδομάδες θα έχουμε μια συγκεντρωτική κατάσταση με τα σημεία που επιδέχονται παρέμβασης και μέχρι τον Σεπτέμβριο θα έχει διαμορφωθεί η πρώτη δέσμη των προτεινόμενων νομοθετικών ρυθμίσεων. Καταλαβαίνετε επομένως ότι δεν είναι μόνο η δουλειά που έγινε μέχρι τώρα, αλλά και η δουλειά που συνεχίζεται και πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου.

Είναι πολλές οι αλλαγές, αλλά νομίζω δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να προχωρήσουμε αυτές τις αλλαγές. Όχι γιατί το λέει η Παγκόσμια Τράπεζα ή ο ΟΟΣΑ, αλλά γιατί σε αυτό τον τομέα πρέπει να προχωρήσουμε και μόνοι μας. Είναι θέμα προστασίας της εθνικής οικονομίας, είναι θέμα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, είναι θέμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Όλοι αυτοί οι περιττοί περιορισμοί παγιδεύουν την πορεία μας προς το μέλλον, ναρκοθετούν την πορεία της ελληνικής οικονομίας προς το μέλλον και είναι απόφαση του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα προβλήματα.

Μέχρι τώρα όπως ξέρετε η Κυβέρνηση έχει κατορθώσει να ξεπεράσει τρία σημαντικά εμπόδια που είχε μπροστά της.

Το πρώτο είχε να κάνει με την πολιτική σταθερότητα. Θυμάστε ποια ήταν η κατάσταση πριν τις εκλογές και αμέσως μετά τις εκλογές. Σήμερα όλοι ξέρουμε ότι έχουμε μια σταθερή τρικομματική Κυβέρνηση που προχωρά μπροστά.

Το δεύτερο πρόβλημα –και εδώ πρέπει να δώσουμε τα εύσημα στον Πρωθυπουργό και στον Υπουργό των Οικονομικών- έχει να κάνει με τα σενάρια Grexit της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Συτά τα σενάρια δεν υπάρχουν πια και δημιουργούν και σε εμάς, στο Υπουργείο Ανάπτυξης, ένα καλύτερο κλίμα, περισσότερες προϋποθέσεις για να κάνουμε τη δουλειά μας.

Το τρίτο εμπόδιο που αντιμετωπίζεται εντός των ημερών είχε να κάνει με την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. Αυτό το θέμα αντιμετωπίζεται έτσι ώστε πια να προχωρήσουμε μπροστά μέσα σε ένα καλύτερο περιβάλλον.

Αλλά συν Αθηνά και χείρα κίνει! Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε έτσι ώστε να γίνει πράγματι η οικονομία περισσότερο φιλική στην επιχειρηματικότητα. Δεν είμαστε οπαδοί των διαρθρωτικών αλλαγών επειδή είναι ωραίες οι λέξεις, θέλουμε να προχωρήσουμε στις διαρθρωτικές αλλαγές γιατί είναι προϋπόθεση να μπούμε στο δρόμο της ανάκαμψης και της ανάπτυξης και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της ανεργίας ιδιαίτερα των νέων παιδιών.

Γι' αυτό είμαστε εδώ. Όπως δεν λογαριάσαμε μέχρι τώρα το πολιτικό κόστος έτσι δεν θα το λογαριάσουμε και από εδώ και πέρα, είναι πατριωτικό καθήκον μας να πετύχουμε και πιστεύω ότι με τη στήριξη της πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών στο τέλος θα τα καταφέρουμε.

Ερωτήσεις – Απαντήσεις

Θ. Κουκάκης: Και προς τους δυο Υπουργούς είναι η ερώτηση. Κάποιος ο οποίος δραστηριοποιείται ως ελεύθερος επαγγελματίας ή θέλει να δραστηριοποιηθεί- κυρίως για τους δεύτερους μιλάω- είτε δικηγόρος είτε συμβολαιογράφος ή κάποιος ο οποίος θέλει να δραστηριοποιηθεί σε μια αγορά ας πούμε ένας φούρναρης, χρειάζεται κεφάλαιο κίνησης για να ξεκινήσει τη δραστηριότητά του. Μαθαίνουμε, πληροφορούμαστε περιστατικά επώνυμα ή ανώνυμα ανθρώπων οι οποίοι θέλουν να ξεκινήσουν να δραστηριοποιούνται και απευθύνονται στις Τράπεζες ακόμη και δίνοντας εξασφαλίσεις, ακίνητα θέλουν να δώσουν προκειμένου να πάρουν ένα δάνειο. Αλλά αυτά δεν τους χορηγούνται.

Η ερώτησή μου είναι: τι προβλέπεται να γίνει σε αυτή την κατεύθυνση; Γνωρίζουμε ότι υπάρχει και μια πρωτοβουλία από την ομάδα δράσης στο σκέλος των μικροπιστώσεων του κ.Ράιχενμπαχ και πως αυτά τα μέτρα τα οποία μας ανακοινώσατε, τελικά θα λειτουργήσουν στην πραγματική οικονομία, όταν δεν μπορούν να έχουν έστω και ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις προκειμένου να εκκινήσουν. Σας ευχαριστώ.

Ν. Ρογκάκος: Μπορώ να προσθέσω κάτι και στην ερώτηση του συναδέλφου, προς τον κ. Χατζηδάκη κυρίως. Όσον αφορά το πρόγραμμα των μικρομεσαίων για το ΕΣΠΑ το οποίο λήγει στις 10 του μήνα και εδώ υπάρχει ένα θέμα. Διότι πέρα του ότι οn line κάνουν τη δουλειά τους οι επιχειρηματίες και υπάρχει καθυστέρηση και κώλυμα στην ιστοσελίδα και δεν θα προλάβουν και με τις αργίες του Πάσχα, είστε διατεθειμένοι να δώσετε ένα περιθώριο ώστε να κατατίθενται τα Πρωτόκολλα και να δώσετε ένα περιθώριο για το υπόλοιπο σχέδιο στους ανθρώπους αυτούς; Υπάρχουν πάρα πολλά τέτοια ερωτήματα κ. Υπουργέ και νομίζω ότι είναι σημαντικό γιατί είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα αυτό των 500 εκ. Ευχαριστώ.

Γ. Στουρνάρας: Στο πρώτο ερώτημα, τα θέματα ΕΣΠΑ θα απαντήσει ο κ. Χατζηδάκης αλλά και ορισμένα τραπεζικά. Σαφώς το πρόβλημα του τραπεζικού τομέα είναι γνωστό. Η Ελλάδα σχεδόν βρέθηκε σε πιστωτική ασφυξία, αυτή είναι η πηγή του προβλήματος που αναφέρατε κ. Κουκάκη. Το πρόβλημα αυτό το ξεπερνάμε σιγά – σιγά, το ξεπερνάμε με την ανακεφαλαιοποίηση, το ξεπερνάμε με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, θα έλεγα ως πρώτο θέμα, με τη σταδιακή επιστροφή καταθέσεων, που με μια μικρή διακοπή που είχε να κάνει με την κρίση της Κύπρου επανήλθαν πάλι οι καταθέσεις. Είχαμε μια μικρή εκροή κατά τη διάρκεια της κυπριακής κρίσης σχετιζόμενη κυρίως με τα κυπριακά καταστήματα εδώ, αλλά έχουμε πάλι εξασφαλίσει ομαλή ροή.

Όσο βελτιώνεται η κεφαλαιακή κατάσταση των Τραπεζών και η ρευστότητά τους από καταθέσεις , και όλοι οι πρόδρομοι δείκτες δείχνουν ότι πράγματι υπάρχει μια βελτίωση της ρευστότητας, τόσο ευκολότερα θα γίνει η παροχή κεφαλαίου κίνησης για νέους επαγγελματίες.

Ο κ. Χατζηδάκης θα  μιλήσει για το θέμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Όπως ξέρετε η ΕΤΕπ έχει αρχίσει και δανειοδοτεί εκ νέου την ελληνική οικονομία. Επί 11 μήνες το 2012 δεν είχε εκταμιεύσει ούτε ένα ευρώ, έδωσε 900 εκ. ευρώ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για άλλα έργα το Δεκέμβριο. Επομένως η αποκατάσταση εμπιστοσύνης και σταδιακά της ρευστότητας θα είναι αυτή η οποία θα επιτρέψει ξανά παροχή κεφαλαίου κίνησης σε νέους επαγγελματίες και σε νέες επιχειρήσεις.

Κ. Χατζηδάκης: Κατ' αρχήν θέλω να επισημάνω ότι η δεύτερη ερώτηση, χωρίς να είναι πρόθεση αυτού που την ήγειρε, έρχεται σε αντίθεση με το νόημα της πρώτης. Με ποια έννοια; Στο ΕΣΠΑ πράγματι ο προβληματισμός μας όταν ξεκινήσαμε τη δράση αυτή, ήταν ότι λόγω των προβλημάτων της ρευστότητας ενδεχομένως οι αιτήσεις δεν θα κάλυπταν τον προϋπολογισμό.

Όπως φαίνεται και από την ερώτηση σε σχέση με τα προβλήματα στην κατάθεση των αιτημάτων, τελικώς υπάρχει ενδιαφέρον. Πράγμα που δείχνει ότι ενώ ασφαλώς το τοπίο στη ρευστότητα πόρρω απέχει από το να θεωρηθεί παραδεισένιο, υπάρχει ένα ολοένα και περισσότερο αυξανόμενο ενδιαφέρον σε σχέση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες ενδιαφέρονται για το ΕΣΠΑ.

Τι θα κάνουμε: Δε θέλω να είμαι σχοινοτενής, η δράση αυτή ξεκίνησε, μπορούσε να υποβάλλει κανείς προτάσεις από τα μέσα Φεβρουαρίου περίπου. Για λόγους που έχουν να κάνουν με μια ιδιόμορφη ελληνική παράδοση, για πάρα πολλές μέρες όπως και σε όλες τις άλλες δράσεις, προ κρίσεως και μετά την κρίση, δεν υποβάλλονταν αιτήματα και ξεκίνησαν να υποβάλλονται τις τελευταίες μέρες. Είναι διαθέσιμα και στατιστικά στοιχεία να δείτε πώς έχουμε αύξηση με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου μετά την Κυριακή του Πάσχα.

Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί το πράγμα και αργά το απόγευμα θα βγει μια ανακοίνωση σε κάθε περίπτωση. Αλλά δε θέλω να προδικάσω τώρα τι θα συμβεί. Ανάλογα με την εξέλιξη των μεγεθών θα έρθουμε με υπεύθυνο τρόπο και με απόλυτη διαφάνεια και παραθέτοντας όλα τα στοιχεία, ν’ αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Ο στόχος μας φυσικά είναι να έχουμε αιτήματα, να έχουμε προσφορά και η δράση αυτή να πάει καλά. Άρα περιμένετε μέχρι το απόγευμα να βγει μια ανακοίνωση.

Σε σχέση με τη ρευστότητα και την πρώτη ερώτηση, θέλω να πω ότι πράγματι υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Έχουν να κάνουν με το ότι οι Τράπεζές μας μετά και το πρόβλημα με το haircut είχαν γίνει, όπως είχε λεχθεί, βρύσες χωρίς νερό. Σταδιακά το πρόβλημα βήμα-βήμα ξεκινά κάπως ν’ αποκαθίσταται. Βεβαίως τα επιτόκια δανεισμού είναι υψηλά, αλλά βεβαίως κι εμείς από τη δική μας πλευρά κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για ν’ απαλύνουμε το πρόβλημα.

Χαρακτηριστική είναι η τελευταία δράση, η «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» του ΕΤΕΑΝ που είναι και για κεφάλαια κίνησης και η οποία δίνει τη δυνατότητα για ένα επιτόκιο, το χαμηλότερο της αγοράς, με σημερινές τιμές περίπου στο 4,5%, πράγμα που διευκολύνει τους επιχειρηματίες. Υπάρχουν προγράμματα του ΕΣΠΑ και για «κεφάλαια σποράς» όπως λέγονται, που διευκολύνουν τους νέους επιχειρηματίες, υπάρχουν οι δυνατότητες μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Τίποτε από αυτά δεν είναι εύκολα, διότι είναι μια πορεία κόντρα στον άνεμο και πρέπει κάθε μέρα να παλεύεις.

Είναι σ’ εξέλιξη η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών, είναι σε εξέλιξη μια σειρά από άλλες διαδικασίες στην οικονομία, κάθε μέρα το παρακολουθούμε, νομίζω ότι υπάρχει μια κάποια βελτίωση, βεβαίως δε θριαμβολογούμε και βεβαίως δε θέλουμε να ισχυριστούμε σε καμία περίπτωση ότι όλα τα προβλήματα είναι λυμένα.

Όμως εάν συγκρίνετε την κατάσταση σε σχέση με κάποιους μήνες πριν, θα δείτε ότι και περισσότερα προγράμματα είναι σ’ εξέλιξη και σταδιακά, λίγο-λίγο η κατάσταση ξεκινά να γίνεται κάπως καλύτερη.

Χ. Κολώνας: Ήθελα να ρωτήσω και τους δυο Υπουργούς και περισσότερο τον κ. Υπουργό Οικονομικών το εξής: Σίγουρα η απελευθέρωση επαγγελμάτων δημιουργεί συνθήκες ανταγωνισμού και συμβάλλει στην αποκλιμάκωση των τιμών.          Ωστόσο, με δεδομένο το ότι έχουμε μεγάλο αριθμό ανέργων, με δεδομένο το ότι η πλειονότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών έχει υποστεί μεγάλες μειώσεις στα εισοδήματά της, οι τιμές για την ώρα φαντάζουν απλησίαστες και με δεδομένο κιόλας παρά το γεγονός όπως είπατε κι εσείς ότι το Μάρτιο είχαμε για πρώτη φορά μετά από τόσα χρόνια τη μείωση των τιμών, ένα από τα θέματα τα οποία θα μπορούσαν να ρίξουν τις τιμές και το οποίο το θέτουν συνεχώς οι φορείς της αγοράς, είναι η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στην ενέργεια και η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά εγώ θα πρόσθετα και στα τρόφιμα, προκειμένου να ενισχυθεί η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

 Σε ποια φάση βρίσκονται οι συζητήσεις με την τρόικα γι’ αυτό το θέμα και αν η κυβέρνηση σκοπεύει να εξετάσει, να θέσει και το ζήτημα της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα;

Κι ένα δεύτερο: Θα περίμενα κι απ’ τους δυο Υπουργούς, ή μάλλον από την κυβέρνηση ν’ ακούσω και κάποια πράγματα για μια σημαντική αγορά η οποία πρέπει επιτέλους ν’ απελευθερωθεί, την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. εκεί πέρα δεν ακούσαμε καμία εξαγγελία, το τι έχει γίνει ή το τι θα γίνει και με δεδομένο το ότι είναι και σ’ εξέλιξη μια σειρά από αποκρατικοποιήσεις. Ευχαριστώ.

Γ. Στουρνάρας: Σαφώς λιγότεροι φόροι είναι καλύτεροι από περισσότερους φόρους, αλλά υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα: Τι θα γίνει με τα έσοδα. Βεβαίως είναι επιθυμητή η μείωση των φόρων. Όσον αφορά τον ειδικό φόρο καυσίμων στην ενέργεια είχα την ευκαιρία στο ΣΕΒ, όπου είχα μιλήσει πριν από μερικούς μήνες, να τους πω ότι αυτό είναι επιθυμητό, αλλά δεν είναι εφικτό σε αυτή τη φάση, διότι τα έσοδα δεν το επιτρέπουν. Όπως ξέρετε, ενώ συνολικά στις δαπάνες πάμε καλύτερα από το στόχο, στα έσοδα πάμε λίγο χειρότερα από το στόχο.

Επομένως, έχουμε δρόμο μπροστά μας για τη δημοσιονομική εξυγίανση, για την παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος σε ετήσια βάση. Έχουμε θέσει στην τρόικα τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αυτό είναι ένα θέμα το οποίο θα το ξαναδούμε τον Ιούνιο και εφ' όσον τα έσοδα πάνε καλά και είμαστε εντός των δημοσιονομικών στόχων. Επομένως, το μεγάλο εμπόδιο είναι τα έσοδα σήμερα, το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ακόμα εκτός αγορών. Άρα εάν κάπου πέσουμε εκτός - πείτε ότι πέσουμε εκτός 200 ευρώ - αυτά τα 200 ευρώ, δυστυχώς, δεν μπορούμε να τα βρούμε σήμερα από την αγορά, πρέπει να τα κόψουμε από κάπου αλλού.

Επομένως, κάθε μέτρο μείωσης φόρων έχει κόστος εναλλακτικό, έχει κόστος ευκαιρίας. Πρέπει να πάρουμε δηλαδή άλλο ισοδύναμο μέτρο, όσο σήμερα διαρκεί το πρόβλημα. Άρα λοιπόν, θέτετε ένα σωστό ερώτημα. Η απάντηση είναι ότι είναι επιθυμητή η μείωση των φόρων, αλλά δεν είναι εφικτή στη φάση αυτή.

Όσον φορά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας πράγματι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει στρεβλώσεις, δημιουργεί προβλήματα, η πρωτοβουλία είναι στο ΥΠΕΚΑ, που σε συνεργασία μαζί μας, προχωρούμε στην άρση αυτών των στρεβλώσεων, πρώτα στην αγορά του ΛΑΓΗΕ, του ΑΔΜΗΕ και ευρύτερα στο σύνολο της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά, επειδή είναι κυρίως πρωτοβουλία που αφορά το ΥΠΕΚΑ, δεν θα ήθελα να πω σήμερα κάτι περισσότερο γι’ αυτό.

Ν. Υποφάντης: Κύριε Χατζηδάκη, είπατε πριν από λίγο για το θέμα των Κυριακών που απασχολεί ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της αγοράς. Ότι συμφωνείτε στο άνοιγμα κάποιων Κυριακών είναι δεδομένο αυτό, ωστόσο αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόμενο αν οι δημοκρατικές διαδικασίες σας πουν όχι, να υποχωρήσετε στην πρότασή σας για άνοιγμα 52 Κυριακές. Είναι έτσι;

Δημοσιογράφος: Σε αυτό ήθελα να προσθέσω, αν μου επιτρέπετε κ. Υπουργέ, επειδή στη δουλειά που κάνει ο ΟΟΣΑ είπατε ότι ένα από τα σημεία τα οποία έχει εντοπίσει είναι και τα ωράρια λειτουργίας. Θα ανοίξετε και θέμα διεύρυνσης του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων καθημερινά;

Κ. Χατζηδάκης:Για το τελευταίο δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Άλλωστε η μελέτη του ΟΟΣΑ είναι σε προκαταρκτικό στάδιο, περισσότερο αναφερόμαστε έτσι κι αλλιώς, ή αποκλειστικά αναφερόμαστε στο ζήτημα το οποίο είναι ανοιχτό αυτή την ώρα.

Τονίζω και πάλι, τα πράγματα είναι πολύ απλά: Συμφωνούμε, τουλάχιστον αναφερόμενοι στους τρεις κυβερνητικούς εταίρους σε όλες τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, συμφωνούμε στις προσφορές, συμφωνούμε στις Κυριακές, τώρα ποιος θα είναι ο ακριβής αριθμός απομένει να το δούμε και υπάρχει η προαιρετική δυνατότητα για τους μικρούς. Εκεί υπάρχει η θέση του Υπουργείου, αν θέλετε και της Νέας Δημοκρατίας διότι τυχαίνει ο Υπουργός ο συγκεκριμένος να προέρχεται από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας, υπάρχει η θέση των άλλων δυο κομμάτων. Είναι απολύτως θεμιτό, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το έχω ζήσει πάρα πολλές φορές.

Επίσης έχω ζήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαλόγους οι οποίοι οδηγούσαν και σε σύγκλιση θέσεων ως προς επιμέρους ζητήματα. Από κει και πέρα δεν έχουμε κανένα τρόπο ούτε εγώ προσωπικά ούτε η Νέα Δημοκρατία ως κόμμα να επιβάλλει αυτή τη θέση. Καταγράφουμε τη θέση μας, ελπίζουμε ότι στο πλαίσιο του δημοκρατικού διαλόγου η θέση αυτή μπορεί να γίνει δεκτή. Η Βουλή χρειάζεται 151 ψήφους, απομένει να δούμε αν θα υπάρχουν ή δε θα υπάρχουν. Εμείς θεωρούμε ότι μαζί μας έχουμε αυτή την ώρα την πλειοψηφία της κοινής γνώμης, δεν το κάναμε γι’ αυτό, δεν το κάναμε για να έχουμε την πλειοψηφία της κοινής γνώμης..

Δημοσιογράφος: Πώς το λέτε αυτό;

Κ. Χατζηδάκης: Από πολλές δημοσκοπήσεις που έχουν γίνει, αλλά εν πάση περιπτώσει αυτό είναι εκτίμηση του καθενός. Και ξαναλέω, δεν το κάναμε γι’ αυτό. Το κάναμε γιατί θεωρούμε ότι είναι σωστό, αλλά από κει και πέρα δεν είναι και προς ψόγον ότι τρία κόμματα που στηρίζουν μια κυβέρνηση με διαφορετικές αφετηρίες διαφωνούν σ’ ένα ζήτημα. Ο καθένας καταγράφει την άποψή του και ο καθένας του χρεώνει, του πιστώνει ό,τι νομίζει στη συγκεκριμένη περίπτωση. Και θα προχωρήσουμε έτσι κι αλλιώς.

Αν θέλετε τη δική μου εκτίμηση εγώ πιστεύω ότι νωρίτερα ή αργότερα, επειδή είναι η τάση των πραγμάτων σε όλη την Ευρώπη αυτό θα γίνει και στην Ελλάδα. Θα ήθελα να γίνει όσο το δυνατό νωρίτερα γιατί βοηθά και τον τουρισμό και τους καταναλωτές και το εμπόριο. Αλλά από κει και πέρα και το ότι ήδη συμφωνούμε στα υπόλοιπα ζητήματα, είναι πολύ σημαντικό και ούτως ή άλλως πάμε σ’ ένα μεγαλύτερο άνοιγμα της αγοράς και σε λειτουργία των καταστημάτων σε κάποιον αριθμό Κυριακών με συναίνεση όλων.

Δ. Μανιφάβα: Θα ήθελα να το κάνω λίγο πιο συγκεκριμένο το ερώτημα για τις Κυριακές. Εσείς δηλαδή θα καταθέσετε τις επόμενες μέρες το νομοσχέδιο για τον Αγορανομικό Κώδικα με την αρχική σας θέση που προτείνει την προαιρετική λειτουργία 52 Κυριακές το χρόνο για τα μικρά καταστήματα και θα δείτε αν θα ψηφιστεί ή δε θα ψηφιστεί στη Βουλή το συγκεκριμένο άρθρο ή θα πάει τροποποιημένο το νομοσχέδιο ως προς αυτό το άρθρο; Αυτή είναι η μία ερώτηση, κι αν μου επιτρέπεται και μια δεύτερη:

Αν η μελέτη του ΟΟΣΑ μέχρι στιγμής έχει δείξει ότι πρέπει ν’ ανοίξει και μια άλλη αγορά πέρα από αυτές που έχουν ανοίξει για τα σούπερ μάρκετ, εάν πρέπει ν’ ανοίξει και η αγορά των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, να διατίθενται κι αυτά από τα σούπερ μάρκετ όπως διατίθεται πλέον το γάλα πρώτης βρεφικής ηλικίας, τα προϊόντα καπνού, τα προϊόντα Τύπου.

Κ. Χατζηδάκης: Σε σχέση με το νομοσχέδιο γίνεται διάλογος μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Όταν θα κατατεθεί θα δείτε τη μορφή που θα έχει. Αυτό το οποίο σας λέω είναι μια πολιτική θέση. Θα εξελιχθούν τα πράγματα και δεν υπάρχει λόγος υπερδραματοποίησης του συγκεκριμένου ζητήματος. Ξαναλέω ότι σε σχέση με το παρελθόν υπάρχει πρόοδος και υπάρχει κι ένα μεγάλο πεδίο σύγκλησης στα ζητήματα αυτού του νομοσχεδίου.

Σε σχέση με τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, επειδή αφορά και στο Υπουργείο Υγείας, εγώ τουλάχιστον στο πλαίσιο αυτής της συνέντευξης δε θα ήθελα να κάνω κάποια επιμέρους συζήτηση, δε θα ήταν δεοντολογικά σωστό.

Σ. Νίκας: Θα ήθελα να ρωτήσω αν στο επικαιροποιημένο μνημόνιο που περιμένουμε στον επόμενο μήνα φαντάζομαι, κάποια απ’ όλες αυτές τις δράσεις που αναφέρατε είτε κ. Στουρνάρα είτε εσείς κ. Χατζηδάκη, έχει τεθεί ως προαπαιτούμενη δράση για εκταμίευση κάποιας δόσης ή ως ορόσημο ως mailstrom της εκταμίευσης κάποιας δόσης.

Γ. Στουρνάρας: Από ό,τι θυμάμαι όχι. Νομίζω, ότι πλέον με το πολυνομοσχέδιο που περάσαμε έχουμε τελειώσει τις υποχρεώσεις μας. Βέβαια, ακόμη παραμένει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, δεν ξέρω ποια θα είναι τα επόμενα milestones. Τα milestones του Ιουνίου δεν θα έχουν να κάνουν με αυτά- αν δεν απατώμαι-, αλλά κοντός ψαλμός αλληλούια. Θα ξέρουμε σε λίγο.

Ν. Ρογκάκος: Κύριε Υπουργέ, μιας και είναι η τελευταία ερώτηση να σας ρωτήσουμε το εξής: χτες υπήρξαν διαρροές για εκταμίευση διπλής δόσης από το Eurogroup στις 13 Μαΐου, δηλαδή υπήρξαν διαρροές από το Eurogroup ότι η Ελλάδα θα λάβει ακόμη 3,3 δισ. ευρώ επιπλέον από τη δόση του Μαρτίου. Ισχύει κάτι τέτοιο; Ή, υπάρχει πρόθεση από την Κυβέρνηση να θέσει αυτό το θέμα; Ευχαριστώ.

Γ. Στουρνάρας: Είναι ένα θέμα το οποίο έχει κουβεντιαστεί σε τεχνοκρατικό επίπεδο, δεν υπάρχει κατάληξη ακόμη γι' αυτό κι εγώ δεν το συζητώ. Θα ήταν ευχής έργο να εκταμιευτούν και τα 3,3 δισ. αλλά δεν γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι αντιδράσεις άλλων κρατών - μελών για εκταμίευση χωρίς να υπάρχει η προεπισκόπηση πριν.  Φυσικά έχει τεθεί. Η Ελλάδα πάντα θέτει τα ζητήματα, αλλά χρειάζεσαι δύο για να χορέψεις τανγκό όπως ξέρετε.

Ν. Ρογκάκος: Υπουργέ γιατί είναι επείγον να μας δοθούν αυτά τα επιπλέον κεφάλαια; Γιατί είναι επείγον να μας δοθούν νωρίτερα αυτά τα κεφάλαια;

Γ. Στουρνάρας: Δεν θα μας δοθούν, θα εγκριθούν. Δεν θα εκταμιευτούν αμέσως. Θα εγκριθούν. Γιατί και το EFSF τα λεφτά δεν τα βρίσκει, πρέπει να βγει στις αγορές.

Ν. Ρογκάκος: Θα γίνει όπως το Δεκέμβριο κ. Υπουργέ δηλαδή; Σιγά - σιγά η εκταμίευση;

Γ. Στουρνάρας: Αυτό τώρα είναι εικονική ιστορία, δεν το γνωρίζουμε ακόμη. Είναι μια ιδέα που έχει πέσει στο Euro Working Group. Δεν έχει γίνει διαβούλευση ακόμη στο Eurogroup, τη Δευτέρα θα γνωρίζουμε. Εμείς αυτή τη στιγμή αγωνιζόμαστε ούτως ώστε μέχρι αύριο να έχει εξειδικεύσει το πολυνομοσχέδιο με τις απαραίτητες Υπουργικές Αποφάσεις.

Σήμερα που σας μιλώ, δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι διότι μεσολάβησαν οι διακοπές στην Ελλάδα, σήμερα έχουν διακοπές στις Βρυξέλλες, άρα υπάρχει ένα τεχνικό ζήτημα. Δουλεύουμε επί 24ωρου βάσεως για να προλάβουμε αύριο να έχουμε  ικανοποιήσει όλα τα προαπαιτούμενα ενόψει της συζήτησης της Δευτέρας.

Γι' αυτό θέλω να κρατήσω μικρό καλάθι για τη διπλή δόση. Όσοι με ρωτήσατε χτες είπα ότι «δεν υπάρχει τέτοιο θέμα» και πράγματι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα σε επίσημο επίπεδο. Τεχνικές συζητήσεις γίνονται, αλλά το Eurogroup ποτέ δεν σταματά να μας εκπλήσσει. Γι' αυτό θα ήθελα πραγματικά να κρατήσουμε πολύ  μικρό καλάθι όσον αφορά το ζήτημα αυτό.

Και δεν το λέω για να καλυφθώ ενόψει κινδύνων, το λέω από εμπειρία ότι μία χώρα να σηκωθεί και να πει «αυτό δεν προβλέπεται», η ιστορία τελειώνει εκεί.

Δημοσιογράφος:  Η τρόικα θα έρθει τον Ιούνιο;

Γ. Στουρνάρας: Ναι, τους αρέσει η Ελλάδα!

Δημοσιογράφος: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου) … τα ομόλογα;

Γ. Στουρνάρας: Υπάρχουν τρόποι.

Δημοσιογράφος: Έκδοση εντόκων κ. Υπουργέ;

Γ. Στουρνάρας: Θα το ξέρουμε τη Δευτέρα. Υπάρχουν θέματα που μας απασχολούν, είναι διακυβερνητικά θέματα που απασχολούν το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Ανάπτυξης.