Θέμα: Φορολογική μεταχείριση, από πλευράς ΦΠΑ, της αμοιβής φυσικού προσώπου που συμβάλλεται με το.................... στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος.

Σχετ.: Το αριθ. πρωτ. 1174778/18.12.12 έγγραφο σας.

Απαντώντας στο ανωτέρω σχετικό, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Με το έγγραφο σας τίθεται το ερώτημα υπαγωγής ή μη στον ΦΠΑ της αμοιβής που λαμβάνετε κατόπιν σύμβασης σας με το ............................, για την παροχή υπηρεσιών σας ως εξωτερικός συνεργάτης με την ειδικότητα χημικού, στα πλαίσια υλοποίησης ερευνητικού προγράμματος.

2. Με τις διατάξεις της ΑΥΟ 1040588/1700/528/0014/ΠΟΛ.1128/8.4.1997, όπως τροποποιήθηκε με την Α.Υ.Ο. 1004368/5270/0014 Α/ΠΟΛ 1015/14.1.2000, ορίζεται ειδική διαδικασία αναστολής καταβολής ΦΠΑ κατά την αγορά, εισαγωγή ή ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού καθώς και τη λήψη υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Ιδρύματα Τεχνολογίας και Έρευνας, που συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων για λογαριασμό της.

3. Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 4 της εν λόγω Α.Υ.Ο., οι υπηρεσίες που παρέχονται στο εσωτερικό της χώρας, στα πρόσωπα του άρθρου 1 της ίδιας απόφασης, από πρόσωπα που συμβάλλονται με αυτά ως ερευνητές σε ερευνητικά προγράμματα, δεν υπάγονται στον Φ.Π.Α., καθώς για τον σκοπό αυτό θεωρείται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης μεταξύ του παρέχοντα την υπηρεσία και του λήπτη αυτής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 3 παράγρ.. 1. εδάφιο β' του Κώδικα φΠα (ν. 2859/2000), ανεξάρτητα από την υφιστάμενη ή μη μεταξύ τους σύμβαση.

4. Με τα άρθρα 1 και 2 της ίδιας ως άνω απόφασης και το άρθρο 5 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ 1015/2000 ορίζονται τα δικαιούχα πρόσωπα, οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της. Σημειώνεται ότι απαραίτητες προϋποθέσεις για την υπαγωγή στις ανωτέρω διατάξεις είναι τα δικαιούχα πρόσωπα να συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από αυτήν, μερικά ή ολικά και να είναι υπαγόμενα στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ (άρθρο 2.1 & 4 ΑΥΟ ΠΟΛ 1128/1997).

5. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 6 της ΑΥΟ 1004368/5270/ 0014α/ ΠΟΛ 1015/14.1.2000, ορίζεται ότι τα δικαιούχα πρόσωπα μπορούν αντί της αναστολής καταβολής του ΦΠΑ να εφαρμόζουν το κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, καταβάλλοντας τον αναλογούντα ΦΠΑ στις αγορές, εισαγωγές, ενδοκοινοτικές αποκτήσεις και στις λήψεις υπηρεσιών, και να ζητούν επιστροφή ΦΠΑ κατά το μέρος των εσόδων που προέρχονται από κοινοτική χρηματοδότηση.

6. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι ερευνητές που συμμετέχουν στην πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων δεν υπάγονται στον Φ.Π.Α. μόνο στην περίπτωση που για το πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν ακολουθείται η ειδική διαδικασία της ΠΟΛ 1128/1997. Αντίθετα, στην περίπτωση που ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της εν λόγω απόφασης, είτε ο φορέας έχει επιλέξει το κανονικό καθεστώς, δεν έχει εφαρμογή η παράγραφος 5 του άρθρου 4 της ΠΟΛ 1128/1997.

7. Τέλος, για την περίπτωση που δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 5 του άρθρου 4 της ΑΥΟ ΠΟΛ 1128/1997, εξετάζεται κατά περίπτωση η πλήρωση των προϋποθέσεων για την εφαρμογή των διατάξεων του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κώδικα Φ.Π.Α, όπως εξειδικεύτηκαν με τις ΑΥΟ Σ.800/129/ΠΟΛ.68/4.3.87 και Σ.866/139/ΠΟΛ.74/10.3.1987 και ερμηνεύτηκαν με την ΕΔΥΟ Σ.1166/182/ΠΟΛ.116/6.4.1987. Σύμφωνα με τα ανωτέρω η παροχή υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα προς το Δημόσιο, Δήμους, ΝΠΔΔ, νΠιΔ κλπ, έστω και με σύμβαση μίσθωσης έργου, δεν υπάγεται στον ΦΠΑ όταν από τον τρόπο της παροχής των υπηρεσιών αυτών προκύπτει ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγονται την ευθύνη του εργοδότη.

Η διάταξη αυτή έχει γενική εφαρμογή σε κάθε περίπτωση παροχής υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα, εφόσον μετά από έλεγχο των πραγματικών περιστατικών από την αρμόδια για τη φορολογία του ερευνητή Δ.Ο.Υ. διαπιστώνεται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών. Προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά τουλάχιστον οι εξής προϋποθέσεις:

• Η υπηρεσία να παρέχεται για ορισμένο ή αόριστο χρόνο,
• Να εκτελείται σύμφωνα με τις οδηγίες, τις εντολές και την εποπτεία του εργοδότη,
• Την ευθύνη για το αποτέλεσμα της υπηρεσίας να την έχει ο εργοδότης,
• Να υπάρχει διαρκής απασχόληση και φυσική παρουσία του παρέχοντος στους χώρους εργασίας του εργοδότη,
• Η αμοιβή να καταβάλλεται περιοδικά (π.χ. μηνιαία)

Στην περίπτωση που δεν διαπιστωθεί κατά τα ανωτέρω σχέση εξάρτησης, οι υπηρεσίες έρευνας υπάγονται στο Φ.Π.Α.

8. Σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχος των πραγματικών περιστατικών για την διαπίστωση της συνδρομής των ανωτέρω προϋποθέσεων γίνεται από την αρμόδια για τη φορολογία του ερευνητή Δ.Ο.Υ. στην οποία κοινοποιείται το παρόν, και στην οποία θα πρέπει να υποβληθεί εκ μέρους του ενδιαφερόμενου η υπό διερεύνηση σύμβαση και κάθε άλλο απαραίτητο για τον έλεγχο στοιχείο.

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη της Γραμματείας

Η Προϊσταμένη της Δ/νσης
Βασιλική Τάτση