ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις επί των βεβαιώσεων δαπανών που εκδίδονται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και αφορούν σε επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτων προς φορολογούμενους, οι οποίοι έχουν ενταχθεί στο συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον».

Σε συνέχεια της Πολ. 1257/27.12.2011 και με αφορμή γραπτά ερωτήματα που έχουν τεθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με τις ανωτέρω βεβαιώσεις δαπανών, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. ιδ’ της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν.2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν.4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α’), το ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση την κλίμακα της παρ.1 του ιδίου άρθρου μειώνεται κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%), μεταξύ άλλων, του ποσού της καταβαλλόμενης δαπάνης για επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου που εντάσσονται σε έργα του επιχειρησιακού προγράμματος «Περιβάλλον - Αειφόρος Ανάπτυξη» στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3614/2007 ή και για επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου που θα προκύψουν μετά από ενεργειακή επιθεώρηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3661/2008 και τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του και αφορούν σε μια σειρά από επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης, οι οποίες καταγράφονται περιοριστικά στην περ. ιδ’ του άρθρου 9 (αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου, αλλαγή εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο, αγορά και εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών, καθώς και αποκεντρωμένων συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που βασίζονται σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, θερμομόνωση σε υφιστάμενα κτήρια, δαπάνη για διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης).

Το ποσό της δαπάνης της περίπτωσης αυτής επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δε μπορεί να υπερβεί το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.

Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 38 του ν.4024/2011, για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 01.01.2011 και μετά.

2. Περαιτέρω, με την Πολ. 1257/27.12.2011 εγκύκλιο της υπηρεσίας μας έγινε δεκτό ότι για να είναι δυνατή η παροχή του πιο πάνω φορολογικού κινήτρου, για το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», θα πρέπει να χορηγείται από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα βεβαίωση δαπανών στους φορολογούμενους που έχουν ενταχθεί στο ανωτέρω πρόγραμμα, στην οποία θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα εξής στοιχεία:

α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,

β) Το συνολικό ποσό της δαπάνης για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,

γ) Τα στοιχεία του εκδότη, ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών, της απόδειξης λιανικής πώλησης (ή του τιμολογίου) στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης για την επέμβαση ενεργειακής αναβάθμισης,

δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από επιχορήγηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον»,

ε) Το συνολικό υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο ίδιος ο φορολογούμενος/ωφελούμενος του προγράμματος,

στ) Ότι τα ανωτέρω ποσά αφορούν δαπάνες που αναφέρονται περιοριστικά στις διατάξεις της περ.ιδ’ της παρ. 4 του άρθρου 9 του ΚΦΕ.

Επιπλέον, διευκρινίστηκε ότι η ανωτέρω βεβαίωση δαπανών θα συνυποβάλλεται, αντί των πρωτότυπων παραστατικών δαπανών, από τον εκάστοτε φορολογούμενο/ωφελούμενο στην αρμόδια για τη φορολόγησή του Δ.Ο.Υ, προκειμένου να τύχει της φορολογικής έκπτωσης που προβλέπεται από τις διατάξεις της περ. ιδ’ της παρ. 4 του άρθρου 9 του ΚΦΕ, κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

3. Βάσει του σχετικού Οδηγού Εφαρμογής, το ανανεωμένο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες κινήτρων (Α1, Α2 και Β), στις οποίες εντάσσονται οι ωφελούμενοι ανάλογα με το εισόδημά τους. Συγκεκριμένα, το ανανεωμένο πρόγραμμα παρέχει, μέσω των συνεργαζόμενων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, άτοκο δάνειο και επιχορήγηση, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού, σε αναλογία 30% - 70% για την κατηγορία κινήτρων Α1, 65% - 35% για την κατηγορία κινήτρων Α2 και 85% - 15% για την κατηγορία κινήτρων Β.

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο κεφ. 4 του ανωτέρω Οδηγού, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση ωφελούμενου δε μπορεί να υπερβαίνει τις 15.000 €, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α (επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων). Ο τελικός επιλέξιμος προϋπολογισμός καθορίζεται βάσει των προσκομισθέντων παραστατικών δαπανών (επί πιστώσει) και δεν μπορεί να υπερβαίνει τον επιλέξιμο προϋπολογισμό της απόφασης υπαγωγής, καθώς και τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης του προγράμματος.

Ανάλογα με την κατηγορία κινήτρων στην οποία εντάσσονται οι ωφελούμενοι πολίτες συνάπτεται δανειακή σύμβαση με ένα από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του Προγράμματος σε ένα δεδομένο ύψος του προϋπολογισμού του έργου. Με την υπογραφή της δανειακής σύμβασης παρέχεται στον ωφελούμενο δυνατότητα εκταμίευσης προκαταβολής ποσού του δανείου που αντιστοιχεί στο 40% του επιλέξιμου προϋπολογισμού της απόφασης υπαγωγής. Μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης που προβλέπεται από το Πρόγραμμα και την προσκόμιση των παραστατικών δαπανών επί πιστώσει, βάσει του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού, εκταμιεύεται το σύνολο ή το υπόλοιπο (σε περίπτωση προκαταβολής) του δανείου και χορηγείται επιχορήγηση σε διαφορετικό ποσοστό, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από το χρηματοπιστωτικό οργανισμό. Επιπλέον επιδοτείται το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης κατά 100% και για τις τρεις κατηγορίες κινήτρων.

Βάσει του Οδηγού Εφαρμογής (κεφ. 7), επιλέξιμα για το Πρόγραμμα είναι τα παραστατικά δαπανών επί πιστώσει, συμπεριλαμβανομένου του παραστατικού δαπάνης αμοιβής συμβούλου έργου, καθώς και τα εξοφλημένα παραστατικά στην περίπτωση πληρωμής ενεργειακού επιθεωρητή και ασφαλιστικών εισφορών, που εκδόθηκαν για τους σκοπούς του κάθε έργου μετά από την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας της αίτησης του ωφελούμενου (ημερομηνία έναρξης του ΠΕΑ κατά την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση) και εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης.

Στην περίπτωση που το έργο έχει υλοποιηθεί με υπέρβαση του επιλέξιμου προϋπολογισμού συνολικά ή σε επίπεδο κατηγορίας δαπάνης, ο χρηματοπιστωτικός οργανισμός διενεργεί τις πληρωμές για το υπερβάλλον κόστος βάσει των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών αναδόχων/προμηθευτών με πόρους του ωφελούιιενου μετά από εντολή του.

4. Κατόπιν των ανωτέρω και προκειμένου να γίνεται ομοιόμορφη και ορθή εφαρμογή των σχετικών φορολογικών διατάξεων διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

Για να είναι δυνατή η παροχή του σχετικού φορολογικού κινήτρου και λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω κίνητρο (των 300 € κατ’ ανώτατο όριο) παρέχεται μία φορά και αφορά σε ένα μοναδικό έργο ενεργειακής αναβάθμισης ανά ακίνητο (ανεξάρτητα από τον αριθμό των επιμέρους παρεμβάσεων του έργου αυτού, οι οποίες καταγράφονται περιοριστικά στο άρθρο 9 του ΚΦΕ), εκδίδεται ιιια Βεβαίωση δαπανών από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κατά την τελική εκταμίευση του δανείου, στην οποία θα περιλαμβάνονται όλα τα παραστατικά δαπανών επί πιστώσει του έργου, ακόμη και αν αυτά έχουν εκδοθεί ή/και εξοφληθεί κατά το προηγούμενο έτος.

Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι η φορολογική έκπτωση της περ. ιδ’ της παρ. 4 του άρθρου 9 του ΚΦΕ αφορά στα ίδια κεφάλαια του ωφελούμενου/φορολογουμένου, ήτοι στο ποσό των δαπανών, πέραν του επιλέξιμου προϋπολογισμού, με το οποίο επιβαρύνεται ο ίδιος ο φορολογούμενος, δεδομένου ότι δεν είναι δυνατή η παροχή της υπόψη έκπτωσης για το τμήμα της συνολικής δαπάνης που αντιστοιχεί στον επιλέξιμο προϋπολογισμό (άτοκο δάνειο και επιχορήγηση) του έργου, ούτως ώστε να μην τίθεται θέμα διπλής ενίσχυσης για το ίδιο ποσό δαπανών. Κατά συνέπεια, όπως έχει ήδη γίνει δεκτό με την Πολ 1257/2011, στη βεβαίωση που χορηγούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να αναγράφονται, διακριτά, αφενός μεν, το συνολικό ποσό της δαπάνης ενεργειακής αναβάθμισης για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά, που αποτελείται από το ποσό του επιλέξιμου προϋπολογισμού (άτοκο δάνειο και επιχορήγηση) και το ποσό των δαπανών πέραν του επιλέξιμου προϋπολογισμού (ίδια κεφάλαια), αφετέρου δε το συνολικό υπόλοιπο ποσό δαπάνης που αντιστοιχεί στην ίδια επιβάρυνση του φορολογουμένου (το οποίο και θα τύχει της σχετικής φορολογικής ελάφρυνσης).

Τέλος, σημειώνεται ότι η εν λόγω φορολογική διάταξη αναφέρεται σε ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου χωρίς να τίθεται περιορισμός στον αριθμό των ενταγμένων, στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», ακινήτων ανά φορολογούμενο. Ως εκ τούτου, εφόσον υφίστανται περισσότερες της μίας αποφάσεις υπαγωγής στο Πρόγραμμα για διαφορετικά ακίνητα ανά ωφελούμενο/φορολογούμενο και πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, είναι δυνατή η παροχή του σχετικού φορολογικού κινήτρου ξεχωριστά για καθένα από αυτά τα ακίνητα.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Θ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ