ΕΒΕΠ

Πειραιάς, 13 Οκτωβρίου 2023

Δελτίο Τύπου

Οι γρίφοι για την ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας 2,5% φέτος και 2% το 2024, στην έκθεση του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας «World Economic Outlook».

Το ΔΝΤ αναφέρει ότι η παγκόσμια οικονομία έδειξε ανθεκτικότητα στις διαδοχικές κρίσεις της πανδημίας και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά η ανάκαμψη παραμένει αργή και δεν είναι ομοιόμορφη, ενώ αναμένονται και οι επιπτώσεις από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Η αύξηση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης εκτιμάται 0,7% φέτος και 1,2% το 2024, δηλαδή σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με της Ελλάδας.

Το ΔΝΤ αναφέρει ότι οι περισσότερες χώρες πρέπει να εφαρμόσουν αυστηρότερες δημοσιονομικές πολιτικές, όχι μόνο για να ανασυγκροτήσουν αποθέματα ασφαλείας και να περιορίσουν τους δημοσιονομικούς κινδύνους, αλλά και για να συμβάλλουν στις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο τους.

Σημειώνει επίσης ότι το χρέος σε μία περίοδο αύξησης των επιτοκίων. είναι γενικά υψηλό σε όλο τον κόσμο.

• Για την Ελλάδα όσον αφορά τον πληθωρισμό, όπως μετριέται με βάση τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα μειωθεί σε μέσα επίπεδα στην Ελλάδα στο 4,1% φέτος και στο 2,8% το 2024. Η μείωση της ανεργίας στην Ελλάδα προβλέπεται να συνεχισθεί, με το ποσοστό της να υποχωρεί στο 10,8% φέτος και το 9,3% το 2024 από 12,4% πέρυσι. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί στο 6,9% του ΑΕΠ φέτος και περαιτέρω στο 6% του ΑΕΠ το 2024. Αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας από 0,1% πέρυσι στο 1% εφέτος και στο 2% το 2024, ενώ προβλέπεται να αυξηθεί στο 2,2% το 2026 και να διατηρηθεί στο επίπεδο αυτό έως το 2028. Το δημόσιο χρέος θα έχει περαιτέρω μείωση από 178,1% του ΑΕΠ το 2022 στο 168% το 2023 και στο 160,2% το 2024, για να συνεχίσει να μειώνεται και τα επόμενα χρόνια, υποχωρώντας στο 145,3% το 2028. Αντίστοιχα, η HSBC αναμένει ότι η Ελλάδα θα έχει έλλειμμα 1,4% στον προϋπολογισμό της φέτος, το οποίο θα μειωθεί στο 0,7% το 2024, ενώ στο μέτωπο του χρέους, η αποκλιμάκωση θα συνεχιστεί στο 160,9% του ΑΕΠ φέτος και 151,7% τον επόμενο χρόνο. Το συνολικό ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τους τόκους εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, αναμένεται μείωση στο 1,6% το 2023 και στο 0,8% το 2024. Η μείωση του ελλείμματος θα προέλθει από τη μεγαλύτερη μείωση των δημόσιων δαπανών. Οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να υποχωρήσουν από το 52,5% του ΑΕΠ πέρυσι στο 48,9% εφέτος και περαιτέρω στο 47,1% το 2024, ενώ τα δημόσια έσοδα να μειωθούν από το 50,2% στο 47,3% και το 46,4%, αντίστοιχα.
• Για την ευρωπαϊκή οικονομία ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί στο 5,6% και 3,3%, το 2023 και 2024. αντίστοιχα. Στην Ευρωζώνη προβλέπεται πλεόνασμα 1,2% του ΑΕΠ φέτος που θα αυξηθεί στο 1,4% το 2024. Η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ στην Ευρωζώνη θα είναι 90% το 2023 με προοπτική μείωσης στο 85% το 2028. Σύμφωνα με την ανάλυση εκτιμήσεων της HSBC για το τελευταίο τρίμηνο του έτους μετά την ανθεκτικότητα που επιδείχθηκε νωρίτερα μέσα στο έτος, οι κορυφαίοι δείκτες της Ευρώπης έχουν επιδεινωθεί. Μετά από κάποια σταθεροποίηση στον PMI της ευρωζώνης τον Σεπτέμβριο, αναμένεται ευρεία στασιμότητα το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Συγκεκριμένα, ο μεταποιητικός τομέας έχει πληγεί εδώ και αρκετό καιρό και ο πονοκέφαλος των υψηλών επιτοκίων δεν μειώνεται. Το παγκόσμιο εμπόριο βρίσκεται σε ευρεία πτωτική τάση από το τρίτο τρίμηνο του 2022 και οι νέες παραγγελίες εξαγωγών παραμένουν εξαιρετικά αδύναμες. Στον εταιρικό τομέα της Ευρώπης συνολικά το ακαθάριστο κόστος των εταιρικών τόκων αυξάνεται και δεν αντισταθμίζεται από τις υψηλότερες αποδόσεις των εταιρικών καταθέσεων. Οι επενδυτικές προοπτικές γίνονται πιο ζοφερές στην ΕΕ-27 λόγω του υψηλότερου κόστους κεφαλαίου.
• Για την παγκόσμια οικονομία, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί 3% φέτος, όσο προβλεπόταν και τον Ιούνιο, και 2,9% το 2024 έναντι οριακά υψηλότερης πρόβλεψης τον Ιούνιο. Οι προβλέψεις παραμένουν χαμηλότερες από τον ιστορικό μέσο όρο της περιόδου 2000-2019 που ήταν 3,8%. Για τις ΗΠΑ προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,1% φέτος και 1,5% το 2024, ενώ για την κινεζική οικονομία 5% και 4,2%, αντίστοιχα. Παρά την ανθεκτικότητα που υπήρξε φέτος με την ανάκαμψη μετά το εκ νέου άνοιγμα και την πρόοδο στη μείωση του πληθωρισμού, είναι πολύ νωρίς να υπάρξει εφησυχασμός, σημειώνει το Ταμείο, προσθέτοντας ότι η οικονομική δραστηριότητα εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη σε σχέση με την προβλεπόμενη πορεία της πριν την πανδημία και υπάρχουν αυξανόμενες αποκλίσεις μεταξύ των περιοχών. Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου μία ποσοστιαία μονάδα, λόγω της ανοδικής πορείας στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, των ΗΠΑ και της Κίνας, ενώ εάν εξαιρεθούν αυτές οι δύο οικονομίες, αναμένεται μεσοπρόθεσμα να μειώνεται κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα ετησίως. Με τον προβλεπόμενο ρυθμό αύξησης, το παγκόσμιο χρέος θα φτάσει το 100% του ΑΕΠ στο τέλος της δεκαετίας. Στις αναπτυγμένες οικονομίες διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 112,3% πέρυσι και αναμένεται να φθάσει στο 116,3% το 2028. 

Ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, σχολίασε τις θετικές αξιολογήσεις ως εξής: 

«Όπως διαπιστώνουμε η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στη χώρα μας τον Σεπτέμβριο επιβεβαιώνεται τόσο σύμφωνα με την Eurostar όσο και την ΕΛΣΤΑΤ στα επίπεδα του 2,5% και 1,6% αντίστοιχα παρά τις φθινοπωρινές αυξήσεις και τη νέα αύξηση 9,4% που κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων. Οι μηνιαίες ανατιμήσεις από 5-10% στο ψωμί και δημητριακά, στο ελαιόλαδο και βρώσιμα έλαια, στα νωπά φρούτα και λαχανικά, τα γαλακτοκομικά και τα κρέατα, συνοδεύτηκαν με διψήφιες αυξήσεις στις ομάδες ένδυσης και υπόδησης, οικιακών συσκευών και εξοπλισμού, λόγω της επαναφοράς των τιμών στα επίπεδα πριν τις θερινές εκπτώσεις. Σε ετήσια βάση και ενώ τον Σεπτέμβριο του 2022 στη πρώτη πεντάδα αυξήσεων κυριαρχούσαν τα ενεργειακά προϊόντα και υπηρεσίες, φέτος το φθινόπωρο κυριαρχούν πέντε κατηγορίες τροφίμων με αυξήσεις έως και 18%. Παραταύτα, η ελληνική οικονομία θα έχει από τις καλύτερες επιδόσεις φέτος στην Ευρωζώνη, αφού είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης, τη μεγαλύτερη επιβράδυνση του ΔΤΚ και από τις λίγες χώρες που εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα μέχρι και το 2028, καθώς και τη ταχύτερη μείωση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ. Κρατάμε τις θετικές αξιολογήσεις για την ελληνική οικονομία και ελπίζουμε σε ακόμα καλύτερες στο μέλλον.»