ΘΕΜΑ: «Παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την επιβολή προστίμων του ΚΦΔ και λοιπών κυρώσεων σε περιπτώσεις μη έκδοσης ή ανακριβούς έκδοσης παραστατικών και μη έκδοση απόδειξης ή άλλου φορολογικού στοιχείου για αυτοπαράδοση αγαθών».

Με αφορμή ερωτήματα που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας σχετικά με το παραπάνω θέμα, παρέχονται οι κάτωθι διευκρινίσεις:

Ι. Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ν.4308/2014 ( εφεξής ΕΛΠ) καθορίζουν το υποχρεωτικό περιεχόμενο των στοιχείων λιανικής πώλησης. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές το στοιχείο λιανικής πώλησης φέρει υποχρεωτικά, μεταξύ άλλων, ένδειξη για το συντελεστή Φ.Π.Α. που εφαρμόζεται και τη μικτή αξία πώλησης που αυτός αφορά.

Με τις διατάξεις του εδ. η΄της παρ.5 του άρθρου 66 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α΄206 εφεξής ΚΦΔ), μεταξύ άλλων ορίζεται ότι, τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία συναλλαγής κατώτερη της πραγματικής θεωρούνται πάντοτε για τους σκοπούς του Κ.Φ.Δ. ως ανακριβή. Επιπλέον στην παρ. 1 του άρθρου 58Α του ΚΦΔ, προβλέπονται τα κατά περίπτωση επιβαλλόμενα πρόστιμα σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς στοιχείου, για πράξη που επιβαρύνεται με ΦΠΑ.

Ειδικότερα και όσον αφορά τα στοιχεία λιανικής πώλησης, δεδομένου ότι η συναλλαγή μεταξύ των συμβαλλομένων μερών πραγματοποιείται με την έκδοση του στοιχείου λιανικής πώλησης και την καταβολή του αναγραφόμενου στο στοιχείο τιμήματος, στις περιπτώσεις της αναγραφής μη ορθού συντελεστή ΦΠΑ, δεν νοείται ανακρίβεια ως προς την αξία της συναλλαγής, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι ο υπολογισμός και η απόδοση του φόρου γίνεται με την υποβολή της δήλωσης, ή κατόπιν διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου ύστερα από εντολή φορολογικού ελέγχου (ζήτημα σε κάθε περίπτωση πραγματικό).

ΙΙ. Περαιτέρω με τις διατάξεις των ΕΛΠ δεν ορίζεται η έκδοση ειδικού στοιχείου αυτοπαράδοσης αγαθών ή ιδιοχρησιµοποίησης υπηρεσιών, ωστόσο οι περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται η έκδοση του ως άνω ειδικού στοιχείου ορίζονται με την υπουργική απόφαση Π.7475/791/7.11.1986 (Β΄791), που έχει εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).

Σημειώνεται ότι οι πράξεις αυτοπαράδοσης αγαθών ή ιδιοχρησιµοποίησης υπηρεσιών δεν έχουν τα εννοιολογικά στοιχεία της πώλησης, καθόσον είτε λείπει το στοιχείο του ανταλλάγματος ή/και ο αντισυμβαλλόμενος και θεωρούνται για την εφαρμογή των διατάξεων του ν.2859/2000, ως παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών.

ΙΙΙ. Τέλος, με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13Α του ν.2523/1997 προβλέπονται και σχετικές κυρώσεις για την αναστολή λειτουργίας της επαγγελματικής εγκατάστασης στην οποία διενεργήθηκε ο έλεγχος, εφόσον, από τον ίδιο μερικό επιτόπιο φορολογικό έλεγχο διαπιστώνεται, μεταξύ άλλων, η μη έκδοση ή η κατά την έννοια του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ανακριβής έκδοση παραστατικών πώλησης άνω του κατά περίπτωση οριζόμενου πλήθους παραστατικών ή, ανεξαρτήτως του πλήθους αυτών, άνω της οριζόμενης στο εν λόγω άρθρο αξίας των αγαθών ή υπηρεσιών.

IV. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα πρόστιμα και οι κυρώσεις των ως άνω διατάξεων, δεν επιβάλλονται στις περιπτώσεις:

α) έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης με αναγραφή μη ορθού σε σχέση με τον προβλεπόμενο συντελεστή ΦΠΑ, καθόσον η χρήση μη ορθού συντελεστή ΦΠΑ στα στοιχεία αυτά, τα οποία φέρουν τη συνολική αξία της πραγματοποιηθείσας συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ από τους αντισυμβαλλόμενους συναλλαγής, δεν καθιστά τα εν λόγω στοιχεία ανακριβή σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.

β) μη έκδοσης ειδικού στοιχείου αυτοπαράδοσης αγαθών ή ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών, καθόσον το εν λόγω ειδικό στοιχείο δεν αποτελεί παραστατικό πώλησης.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ