Ως μια «αχτίδα φωτός» στο «σκοτεινό» περιβάλλον του υψηλού πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, παρουσιάζονται τα ευρήματα της Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας του νομού Θεσσαλονίκης για το πρώτο εξάμηνο του 2023, του 29ου Βαρόμετρου που διενεργεί ανελλιπώς από το 2009 το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, επισήμανε στη διάρκεια σημερινής παρουσίασής τους, ο 'Α αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ, Μανόλης Βλαχογιάννης, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι «τα χειρότερα που αναμένονταν, δεν επιβεβαιώθηκαν».

Ο κ. Βλαχογιάννης χαρακτήρισε «ενδιαφέροντα» και «απροσδόκητα» τα ευρήματα του 29ου Βαρόμετρου του ΕΒΕΘ, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων-ερευνών Palmos Analysis σε συνολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρηματιών και 700 καταναλωτών) και καλύπτει και τους τέσσερις τομείς της οικονομίας.

Η έρευνα έγινε στο διάστημα 13-31 Μαρτίου 2023 και όπως τόνισε ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Palmos Analysis, Πασχάλης-Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, «από τα αποτελέσματά της προκύπτει μια σημαντική βελτίωση του κλίματος, με την αισιοδοξία καταναλωτών και επιχειρηματιών να καταγράφεται αυξημένη, αν και παραμένει σε αρνητικό πεδίο». Διευκρίνισε δε ότι από την έρευνα επιβεβαιώνεται για ακόμη μια φορά ότι ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης επηρεάζεται από τις εκλογικές αναμετρήσεις, κάτι που δεν ισχύει μεταξύ των επιχειρηματιών.

Περισσότερο αισιόδοξοι οι καταναλωτές

Περισσότερο αισιόδοξοι δηλώνουν οι καταναλωτές στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και σύμφωνα με την έρευνα, εξακολουθούν μεν να διακατέχονται από απαισιοδοξία, όμως καταγράφεται σημαντικά μειωμένη. Συγκεκριμένα, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διαμορφώνεται πλέον στις -30 μονάδες, με βελτίωση 17 μονάδων σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022 και στα επίπεδα που ήταν τον αντίστοιχο μήνα του 2021, πριν την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την αύξηση των τιμών ενέργειας,των καυσίμων και πρώτων υλών. Βέβαια, παραμένει πολύ μακριά από το -2 τον Σεπτέμβριο του 2019 , που ήταν το καλύτερο σημείο του δείκτη από το 2009.

Το 29% των ερωτηθέντων καταναλωτών δηλώνουν ότι επιβιώνουν εις βάρος των αποταμιεύσεών τους ή δανειζόμενοι (στο ίδιο επίπεδο με τον περασμένο Σεπτέμβριο 2022), ωστόσο, το ποσοστό των νοικοκυριών που αναφέρουν ότι έχουν σήμερα τη δυνατότητα να αποταμιεύσουν πολύ ή λίγο αυξήθηκε στο 25% έναντι 15% το περασμένο εξάμηνο.

Ενδεικτικό εύρημα της βελτίωσης του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, αποτελεί η μείωση των νοικοκυριών που δηλώνουν αδυναμία αποπληρωμής του ηλεκτρικού ρεύματος, με το ποσοστό του να έχει υποχωρήσει από το 25% τον Μάρτιο πέρυσι, στο 10% σήμερα. Αντίστοιχα, μειωμένο καταγράφεται το ποσοστό όσων δηλώνουν αδυναμία αποπληρωμής των λογαριασμών θέρμανσης, από το 25% τον Μάρτιο του 2022 στο 14% σήμερα, αν και το 65% αναφέρει ότι ακόμη δυσκολεύεται στην αποπληρωμή.

«Παρά τη σχετική βελτίωση, παραμένει σε πολύ αρνητικό επίπεδο η αξιολόγηση της συγκυρίας για την πραγματοποίηση σημαντικών αγορών το επόμενο διάστημα από τους καταναλωτές, όπως και η αξιολόγηση της συγκυρίας για αποταμίευση», επισήμανε ο κ. Τεμεκενίδης.

Ειδικότερα, οι Καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης «βλέπουν» βελτίωση της οικονομικής κατάστασης σε ποσοστό 15%, από 7% το προηγούμενο εξάμηνο, σταθεροποίηση (34% από 22%) και την ίδια στιγμή μειώθηκαν στο 43% αυτοί που «μιλούν» για επιδείνωση, από το 64%.

Μειωμένο στο 67%, από 73%, καταγράφεται σήμερα το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι η γενική οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε πολύ ή αρκετά κατά το προηγούμενο 12μηνο, ενώ υποχώρησαν στο 52%, από 70% τον Σεπτέμβριο του 2022, αυτοί που «βλέπουν» επιδείνωση στους επόμενους 12 μήνες.

Σε ό,τι αφορά την ακρίβεια και την αύξηση των τιμών καταναλωτή, οι καταναλωτές στο νομό Θεσσαλονίκης εκτιμούν ότι αυξήθηκαν «λίγο» (5%), «αρκετά» (26%) ή «πολύ» (68%) κατά το τελευταίο 12μηνο, αν και μειώνεται το ποσοστό όσων αναμένουν ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται με μεγαλύτερο ρυθμό (19% έναντι 35% το προηγούμενο εξάμηνο) και αυξάνονται εκείνοι που αναμένουν σταθεροποίηση (16% έναντι 8%) ή αύξηση με μικρότερο όμως ρυθμό (23% έναντι 13%).

Αναφορικά με την εξέλιξη της ανεργίας, η πλειοψηφία των καταναλωτών θεωρεί πως θα μειωθεί «πολύ» ή «λίγο» (18%) ή θα παραμείνει σταθερό (37%) - αθροιστικά 55% , όταν το προηγούμενο εξάμηνο το 56% ανέμενε μικρή ή μεγάλη αύξηση της ανεργίας.

Ενισχυμένη στο 21% καταγράφεται σήμερα από 15% τον Σεπτέμβριο του 2022 η πρόθεση για αποταμίευση, ενώ αυξημένο στο 25%, από 15%, παρουσιάζεται το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν. Ωστόσο, δεν μειώθηκε το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι υποχρεώνονται να «τρώνε από τα έτοιμα» αναλώνοντας τις αποταμιεύσεις τους ή χρεώνονται για να τα βγάλουν πέρα (29% έναντι 30% τον περασμένο Σεπτέμβριο 2022). Στο 8% καταγράφεται η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου στον Νομό Θεσσαλονίκης, από 4% τον Σεπτέμβριο του 2022 και στο 6%, από 3%, για απόκτηση ή ανέγερση σπιτιού.

Το «Καλάθι του Νοικοκυριού»-εκδρομές και δαπάνες..ενόψει Πάσχα

Στο 48% ανήλθε το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι αγοράζουν προϊόντα από το «Καλάθι του νοικοκυριού» είτε εξολοκλήρου (3%), είτε σε μεγάλο (18%), είτε σε μικρό (27%) βαθμό.

Η πλειοψηφία τους θεωρεί ότι η ποιότητα των προϊόντων είναι αντίστοιχη με τη μέση ποιότητα των αντίστοιχων εκτός του «Καλαθιού του νοικοκυριού» (40%), ενώ περίπου ένας στους τρεις θεωρεί ότι αυτή υπολείπεται της μέσης ποιότητας. Τα

Επτά στους 10 καταναλωτές στο νομό Θεσσαλονίκης δηλώνουν ότι δεν θα ταξιδέψουν για τις γιορτές του Πάσχα (68%), ενώ το 20% θα φύγει μεν αλλά αναφέρει ότι θα διανείμει σε ιδιόκτητα σπίτια ή σε συγγενείς και φίλους και το 8% αναφέρει ότι θα ταξιδέψει στο εσωτερικό (5%) ή το εξωτερικό (3%) με διαμονή σε πληρωμένο κατάλυμα.

Σχετικά με τις εορταστικές δαπάνες, το 56% των ερωτηθέντων καταναλωτών που συμμετείχαν στην έρευνα, δηλώνουν ότι θα δαπανήσουν χρήματα για προσωπικές αγορές ή δώρα σε συγγενείς και φίλους με την ευκαιρία των εορτών του Πάσχα, με τη μέση δαπάνη στα 182 ευρώ. Το 61% αναφέρει ότι θα δαπανήσουν χρήματα για εορταστικά τραπέζια κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα, με τη μέση δαπάνη στα 146 ευρώ. Το 16% δηλώνει ότι θα ξοδέψουν χρήματα για ταξίδια ή εκδρομές κατά τη διάρκεια των εορτών, με τη μέση δαπάνη στα 376 ευρώ.

Σημαντική βελτίωση του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία

Σε θετικό έδαφος πέρασε το τελευταίο εξάμηνο, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022 ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, σκαρφαλώνοντας σε επίπεδο παρόμοιο με το υψηλότερο σημείο των μετρήσεων του Βαρομέτρου ΕΒΕΘ τον Σεπτέμβριο του 2021.

Έτσι, το ισοζύγιο θετικών - αρνητικών εκτιμήσεών του βρίσκεται πλέον στις +5 μονάδες, έναντι -17 τον Σεπτέμβριο 2022. «Βραχνάς» για τους επιχειρηματίες παραμένουν το υψηλό κόστος πρώτων υλών/προϊόντων και ενέργειας/καυσίμων, σε ποσοστό 31% και 30% αντίστοιχα.

Μάλιστα, το υψηλό κόστος πρώτων υλών/προϊόντων βρίσκεται πολύ ψηλά σε κατασκευές (45%) και βιομηχανία/μεταποίηση (40%), ενώ της ενέργειας/καυσίμων αναφέρεται πολύ έντονα από τις επιχειρήσεις στον τομέα βιομηχανία/μεταποίηση (40%).

Ακολουθούν, η περιορισμένη ζήτηση (27%, 36% στο εμπόριο), το υψηλό κόστος φορολογίας (20%, 25% στις υπηρεσίες), η ρευστότητα (19%), η γραφειοκρατία/διαδικασίες συναλλαγής με το δημόσιο (13%, 22% στις υπηρεσίες και 19% στις κατασκευές), οι επισφάλειες πελατών (10%). Τον προβληματισμό τους για την εύρεση προσωπικού, δηλώνουν πιο έντονα πλέον οι επιχειρηματίες σε ποσοστό (23%, έναντι 18% το προηγούμενο εξάμηνο.

Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της έρευνας του ΕΒΕΘ είναι η βελτίωση των εκτιμήσεων των επιχειρηματιών για την εξέλιξη της παραγωγής κατά το τελευταίο εξάμηνο (-3 από -14 τον Σεπτέμβριο 2022) και για το άμεσο μέλλον εκτοξεύονται σε έντονα θετικό έδαφος, στο +47, από -14 τον Σεπτέμβριο 2022.

Ενισχυμένες καταγράφονται και οι εκτιμήσεις για το μέλλον σε σχέση με το επίπεδο των εξαγωγών (+33 από -8 το προηγούμενο εξάμηνο), φτάνοντας σε επίπεδο ιστορικών υψηλών σε σχέση με τους δείκτες του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ.

Με σημαντική άνοδο και στο ανώτατο επίπεδο από την έναρξη των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, βρίσκεται ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στον κλάδο των Υπηρεσιών, ο οποίος σκαρφάλωσε σε τιμή-ρεκόρ στο +24, έναντι +13 το προηγούμενο εξάμηνο.

Στο υψηλότερο επίπεδο στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρομέτρου βρίσκεται ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών και στον κλάδο των Κατασκευών, καθώς βρίσκεται στις -1 μονάδες (έναντι -7 τον Σεπτέμβριο 2022).

Βελτίωση του κλίματος καταγράφεται και στις επιχειρήσεις Λιανικού Εμπορίου στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης σε σχέση με τον Σεπτέμβριο 2022, με τον «Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών για το Λιανικό Εμπόριο» να βρίσκεται ξανά στο υψηλότερο σημείο του στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ (εκεί όπου είχε βρεθεί τον Σεπτέμβριο του 2021). Έτσι, το ισοζύγιο θετικών - αρνητικών εκτιμήσεων του «Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών Λιανικού Εμπορίου» βρίσκεται στο +11 (από -1 τον Σεπτέμβριο 2022).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ