Αριθμ. 99447

ΦΕΚ B' 5621/02.11.2022

Κανονισμός Λειτουργίας των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης (Π.Ε.Κ.Α.) του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.).

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) Του ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις» (Α’ 85),

β) του ν. 4445/2016 «Εθνικός Μηχανισμός Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής, ρυθμίσεις για την κοινωνική αλληλεγγύη και εφαρμοστικές διατάξεις του ν. 4387/2016 (Α’ 85) και άλλες διατάξεις» (Α’ 236),

γ) του π.δ. 8/2019 «Οργανισμός Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης: e-Ε.Φ.Κ.Α.» (Α’ 8) και ιδιαίτερα της παρ. 5 του άρθρου 12 και

δ) του π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).

2. Το π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119).

3. Το π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 155).

4. Την υπό στοιχεία 71672/27.09.2021 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παναγιώτη Τσακλόγλου» (Β’ 4443).

5. Το άρθρο 90 του Κωδικά της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), σε συνδυασμό με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

6. Τη γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) σύμφωνα με το άρθρο 1Β του ν. 4387/2016, όπως αυτή εκφράστηκε με την υπ’ αρ. 246/Συν. 17/05.05.2022 απόφαση του Δ.Σ. του eΕ.Φ.Κ.Α.

7. Το γεγονός ότι με την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό,

αποφασίζουμε:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ Π.Ε.Κ.Α.

Άρθρο 1

Αντικείμενο του Κανονισμού

Ο παρών «Κανονισμός» αναφέρεται στη λειτουργία των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης (Π.Ε.Κ.Α.) του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) και ρυθμίζει τη διάρθρωση, την οργάνωση, τον τρόπο λειτουργίας των κέντρων αυτών, τις αρμοδιότητες και τη συγκρότηση των οργάνων τους.

Συγκεκριμένα, αντικείμενο του κανονισμού αποτελούν:

α) η εσωτερική διάρθρωση και ο τρόπος λειτουργίας των Π.Ε.Κ.Α.,

β) οι αρμοδιότητες, οι ευθύνες και τα καθήκοντα των διοικητικών οργάνων του,

γ) οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των υπαλλήλων που υπηρετούν στα Π.Ε.Κ.Α.

Άρθρο 2

Έργο Π.Ε.Κ.Α.

Το έργο των ΠΕΚΑ είναι:

α. η καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής,

β. η πάταξη της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας,

γ. η προστασία των εργαζόμενων από την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους από παραβατικές συμπεριφορές εργοδοτών και

δ. η προστασία των εργοδοτών από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Άρθρο 3

Διάρθρωση και έδρες Π.Ε.Κ.Α.

Α. Τα Περιφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα Ασφάλισης διαρθρώνονται ως ακολούθως:

1. Π.ΕΚ.Α. Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης με έδρα την Κομοτηνή

2. Π.Ε.Κ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη

3. Π.Ε.Κ.Α. Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη

4. Π.Ε.Κ.Α. Ηπείρου και Κέρκυρας με έδρα τα Ιωάννινα

5. Π.Ε.Κ.Α. Θεσσαλίας με έδρα τη Λάρισα

6. Π.Ε.Κ.Α. Στερεάς Ελλάδας με έδρα τη Λαμία

7. Π.Ε.Κ.Α. Δυτικής Ελλάδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Λευκάδας με έδρα την Πάτρα

8. Π.Ε.Κ.Α. Πελοποννήσου με έδρα την Τρίπολη

9. Π.Ε.Κ.Α. Αττικής με έδρα την Αθήνα

10. Π.Ε.Κ.Α. Βορείου και Νοτίου Αιγαίου με έδρα τη Ρόδο

11. Π.Ε.Κ.Α. Κρήτης με έδρα τη Χερσόνησο Ηρακλείου Κρήτης

Β. Τα Π.Ε.Κ.Α. συγκροτούνται στις ακόλουθες οργανικές μονάδες:

1. Π.Ε.Κ.Α. Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Αλεξανδρούπολη

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Καβάλα

2. Π.Ε.Κ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης

ζ) Τμήμα Ε’ Ελέγχων Ασφάλισης

η) Τμήμα ΣΤ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Έδεσσα

θ) Τμήμα Ζ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα τις Σέρρες

3. Π.Ε.Κ.Α. Δυτικής Μακεδονίας

α) Τμήμα Διοίκησης, Προγραμματισμού και Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

β) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

γ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Πτολεμαΐδα

4. Π.Ε.Κ.Α. Ηπείρου και Κέρκυρας

α) Τμήμα Διοίκησης, Προγραμματισμού και Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

β) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

γ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Κέρκυρα

5. Π.Ε.Κ.Α. Θεσσαλίας

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα τα Τρίκαλα

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα το Βόλο

6. Π.Ε.Κ.Α. Στερεάς Ελλάδας

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα τη Θήβα

7. Π.Ε.Κ.Α. Δυτικής Ελλάδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Λευκάδας

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα το Αγρίνιο

8. Π.Ε.Κ.Α. Πελοποννήσου

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Καλαμάτα

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα το Κιάτο

9. Π.Ε.Κ.Α. Αττικής

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Υποδιεύθυνση Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

γα) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

γβ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

γγ) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης

γδ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης

γε) Τμήμα Ε’ Ελέγχων Ασφάλισης

γστ) Τμήμα ΣΤ’ Ελέγχων Ασφάλισης

γζ) Τμήμα Ζ’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Υποδιεύθυνση Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

δα) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δβ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

δγ) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης

δδ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης

δε) Τμήμα Ε’ Ελέγχων Ασφάλισης

δστ) Τμήμα ΣΤ’ Ελέγχων Ασφάλισης

δζ) Τμήμα Ζ’ Ελέγχων Ασφάλισης

10. Π.Ε.Κ.Α. Βορείου και Νοτίου Αιγαίου

α) Τμήμα Διοίκησης και Υποστήριξης

β) Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

γ) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

ε) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα τη Μυτιλήνη

στ) Τμήμα Δ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα την Ερμούπολη Σύρου

11. Π.Ε.Κ.Α. Κρήτης

α) Τμήμα Διοίκησης, Προγραμματισμού και Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων

β) Τμήμα Α’ Ελέγχων Ασφάλισης

γ) Τμήμα Β’ Ελέγχων Ασφάλισης

δ) Τμήμα Γ’ Ελέγχων Ασφάλισης αποκεντρωμένο με έδρα τα Χανιά

Η έναρξη λειτουργίας των Π.Ε.Κ.Α. καθορίζεται με υπουργική απόφαση κατόπιν πρότασης του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ (άρθρο 87 του π.δ. 8/2019).

Άρθρο 4

Οργάνωση Π.Ε.Κ.Α.

Τα Π.Ε.Κ.Α. λειτουργούν στην πόλη - έδρα της Περιφέρειας όπου υπάγονται. Η διοικητική τους εποπτεία ανήκει στη Γενική Διεύθυνση Ελέγχων του e-ΕΦΚΑ, υποστηρίζονται και συντονίζονται επιχειρησιακά από τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων και διαχειριστικά και οικονομικά από τις κατά τόπο αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες Συντονισμού και Υποστήριξης (Π.Υ.Σ.Υ.).

Άρθρο 5

Αρμοδιότητες Π.Ε.Κ.A.

1. Τα Π.Ε.Κ.Α. διενεργούν ελέγχους σε όλη την ελληνική επικράτεια για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και κάθε είδους παραβατικής συμπεριφοράς εργοδοτών σχετικά με την με την εφαρμογή της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται όπου ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα ή εκτελείται οικοδομοτεχνικό έργο.

Ειδικότερα έργο των Π.Ε.Κ.Α. είναι:

α. Η διενέργεια επιτόπιων και ουσιαστικών ελέγχων για την αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, είτε βάσει στόχευσης (risk analysis), είτε κατόπιν καταγγελίας ή αναφοράς άλλων Υπηρεσιών (Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας, ΥΕΔΔΕ, Πολεοδομία, Οικονομική Αστυνομία, Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης κ.λπ.).

β. Η συμμετοχή σε μικτά κλιμάκια ελέγχου σε συνεργασία με άλλους ελεγκτικούς μηχανισμούς (π.χ. ΑΑΔΕ, ΣΔΟΕ, Επιθεώρηση Εργασίας, Οικονομική Αστυνομία), κατόπιν σχετικής συμφωνίας με τις εν λόγω Υπηρεσίες.

γ. Η διεκπεραίωση καταγγελιών για αδήλωτη, υποδηλωμένη και ανασφάλιστη εργασία τόσο αυτών που υποβάλλονται μετά τη σύσταση και λειτουργία των Π.Ε.Κ.Α., όσο και των εκκρεμών καταγγελιών, οι οποίες διαβιβάζονται αμελλητί από τις Τοπικές Διευθύνσεις (Τ.Δ.) του e-ΕΦΚΑ.

δ. Η διεκπεραίωση αναφορών ή καταγγελιών είτε της Αστυνομίας και της Πολεοδομίας είτε τρίτων για αυθαίρετες κατασκευές ή υπερβάσεις δόμησης.

ε. Η πραγματοποίηση επανελέγχων σε εκτέλεση αποφάσεων των Διοικητικών Επιτροπών και των Δικαστηρίων, οι οποίες αφορούν ελέγχους που έχουν διενεργηθεί είτε από τα Π.Ε.Κ.Α., είτε από τις Τ.Δ.

στ. Η τροποποίηση πράξεων ή αποφάσεων που έχουν εκδώσει, σε εκτέλεση αποφάσεων Διοικητικών Επιτροπών του e-ΕΦΚΑ ή Δικαστηρίων.

ζ. Η συνδρομή, στη σύνταξη απόψεων για το σχηματισμό του φακέλου της εισήγησης από τους αρμόδιους υπαλλήλους των Τοπικών Διευθύνσεων, επί ενστάσεων κατά πράξεων ή αποφάσεων που έχουν εκδώσει ή επί προσφυγών κατά αποφάσεων των Διοικητικών Επιτροπών των Τοπικών Διευθύνσεων, όπου αυτή κρίνεται αναγκαία.

η. Η διενέργεια επιτόπιων ελέγχων, κατόπιν αίτησης από τα αρμόδια Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων, για διεκπεραίωση ζητημάτων που εκκρεμούν σε αυτές και ενδεικτικά αφορούν σε:

ηα) επιστροφή εισφορών,

ηβ) συνυπευθυνότητα επιχειρήσεων,

ηγ) χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας,

ηδ) υπαγωγή στην ασφάλιση και

ηε) διαπίστωση σταδίου εργασιών οικοδομοτεχνικών έργων.

2. Η διεκπεραίωση των δελτίων ελέγχων, των αποφάσεων δικαστηρίων και των ζητημάτων που τίθενται από τις Τοπικές Διευθύνσεις, πραγματοποιείται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, στο πλαίσιο των γενικών αρχών του δικαίου και των οριζόμενων από το νόμο προθεσμιών.

3. Η διενέργεια των ελέγχων γίνεται σε όλους τους χώρους εργασίας, σύμφωνα με τη χωρική αρμοδιότητα των Π.Ε.Κ.Α.. Μετά την ολοκλήρωσή τους οι Υπηρεσίες οφείλουν να προβαίνουν αυτοτελώς σε όλες τις προβλεπόμενες ενέργειες σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

4. Οι υπηρεσίες των Π.Ε.Κ.Α. αποτελούν ελεγκτικό μηχανισμό με συγκεκριμένη αποστολή για την καταπολέμηση της υποκρύπτουσας και ανασφάλιστης εργασίας επιβάλλοντας κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 8/2019. Δεν αποτελούν υπηρεσία εξυπηρέτησης κοινού και δεν διεκπεραιώνουν αιτήματα πολιτών και άλλων Υπηρεσιών εξαιρουμένων των καταγγελιών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Π.Ε.Κ.Α.

Άρθρο 6

Κλιμάκια εργασίας

1. Τα Π.Ε.Κ.Α. λειτουργούν καθημερινά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, όλο το 24ωρο, με κατάλληλη εναλλαγή του προσωπικού τους, το οποίο υποχρεούται σε τακτική ή υπερωριακή εργασία κατά τις ημέρες αργιών και τις νυχτερινές ώρες, ανάλογα με τις ανάγκες της Υπηρεσίας.

2. Οι ελεγκτές κατά την άφιξη και αναχώρησή τους από την υπηρεσία χρησιμοποιούν υποχρεωτικά την ηλεκτρονική κάρτα παρουσίας Σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. βλάβη μηχανήματος) τηρείται υποχρεωτικά παρουσιολόγιο για το σύνολο του προσωπικού, το οποίο υπογράφει κατά την άφιξη και αναχώρησή του, με ευθύνη του Τμήματος Διοίκησης και Υποστήριξης. Στα Π.Ε.Κ.Α. λειτουργεί ηλεκτρονικό ρολόι καταγραφής παρουσιών, και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης φέρει την ευθύνη παρακολούθησης της τήρησης του νομίμου ωραρίου καθώς και την ευθύνη ελέγχου καταγραφής των υπερωριών.

3. Τα Π.Ε.Κ.Α. που συστεγάζονται με άλλες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ χρησιμοποιούν το υπάρχον ηλεκτρονικό ρολόι καταγραφής παρουσιών.

4. Οι απασχολούμενοι στα τμήματα Διοίκησης και Υποστήριξης, Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων ή Τμήμα Διοίκησης, Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων δεν εργάζονται Κυριακές ή εξαιρέσιμες αργίες.

5. Η υπερωριακή εργασία παρέχεται μόνο μετά το πέρας του ωραρίου εργασίας και με την προϋπόθεση ότι αυτό έχει ολοκληρωθεί.

6. Οι ελεγκτές που παρέχουν υπερωριακή εργασία και αποζημιώνονται με υπερωριακή αμοιβή, η οποία προσαυξάνεται κατά τα νόμιμα, δεν δικαιούνται άδεια αναπλήρωσης με αποδοχές (άρθρο 38 του ν. 4250/2014).

7. Η υπερωριακή αμοιβή που καταβάλλεται μόνο στους ελεγκτές, αφορά υπερωριακή εργασία που πραγματοποιείται αποκλειστικά κατά τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων.

8. Η υπερωριακή εργασία δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο ωρών, όπως αυτό ορίζεται κάθε φορά με απόφαση του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ (κανονικό 8ωρο//Α 6.00 - 14.00, 7.00 - 15.00, 8.00 - 16.00//Β 14.00 - 22.00//Γ 22.00 - 6.00).

9. Οι Προϊστάμενοι των Τμημάτων Ελέγχων λαμβάνουν υπερωριακή αμοιβή εφόσον πραγματοποιούν επιτόπιους ελέγχους και υπογράφουν κατά την ώρα του ελέγχου τις σχετικές εκθέσεις.

10. Οι υπάλληλοι των Π.Ε.Κ.Α. με ελεγκτικά καθήκοντα υπηρετούν με εναλλασσόμενο ωράριο (κυκλικά) και στα τρία επιμέρους προγράμματα της Υπηρεσίας τους. Κάθε κλιμάκιο ελέγχου αποτελείται από τουλάχιστον δύο (2) ελεγκτές, ανάλογα τα χαρακτηριστικά των ελεγχόμενων επιχειρήσεων (μέγεθος, αντικείμενο κ.α.). Ένας υπάλληλος από το ελεγκτικό κλιμάκιο ορίζεται ως επικεφαλής αυτού. Σε περίπτωση που συμμετέχει ο Προϊστάμενος Τμήματος, ορίζεται υποχρεωτικά ο ίδιος ως επικεφαλής.

11. Τα προγράμματα εργασίας διαμορφώνονται για κάθε μήνα και κοινοποιούνται στους υπαλλήλους τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν την έναρξη του μήνα προγραμματισμού. Σε έκτακτες περιπτώσεις τροποποιούνται κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Προϊστάμενου Διεύθυνσης του Π.Ε.Κ.Α.

12. Η σύνθεση των εντός και εκτός έδρας κλιμακίων ελέγχου γίνεται κυκλικά και ισότιμα από όλο το προσωπικό των Τμημάτων Ελέγχων των Π.Ε.Κ.Α.. Τα κλιμάκια ελέγχου παύουν να συνδέονται με γεωγραφικές περιοχές (τομείς) και οι επιτόπιοι και ουσιαστικοί έλεγχοι διενεργούνται σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές κυκλικά από όλους τους ελεγκτές. Στην επαρχία με ευθύνη του εντός χωρικής αρμοδιότητας Π.Ε.Κ.Α. δύναται να εκδίδονται στοχευμένες εντολές ελέγχου σε κλιμάκια ελεγκτών ενός αποκεντρωμένου Τμήματος Π.Ε.Κ.Α. στην ασφαλιστική περιοχή άλλου αποκεντρωμένου Τμήματος του ίδιου Π.Ε.Κ.Α. ή και στην ασφαλιστική περιοχή της έδρας.

13. Τα Π.Ε.Κ.Α. πραγματοποιούν ελέγχους σύμφωνα με τη χωρική τους αρμοδιότητα. Κατ’ εξαίρεση τα Π.Ε.Κ.Α. Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας δύνανται να πραγματοποιούν ελέγχους εκτός της Περιφέρειας Αττικής και στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας το πρώτο και εκτός της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και εντός των ορίων των Περιφερειών Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου το δεύτερο, όπως ορίζεται στο π.δ. 8/2019 και μόνο κατόπιν εντολής προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων. Η ευθύνη για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των εν λόγω ελέγχων ανήκει στον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων.

14. Με ειδική εντολή του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ είναι δυνατή:

α) Η πραγματοποίηση ελέγχων σε οποιοδήποτε μέρος της ελληνικής επικράτειας.

β) Η οργάνωση κοινών επιχειρησιακών δράσεων, στις οποίες συμμετέχουν ελεγκτές από περισσότερα του ενός Π.Ε.Κ.Α.

15. Με ειδική εντολή της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων δύναται:

α) Να διενεργούνται, σε συνεργασία με τα Π.Ε.Κ.Α., έλεγχοι από τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων e-ΕΦΚΑ.

β) Να διενεργούνται έλεγχοι από τις Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ για ορισμένο χρονικό διάστημα (περ. αδ’ της παρ. 2 του άρθρου 13) σε εξαιρετικές περιπτώσεις π.χ. ενδείξεις για τέλεση παράβασης και αντικειμενική αδυναμία του αρμοδίου Π.Ε.Κ.Α. να ανταποκριθεί άμεσα λόγω απόστασης, ανάγκη άμεσης χορήγησης ασφαλιστικής ενημερότητας, αδυναμία μετακίνησης ελεγκτών Π.Ε.Κ.Α. λόγω καιρικών φαινομένων.

16. Στην ειδική εντολή αναγράφεται ότι το εν λόγω κλιμάκιο μπορεί να διενεργεί ελέγχους όλο το 24ωρο, όλες τις ημέρες της εβδομάδας, σε όλες τις αργίες, καθώς και τις νυχτερινές ώρες σύμφωνα με τις ανάγκες της Υπηρεσίας. Επίσης, καθορίζεται τόσο η ασφαλιστική περιοχή ή οι συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων που πρέπει να ελεγχθούν όσο και η χρονική διάρκεια ισχύος της εντολής.

17. Οι Προϊστάμενοι Διευθύνσεων των Π.Ε.Κ.Α. έχουν υποχρέωση να εξασφαλίζουν την ετοιμότητα των Υπηρεσιών τους, προκειμένου να αντιμετωπίζουν με αποτελεσματικότητα έκτακτες καταστάσεις, είτε αυτές αφορούν αποδοχή και άμεση εκτέλεση εντολής της Διοίκησης του e-ΕΦΚΑ, είτε αφορούν στην παροχή πρόσθετης συνδρομής, είτε αφορούν σε άλλες περιπτώσεις όπου απαιτούνται επείγουσες ενέργειες.

Άρθρο 7

Πραγματοποίηση ελέγχων από τα Π.Ε.Κ.Α.

Α. Τα ΠΕΚΑ διενεργούν επιτόπιους, ουσιαστικούς, τακτικούς, έκτακτους, ειδικούς και ελέγχους συμμόρφωσης με σκοπό να:

αα) εντοπίσουν αδήλωτους και υποδηλωμένους εργαζόμενους,

αβ) επιβεβαιώσουν ότι οι υπάλληλοι που βρίσκονται στην επιχείρηση κατά τον έλεγχο αναγράφονται στον πίνακα προσωπικού (έντυπο Ε4),

αγ) καταλογίσουν τις ασφαλιστικές εισφορές που αναλογούν σε βάρος των επιχειρήσεων και να επιβάλλουν τα αναλογούντα πρόστιμα σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης της ασφαλιστικής νομοθεσίας,

αδ) διεκπεραιώσουν καταγγελίες, συλλέγοντας όλα τα προαπαιτούμενα στοιχεία.

Όλες οι έγγραφες καταγγελίες (δηλώσεις απασχόλησης ασφαλισμένων) αμέσως μετά την είσοδό τους στην Υπηρεσία χρεώνονται από τον Διευθυντή σε όλα τα Τμήματα Ελέγχων βάσει εκκρεμοτήτων και ο Προϊστάμενος κάθε Τμήματος χρεώνει αντίστοιχα τα ελεγκτικά κλιμάκια. Κάθε Τμήμα τηρεί ηλεκτρονικό αρχείο των καταγγελιών ανά Τμήμα και ελεγκτή με όλα τα απαραίτητα στοιχεία (ημερομηνία εισόδου, ονοματεπώνυμο αιτούντος, περιεχόμενο αιτήματος, ενέργειες, ημερομηνία διεκπεραίωσης, κ.λπ.),

αε) διαπιστώσουν την εικονική ασφάλιση και να προβούν σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες όπως αυτές ορίζονται στα σχετικά Γενικά Έγγραφα του τέως ΙΚΑΕΤΑΜ (Γ99/98/12-9-2007, Ε40/196/27-4-2010, Ε41/281/ 11-10-2010, Ε41/42/7-2-2011, Ε40/740,23-11-2011).

Β. Στην περίπτωση που κατά τον επιτόπιο έλεγχο που διενεργούν τα Π.Ε.Κ.Α. εντοπίζονται εργαζόμενοι μη μισθωτοί, οι ελεγκτές διενεργούν ελέγχους όπως ορίζεται στο άρθρο 18 του παρόντος Κανονισμού. Για τους μισθωτούς, οι έλεγχοι πραγματοποιούνται από τους ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α., κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 38 του ν. 4387/2016, του άρθρου 26 του α.ν. 1846/1951, του άρθρου 6 του ν. 2972/2001, του άρθρου 10 του ν. 3050/2002 και του άρθρου 9 του ν. 3232/2004, ενώ έως την ισχύ του ενιαίου Κανονισμού Ασφάλισης και Παροχών του e-ΕΦΚΑ, εφαρμόζεται ο Κανονισμός Ασφάλισης τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Άρθρο 8

Είδη ελέγχων

Οι έλεγχοι διακρίνονται στον επιτόπιο και τον ουσιαστικό.

1. Επιτόπιος έλεγχος είναι ο έλεγχος που διεξάγεται είτε αυτεπάγγελτα, είτε βάσει στόχευσης, είτε κατόπιν αναφοράς άλλου φορέα, ή υπηρεσιακού σημειώματος από Τοπική Διεύθυνση e-ΕΦΚΑ, είτε προς διεκπεραίωση καταγγελίας εργαζόμενου ή άλλου προσώπου, φυσικού ή νομικού ή με εντολή του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ και στοχεύει στη διαπίστωση αδήλωτων, ανασφάλιστων ή μερικώς ασφαλισμένων εργαζόμενων.

α. Οι ελεγκτές διενεργούν επιτόπιους ελέγχους ζητώντας από τον εργοδότη και τους ασφαλισμένους όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του ουσιαστικού ελέγχου. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται κατά κανόνα βάσει κριτηρίων που τίθενται από τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων (ποσοστό 70%), είτε κατόπιν προγραμματισμού των Διευθύνσεων των Π.Ε.Κ.Α. (ποσοστό 30%). Με ευθύνη του Προϊσταμένου Διεύθυνσης του Π.Ε.Κ.Α., το Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων ή το Τμήμα Διοίκησης, Προγραμματισμού και Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων προγραμματίζει τους ελέγχους δίνοντας προτεραιότητα στη διεκπεραίωση των υποβληθεισών καταγγελιών, κατά σειρά πρωτοκόλλου.

β. Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. διενεργούν επιτόπιους ελέγχους σε κάθε χώρο εργασίας ή επιχείρησης ή οικοδομοτεχνικού έργου ή οπουδήποτε υπάρχουν ενδείξεις ότι εργάζονται ή έχουν εργαστεί άτομα, μισθωτοί ή μη.

γ. Οι ελεγκτές με την εντολή ελέγχου που εκδίδει το Τμήμα Προγραμματισμού, Υποστήριξης και Αποτελεσμάτων μπορούν να εισέλθουν χωρίς ειδοποίηση, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετράωρού, σε κάθε χώρο υποκείμενο σε έλεγχο σύμφωνα με τον παρόντα Κανονισμό. Όπου κρίνεται απαραίτητο δύναται να ζητηθεί η συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία υποχρεούται να προσφέρει τη βοήθειά της.

δ. Οι ιδιωτικές οικίες δεν ελέγχονται σύμφωνα με το άρθρο 9 του Συντάγματος περί ασύλου της κατοικίας, παρά μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη και μετά την επίδειξη της ταυτότητας του ελεγκτή. Ωστόσο, παρά τη συνταγματική του κατοχύρωση το δικαίωμα στο άσυλο της κατοικίας δεν είναι απόλυτο, αλλά η έκτασή του καθορίζεται με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Σε περίπτωση μη σύμφωνης γνώμης του ιδιοκτήτη, η έρευνα εντός κατοικίας απαιτεί παραγγελία από τον αρμόδιο Εισαγγελέα, καθώς και παράσταση από εκπρόσωπο της δικαστικής εξουσίας κατά τη διάρκεια της έρευνας.

ε. Σε όλες τις περιπτώσεις ο επιτόπιος έλεγχος ολοκληρώνεται με τη διενέργεια ουσιαστικού ελέγχου και τον καταλογισμό των αναλογουσών και μη καταβληθέντων ασφαλιστικών εισφορών.

2. Ουσιαστικός έλεγχος είναι ο έλεγχος που διεξάγεται για τους εργαζόμενους της επιχείρησης ή του οικοδομοτεχνικού έργου και πραγματοποιείται με τον έλεγχο συμβάσεων εργασίας, προσλήψεων, οικειοθελών αποχωρήσεων και καταγγελιών συμβάσεων εργασίας, προκειμένου να διαπιστωθεί η ορθή ή εσφαλμένη ασφάλιση εργαζόμενων. Ο ουσιαστικός έλεγχος ξεκινάει από την ημερομηνία του τελευταίου ουσιαστικού ελέγχου, ενώ σε περίπτωση που αυτός δεν έχει πραγματοποιηθεί, από την ημερομηνία απογραφής του εργοδότη ή σε κάθε περίπτωση λαμβάνοντας υπόψη την προβλεπόμενη περίοδο παραγραφής. Κατά τον ουσιαστικό έλεγχο διερευνάται η ορθότητα ή μη της ασφάλισης με βάση έγγραφα στοιχεία (ιδίως συμβάσεις εργασίας, ενυπόγραφη αίτηση εργαζόμενου για εφαρμογή του συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας, οικειοθελείς αποχωρήσεις μισθωτών, καταγγελίες συμβάσεων εργασίας, παρουσιολόγια, αποδείξεις μισθοδοσίας, βιβλία εσόδων/εξόδων, τιμολόγια αγοράς υλικών ή δελτία αποστολής, άδεια οικοδομής, διαγράμματα κάλυψης, κατόψεις για τη διαπίστωση τυχόν υπερβάσεων δόμησης - αυθαίρετων κατασκευών), αλλά και τα πραγματικά στοιχεία απασχόλησης, όπως αυτά προκύπτουν με οποιοδήποτε τρόπο, όπως με δηλώσεις κατά τον επιτόπιο έλεγχο, από διασταύρωση στοιχείων με άλλες υπηρεσίες ΕΡΓΑΝΗ, ΔΟΥ, Δ.ΥΠ.Α., ΚΕΑΟ, για την εξακρίβωση της ορθότητας των ασφαλιστικών υποχρεώσεων του εργοδότη.

3. Τόσο ο ουσιαστικός όσο και ο επιτόπιος έλεγχος διακρίνονται σε τακτικό, έκτακτο, ειδικό και έλεγχο συμμόρφωσης.

α. Τακτικός έλεγχος είναι ο προγραμματισμένος έλεγχος που διενεργείται για το σύνολο των εργαζόμενων της επιχείρησης σε ορισμένες και συγκεκριμένες χρονικές περιόδους (περιλαμβάνει τον σχεδιασμό ελέγχου, τη διενέργεια ελέγχου και τη σύνταξη-κατάρτιση έκθεσης αποτελεσμάτων ελέγχου) και δύναται να επαναλαμβάνεται. Διενεργείται πάντοτε αυτεπάγγελτα και έχει ως στόχο την εξακρίβωση της τήρησης της εργατικής και κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας από τους ελεγχόμενους, λαμβάνοντας υπόψη την τελευταία ημερομηνία ελέγχου έτσι ώστε να υπάρχει συνέχεια στις περιόδους ελέγχου και να αποτρέπεται η παραγραφή οποιασδήποτε ελεγκτικής περιόδου.

β. Έκτακτος έλεγχος είναι ο έλεγχος που διενεργείται είτε αυτεπάγγελτα οποτεδήποτε αυτό κρίνεται επιβεβλημένο, είτε κατόπιν αιτήματος (όπως π.χ. έπειτα από, καταγγελία ασφαλισμένου, επεξεργασία στοιχείων της Υπηρεσίας, έγγραφο Δημοσίας Υπηρεσίας, Επιθεώρηση Εργασίας, ΑΑΔΕ, Οικονομική Αστυνομία κ.λπ.) και αφορά στον έλεγχο της ορθής ασφάλισης για έναν ή περισσότερους απασχολούμενους. Ο έκτακτος έλεγχος μπορεί να διενεργηθεί σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και να αναφέρεται σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα απασχόλησης.

γ. Ειδικός έλεγχος είναι ο έλεγχος που διενεργείται με στόχο τον εντοπισμό των απασχολούμενων και μη ασφαλισμένων ή μη ορθώς ασφαλισμένων στον e-ΕΦΚΑ, στη διενέργεια ουσιαστικού ελέγχου ασφάλισης σε επιχειρήσεις και στον καταλογισμό των οφειλομένων ασφαλιστικών εισφορών σε βάρος τους. Ο ειδικός έλεγχος έχει ορισμένο σκοπό, αφορά ορισμένο είδος ή σύνολο επιχειρήσεων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (δραστηριότητα, τοπικά χαρακτηριστικά, νομική μορφή, επιχειρήσεις που πιθανολογείται ότι υποκρύπτουν παραβάσεις, συστεγαζόμενες επιχειρήσεις κ.λπ.) ή σε συγκεκριμένη περίπτωση επιχείρησης και διενεργείται μόνο κατόπιν ειδικής εντολής της Διοίκησης του e-ΕΦΚΑ, μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων, για το είδος και τις περιοχές του ελέγχου.

δ. Έλεγχος συμμόρφωσης είναι ο επανέλεγχος που πραγματοποιείται σε επιχείρηση που διαπιστώθηκε παράβαση αδήλωτης εργασίας εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα μηνών από την ημερομηνία διαπίστωσης της παράβασης. Σκοπός του ελέγχου συμμόρφωσης είναι η διερεύνηση τυχόν υποτροπής του εργοδότη (άρθρο 65 του ν. 4635/2019).

4. Σε όλες τις περιπτώσεις ελέγχου αν διαπιστωθεί ότι, οι προβλεπόμενες από το άρθρο 6 του ν. 2972/2001, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, μεταβολές στοιχείων εργοδότη δεν έχουν δηλωθεί στην αρμόδια Τοπική Διεύθυνση και εφόσον κριθεί απαραίτητο οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. δύναται να πραγματοποιήσουν αυτεπάγγελτα αλλαγές στα στοιχεία μητρώου του υπό έλεγχο εργοδότη, λαμβάνοντας υπόψη τα ηλεκτρονικά στοιχεία του ΟΠΣ (ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ) ή και άλλα στοιχεία τα οποία αντλούν με οποιοδήποτε τρόπο (π.χ. διαπίστωση κατά τον επιτόπιο έλεγχο απασχόλησης εργαζόμενου σε παράρτημα επιχείρησης, μη δηλωμένου στη ΔΟΥ).

Άρθρο 9

Διαχείριση καταγγελιών

Οι καταγγελίες υποβάλλονται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του e-ΕΦΚΑ. Κατ’ εξαίρεση (π.χ. αδυναμία χρήσης του συστήματος) δύναται να υποβληθούν χειρόγραφα ενώπιον των αρμόδιων Υπηρεσιών. Οι καταγγελίες διεκπεραιώνονται με τη διενέργεια επιτόπιου ελέγχου, όπου απαιτείται, και ολοκληρώνονται με τη διενέργεια ουσιαστικού ελέγχου εφόσον προηγηθεί κλήση του εργοδότη σε ακρόαση. Οι αποφάσεις που εκδίδονται κοινοποιούνται στον εργοδότη και τον ασφαλισμένο και εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την παραλαβή τους δύναται να ασκηθεί ένσταση κατά αυτών, ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Επιτροπών των Τοπικών Διευθύνσεων του e-ΕΦΚΑ. Οι προθεσμίες διεκπεραίωσης αιτημάτων πολιτών εφαρμόζονται όπως αυτές προβλέπονται στα άρθρα 6 και 7 του ν. 3242/2004 (Α’102).

Άρθρο 10

Παροχή πληροφοριών

α) Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. ενημερώνουν τους εργοδότες και τους μη μισθωτούς σχετικά με την υποχρέωσή πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών με ακρίβεια, ορθότητα και εντός των προβλεπόμενων από το νόμο προθεσμιών. Για την εκπλήρωση αυτής τους της υποχρέωσης, οι ελεγκτές παρέχουν πληροφορίες στους εργοδότες, τους εργαζόμενους και τους μη μισθωτούς, τηλεφωνικά, γραπτώς, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

β) Οι εργοδότες και οι πολίτες επικοινωνούν με τους ελεγκτές δια ζώσης κατόπιν προσδιορισμένης εκ των προτέρων συνάντησης.

Άρθρο 11

Συνεργασία κατά τη διάρκεια των ελέγχων

α) Κατά τη διάρκεια των ελέγχων, οι εργοδότες, οι ασφαλισμένοι, οι μη μισθωτοί, ή άτομα για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις απασχόλησης υπαγόμενης στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ οφείλουν, να συνεργάζονται πλήρως με τον ελεγκτή κατά τη διενέργεια του ελέγχου σύμφωνα με τον παρόντα Κανονισμό και τις ισχύουσες διατάξεις, να παρέχουν κάθε αναγκαία πληροφορία και να παρουσιάζουν όλα τα έγγραφα που κρίνονται απαραίτητα από τον ελεγκτή για την ολοκλήρωση του έργου του.

β) Εργοδότης, διευθυντής επιχείρησης, εκπρόσωπος ή οποιοσδήποτε τρίτος παρεμποδίζει την είσοδο σε υπάλληλο των Π.Ε.Κ.Α. που διενεργεί ή συμμετέχει σε έλεγχο για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας σε χώρους εργασίας ή παρεμποδίζει ή διακόπτει με οποιονδήποτε τρόπο τη διενέργεια ελέγχου ή αρνείται να παράσχει ή παρέχει ψευδή στοιχεία και πληροφορίες, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως ένα (1) έτος ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων (900) ευρώ ή και με τις δύο ποινές (παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4611/2019).

γ) Οι ευρισκόμενοι στον χώρο εργασίας υποχρεούνται να επιδεικνύουν την αστυνομική τους ταυτότητα ή άλλο αποδεικτικό έγγραφο ταυτοπροσωπίας, εφόσον τους ζητηθεί από τους διενεργούντες τον έλεγχο, ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α.

Άρθρο 12

Διενέργεια επιτόπιου ελέγχου

1. Σε κάθε περίπτωση ελέγχου ή έρευνας οι υπάλληλοι των κλιμακίων ελέγχου δηλώνουν την ιδιότητά τους, την Υπηρεσία που υπηρετούν και:

α) αναφέρουν τον λόγο του ελέγχου κατά την είσοδο τους σε μια ελεγχόμενη επιχείρηση ή οικοδομοτεχνικό έργο,

β) ζητούν να μιλήσουν με τον νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης ή τον ιδιοκτήτη του οικοδομοτεχνικού έργου ή τον ανάδοχο εργολάβο και σε περίπτωση απουσίας του, με τον υπεύθυνο που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης εκείνη τη στιγμή,

γ) επιδεικνύουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα,

δ) φέρουν μαζί τους εντολή ελέγχου, την οποία επιδεικνύουν εφόσον ζητηθεί.

2. Στην περίπτωση που δεν βρεθεί υπεύθυνο άτομο στις εγκαταστάσεις, ο έλεγχος αρχίζει και το γεγονός αυτό καταγράφεται στο δελτίο επιτόπιου ελέγχου.

3. Κατά την έναρξη του ελέγχου, ο ελεγκτής των Π.Ε.Κ.Α. καταγράφει όλο το απασχολούμενο προσωπικό, συμπληρώνοντας όλα τα πεδία του δελτίου ελέγχου με σαφήνεια και ευκρίνεια. Το δελτίο επιτόπιου ελέγχου δύναται να είναι είτε χειρόγραφο, είτε ηλεκτρονικό. Η ημερομηνία και η ακριβής ώρα διενέργειας του ελέγχου αναγράφονται υποχρεωτικά, επί ποινή ακυρότητάς του δελτίου ελέγχου.

4. Ο ελεγκτής των Π.Ε.Κ.Α., προκειμένου να υπάρξει η απαιτούμενη πληροφόρηση, υποβάλλει ερωτήσεις σε κάθε άτομο που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις και για το οποίο έχει ενδείξεις ότι εργάζεται εκεί. Αυτή η ενέργεια περιλαμβάνει και άτομα ευρισκόμενα στις εγκαταστάσεις που είναι ή ισχυρίζονται ότι είναι μη μισθωτοί. Όλες οι διαπιστωθείσες παραβάσεις πρέπει να περιληφθούν στο δελτίο επιτόπιου ελέγχου. Εάν εργαζόμενος δεν συνεργάζεται και δεν δίνει στοιχεία σχετικά με την απασχόλησή του, πραγματοποιείται σημείωση στο δελτίο και καταγράφεται η ειδικότητα/θέση, στην οποία βρέθηκε να απασχολείται κατά τον επιτόπιο έλεγχο. Εάν αρνηθεί να δώσει τα στοιχεία του ονόματός του ή εάν δεν έχει ταυτότητα ή άλλο στοιχείο ταυτοποίησης, ζητείται η συνδρομή της αστυνομίας για ταυτοποίηση στοιχείων.

5. Σε περίπτωση που δεν κατέστη δυνατή με οποιονδήποτε τρόπο η γνωστοποίηση των στοιχείων ταυτότητας του εργαζόμενου λόγω άρνησης ή έγκαιρης αποχώρησής του από τον χώρο εργασίας, ο εν λόγω εργαζόμενος δεν καταχωρείται στο δελτίο ελέγχου ως αγνώστου ταυτότητος και δεν συντάσσεται ΠΕΠ. Τέτοιου είδους περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με άμεσο επανέλεγχο και με συνοδεία αστυνομίας.

6. Εάν διαπιστωθεί κατά τον επιτόπιο έλεγχο ότι η επιχείρηση δεν απασχολεί προσωπικό, η πληροφορία αυτή καταγράφεται στο δελτίο ελέγχου. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης δηλώνει ενυπόγραφα την περίοδο κατά την οποία δεν απασχόλησε προσωπικό.

7. Εάν σε επιτόπιο έλεγχο που διενεργείται σε οικοδομοτεχνικό έργο (ιδιωτικό, ιδιωτικό τεχνικό ή δημόσιο) διαπιστώνεται η μη απασχόληση προσωπικού, η πληροφορία αυτή καταγράφεται στο δελτίο ελέγχου. Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται το είδος του έργου που ελέγχεται (π.χ. διώροφη οικοδομή κ.τ.λ.), η κατάσταση του έργου (έναρξη - αποπεράτωση εργασιών, ημιτελής κατασκευή), το είδος των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί (οικοδομικός σκελετός, τοιχοποιίες, εργασίες που έχουν εκτελεστεί από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης, εργασίες οδοποιίας κ.τ.λ.), η διαπίστωση τυχόν υπερβάσεων της οικοδομικής αδείας και λοιπές πληροφορίες (μαρτυρίες περίοικων κ.τ.λ.).

8. Εάν η επιχείρηση δεν έχει απασχολήσει ποτέ προσωπικό και δεν είναι απογεγραμμένη στο μητρώο εργοδοτών του e-ΕΦΚΑ, η πληροφορία αυτή καταγράφεται στο δελτίο ελέγχου και προστίθεται η ένδειξη «μη απογεγραμμένη επιχείρηση στο Μητρώο Εργοδοτών».

9. Στην περίπτωση που η επιχείρηση είναι κλειστή, καταγράφεται το γεγονός στο πεδίο «Παρατηρήσεις» και η ακριβής ώρα διενέργειας του ελέγχου, ενώ αναζητούνται γείτονες ή περίοικοι για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση της επιχείρησης. Σε περίπτωση που η επιχείρηση λειτουργεί σε νέα ταχυδρομική διεύθυνση, η οποία ανήκει σε περιοχή που καλύπτεται από σχετική εντολή ελέγχου, διενεργείται επιτόπιος έλεγχος χρησιμοποιώντας νέο δελτίο ελέγχου. Σε περίπτωση που λειτουργεί σε διαφορετική περιοχή, αρμοδιότητας του ίδιου Π.Ε.Κ.Α. προγραμματίζεται εκ νέου επιτόπιος έλεγχος.

10. Στην περίπτωση που ο εργοδότης έχει απογραφεί ή διαπιστωθεί απασχόληση πριν τον 06/2014, ζητείται από τον εργοδότη/υπεύθυνο υπάλληλο το Ειδικό Βιβλίο Καταχώρησης Νεοπροσλαμβανόμενου Προσωπικού (Ε.Β.Κ.Ν.Π.).

11. Το δελτίο επιτόπιου ελέγχου θα πρέπει να περιλαμβάνει και την υπογραφή κάθε εργαζόμενου (ασφαλισμένου και ανασφάλιστου), τα στοιχεία του οποίου αναγράφονται σε αυτήν.

12. Κατά την ολοκλήρωση του ελέγχου, το συμπληρωμένο έγγραφο θα πρέπει να υπογραφεί από τους ελεγκτές και να επιδειχθεί στον εργοδότη ή τον εκπρόσωπό του ή το υπεύθυνο άτομο, για την υπογραφή του. Ο ελεγκτής θα πρέπει να χορηγήσει ένα αντίγραφο του υπογεγραμμένου δελτίου ελέγχου στον εργοδότη, τον εκπρόσωπο ή το υπεύθυνο άτομο της επιχείρησης. Σε περίπτωση άρνησης του εργοδότη να υπογράψει το δελτίο, ενημερώνεται πως η υπογραφή του δεν σημαίνει και αποδοχή των όσων αναγράφονται σε αυτό ενώ εφόσον επιμένει γίνεται σχετική σημείωση στο δελτίο ελέγχου για άρνηση υπογραφής και παραλαβής. Δεν επιτρέπεται η εκ των υστέρων διόρθωση των στοιχείων του δελτίου επιτόπιου ελέγχου. Εάν αυτό απαιτείται, συντάσσεται συμπληρωματικό υπηρεσιακό σημείωμα, υπογεγραμμένο από τον αρμόδιο ελεγκτή και τον επικεφαλή/Προϊστάμενο του κλιμακίου, με σύμφωνη γνώμη του Προϊσταμένου Διεύθυνσης του Π.Ε.ΚΑ., το οποίο στη συνέχεια αποστέλλεται στον εργοδότη. Εάν ζητηθεί από τον εργοδότη ή τον υπεύθυνο της επιχείρησης, πριν την παραλαβή του δελτίου ελέγχου, να ενημερωθεί για τα καταχωρηθέντα στο δελτίο ελέγχου στοιχεία εκ μέρους των εργαζόμενων, ο επικεφαλής του κλιμάκιου οφείλει να το πράξει χωρίς να είναι δυνατή η τροποποίηση των εν λόγω στοιχείων.

13. Ο ελεγκτής ενημερώνει τον εργοδότη, τον εκπρόσωπό του ή τον υπεύθυνο της επιχείρησης για την υποχρέωσή του να παρέχει τα απαιτούμενα στοιχεία ελέγχου, ιδίως την αναγγελία πρόσληψης, την καταγγελία σύμβασης εργασίας, την αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης, την σύμβαση μερικής απασχόλησης, τον Πίνακα Προσωπικού και τα έντυπα Ε12, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.

14. Ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγεί στους ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. τα στοιχεία που ζητήθηκαν εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) ημερών. Η εν λόγω προθεσμία δύναται είτε να συντμηθεί από τους ελεγκτές εφόσον αυτό επιβάλλεται για την αντιμετώπιση επειγουσών περιπτώσεων, όπως είναι η διενέργεια ελέγχου κατόπιν εγγράφων από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.) ή κατόπιν παραγγελίας Εισαγγελέως είτε και να παραταθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Σε περίπτωση που η τασσόμενη προθεσμία παρέλθει άπρακτη, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 26 του ν. 1846/1951, του άρθρου 20 του ν. 1469/1984 και του άρθρου 11 του ν. 1976/1991.

15. Κατά την συμπλήρωση του δελτίου ελέγχου, οι ελεγκτές διασφαλίζουν ότι όλες οι πληροφορίες καταγράφονται με ευκρίνεια και σαφήνεια ώστε το έγγραφο δελτίου ελέγχου να είναι ευανάγνωστο και κατανοητό από οποιονδήποτε.

Άρθρο 13

Έλεγχος επιχειρήσεων απογεγραμμένων στον e-ΕΦΚΑ

Στους υπαλλήλους των Π.Ε.Κ.Α. ανατίθεται η αρμοδιότητα να διενεργούν επιτόπιους ελέγχους σε επιχειρήσεις για τη διαπίστωση της υποβολής των εντύπων Ε3 (αναγγελία πρόσληψης) και Ε4 (πίνακας προσωπικού), σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5-8 του ν. 4554/2018 (Α’ 130). Επιπρόσθετα, ανατίθεται σε αυτούς η αρμοδιότητα μέσω των ουσιαστικών ελέγχων να διαπιστώνουν την ορθή ασφαλιστική τακτοποίηση του συνόλου των εργαζόμενων της επιχείρησης και όχι μόνο των ευρισκόμενων απασχολούμενων κατά τη διάρκεια του ελέγχου.

Άρθρο 14

Είδος και εύρος διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης της ασφαλιστικής νομοθεσίας

1. Στην περίπτωση που οι ελεγκτές διαπιστώσουν ότι κάποιος εργαζόμενος δεν αναγράφεται στον πίνακα Ε4, επιβάλουν Πράξη Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ), για αδήλωτη εργασία σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (άρθρα 5-8 του ν. 4554/2018) όπως ισχύει. Αντίγραφα των ΠΕΠ κοινοποιούνται στον εργοδότη με ευθύνη του εκδότη αυτών. Οι ΠΕΠ εκδίδονται αυτοδίκαια χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη κλήση για ακρόαση του εργοδότη. Κατά των ΠΕΠ είναι δυνατή η άσκηση προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου.

Με ευθύνη του Τμήματος Προγραμματισμού, Υποστήριξης Ελέγχων και Αποτελεσμάτων ή του Τμήματος Διοίκησης και Υποστήριξης, κατά το μεταβατικό στάδιο μέχρι τη μηχανογραφική έκδοση των ΠΕΠ, τηρείται βιβλίο χειρόγραφων ΠΕΠ με προσυμπληρωμένο τον αύξοντα αριθμό με ειδική σήμανση. Πριν την έκδοση κάθε πράξης, συμπληρώνονται υποχρεωτικά τα εξής πεδία: Αριθμός Μητρώου Εργοδότη (ΑΜΕ), επωνυμία επιχείρησης, ποσό πράξης, εκδότης, ημερομηνία, υπογραφή.

Σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4635/2019 αν, κατόπιν επανέλεγχου που πραγματοποιείται εντός τριών (3) ετών από τον πρώτο έλεγχο, διαπιστωθεί ότι ο ίδιος εργοδότης απασχολεί ξανά ανασφάλιστους εργαζόμενους, το πρόστιμο των δέκα χιλιάδων πεντακοσίων (10.500) € προσαυξάνεται α) κατά 100% για την πρώτη μετά την αρχική παράβαση και β) κατά 200% για κάθε μεταγενέστερη παράβαση. Επιβάλλεται το πρόστιμο της ΠΕΠΥ και οι παραβάτες εργοδότες εκπίπτουν του δικαιώματος παραμονής στο ευνοϊκό καθεστώς ρύθμισης (ν. 4554/2018 όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4635/2019) ή μελλοντικής υπαγωγής του σε αυτό.

2. Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. κατά τη διενέργεια των ουσιαστικών ελέγχων (τακτικών, έκτακτων, ειδικών), είτε για τη διεκπεραίωση έκθεσης επιτόπιου ελέγχου, είτε κατόπιν υποβολής καταγγελίας εργαζόμενου, εκδίδουν πράξεις, όπως Πράξη Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), Πράξη Επιβολής Πρόσθετης Επιβάρυνσης Εισφορών (ΠΕΠΕΕ) για την ασφαλιστική τακτοποίηση των εργαζόμενων στις ακόλουθες περιπτώσεις όταν διαπιστώνεται:

α) Ασφάλιση εργαζόμενου που βεβαιώθηκε αδήλωτος κατά τον επιτόπιο έλεγχο.

β) Διαφορές που προκύπτουν μεταξύ αποδοχών που δηλώθηκαν από τον εργοδότη στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.), σύμφωνα με την περ. 6 του άρθρου 8 του ν. 1846/1951, σε σχέση με τις αποδοχές που δηλώθηκαν από τον εργαζόμενο κατά τη διάρκεια του ελέγχου.

γ) Ασφάλιση του εργαζόμενου με χαμηλότερες αποδοχές από τις προβλεπόμενες, βάσει της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.) ή τυχόν ισχύουσας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (Σ.Σ.Ε) ή επιχειρησιακής σύμβασης, ή λόγω ασφάλισής του επί διαφορετικής ειδικότητας, ή λόγω δήλωσης έναρξης απασχόλησης διαφορετικής από τη δηλωθείσα στις ΑΠΔ.

δ) Αύξηση των ημερών εργασίας και των αντίστοιχων αποδοχών και εισφορών όταν από τον επιτόπιο έλεγχο διαπιστωθεί ή τεκμαίρεται ότι ο εργαζόμενος απασχολήθηκε διαφορετικές ημέρες ή ώρες από τις δηλωθείσες στον πίνακα προσωπικού ή στις συμβάσεις εργασίας.

ε) Διεκπεραίωση καταγγελίας όταν διαπιστώνεται παράλειψη ασφάλισης ή μη ορθή ασφάλιση εργαζόμενου.

στ) Απασχόληση εργαζόμενου σε επιτόπιο έλεγχο ή με οποιοδήποτε τρόπο, με αποδοχές και ειδικότητα διαφορετικής από τη δηλωθείσα απασχόληση (π.χ. ασφαλίζεται ως μπουφετζής ενώ βρίσκεται να απασχολείται ως σερβιτόρος).

ζ) Ασφαλιστική τακτοποίηση εργαζόμενου στην επικουρική ασφάλιση λόγω υπαγωγής του σε αυτήν, βάσει ειδικότητας ή στον κλάδο πρόνοιας, εφόσον υφίσταται.

η) Ασφαλιστική τακτοποίηση εργαζόμενων σε περίπτωση αναντιστοιχίας μεταξύ του ποσού αποδοχών που δηλώθηκε στη φορολογική δήλωση-εφορία (ΔΦΜΥ) και του ποσού που δηλώθηκε στον e-ΕΦΚΑ, μέσω της Α.Π.Δ.

θ) Μετατροπή της απασχόλησης από μειωμένη σε πλήρη όταν από τα στοιχεία ελέγχου (επιτόπιος έλεγχος, συμβάσεις εργασίας, μαρτυρικές καταθέσεις, αποδείξεις) διαπιστωθεί ότι ο ασφαλισμένος απασχολήθηκε με πλήρες ωράριο εργασίας.

3. Επιβάλλεται Πρόστιμο Εκπρόθεσμης Δήλωσης Οικειοθελούς Αποχώρησης (ΠΕΑΠ) σε περίπτωση μη αναγγελίας ή εκπρόθεσμης αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού (πέραν των τεσσάρων ημερών), όπως ορίζεται με το άρθρο 65 του ν. 3996/2011.

4. Επιβάλλεται Πράξη Επιβολής Προστίμου Ακαταχώριστων Εργαζομένων (ΠΕΠΑΕ) σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 20 του ν. 4255/2014 (εγκ. τ.ΙΚΑΕΤΑΜ 48/2014).

5. Στους ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. ανατίθεται η αρμοδιότητα, μετά από ουσιαστικούς ελέγχους να εκδίδουν, πέραν των Πράξεων, αποφάσεις τροποποίησης της ασφαλιστικής ιστορίας των εργαζόμενων (ΑΚΜΕΤ), Αποφάσεις Ακύρωσης Μείωσης ασφαλιστικών εισφορών (ΑΚΜ), καθώς και αποφάσεις Αναγνώρισης ή Απόρριψης Αιτήματος Ασφαλισμένων επί καταγγελιών (Ενημερωτικό Σημείωμα, Απόφαση Απόρριψης Καταγγελίας, Απόφαση Μερικής Αποδοχής Καταγγελίας), λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω.

Για τον σχηματισμό της κρίσης τους οι ελεγκτές λαμβάνουν υπόψη οποιοδήποτε στοιχείο είναι ικανό για την εξακρίβωση της ορθότητας ή όχι του μεγέθους των ασφαλιστικών υποχρεώσεων του εργοδότη. Σε κάθε περίπτωση, το πραγματικό της απασχόλησης υπερισχύει των τυπικών στοιχείων για τη λήψη της τελικής απόφασης και οι ελεγκτές φέρουν το βάρος της απόδειξης, όταν υπάρχει τήρηση των προβλεπόμενων στοιχείων εκ μέρους του εργοδότη.

Άρθρο 15

Προηγούμενη κλήση σε ακρόαση

Με την ολοκλήρωση του ουσιαστικού ελέγχου και πριν την έκδοση τυχόν δυσμενών διοικητικών πράξεων ή αποφάσεων ο αρμόδιος ελεγκτής οφείλει να καλέσει τον διοικούμενο (εργοδότη ή ασφαλισμένο) σε ακρόαση ώστε να εκφράσει τις απόψεις του εγγράφως ή προφορικώς. Η κλήση είναι έγγραφη, αναφέρει τον τόπο, την ημέρα και την ώρα ακρόασης, προσδιορίζει το αντικείμενο του μέτρου ή της ενέργειας και κοινοποιείται στο διοικούμενο τουλάχιστον πέντε (5) πλήρεις ημέρες πριν την ακρόαση (άρθρο 6 του ν. 2690/1999).

Άρθρο 16

Έλεγχος επιχειρήσεων μη απογεγραμμένων στον e-ΕΦΚΑ

1. Οι διαδικασίες που περιγράφονται στο προηγούμενο άρθρο ακολουθούνται και για τον έλεγχο των εργοδοτών που διαπιστώνεται ότι δεν είναι απογεγραμμένοι στον eΕΦΚΑ. Στην περίπτωση που ελεγχόμενος εργοδότης μη απογεγραμμένος στον e-ΕΦΚΑ απασχολεί προσωπικό και δεν τηρεί τον πίνακα Ε4, συντάσσεται έκθεση ελέγχου, στην οποία σημειώνεται ότι ο ελεγχόμενος εργοδότης είναι μη απογεγραμμένος.

2. Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. συγκεντρώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία από τον εργοδότη, τα οποία αποστέλλονται άμεσα στην αρμόδια Τοπική Διεύθυνση του eΕΦΚΑ, προκειμένου να αποδοθεί αυτεπάγγελτα αριθμός μητρώου και εν συνεχεία εκδίδονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις και ολοκληρώνεται ο ουσιαστικός έλεγχος. Επιπλέον, και οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. δύνανται να προβαίνουν στη διενέργεια αυτεπάγγελτης απογραφής.

Άρθρο 17

Έλεγχος των μη μισθωτών

α) Αν κατά τον έλεγχο που διενεργούν τα αρμόδια όργανα του e-ΕΦΚΑ διαπιστωθεί απασχόληση ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία των μη μισθωτών (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, συντηρητές μηχανημάτων κ.λπ.), αυτοί καταγράφονται στο δελτίο ελέγχου. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι δεν διαθέτουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά π.χ. τιμολόγια ή δεν έχουν εγγραφεί στον eΕΦΚΑ ως μη μισθωτοί, είτε γιατί είναι νυν συνταξιούχοι και πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε γιατί δεν έχουν κάνει ποτέ έναρξη στη ΔΟΥ, τότε η έκθεση ελέγχου διαβιβάζεται στις αρμόδιες υπηρεσίες για αυτεπάγγελτη απογραφή ή επανεγγραφή στο μητρώο του e-ΕΦΚΑ ή για διακοπή σύνταξης και ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές π.χ. φορολογική διοίκηση, για περαιτέρω ενέργειες κατά την αρμοδιότητά τους.

β) Στην περίπτωση μελών - εταίρων ΟΕ, ΕΕ, ΑΕ, ΕΠΕ, μέλη Διοικητικών Συμβουλίων Εταιρειών, απασχόλησης Διαχειριστών ΟΕ, διαχειριστών μονοπρόσωπων ΙΚΕ και μονοπρόσωπων ΕΠΕ, ελέγχεται η ασφάλιση τους, όπως προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία (άρθρα 38 και 39 του ν. 4387/2016) και παράλληλα όπου κριθεί αναγκαίο τηρείται η ανωτέρω διαδικασία και τα αποτελέσματα του επιτόπιου ελέγχου διαβιβάζονται στις αρμόδιες Υπηρεσίες για περαιτέρω ενέργειες.

Άρθρο 18

Κοινοποίηση πράξεων

Με το άρθρο 33 του ν. 4578/2018 ορίσθηκε ότι οι διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 3996/2011, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με το άρθρο 40 του ν. 4554/2018 και αφορούν τους ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας, εφαρμόζονται αναλόγως και για τον e-ΕΦΚΑ και ορίζονται τα ακόλουθα:

α) Η κοινοποίηση κάθε είδους διοικητικής πράξης και εγγράφου που εκδίδεται από όλα τα όργανα και τις Υπηρεσίες των Π.Ε.Κ.Α. πραγματοποιείται με ανάρτηση στον προσωπικό λογαριασμό του αποδέκτη και παράλληλη αποστολή ειδοποίησης στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο.

β) Τα ανωτέρω, πράξεις και έγγραφα λογίζονται ως νομίμως κοινοποιηθέντα αφού παρέλθουν πέντε (5) ημέρες από την επόμενη της ανάρτησης και αποστολής ειδοποίησης στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η προθεσμία αυτή άρχεται από οποιαδήποτε ενέργεια (ανάρτηση ή ηλεκτρονική ειδοποίηση) λάβει χώρα τελευταία, εφόσον δεν προκύπτει προγενέστερος χρόνος παραλαβής του κοινοποιούμενου εγγράφου ή της κοινοποιούμενης πράξης.

γ) Η κοινοποίηση συνοδεύεται από έκδοση εκτυπώσιμης ηλεκτρονικής βεβαίωσης ολοκλήρωσής της, στην οποία αναγράφονται η ημερομηνία και η ώρα κοινοποίησης, ο αριθμός πρωτοκόλλου της βεβαίωσης κοινοποίησης, η επωνυμία ή το ονοματεπώνυμο και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) του εργοδότη καθώς και το είδος, ο αριθμός πρωτοκόλλου, η ημερομηνία και το όργανο έκδοσης της κοινοποιούμενης πράξης ή του κοινοποιούμενου εγγράφου. Η ηλεκτρονική βεβαίωση ολοκλήρωσης αρχειοθετείται στον προσωπικό λογαριασμό του χρήστη και στο φάκελο («προφίλ») του εργοδότη.

δ) Οι αποδέκτες των πράξεων και των εγγράφων δεν μπορούν να επικαλούνται έναντι των οργάνων και των Υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ οποιαδήποτε μεταβολή της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, την οποία δεν έχουν δηλώσει μέσω του ΟΠΣ-ΙΚΑ και μέχρι το χρόνο ενημέρωσης της μεταβολής αυτής.

ε) Υπό την επιφύλαξη της προηγούμενης παραγράφου, όταν για οποιαδήποτε λόγο δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική κοινοποίηση, αυτή πραγματοποιείται με κάθε πρόσφορο τρόπο και αποδεικνύεται με τη σχετική απόδειξη παραλαβής του εγγράφου, εφαρμόζοντας το άρθρο 19 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999) και τα άρθρα 47 έως 57 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, (ν. 2717/1999), όπως κάθε φορά ισχύουν.

Άρθρο 19

Αμφισβήτηση πράξεων/αποφάσεων

Σε περίπτωση αμφισβητήσεων που προκύπτουν από αποφάσεις Προϊσταμένου Διεύθυνσης ή πράξεις καταλογισμού ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων επιβαρύνσεων και προστίμων, αρμόδιες για την επίλυση αυτών είναι οι Διοικητικές Επιτροπές των Τοπικών Διευθύνσεων του τόπου απασχόλησης, ανεξάρτητα εάν αυτές συντάχθηκαν από υπαλλήλους των Τοπικών Διευθύνσεων ή των Π.Ε.Κ.Α.. Για αμφισβητήσεις που αφορούν την επιβολή διοικητικών κυρώσεων (π.χ. ΠΕΠ), αρμόδια για την επίλυση αυτών είναι τα Διοικητικά Δικαστήρια.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Π.Ε.Κ.Α.

Άρθρο 20

Αρμοδιότητες Προϊστάμενου Διεύθυνσης

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης του Π.Ε.Κ.Α. πέραν των αρμοδιοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 69 του π.δ. 8/2019 είναι υπεύθυνος:

1. Για την υπαγωγή στην ασφάλιση των εργαζόμενων, τον προσδιορισμό του χρονικού διαστήματος και το είδος της παρασχεθείσας απασχόλησης και των αναγνωριζόμενων ημερών απασχόλησης καθώς και την επιβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προστίμων και προσαυξήσεων, σε βάρος των υπαγόμενων στην χωρική του αρμοδιότητα εργοδοτών.

2. Για την υπογραφή των εντολών και εκθέσεων ελέγχου, πράξεων ή άλλων εγγράφων της Διεύθυνσης.

3. Για τη νόμιμη προσέλευση και αποχώρηση του προσωπικού.

4. Για την έκδοση και υπογραφή των αποφάσεων μετακίνησης του προσωπικού.

5. Για τη χορήγηση των υπηρεσιακών ταυτοτήτων στους ελεγκτές, τη μέριμνα για την επιστροφή και αρχειοθέτηση αυτών σε περίπτωση απομάκρυνσης των ελεγκτών από τα ελεγκτικά τους καθήκοντα.

6. Για τον έλεγχο της λειτουργίας όλων των τμημάτων της Διεύθυνσης και την ορθή εφαρμογή των νόμων και των διαταγών της Διοίκησης.

7. Για τον προγραμματισμό των ελέγχων που θα πραγματοποιηθούν, είτε βάσει στόχευσης της Διοίκησης (ποσοστό 70%), είτε βάσει δικής του στόχευσης (ποσοστό 30%).

8. Για τη διενέργεια έλεγχων που έχουν συμπεριληφθεί στη στόχευση της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων και την αποστολή των αποτελεσμάτων ελέγχου (πράξεις, αποφάσεις) εντός του εκάστοτε προσδιορισμένου χρονικού διαστήματος.

9. Για τον καθορισμό του ωραρίου εργασίας του προσωπικού ώστε η Διεύθυνση να λειτουργεί σε είκοσι τέσσερεις (24) ώρες καθημερινά και τις ημέρες των αργιών.

10. Για την κατάρτιση του προγράμματος εργασίας του προσωπικού που προΐσταται, της έκδοσης των εντολών ελέγχου για όλα τα ελεγκτικά Τμήματα της Διεύθυνσης, συμπεριλαμβανομένων και των αποκεντρωμένων, ενώ έχει τη μέριμνα ώστε όλα τα εισερχόμενα έγγραφα να ακολουθούν τη διαδικασία πρωτοκόλλησης και παρακολούθησης μέσω ΣΗΔΕ-ΙΡΙΔΑ (οδηγίες σύμφωνα με το εγχειρίδιο χρήσης και τον κανονισμό λειτουργίας όπως αυτά έχουν αναρτηθεί στο INTRANET).

Με τον αναθεωρημένο κανονισμό λειτουργίας του ΣΗΔΕ ΙΡΙΔΑ (υπ’ αρ. 283/Συν.25/20-8-2020 απόφαση του Δ.Σ. του e-ΕΦΚΑ) ως πύλες του συστήματος ΙΡΙΔΑ ορίσθηκαν και τα αποκεντρωμένα τμήματα των Π.Ε.Κ.Α.

11. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης αναπληρώνει ο αναπληρωτής αυτού ή ο Υποδιευθυντής σε όλα τα καθήκοντά του σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Άρθρο 21

Αρμοδιότητες Προϊστάμενων Τμημάτων

Οι Προϊστάμενοι των Τμημάτων των Π.Ε.Κ.Α. πέραν των αρμοδιοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 70 του π.δ. 8/2019:

1. Εποπτεύουν, συντονίζουν και ελέγχουν την εκτέλεση των εργασιών που ανατίθεται στο Τμήμα που προΐστανται και ορίζονται στο άρθρο 14 του π.δ. 8/2019.

2. Έχουν την ευθύνη για τη συγκέντρωση, μελέτη και αξιολόγηση του πληροφοριακού υλικού και καθορίζουν τον τρόπο δράσης.

3. Υπογράφουν/εγκρίνουν τις πράξεις/αποφάσεις που εκδίδονται από τους υπαλλήλους των Τμημάτων τους.

Άρθρο 22

Ελεγκτές Π.Ε.Κ.Α

Α. Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων με υπευθυνότητα, επαγγελματική συνείδηση, διακριτικότητα, αντικειμενικότητα και σεβασμό, κατά τη διενέργεια του ελεγκτικού τους έργου οφείλουν να:

αα) Είναι ευγενικοί, με σεβασμό στον πολίτη, εργοδότη και ασφαλισμένο, αλλά και αποτελεσματικοί, με γνώμονα την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και την προάσπιση της νομιμότητας.

αβ) Απευθύνονται πάντα στον πληθυντικό στον εργοδότη καθώς και στους εργαζόμενους.

αγ) Είναι όσο το δυνατόν διακριτικοί χωρίς να διαταράσσουν τη λειτουργία της επιχείρησης.

αδ) Μην εμπλέκονται σε γενικές συζητήσεις με τους πολίτες όταν κρίνουν ότι δεν πρόκειται για υπαλλήλους της επιχείρησης.

αε) Μην ακολουθούν κατά τρόπο επίμονο τους εργαζόμενους της επιχείρησης ή τους απασχολούμενους σε οικοδομοτεχνικά έργα, όταν οι τελευταίοι αποχωρούν λόγω του επικείμενου ελέγχου.

αστ) Μην αποδέχονται οποιοδήποτε δώρο (προσφορά αντικειμένου ή υπηρεσίας με χρηματική αξία, έκπτωση, διευκόλυνση, διασκέδαση, φιλοξενία, ταξίδια) και δεν επιδιώκουν αυτό, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο από τους εργοδότες που ελέγχουν.

αζ) Μην προβαίνουν σε αλλοίωση ή παραποίηση του περιεχόμενου των εγγράφων που συντάσσουν όπως την έκθεση επιτόπιου ελέγχου.

αη) Αποφεύγουν τις εντάσεις και τους διαπληκτισμούς διατηρώντας τον αυτοέλεγχό τους και αν απειλούνται εγκαταλείπουν την επιχείρηση ώστε να μη θέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο χωρίς λόγο.

Β. Οι βασικές αρχές των ελεγκτών περιλαμβάνουν:

βα) Εμπειρία, επαγγελματική επάρκεια, επιμέλεια, ειλικρίνεια και υπευθυνότητα κατά την άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους, χωρίς προκαταλήψεις και προσωπικό όφελος.

ββ) Αφοσίωση στην εργασία.

βγ) Αποφυγή εμπλοκής σε καταστάσεις ή συμπεριφορές που είναι αντίθετες με τα υπαλληλικά καθήκοντα και την αποστολή του e-ΕΦΚΑ.

βδ) Αποφυγή εκμετάλλευσης της θέσης τους ή της επιρροής τους για την ικανοποίηση των προσωπικών τους συμφερόντων (υλικών ή μη) ή του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.

βε) Αποφυγή κάθε ανήθικης συμπεριφοράς.

βστ) Σεβασμό στα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των πολιτών.

βζ) Προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος και διαφύλαξη της νομιμότητας.

βη) Ικανότητα αποτελεσματικής συνεργασίας με άλλες Υπηρεσίες.

βθ) συνεχή ενημέρωση για το αντικείμενο της εργασίας τους.

βι) Ικανότητα εφαρμογής των γνώσεων και των εμπειριών τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.

βια) Ανάληψη πρωτοβουλιών και επίδειξη υπευθυνότητας και δημιουργικότητας.

βιβ) Διασφάλιση της εμπιστευτικότητας των πληροφοριών που συλλέγουν κατά τη διάρκεια των ελέγχων. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ελεγκτές υπόκεινται στις καταστατικές υποχρεώσεις των σχετικών με την προστασία των προσωπικών δεδομένων νόμων.

Άρθρο 23

Δυνατότητες και υποχρεώσεις ελεγκτών

Για κάθε έλεγχο που διέπεται από τον παρόντα Κανονισμό, οι ελεγκτές δύνανται:

α) Να αντλούν στοιχεία από την ΑΑΔΕ επαληθεύοντας τους καταβληθέντες μισθούς ή τα ημερομίσθια από τις υποβληθείσες στην ΑΑΔΕ φορολογικές δηλώσεις (παρ. 6 του άρθρου 2 του του ν. 2556/1997).

β) Να ζητούν από τις δημόσιες ή δημοτικές και κοινοτικές αρχές, τα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ, τις τράπεζες, τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά από κάθε οργάνωση επαγγελματική, εμπορική, βιομηχανική, γεωργική, οποιεσδήποτε πληροφορίες θεωρούν αναγκαίες για τη διευκόλυνση του έργου τους (άρθρο 2 του ν. 2556/1997, άρθρο 62 του ν. 4170/2013 και άρθρο 15 του ν. 4174/2013).

γ) Να έχουν απευθείας πρόσβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (ΣΕΠΕ) και «Διασύνδεση» (Φορολογική Αρχή).

δ) Να υποβάλλουν ετησίως δήλωση περιουσιακής κατάστασης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3213/2003.

ε) Να ενημερώνουν τις αρμόδιες υπηρεσίες στην περίπτωση που κατά τη διενέργεια ελέγχου λάβουν γνώση πληροφοριών που αποδεικνύουν ότι ασφαλισμένος ή μημισθωτός λαμβάνει σύνταξη ή επίδομα ανεργίας.

στ) Να ενημερώνουν τις αρμόδιες υπηρεσίες της Πολεοδομίας για τα αποτελέσματα του ελέγχου τους, κοινοποιώντας τους τις εν λόγω εκθέσεις ελέγχου σε περίπτωση που κατά τη διενέργεια επιτόπιου ελέγχου σε οικοδομοτεχνικά έργα διαπιστωθούν υπερβάσεις στις οικοδομικές άδειες.

Οι διοικητικές αρχές, οι αρχές των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, οι δικαστικές υπηρεσίες, οι δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και οι υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης υποχρεούνται να παρέχουν κάθε αιτούμενη συνδρομή ιδιαίτερα με την παροχή μηχανογραφικών στοιχείων και πληροφοριών, για τη διευκόλυνση της άσκησης των αρμοδιοτήτων των ελεγκτών (άρθρο 62 του ν. 4611/2019).

Άρθρο 24

Νομική προστασία

α) Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. δεν διώκονται και δεν ενάγονται για γνώμη που διατύπωσαν ή πράξη που διενήργησαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Εξαιρούνται από τα ανωτέρω η περίπτωση δόλου, η παραβίαση του απορρήτου των πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ακόμη και μετά την αποχώρησή τους από το Π.Ε.Κ.Α., η παραβίαση του καθήκοντος εχεμύθειας και η τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 και στον ν. 3528/2007. Για τα αδικήματα που διώκονται κατ’ έγκληση και φέρεται ότι διαπράχθηκαν από ελεγκτές του Π.Ε.Κ.Α. κατά την εκτέλεση ή με αφορμή την εκτέλεση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων, για τον έλεγχο εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 275, 409 έως 413 και 417 έως 424 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (άρθρο 61 του ν. 4611/2019).

β) Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 33 του ν. 4578/ 2018, από 3/12/2018 και εφεξής οι υπάλληλοι του e-ΕΦΚΑ που διενεργούν ή συνδράμουν στη διενέργεια ελέγχων, εν ενεργεία και διατελέσαντες, εφόσον εξετάζονται, διώκονται ή ενάγονται για πράξεις ή παραλείψεις κατά την εκτέλεση ή με αφορμή την εκτέλεση των καθηκόντων τους, παρίστανται και εκπροσωπούνται από δικηγόρο της Νομικής Υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ. Η δυνατότητα εκπροσώπησης των εν λόγω προσώπων από δικηγόρο της Νομικής Υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ δεν αποκλείει την εκπροσώπησή τους από πληρεξούσιο δικηγόρο της επιλογής τους σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Η εκπροσώπησή τους από πληρεξούσιο δικηγόρο αποκλείει την εκπροσώπησή τους παράλληλα και από δικηγόρο της Νομικής Υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση εκπροσώπησης από πληρεξούσιο δικηγόρο της επιλογής τους, ο e-ΕΦΚΑ καλύπτει τις δαπάνες, στις οποίες υποβάλλονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας κατά την προκαταρκτική διαδικασία ή με την ιδιότητα του κατηγορουμένου ή του εναγομένου ή του πολιτικώς ενάγοντα, και μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων, κατόπιν υποβολής αίτησης, η οποία συνοδεύεται από θετική εισήγηση του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης στην οποία υπάγεται η υπηρεσία που υπηρετούν.

γ) Σε περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς έναντι των ελεγκτών των Π.Ε.Κ.Α., ο επικεφαλής ελεγκτής θα πρέπει να αναφέρει το γεγονός στον Προϊστάμενο του Τμήματος Ελέγχων Ασφάλισης του Π.Ε.Κ.Α., ώστε να κληθούν οι διωκτικές αρχές.

Άρθρο 25

Υποχρέωση ενημέρωσης σε περίπτωση μεταβολής του Επιχειρησιακού Σχεδίου

1. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις με σαφή και εμπεριστατωμένη αιτιολογία του Προϊσταμένου είναι δυνατή η μη διενέργεια επιτόπιου ελέγχου, ακόμη και αν έχει εκδοθεί εντολή ελέγχου,. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιπτώσεις:

α) αιφνίδια απουσία ελεγκτή (ασθένεια)

β) εξωγενείς παράγοντες (ακραίες καιρικές συνθήκες)

γ) κλειστή επιχείρηση

δ) επιθετική στάση εργοδότη

ε) απόπειρα χρηματισμού

στ) παρεμπόδιση εισόδου στους ελεγκτές

Στις περιπτώσεις δ, ε και στ καλούνται οι διωκτικές αρχές.

2. Σε κάθε περίπτωση μεταβολής του Επιχειρησιακού Σχεδίου, για υπηρεσιακούς λόγους, θα πρέπει να ενημερώνεται άμεσα ο αρμόδιος Προϊστάμενος του Τμήματος Ελέγχων Ασφάλισης προκειμένου οι ελεγκτές να λάβουν προφορικές ή γραπτές εντολές που θα αποτελέσουν τη νομική βάση για τις περαιτέρω ενέργειες.

3. Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο η παραπάνω διαδικασία δεν μπορεί να ακολουθηθεί κατά τη διάρκεια του ελέγχου, οι ελεγκτές οφείλουν να ενημερώνουν γραπτώς τον Προϊστάμενο του Τμήματος Ελέγχων Ασφάλισης εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών από την ολοκλήρωση του ελέγχου προκειμένου να εκδοθεί η σχετική γραπτή εντολή.

Άρθρο 26

Εκπαίδευση ελεγκτών

1. Η Γενική Διεύθυνση Ελέγχων δύναται να πραγματοποιεί ενημερωτικές/εκπαιδευτικές συναντήσεις δια ζώσης ή εξ αποστάσεως για το ελεγκτικό προσωπικό των Π.Ε.Κ.Α., όταν κρίνεται αυτό αναγκαίο (ενδεικτικά λόγω νέων Πληροφοριακών Συστημάτων ή νομοθεσίας).

2. Οι ελεγκτές των Π.Ε.Κ.Α. στο πλαίσιο της συνεχούς επιμόρφωσης μπορούν να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα που διοργανώνει η Διεύθυνση Εκπαίδευσης. Οι Προϊστάμενοι των Διευθύνσεων των Π.Ε.Κ.Α. δύναται να εισηγούνται στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης διεξαγωγή σεμιναρίου για συγκεκριμένη θεματική ενότητα εάν το κρίνουν αναγκαίο κοινοποιώντας την εισήγησή τους στη Γενική Διεύθυνση Ελέγχων.

3. Κατ’ εντολή της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων, δύναται να ζητηθεί η συμμετοχή των ελεγκτών των Π.Ε.Κ.Α. σε ειδικά σεμινάρια, κατά την ολοκλήρωση των οποίων, αυτοί θα αξιολογούνται και θα πιστοποιούνται στην άσκηση των καθηκόντων τους.

Άρθρο 27

Έκθεση του έργου των Διευθύνσεων των Π.Ε.Κ.Α.

Από κάθε Προϊστάμενο Διεύθυνσης Π.Ε.Κ.Α. δύναται να ζητηθεί η υποβολή Απολογιστικής Έκθεσης από τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων. Η ανωτέρω Διεύθυνση καθορίζει το χρόνο και το περιεχόμενο της υποβαλλόμενης Έκθεσης.

Κάθε Προϊστάμενος Διεύθυνσης Π.Ε.Κ.Α. υποχρεούται να αποστέλλει στο Τμήμα Αποτελεσμάτων Ελέγχων της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων στατιστικά στοιχεία ελέγχων βάσει των κατευθυντήριων οδηγιών.

Άρθρο 28

Έναρξη ισχύος

Η ισχύς του παρόντος Κανονισμού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 20 Οκτωβρίου 2022

Ο Υφυπουργός

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ