Σκηνικό αβεβαιότητας φαίνεται ότι απλώνεται και πάλι πάνω από την οικονομία, με τα spreads των ελληνικών ομολόγων να πραγματοποιούν "ράλι" και την ύφεση ολοένα και να "βαθαίνει". Οι αρχικοί πανηγυρισμοί για την επίτευξη της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου έδωσαν γρήγορα τη θέση τους στην ανησυχία για την καθυστέρηση ως προς την εφαρμογή της απόφασης, ενώ η διμερής συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Φινλανδίας θεωρείται από πολλούς αναλυτές ως μια "βόμβα" στα θεμέλια του 2ου πακέτου βοήθειας προς τη χώρα μας. Μάλιστα ορισμένοι δύσπιστοι εξ αυτών, συνεπικουρούμενοι από εκθέσεις ξένων αναλυτών,  αφήνουν όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά αναφέροντας ότι η συζήτηση περί μερικής αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ενδέχεται να καταλήξει σε ολική αναδιάρθρωση!

Ως εκ τούτου το επόμενο δίμηνο προδιαγράφεται ιδιαίτερα δύσκολο για την πορεία της οικονομίας, κάτι το οποίο παραδέχτηκε ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον Κοινοβουλευτικό Τομέα Εργασίας (ΚΤΕ) Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ που συνεδρίασε τις προηγούμενες ημέρες

Ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, απέδωσε τις δυσκολίες στη συνεχιζόμενη ύφεση αλλά άφησε να διαφανεί συγκρατημένη αισιοδοξία, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία ορισμένων δεικτών. Αυτό το οποίο διέρρευσε αρχικά, όμως διαψεύστηκε από τον ίδιο τον υπουργό είναι ότι σκοπεύει να προχωρήσει σε επαναδιαπραγμάτευση των στόχων με την τρόικα. Τουναντίον κατέστησε σαφές ότι βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι να εφαρμόσει το πρόγραμμα τόσο αναφορικά με τη μείωση του ελλείμματος όσο και για τις αποκρατικοποιήσεις.

Διαπραγματευτικό όπλο

Είναι δεδομένο ότι όλα τα "μέτωπα" στην οικονομία παραμένουν ανοιχτά ενώ η τρόικα βρίσκεται προ των πυλών, καθώς οι επικεφαλής της τρόικα καταφθάνουν στην Αθήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η στάση τους αναμένεται ιδιαίτερα σκληρή, δεδομένων των καθυστερήσεων που υπάρχουν.

Στην πρώτη γραμμή βρίσκεται η εκτέλεση του προϋπολογισμού υπό το βάρος της υστέρησης των εσόδων, αλλά και το χρονοδιάγραμμα για τις αποκρατικοποιήσεις, με δεδομένη την κατάρρευση των χρηματιστηριακών τιμών. Βέβαια, το πιο ακανθώδες ζήτημα είναι αυτό της βύθισης της ελληνικής οικονομίας στην ύφεση κάτι το οποίο, όμως, θα αποτελέσει "όπλο" διαπραγμάτευσης του κ. Βενιζέλου με τους ξένους εμπειρογνώμονες για δύο λόγους: Πρώτον, διότι φαίνεται πως η ίδια η τρόικα εκτίμησε λανθασμένα το μέγεθος της ύφεσης και δεύτερον επειδή σε μια τέτοια συγκυρία (πρωτοφανούς μείωσης του ΑΕΠ), είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν ορισμένες κινήσεις (βλ. αποκρατικοποιήσεις εισηγμένων εταιρειών, καθώς οι τιμές τους έχουν κατακρημνιστεί).

Βυθισμένη στην ύφεση η οικονομία

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, ο οποίος ήδη εδώ και μια εβδομάδα είχε ήδη πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων τις κοινές προβλέψεις της τρόικα και του υπουργείου Οικονομικών για ύφεση 3,8% φέτος (αρχικά το μνημόνιο έθετε τον πήχη ακόμα πιο χαμηλά, στο 3,5%), ανέφερε ότι η Γενική Διεύθυνση Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου εκτιμά πως η ύφεση φέτος θα είναι 4,5% - 5,3%. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι δεν υιοθετεί το 5,3% και θα επιχειρήσει μέτρα ανακοπής της τάσης. Πάντως, η εμπειρία των τελευταίων ετών, δείχνει ότι οι πιθανότητες να κρατηθεί η πτώση του ΑΕΠ χαμηλότερα από το άνω άκρο των προβλέψεων είναι περιορισμένες έως ανύπαρκτες. Κι αυτό γιατί τα όποια αναπτυξιακά μέτρα ληφθούν, εκτός κι αν πέσει αμέσως ζεστό και πολύ χρήμα στην αγορά, προοπτική η οποία δεν φαίνεται επί του παρόντος στον ορίζοντα, αργούν να αποδώσουν.

Οι εγγυήσεις και  το έλλειμμα

Άλλη μια προστριβή με την τρόικα αναμένεται να είναι το γεγονός ότι εξαιτίας της ύφεσης και των συνακόλουθων αστοχιών στα έσοδα το έλλειμμα αντί για 7,5% θα διαμορφωθεί στο 8,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με εκτιμήσεις ορισμένων στελεχών του ΥΠΟΙΚ. Με αυτό το δεδομένο, το ζητούμενο είναι αν η τρόικα θα ζητήσει νέα μέτρα για να καλυφθούν οι αποκλίσεις ή αν θα εμφανιστεί ελαστική και θα αποδεχτεί την απόκλιση στο πλαίσιο και των δικών της λάθος υπολογισμών.

Στη δεύτερη περίπτωση, όπου δεν απαιτηθούν δηλαδή νέα μέτρα, το επίπεδο της διαπραγμάτευσης μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της τρόικας θα μπορούσε να περάσει στο ενδεχόμενο λήψης μέτρων αναπτυξιακού χαρακτήρα και ελάφρυνσης των ασθενέστερων κυρίως μέσω του φορολογικού νομοσχεδίου, χωρίς βέβαια να προκύπτει απώλεια εσόδων, αλλά με βάση το ισοδύναμο αποτέλεσμα.

Καθίσταται σαφές πως αν η τρόικα επιμείνει στο 7,5% για το έλλειμμα, τότε υπάρχει δρόμος μόνο για πρόσθετα μέτρα, τα οποία το υπουργείο Οικονομικών διαβεβαιώνει ότι σε καμία περίπτωση δεν θα αφορούν σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Όσον αφορά το σκέλος των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου, παρά το απίστευτο "αλαλούμ" που έφερε η εμπλοκή των εγγυήσεων για τη Φινλανδία, το οικονομικό επιτελείο εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι εκεί βρίσκεται το κλειδί για να αυξηθεί η ρευστότητα στην αγορά.

Συσκέψεις για την 6η δόση

Όσον αφορά την επερχόμενη επίσκεψη της τρόικα στην Αθήνα, ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος πραγματοποίησε πολλές συναντήσεις τόσο με υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου, όσο και με υψηλόβαθμα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης.

Όπως είναι φυσικό, πρώτο μέλημα του υπουργού είναι να έχει θετική έκβαση ο έλεγχος από την τρόικα, που ξεκινά επίσημα τις επόμενες μέρες και από τον οποίο θα εξαρτηθεί η αποδέσμευση της επόμενης δόσης του δανείου και η διασφάλιση ρευστότητας στο Δημόσιο για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις.

Δεδομένης της απόκλισης που παρατηρείται στην εφαρμογή του εφετινού προϋπολογισμού, οι ελεγκτές της Ε.Ε. και του ΔΝΤ αναμένεται να εντείνουν τις πιέσεις για πιο δραστικό και βαθύτερο έλεγχο των δημοσίων δαπανών. Καθοριστικής σημασίας είναι, στο πλαίσιο αυτό, η επίσπευση των συγχωνεύσεων δημοσίων φορέων, όπως έχει προγραμματιστεί, καθώς σε αντίθετη περίπτωση το κλίμα με την ΕΕ και το ΔΝΤ θα βαρύνει επικίνδυνα. Ήδη η εκτέλεση του ελληνικού προϋπολογισμού, και ιδίως η υστέρηση στα έσοδα, δημιουργεί εύλογο προβληματισμό στους ξένους τεχνοκράτες και στην κυβέρνηση και θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα ενταθούν οι παραινέσεις για ακόμη μεγαλύτερο "ψαλίδι" στις δημόσιες δαπάνες.

Πηγή: Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης – Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας