Υπουργείο Οικονομικών

17 Μαρτίου 2022

Δελτίο Τύπου

Θ. Σκυλακάκης: Οι παρεμβάσεις που κάνουμε είναι μετρημένες και στοχευμένες

Τοποθέτηση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Θόδωρου Σκυλακάκη κατά την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των ανατιμήσεων στους πολίτες

Ο πόλεμος και η αύξηση των τιμών στην εισαγόμενη ενέργεια, κατά κύριο λόγο στο πετρέλαιο και στο αέριο, κάνει τις χώρες που δεν παράγουν αυτά τα καύσιμα, αναγκαστικά, φτωχότερες. Ταυτόχρονα, η μείωση του διεθνούς εμπορίου πλήττει όλο τον πλανήτη και περισσότερο τα μικρά κράτη, όπως η Ελλάδα, που είναι ανοιχτά στο διεθνές εμπόριο, στις επενδύσεις και στον τουρισμό. Ευχόμαστε, προφανώς, να τελειώσει επιτέλους αυτός ο πόλεμος και να ξεπεραστεί αυτή η κρίση.

Προς το παρόν, όμως, δεν έχουμε πλήρη ορατότητα για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Συνεπώς, είμαστε αναγκασμένοι να λαμβάνουμε μέτρα, μόνο για το χρονικό διάστημα για το οποίο έχουμε ορατότητα, μέχρι να ξεκαθαρίσει η εικόνα και να μπορέσουμε να κάνουμε ένα μακροοικονομικό σενάριο, σε συνθήκες μικρότερης αβεβαιότητας. Ένα σενάριο, με απλά λόγια, που θα έχει σοβαρές πιθανότητες να υλοποιηθεί. Κι αυτό, διότι όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, θα είναι τελείως διαφορετικό το μακροοικονομικό και το δημοσιονομικό σενάριο -δηλαδή πώς θα πάει η οικονομία και αν θα έχουμε περισσότερα ή λιγότερα φορολογικά έσοδα- αν έχουμε παράταση ή κλιμάκωση του πολέμου ή αν έχουμε ειρήνη και αποκλιμάκωση των διεθνών τιμών και της έντασης.

Τα μέτρα που λαμβάνουμε δεν είναι οριζόντια. Κι αυτό, διότι τα οριζόντια μέτρα, όπως αυτά που μας προτείνει η αντιπολίτευση, είναι σπάταλα (ξεπερνούν, κατά πολύ, τις δυνατότητες της οικονομίας) και με μειωμένη κοινωνική απόδοση. Μας λένε: «Μειώστε τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης των καυσίμων». Η απάντησή μας είναι ότι προτιμούμε, με τα ίδια χρήματα, να βοηθήσουμε τους χαμηλοσυνταξιούχους, τις οικογένειες με παιδιά και επιλεγμένα αυτούς που έχουν αυτοκίνητο ή μηχανή, με κριτήρια όμως. Γιατί, δεν μπορούμε να βοηθάμε περισσότερο ένα νοικοκυριό με μεγάλο εισόδημα και δύο ή τρία αυτοκίνητα, από έναν κοινωνικά ευάλωτο. Βοηθάμε περισσότερο αυτούς που έχουν λιγότερα και ως επί το πλείστον καταναλώνουν και λιγότερα καύσιμα.

Τα μέτρα

Με αυτά τα δεδομένα, εξειδικεύω τα μέτρα, για το επόμενο τρίμηνο, σε σχέση με τα καύσιμα:

• Πλαίσιο Μέτρων: Ενίσχυση των ευάλωτων συμπολιτών μας

Χορηγείται ενίσχυση για τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας για την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών αγαθών και ενέργειας, που θα καταβληθεί πριν το Πάσχα, ως εξής:

• Χορηγείται μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση επιδόματος παιδιού τον Απρίλιο, στους δικαιούχους Μαρτίου (δόση, δηλαδή, που αντιστοιχεί σε 1,5 μήνα). Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε 105 ή 63 ή 42 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, και σε 210 ή 126 ή 84 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί. Οι δικαιούχοι ανέρχονται σε 625.000, με περισσότερα από 1 εκατ. παιδιά και το κόστος εκτιμάται σε 97,5 εκατ. ευρώ.
• Ενίσχυση 200 ευρώ σε 676.735 χαμηλοσυνταξιούχους. Δικαιούχοι είναι (όπως τον Δεκέμβριο) συνταξιούχοι που έχουν ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα φορολογικού έτους 2020 έως 7.200 ευρώ (600 ευρώ μηνιαίως), ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 14.400 ευρώ και η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ. Το κόστος υπολογίζεται σε 135 εκατ. ευρώ.
• Ενίσχυση 200 ευρώ σε 34.964 ανασφάλιστους υπερήλικες με κόστος 7 εκατ. ευρώ.
• Ενίσχυση 200 ευρώ σε 166.982 δικαιούχους επιδομάτων ΑΜΕΑ με κόστος 33,4 εκατ. ευρώ.
• Διπλή δόση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε 241.281 δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με κόστος 50,9 εκατ. ευρώ.

Συνολικό κόστος: 324 εκατ. ευρώ σε 1,7 εκατ. δικαιούχους. Από τα εν λόγω μέτρα ωφελούνται περίπου 1,4 εκατ. νοικοκυριά με περισσότερα από 3,2 εκατ. μέλη.

• Πλαίσιο Μέτρων: Επιδότηση καυσίμων φυσικών προσώπων και μείωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης

1. Κάρτα καυσίμων: Χορηγείται κατά τον μήνα Απρίλιο επιδότηση καυσίμων (αμόλυβδης και πετρελαίου κίνησης) που καλύπτει το αυξημένο κόστος των καταναλώσεων τριών μηνών (Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου) για φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
• Η επιδότηση θα δοθεί με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας (στα πρότυπα του freedom pass), η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται στα πρατήρια βενζίνης, ενώ για τους συμπολίτες μας που δεν έχουν δυνατότητα χρήσης smartphone, το ποσό θα κατατεθεί σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής τους.
• Για να δοθεί η ενίσχυση το φυσικό πρόσωπο θα δηλώνει, σε σχετική πλατφόρμα στο gov.gr, το όχημα για το οποίο λαμβάνει την ενίσχυση και επί του οποίου πρέπει να έχει κάποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας ή συμβόλαιο μακρoχρόνιας μίσθωσης.
• Κάθε όχημα μπορεί να δηλωθεί από ένα μόνο φυσικό πρόσωπο και κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να δηλώνει μόνο ένα όχημα. Απαραίτητη προϋπόθεση το όχημα να είναι σε κυκλοφορία και να είναι ασφαλισμένο.
• Η επιδότηση (για αυτοκίνητο) αφορά 60 λίτρα καυσίμου μηνιαίως και ισούται με 22 λεπτά το λίτρο. Συνεπώς η επιδότηση για τους τρεις μήνες ανέρχεται σε 40 ευρώ.
• Ειδικά για τους πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε νησιωτική περιοχή η επιδότηση για τους τρεις μήνες ανέρχεται σε 50 ευρώ (επιδότηση 28 λεπτά το λίτρο).
• Για ιδιοκτήτες μοτοσυκλετών η επιδότηση ανέρχεται σε 30 ευρώ σε ηπειρωτική και 35 ευρώ σε νησιωτική περιοχή.

Υπολογισμός κόστους:

• Υπάρχουν περίπου 3 εκατ. φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν έστω ένα αυτοκίνητο και δηλώνεται οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
• Σημειώνεται ότι η μέση κατανάλωση, πανελλαδικά, ανά φορολογούμενο (που διαθέτει ένα αυτοκίνητο) υπολογίζεται σε περίπου 54 λίτρα το μήνα.
• Το ύψος της ανωτέρω επιδότησης υπολογίζεται σε 130 εκατ. ευρώ.

Ενδεικτικά, αναφέρω ένα παράδειγμα: Με 2,10 ευρώ η βενζίνη σε ηπειρωτική περιοχή, ο καταναλωτής πληρώνει τη βενζίνη, για 60 λίτρα κατανάλωση μηνιαίως, με τιμή 1,88 ευρώ.

2. Επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, η τιμή πώλησης του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) για τον Απρίλιο, που καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά. Η επιδότηση αφορά 12 λεπτά το λίτρο στην πηγή, έτσι ώστε το όφελος στην τελική τιμή (συνυπολογίζοντας το ΦΠΑ) να ανέλθει σε 15 λεπτά το λίτρο. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται η τελική τιμή πώλησης diesel να μειωθεί, με βάση τις σημερινές τιμές από 2 σε 1,85 ευρώ το λίτρο. Ο έλεγχος της τιμής, ειδικά του πετρελαίου κίνησης, κρίνεται απαραίτητος για τη συγκράτηση των τιμών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Το κόστος εκτιμάται σε περίπου 23 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο.

3. Επιπλέον δίνεται κατά τον μήνα Απρίλιο αποζημίωση ειδικού σκοπού στις υπηρεσίες ταξί (ΚΑΔ 49.32 και ΚΑΔ 52.21.29.01) ύψους 200 ευρώ, ώστε να καλυφθεί το αυξημένο κόστος καυσίμου Μαρτίου και Απριλίου. Αφορά 28.600 εκμεταλλευτές και οδηγούς ταξί με κόστος 5,7 εκατ. ευρώ.

Τελικά, δίνουμε πολλά ή λίγα χρήματα; Η απάντηση είναι ότι δίνουμε όσα μπορούμε. Γιατί μπορούμε; Διότι είχαμε καλύτερη απόδοση φορολογικών εσόδων το πρώτο δίμηνο και πήγαμε καλύτερα, από πλευράς ανάπτυξης, το 2021. Κι αυτό, μας δίνει μία κάπως καλύτερη πρόβλεψη, σε σχέση με αυτήν που είχαμε κάνει στον προϋπολογισμό.

Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η οικονομία μας πλήττεται, λόγω του πολέμου. Γίνονται πιο πλούσιοι οι Καταριανοί και οι Σαουδάραβες. Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι και φέτος, ο προϋπολογισμός μας θα έχει έλλειμμα -πολύ μικρότερο, βέβαια, από το 2020 και το 2021- αλλά έλλειμμα. Συνεπώς, έχουμε δανεισμό και τα δανεικά κάποτε στο μέλλον θα πρέπει να πληρωθούν. Οπότε, οφείλουμε να είμαστε, πάντα, πολύ προσεκτικοί.

Εκ των πραγμάτων, τα μέτρα που λαμβάνουμε καλύπτουν, κατά προτεραιότητα, αυτούς που έχουν περισσότερο ανάγκη. Ακόμη κι όταν τα ποσά, κατ’ άτομο, είναι μικρά.

Ένα παλικάρι με ένα μηχανάκι, που δουλεύει με τον κατώτατο μισθό, παίρνει -με το μέτρο της επιδότησης των καυσίμων- 30 ευρώ. Είναι λίγα, αλλά είναι ένα καθαρό, επιπλέον μεροκάματο και καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του καυσίμου, με το οποίο θα επιβαρυνθεί για το επόμενο τρίμηνο.

Οι παρεμβάσεις που κάνουμε είναι μετρημένες και στοχευμένες. Επειδή αυτή η κρίση πλήττει την πλειονότητα, προσπαθούμε με περιορισμένους πόρους και στοχευμένα να ανοίξουμε, έστω και με μια μικρή βοήθεια, την περίμετρο των δικαιούχων. Είναι μία δύσκολη εποχή, που ελπίζουμε να περάσει σύντομα και να προχωρήσουμε, επιτέλους, μπροστά, χωρίς άλλες εξωγενείς κρίσεις και περισπασμούς.