Υπουργείο Οικονομικών

17 Μαρτίου 2022

Δελτίο Τύπου

Τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα κατά την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των ανατιμήσεων στους πολίτες

Ζούμε μια ιστορική περίοδο.

Μια περίοδο με υψηλές αβεβαιότητες, πρωτοφανείς προκλήσεις και μεγάλες ανατροπές.

Ύστερα από την παγκόσμια υγειονομική κρίση, η Ευρώπη βιώνει – με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία – βαθιά γεωπολιτική κρίση, για πρώτη φορά ύστερα από αρκετές δεκαετίες.

Έναν πόλεμο με απώλειες πολλών ανθρώπινων ζωών και νέα μαζικά μεταναστευτικά κύματα, που επιφέρει σοβαρή διαταραχή στη λειτουργία των οικονομιών και υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό κόστος.

Οικονομικό κόστος που έχει αρχίσει, ήδη, να αποτυπώνεται στην εκτέλεση των εθνικών και, ιδιαίτερα, των οικογενειακών προϋπολογισμών, κυρίως των ασθενέστερων εισοδηματικά στρωμάτων.

Η νέα διεθνής κρίση, αυτή τη φορά από την πλευρά της προσφοράς, διογκώνει τις τιμές στην ενέργεια και σε βασικά είδη της καθημερινότητας του πολίτη, ενισχύει τον πληθωρισμό, «ροκανίζει» το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, διαταράσσει την εφοδιαστική αλυσίδα, περιορίζει τζίρους και κέρδη επιχειρήσεων, κλονίζει την εμπιστοσύνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια, ενισχύει τη μεταβλητότητα, «φρενάρει» την αναπτυξιακή δυναμική.

Στη δίνη αυτής της νέας κατάστασης, ως Κυβέρνηση κατανοούμε την όξυνση προβλημάτων στο πεδίο της οικονομίας, και συναισθανόμαστε, πλήρως, την ανάγκη των συμπατριωτών μας για περαιτέρω στήριξη.

Ζώντας μέσα στην κοινωνία, και όχι σε «γυάλινους πύργους», ακούμε τον σφυγμό, αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες, κατανοούμε τους προβληματισμούς, σεβόμαστε τις αγωνίες των πολιτών.

Γι’ αυτό και αντιδρούμε άμεσα και, πρωτίστως, ψύχραιμα και συγκροτημένα.

Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε δίπλα στην κοινωνία, δίπλα στον πολίτη, δίπλα στον ευάλωτο – οικονομικά – συνάνθρωπό μας.

Κάνουμε το καλύτερο στο πλαίσιο του εφικτού, ώστε να περιορίσουμε τις σημαντικές αρνητικές συνέπειες της ακρίβειας στο πορτοφόλι του πολίτη.

Αξιοποιούμε την υφιστάμενη, παροδική ευρωπαϊκή δημοσιονομική ευελιξία, με σύνεση και υπευθυνότητα.

Ενεργοποιούμε, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τα διαθέσιμα εργαλεία και τον δημοσιονομικό χώρο που προκύπτει από την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού, προκειμένου να συνεχίσουμε να βοηθάμε, όσο περισσότερο μπορούμε, την κοινωνία.

Χτίζουμε ένα νέο «δίχτυ ασφαλείας», όπως με επιτυχία πράξαμε κατά την περίοδο της πανδημίας, πάνω από νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Κυβέρνηση, σε συνέχεια της μέχρι σήμερα κρατικής στήριξης, προχωρά σε νέα δέσμη μέτρων και παρεμβάσεων.

Μέτρα και παρεμβάσεις που εστιάζουν, πρωτίστως, στους πιο ευάλωτους συμπατριώτες μας, σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, σε όσους παράγουν, σε όσους πλήττονται περισσότερο.

Συγκεκριμένα:

1η Παρέμβαση. Αυξάνουμε – σημαντικά – την επιδότηση ρεύματος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Συνεχίζουμε την επιδότηση φυσικού αερίου.

Δίνουμε έκτακτη επιδότηση ρεύματος για τις μικρές επιχειρήσεις.

Το συνολικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων εκτιμάται στα 640 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο.

2η Παρέμβαση. Ενισχύουμε ευάλωτους συμπατριώτες μας.

Χορηγείται έκτακτη ενίσχυση σε 1,4 εκατομμύρια νοικοκυριά, με περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια μέλη, προκειμένου αυτά να καλύψουν μέρος των αυξημένων τιμών αγαθών και ενέργειας.

Η ενίσχυση θα καταβληθεί πριν το Πάσχα.

Συγκεκριμένα:

• Χορηγείται μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση επιδόματος παιδιού τον Απρίλιο, στους δικαιούχους Μαρτίου, δηλαδή δόση που αντιστοιχεί σε 1,5 μήνα.

Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, σε 105 ή 63 ή 42 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι τα δύο πρώτα, και σε 210 ή 126 ή 84 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί.

Οι δικαιούχοι ανέρχονται σε 625.000, με περισσότερα από 1 εκατομμύριο παιδιά.

• Χορηγείται ενίσχυση 200 ευρώ σε 677.000 χαμηλοσυνταξιούχους.

Δικαιούχοι είναι οι συμπατριώτες μας με τα χαρακτηριστικά του επιδόματος του περυσινού Δεκεμβρίου.

• Χορηγείται ενίσχυση 200 ευρώ σε 35.000 ανασφάλιστους υπερήλικες.
• Χορηγείται ενίσχυση 200 ευρώ σε 167.000 δικαιούχους επιδομάτων ΑΜΕΑ.
• Χορηγείται διπλή δόση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε 240.000 δικαιούχους του.

Το συνολικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων, παρεμβάσεις με σαφές κοινωνικό αποτύπωμα, διαμορφώνεται στα 324 εκατ. ευρώ.

3η Παρέμβαση. Επιδοτούμε την κατανάλωση καυσίμων φυσικών προσώπων και μειώνουμε την τιμή του πετρελαίου κίνησης.

Και αυτή η παρέμβαση έχει σαφέστατο κοινωνικό πρόσημο.

Δεν βοηθάμε, οριζόντια, όλες τις εισοδηματικές ομάδες της κοινωνίας.

Επιλέγουμε να ενισχύσουμε τη μεσαία τάξη και τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.

Συγκεκριμένα:

1ον. Χορηγείται απευθείας επιδότηση καυσίμων στους πολίτες, που καλύπτει σημαντικό μέρος των αυξήσεων των τιμών για 3 μήνες στα φυσικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων επαγγελματιών.

Η επιδότηση θα δοθεί με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας, στα πρότυπα του freedom pass, ενώ για τους πολίτες που δεν έχουν τη δυνατότητα χρήσης της, το ποσό θα κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής τους. 

Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα, φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.

Υπολογίζεται ότι 3 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα διαθέτουν τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο και δηλώνουν μέχρι το ανωτέρω οικογενειακό εισόδημα.

Η επιδότηση θα αφορά 60 λίτρα καυσίμου μηνιαίως, και θα ισούται με 22 λεπτά το λίτρο.

Τονίζεται ότι η μέση κατανάλωση ανά φορολογούμενο εκτιμάται στα 54 λίτρα καυσίμου τον μήνα.

Συνεπώς, η επιδότηση είναι σημαντική, πιο γενναία αντίστοιχης άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Ειδικά για τους πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε νησιωτική περιοχή, η επιδότηση ενισχύεται και ανέρχεται στα 28 λεπτά το λίτρο.

Το συνολικό κόστος αυτής της παρέμβασης ανέρχεται στα 130 εκατ. ευρώ.

2ον. Επιδοτείται στην πηγή, από τον κρατικό προϋπολογισμό, η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης (diesel) για τον Απρίλιο, ώστε το όφελος στην τελική τιμή για τον καταναλωτή να ανέλθει στα 15 λεπτά το λίτρο.

Σημειώνεται ότι η μείωση είναι μεγαλύτερη από αυτή που θα προέκυπτε από μείωση του Ειδικού Φόρου στα Καύσιμα, με βάση τα θεσπισμένα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενώ η μείωση της τιμής, ειδικά του πετρελαίου κίνησης, είναι σημαντική για τη συγκράτηση των τιμών στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Το κόστος της παρέμβασης εκτιμάται περίπου στα 23 εκατ. ευρώ.

3ον. Δίνεται, κατά τον μήνα Απρίλιο, ενίσχυση ύψους 200 ευρώ στις υπηρεσίες ταξί, ώστε να καλυφθεί μέρος του αυξημένου κόστους καυσίμου σε αυτή την περίοδο που διανύουμε.
 
4η Παρέμβαση. Αυξάνεται η περίοδος αποπληρωμής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών από 60 σε 96 άτοκες δόσεις, με τις μειώσεις βάσει τζίρου να ισχύουν όπως έχουν ήδη ανακοινωθεί.

Παραμένει η έκπτωση 15% σε περίπτωση που αυτές επιστραφούν εφάπαξ.

Υπενθυμίζεται ότι οι επιστρεπτέες προκαταβολές που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ανέρχονται στα 8,3 δισ. ευρώ.

Από αυτές, μετά τις παρεμβάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, οι βεβαιωμένες οφειλές διαμορφώνονται πολύ χαμηλότερα, στα 3 δισ. ευρώ.

Αποδεικνύεται έτσι η σημαντική συμβολή της πολιτείας στη στήριξη αρχικά της βιωσιμότητας, και πλέον της ρευστότητας των επιχειρήσεων.

Το συνολικό πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος αυτών των 4 παρεμβάσεων υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, στο Νομοσχέδιο που συζητάμε – από σήμερα – στη Βουλή, περιέχονται πρόσθετες παρεμβάσεις που ενισχύουν το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη, κυρίως της μεσαίας τάξης και των πιο ευάλωτων νοικοκυριών.

Παρεμβάσεις που τις έχουμε μεν ανακοινώσει, το θετικό αποτέλεσμα όμως των οποίων θα γίνει ορατό στο πορτοφόλι του πολίτη από τον επόμενο μήνα.

Συγκεκριμένα:

5η Παρέμβαση. Μειώνεται, περαιτέρω, σημαντικά και δίκαια, ο ΕΝΦΙΑ.

Μέσα σε 2,5 χρόνια, η συνολική μείωσή του ανέρχεται στο 35% σε σχέση με το 2018.

Δηλαδή, τα φυσικά πρόσωπα θα πληρώνουν, από εφέτος, συνολικά 920 εκατ. ευρώ λιγότερα από το 2018!

Συγκεκριμένα, 8 στους 10 πολίτες, το 80% των φυσικών προσώπων που θα πληρώσουν φόρο ακίνητης περιουσίας το 2022, δηλαδή περίπου 5 εκατ. φορολογούμενοι, θα δουν, μόνιμα, ακόμη μεγαλύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ, αυξάνοντας το διαθέσιμο εισόδημά τους.

Και όλα αυτά επιτυγχάνονται παρά τη σημαντική αύξηση των τιμών εκκίνησης στην πλειοψηφία των ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού, που οδηγεί σε αύξηση της αξίας αυτών των ακινήτων.

Το συνολικό ποσό βεβαίωσης εκτιμάται μειωμένο κατά 360 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021.

6η Παρέμβαση. Ενισχύουμε τους αγρότες μας.

Καθορίζεται, για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, μηδενικός συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης ανά χιλιόλιτρο, για το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022.

Ενώ, επίσης, καθορίζεται συντελεστής Φ.Π.Α. 6%, αντί του 13% που ισχύει σήμερα, για τα λιπάσματα.

Σε αυτά τα μέτρα πρέπει να προστεθούν, μεταξύ άλλων:

• η επιδότηση των κτηνοτρόφων για το αυξημένο κόστος των ζωοτροφών,
• η μόνιμη μείωση του ΦΠΑ των ζωοτροφών και
• η κάλυψη του 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος αγροτικής χρήσης, για την περίοδο από Αύγουστο έως Δεκέμβριο 2021.

Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων στον πρωτογενή τομέα υπερβαίνει τα 200 εκατ. ευρώ.

Συμπερασματικά, το συνολικό κόστος αυτών των 6 παρεμβάσεων, που θα υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα, υπερβαίνει τα 1,7 δισ. ευρώ.

Σε αυτές πρέπει να προστεθούν όσες έχουν ήδη υλοποιηθεί, όπως είναι:

• οι εκπτώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου από τον περυσινό Σεπτέμβριο,
• το σημαντικά αυξημένο επίδομα θέρμανσης και
• η στοχευμένη εισοδηματική ενίσχυση του περυσινού Δεκεμβρίου.

Συνεπώς, το σύνολο των μέτρων, που έχουν ήδη υλοποιηθεί ή θα υλοποιηθούν, ξεπερνά, επί του παρόντος, τα 3,7 δισ. ευρώ.

Στόχος μας είναι να χτίσουμε «αναχώματα» και νέες «γραμμές άμυνας» στις φρενήρεις ανατιμήσεις που πυροδοτούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις, ώστε να προστατεύσουμε, όσο περισσότερο γίνεται, τον παραγωγικό ιστό της χώρας μας.

Με αυτές τις παρεμβάσεις, η Κυβέρνηση αποδεικνύει έμπρακτα, για ακόμη μία φόρα, ότι βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση, και παρεμβαίνει, έγκαιρα και στοχευμένα.

Εμπλουτίζει και ενισχύει τις πολιτικές της, όπως αποδεικνύεται σήμερα και θα αναδειχθεί – το προσεχές διάστημα – με τη δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού.

Ενώ κρατάει και «εφόδια» για αργότερα, αφού σήμερα δεν γνωρίζουμε – σε πανευρωπαϊκό επίπεδο – την έκταση του προβλήματος, ούτε τις ακριβείς επιπτώσεις του στην οικονομία.

Έτσι, πορευόμαστε με ρεαλισμό, διορατικότητα, και σύνεση στο δημοσιονομικό πεδίο, απαντώντας στις προκλήσεις του σήμερα, χωρίς να υπονομεύουμε το αύριο της οικονομίας και της κοινωνίας.

Θέλω να είμαι ειλικρινής:

Τα μέτρα που υλοποιούνται, θα ανακουφίσουν τους συμπατριώτες μας, κυρίως αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, προσφέροντας σημαντικές «ανάσες» σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Αλλά δεν θα μπορέσουν να καλύψουν το σύνολο του αυξημένου κόστους της καθημερινότητάς τους.

Βάζουμε ένα «φρένο» στις αυξήσεις, αλλά δεν τις καλύπτουμε πλήρως.

Συγκλίνουμε με τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά δεν αποκλίνουμε από τις αντοχές της οικονομίας.

Και αυτό γιατί οι διαθέσιμοι πόροι που έχουμε, είναι συγκεκριμένοι.

Οι κίνδυνοι αυξημένοι.

Και οι αβεβαιότητες υψηλές.

Κανένα ευρωπαϊκό κράτος-μέλος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του αυτές τις προκλήσεις, ούτε να καλύψει όλο το κόστος.

Γι’ αυτό απαιτείται συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση και αντίδραση.

Και η Κυβέρνηση του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, με συγκεκριμένες, τεκμηριωμένες και ρεαλιστικές προτάσεις, επιδιώκει αυτές τις λύσεις.

Ώστε να περιοριστούν, ακόμη περισσότερο, οι δυσμενείς επιπτώσεις της νέας, εξωγενούς κρίσης.

Μία κρίση που – με τα σημερινά δεδομένα – πλήττει, αλλά δεν εκτρέπει την οικονομία μας.

Που δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες, αλλά δεν οδηγεί σε μη αντιστρεπτές καταστάσεις.

Που «θολώνει» τα επιτεύγματα και τις ευοίωνες προοπτικές της χώρας, αλλά δεν καταστρέφει την – διεθνώς – καλή εικόνα της.

Εικόνα και προοπτικές που οφείλονται στις θυσίες και τους κόπους της κοινωνίας, στη σκληρή δουλειά πολιτών και πολιτείας.

Και τη σημερινή κρίση θα την ξεπεράσουμε, ενωμένοι!

Ξέρουμε πού είμαστε, ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε, ξέρουμε και πώς να πάμε!

Παρά τις μεγάλες «φουρτούνες», έχουμε το σχέδιο, τη σύνεση, την αποφασιστικότητα και την αυτοπεποίθηση να οδηγήσουμε το «εθνικό μας σκάφος» στον ιστορικό προορισμό του, σε ένα περιβάλλον ευημερίας, ασφάλειας και ισχύος, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης, με ευκαιρίες και προοπτικές, για όλους.