ΘΕΜΑ: «Διευκρινίσεις ως προς τα δικαιολογητικά που λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή των διατάξεων της περ. ε' της παρ. 2 του άρθρου 14 και της παρ. 2 του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 (Α' 167) σε πρόσωπα που παρουσιάζουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%)»

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Α) Αντικείμενο

Αντικείμενο της εγκυκλίου είναι η παροχή διευκρινίσεων ως προς τα δικαιολογητικά που λαμβάνονται υπόψη για την απαλλαγή από το φόρο των εισοδημάτων από μισθούς, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), κατ’ εφαρμογή της διάταξης της περ. ε' της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ-Α'167) και την εξαίρεση των εισοδημάτων των προσώπων που παρουσιάζουν αναπηρίες κάθε μορφής σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω από την επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης κατ’ εφαρμογή της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 43Α του ΚΦΕ.

Β) Περιεχόμενο

Με την εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι για την εφαρμογή των διατάξεων της περ. ε' της παρ. 2 του άρθρου 14 και της παρ. 2 του άρθρου 43Α του ΚΦΕ, σε κάθε περίπτωση που ο φορολογούμενος λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), γίνεται δεκτή η γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής η οποία δεσμεύει τον ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό φορέα που χορηγεί τη σύνταξη, καθώς και γνωμάτευση που περιέχει ιατρική κρίση ανικανότητας για κάθε εργασία με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που γνωμάτευση περιέχει οριστική κρίση ως προς το ποσοστό αναπηρίας ή ισχύει εφ’ όρου ζωής, διατηρεί την ισχύ της και γίνεται δεκτή, ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσής της ή της κατάργησης της υγειονομικής επιτροπής που χορήγησε αυτή.

Γ) Πεδίο Εφαρμογής

Η παρούσα ισχύει για την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 περ. ε' του άρθρου 14 και της παρ. 2 του άρθρου 43Α του ΚΦΕ.

Αναφορικά με το παραπάνω θέμα, κατόπιν ερωτημάτων που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τη διάταξη της περ. ε' της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ) ορίζεται ότι απαλλάσσεται από το φόρο το εισόδημα από μισθούς, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%). Εξάλλου, με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 43Α ΚΦΕ ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται στα εισοδήματα στα οποία επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης της παρ. 1 του ίδιου άρθρου, τα εισοδήματα των προσώπων που παρουσιάζουν αναπηρίες κάθε μορφής σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.

2. Στην παρ. 5 του άρθρου 6 της υπό στοιχεία Α. 1118/2021 απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ (Β'2226, Β'2437 & Β'2696), ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται με τη δήλωση ή φυλάσσονται για μελλοντικό έλεγχο για την απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης των μισθών, συντάξεων και της πάγιας αντιμισθίας, καθώς και των εισοδημάτων των περιπτώσεων δ' και στ' της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ που εξομοιώνονται με μισθούς και τα οποία χορηγούνται σε πρόσωπα που παρουσιάζουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%). Ειδικά για την περίπτωση που ο φορολογούμενος λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%) ορίζεται ότι αρκεί να προσκομίζει βεβαίωση του συνταξιοδοτικού φορέα ή απόφαση συνταξιοδότησης ή απόφαση παράτασης της σύνταξης, από την οποία να προκύπτει ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), ως και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή. Επίσης, ορίζεται ότι όταν η σύνταξη αναπηρίας καθίσταται αυτοδίκαια οριστική (παρατείνεται για χρόνο αόριστο), για τους ασφαλισμένους όλων των Φορέων, Κλάδων και Τομέων Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δεν απαιτείται εκ νέου ιατρική εξέταση από αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή και για την απαλλαγή της από τον φόρο εισοδήματος απαιτείται αφενός απόφαση μονιμοποίησης της αναπηρικής σύνταξης (ή παράτασης επ’ αόριστο) από τον αρμόδιο συνταξιοδοτικό φορέα και αφετέρου γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής Αναπηρίας οποιουδήποτε εκ των Φορέων, Κλάδων και Τομέων Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που τελούσε σε ισχύ κατά τη μονιμοποίηση της αναπηρικής σύνταξης, η οποία πιστοποιεί ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, είτε αυτή αφορά σε γνωμάτευση προ ΚΕ.Π.Α. Υγειονομικής Επιτροπής, είτε γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής ΚΕ.Π.Α. από 1/9/2011 και εξής (Γ23/312-30.12.2016 έγγραφο του Ι.Κ.Α.).

3. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι για την απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης των πιο πάνω εισοδημάτων, στην περίπτωση συνταξιοδότησης από φορέα κύριας ασφάλισης λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω, ως αρμόδια υγειονομική επιτροπή, νοείται η υγειονομική επιτροπή οποιουδήποτε εκ των Φορέων, Κλάδων και Τομέων Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και αυτή οι γνωματεύσεις της οποίας κατά τις οικείες διατάξεις, είναι υποχρεωτικές για τον ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό φορέα που χορηγεί τη σύνταξη. Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι γίνεται δεκτή και η γνωμάτευση που περιέχει ιατρική κρίση ανικανότητας για κάθε εργασία με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, ενώ σε περίπτωση που η γνωμάτευση περιέχει οριστική κρίση ως προς το ποσοστό αναπηρίας ή ισχύει εφ’ όρου ζωής, διατηρεί την ισχύ της και γίνεται δεκτή ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσής της ή της κατάργησης της υγειονομικής επιτροπής που χορήγησε αυτή, δηλαδή ακόμα και όταν πρόκειται για γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής προ ΚΕ.Π.Α.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣ0ΔΩΝ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ