ΥΠΟΙΚ 1036414/10570/Β0012/ ΠΟΛ. 1067/21-4-2005

ΘΕΜΑ: Σε περίπτωση διάλυσης ημεδαπής ανώνυμης εταιρίας, υπάρχει υποχρέωση πώλησης όλων των περιουσιακών της στοιχείων και στη συνέχεια διανομής του προϊόντος της εκκαθάρισης στους μετόχους.

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 106 του Ν. 2238/1994 σε περίπτωση διάλυσης ημεδαπής ανώνυμης εταιρίας θεωρείται ως κέρδος, φορολογούμενο στο όνομα του νομικού προσώπου, το ποσό που λαμβάνουν οι μέτοχοι πέραν του πράγματι καταβληθέντος και μη επιστραφέντος σε αυτούς μετοχικού κεφαλαίου και των κερδών που έχουν υπαχθεί σε φορολογία με βάση τις διατάξεις του νόμου αυτού.

Ως πράγματι καταβληθέν από τους μετόχους ποσό θεωρείται το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας, προσαυξημένο κατά τα αποθεματικά τα σχηματισθέντα από καταβολή των μετόχων κατά την τυχόν υπέρ το άρτιον έκδοση των μετοχών.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περ. ζ΄ της παρ. 3 του άρθρου 28 του Ν. 2238/1994 ορίζεται, ότι εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις θεωρείται και η πραγματοποιηθείσα αυτόματη υπερτίμηση του πάγιου κεφαλαίου που χρησιμοποιείται στην επιχείρηση, καθώς και η υπερτίμηση που δεν χρησιμοποιείται, εφόσον αυτή έχει περιληφθεί στην απογραφή.

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις των δύο πρώτων εδαφίων της παρ. 4 του άρθρου 49 του Κ.Ν. 2190/1920 ορίζεται, ότι οι εκκαθαριστές πρέπει να περατώσουν, χωρίς καθυστέρηση, τις εκκρεμείς υποθέσεις της εταιρίας, να μετατρέψουν σε χρήμα την εταιρική περιουσία, να εξοφλήσουν τα χρέη της και να εισπράξουν τις απαιτήσεις αυτής. Μπορούν δε να ενεργήσουν και νέες πράξεις, εφόσον με αυτές εξυπηρετούνται η εκκαθάριση και το συμφέρον της εταιρίας.

4. Επίσης, με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 5 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου ορίζεται, ότι μετά το πέρας της εκκαθάρισης, οι εκκαθαριστές καταρτίζουν τις τελικές οικονομικές καταστάσεις τις οποίες δημοσιεύουν στο τεύχος Α.Ε. και Ε.Π.Ε. της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, αποδίδουν τις εισφορές των μετόχων και διανέμουν το υπόλοιπο προϊόν της εκκαθάρισης της εταιρικής περιουσίας στους μετόχους, κατά το λόγο της συμμετοχής τους στο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο.

5. Το Εθνικό Συμβούλιο Λογιστικής (Ε.ΣΥ.Λ.) με την 312/29.9.2001 γνωμάτευσή του γνωμοδότησε, ότι ο Τελικός Ισολογισμός εκκαθάρισης δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνει στο ενεργητικό του κανένα στοιχείο εκτός από χρηματικά διαθέσιμα, δηλαδή μετρητά ή καταθέσεις σε Τράπεζες που αντιπροσωπεύουν το τελικό προϊόν της εκκαθάρισης, εις δε το παθητικό του τις οφειλές της εταιρίας προς τους μετόχους που αντιπροσωπεύουν είτε μετοχικό κεφάλαιο, είτε το προκύψαν, πέραν αυτού, πλεόνασμα ή έλλειμμα (ζημία) της εκκαθάρισης.

6. Ενόψει των ανωτέρω, γεννήθηκε το ερώτημα εάν ανώνυμη εταιρία που βρίσκεται σε εκκαθάριση μπορεί, μετά από απόφαση του εκκαθαριστή και έγκριση της γενικής συνελεύσεως των μετόχων της, να διανείμει τα περιουσιακά στοιχεία της στους μετόχους ή υποχρεούται, βάσει των πιο πάνω διατάξεων, πρώτα να πωλήσει αυτά (είτε σε τρίτους είτε στους ίδιους τους μετόχους) και στη συνέχεια να διανείμει στους μετόχους το τελικό προϊόν της εκκαθάρισης (χρηματικά διαθέσιμα).

7. Το Β Τμήμα του Ν.Σ.Κ. με την 188/2005 γνωμοδότησή του, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, γνωμοδότησε ομόφωνα, ότι σε περίπτωση διάλυσης ημεδαπών ανωνύμων εταιριών, οι εκκαθαριστές δεν μπορούν να διανέμουν αυτούσια τα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. ακίνητα, χρεόγραφα, κλπ.) στους μετόχους τους, δεδομένου ότι αυτοί δεν είναι συγκύριοι της περιουσίας της ανώνυμης εταιρίας, αλλά θα πρέπει πρώτα να ρευστοποιήσουν τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρίας, εκποιώντας αυτά είτε σε τρίτους είτε και στους ίδιους τους μετόχους, και στη συνέχεια να διανείμουν σε αυτούς το τελικό προϊόν της εκκαθάρισης, ήτοι χρηματικά διαθέσιμα, αν φυσικά προκύπτει κάτι τέτοιο.

8. Από τα ανωτέρω προκύπτει, ότι στην περίπτωση αυτή, θα έχουν εφαρμογή πρώτα οι διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 2238/1994 και στη συνέχεια οι διατάξεις του άρθρου 106 του ίδιου νόμου.

9. Για πληρέστερη ενημέρωσή σας, σας επισυνάπτουμε την αριθ. 188/2005 γνωμοδότηση του Β΄ Τμήματος του Ν.Σ.Κ.

Ακριβές Αντίγραφο Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Η Προϊσταμένη της Γραμματείας ΣΠΥΡΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ