ΘEMA: Φορολογική αντιμετώπιση της αποζημίωσης των μελών των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5 του ν.4375/2016 μετά την ψήφιση του άρθρου 16 του ν.4690/2020 (Α΄104/30.5.2020).

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με την περιπτ. δ’ της παρ.1 του άρθρου 16 του ν.4690/2020 (Α΄104) προστέθηκε περ. δ΄ στην παρ. 2 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 (Α΄167), σύμφωνα με την οποία, η παράγραφος 1 (του άρθρου 15) δεν εφαρμόζεται για το εισόδημα από μισθωτή εργασία που αποκτούν τα μέλη των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5 του ν.4375/2016 (Α΄51) για τη μηνιαία αποζημίωση που λαμβάνουν και η οποία φορολογείται με φορολογικό συντελεστή δέκα πέντε τοις εκατό (15%).

2. Με την παρ.2 του άρθρου 16 του ν.4690/2020 (Α΄104) αντικαταστάθηκε η παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 4172/2013 και μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι τα μέλη του άρθρου 5 του ν.4375/2016 υπόκειται σε παρακράτηση φόρου σύμφωνα με τους συντελεστές της παρ. 2 του άρθρου 15.

3. Περαιτέρω, με την παρ.3 του άρθρου 16 του ίδιου νόμου προστέθηκε νέα παρ. 43 στο άρθρο 72 του ν.4172/2013, που ορίζει ότι οι διατάξεις της περ. δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 15 και της παρ. 2 του άρθρου 60 ισχύουν για τις αμοιβές που έχουν καταβληθεί από τη συγκρότηση των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5 του ν.4375/2016, ήτοι από το 2016.

4. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι οι αμοιβές αυτές από το φορολογικό έτος 2016 μέχρι σήμερα φορολογήθηκαν ως εισόδημα από μισθωτή εργασία-συντάξεις συναθροιζόμενες με λοιπά τέτοια εισοδήματα. Η παρακράτηση φόρου έγινε με συντελεστή 20% λογιζόμενες ως πρόσθετες αμοιβές (παρ.4 άρθρου 60 του ν.4172/2013). Οι αμοιβές αυτές και μετά την ψήφιση του άρθρου 16 του ν.4690/2020, εξακολουθούν να υπόκεινται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013. Ωστόσο, για τα φορολογικά έτη 2016 μέχρι και 2019 οι αμοιβές αυτές ενώ εστάλησαν από τους εκκαθαριστές μισθοδοσίας ως εισόδημα από μισθωτή εργασία – συντάξεις και φορολογήθηκαν από τους δικαιούχους με βάση την κλίμακα της παρ.1 του άρθρου 15, εντούτοις για τα έτη αυτά με τις νέες διατάξεις υπόκεινται σε αυτοτελή φορολόγηση με συντελεστή 15% και εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης.

5. Κατόπιν των ανωτέρω και προκειμένου οι εν λόγω αμοιβές να φορολογηθούν σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 16 του ν.4690/2020, απαιτείται να εκδοθεί από τον εκκαθαριστή και να χορηγηθεί στους δικαιούχους νέα χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών η οποία θα αναγράφει την παρατήρηση ότι εκδίδεται προκειμένου να έχει εφαρμογή το άρθρο 16 του ν.4690/2020. Στη νέα αυτή χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών σε αντικατάσταση της αρχικής τα ποσά της αποζημίωσης των μελών των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5 του ν.4375/2016, θα αναγράφονται με ανάλυση ανά φορολογικό έτος ως εξής:

Στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙ θα αναγράφεται το τυχόν μεγαλύτερο του 15% ποσό φόρου (χωρίς εισόδημα), ενώ το εισόδημα και το ποσό φόρου 15% θα αναγράφεται στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ (ΑΜΟΙΒΕΣ ΠΟΥ ΑΠΑΛΛΑΣΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ Ή ΔΕ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑ Ή ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΟΤΕΛΩΣ).

6. Με βάση τις νέες χειρόγραφες βεβαιώσεις αποδοχών που θα εκδοθούν, οι δικαιούχοι των αποζημιώσεων πρέπει να υποβάλλουν χειρόγραφες τροποποιητικές δηλώσεις στις Δ.Ο.Υ. για τα φορολογικά έτη 2016 έως και 2018, στις οποίες τα ποσά των αποζημιώσεων των μελών των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών του άρθρου 5 του ν.4375/2016 θα μεταφερθούν από τους κωδ.301-302, στους κωδ.659-660 (λοιπές περιπτώσεις) αφού αφαιρεθεί ο παρακρατηθείς φόρος 15%, το ποσό του οποίου θα μεταφερθεί στους κωδ.433-434. Παράλληλα τα ποσά των κωδ.315-316 θα πρέπει να μειωθούν κατά το ποσό που συμπληρώθηκε στους κωδ.433-434.

7. Ειδικά, για το φορολογικό έτος 2019, ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας οφείλει να αποστείλει νέο διορθωμένο ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων αποδοχών σε αντικατάσταση του προηγούμενου, με βάση την Α.1025/2020 Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. με την ανάλυση των αποδοχών-αποζημιώσεων σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην παράγραφο 5 της παρούσας εγκυκλίου, δηλαδή εφαρμοζόμενων των διατάξεων του άρθρου 16 του ν.4690/2020. Συνεπώς, oι τροποποιητικές δηλώσεις για το φορολογικό έτος 2019, κατόπιν αποστολής του νέου διορθωμένου ηλεκτρονικού αρχείου από τον εκκαθαριστή θα γίνονται ηλεκτρονικά με εξαίρεση τις τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που θα υποβληθούν μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2019 οι οποίες θα υποβληθούν χειρόγραφα.

Στις περιπτώσεις αυτές επειδή δεν υπάρχει υπαιτιότητα φορολογουμένου κατ’ ουσία πρόκειται για εμπρόθεσμες δηλώσεις, αφού μπορούν να υποβληθούν μέχρι 31.12.2020, δηλαδή μέχρι το τέλος του έτους που εκδίδεται η νέα βεβαίωση αποδοχών.

8. Επισημαίνεται, ότι όπως διευκρινίσθηκε με την ΠΟΛ.1083/2018 εγκύκλιό μας, οι νέες τροποποιητικές δηλώσεις υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι το τέλος του έτους που εκδίδεται η νέα βεβαίωση αποδοχών.

9. Τέλος, σημειώνεται ότι οι χειρόγραφες τροποποιητικές δηλώσεις εκκαθαρίζονται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή τους.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ