ΕΛΤΕ

Αθήνα, 14 Μαΐου 2020

Ανακοίνωση της FATF

Δικαιοδοσίες υψηλού κινδύνου που υπόκεινται σε κάλεσμα για δράση

Οι δικαιοδοσίες υψηλού κινδύνου έχουν σημαντικές στρατηγικές ελλείψεις στο καθεστώς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησης της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής.

Για όλες τις χώρες που χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου, η FATF καλεί όλα τα μέλη και προτρέπει όλες τις δικαιοδοσίες να εφαρμόσουν μέτρα ενισχυμένης δέουσας επιμέλειας.

Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, οι χώρες καλούνται να εφαρμόσουν αντίμετρα για την προστασία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος από τους τρέχοντες κινδύνους ξεπλύματος χρήματος, χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και χρηματοδότησης της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής (ΞΧ/ΧΤ/PF) που προέρχονται από τη χώρα. Αυτός ο κατάλογος συχνά αναφέρεται εξωτερικά ως «μαύρη λίστα»/black list. 

Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας (DPRK) 

Η FATF παραμένει ανήσυχη με την αποτυχία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας να αντιμετωπίσει τις σημαντικές ελλείψεις της στο καθεστώς καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΞΧ/ΧΤ) και με τις σοβαρές απειλές που αυτές οι ελλείψεις θέτουν στην ακεραιότητα του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Η FATF καλεί τη ΛΔΚ να αντιμετωπίσει αμέσως και ουσιωδώς τις ελλείψεις της στο ΞΧ/ΧT. Επιπλέον, η FATF ανησυχεί σοβαρά για την απειλή που προκαλούν οι παράνομες δραστηριότητες της ΛΔΚ σχετικά με τη διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής και τη χρηματοδότηση της διάδοσης (PF). 

Η FATF επιβεβαιώνει το από 25 Φεβρουαρίου 2011 κάλεσμα στα μέλη της και ωθεί όλες τις δικαιοδοσίες να συμβουλεύουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματά τους να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε επιχειρηματικές σχέσεις και συναλλαγές με τη ΛΔΚ, συμπεριλαμβανομένων σχέσεων και συναλλαγών με εταιρείες της ΛΔΚ, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και όσους ενεργούν για λογαριασμό τους.

Εκτός από τον ενισχυμένο έλεγχο, η FATF καλεί επίσης τα μέλη και παροτρύνει όλες τις δικαιοδοσίες να εφαρμόσουν αποτελεσματικά αντίμετρα και στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις σύμφωνα με τις εφαρμοστέες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ) για την προστασία του χρηματοοικονομικού τομέα από τους κινδύνους ΞΧ/ΧΤ/PF που προέρχονται από τη ΛΔΚ.

Οι δικαιοδοσίες πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να κλείσουν υπάρχοντα υποκαταστήματα, θυγατρικές και γραφεία αντιπροσωπείας των πιστωτικών ιδρυμάτων της ΛΔΚ στην επικράτειά τους και να τερματίσουν τις σχέσεις ανταπόκρισης με τα πιστωτικά ιδρύματα της ΛΔΚ, όπου απαιτείται από τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑΗΕ. 

Ιράν 

Τον Ιούνιο 2016, το Ιράν δεσμεύθηκε να αντιμετωπίσει τις στρατηγικές του αδυναμίες. Το σχέδιο δράσης του Ιράν έληξε τον Ιανουάριο 2018. Τον Φεβρουάριο 2020, η FATF επισήμανε ότι το Ιράν δεν έχει ολοκληρώσει το σχέδιο δράσης.

Τον Οκτώβριο 2019, η FATF κάλεσε τα μέλη της και προέτρεψε όλες τις δικαιοδοσίες: να απαιτούν αυξημένη εποπτεία για υποκαταστήματα και θυγατρικές χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που εδρεύουν στο Ιράν, να εισαγάγουν ενισχυμένους μηχανισμούς αναφοράς ή συστηματική αναφορά των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και να απαιτούν ενισχυμένες υποχρεώσεις εξωτερικού ελέγχου σε χρηματοοικονομικούς ομίλους ως προς τα υποκαταστήματα και τις θυγατρικές τους που βρίσκονται στο Ιράν. 

Τώρα, δεδομένης της αποτυχίας του Ιράν να επικυρώσει τη Σύμβαση του Παλέρμο και τις σχετικές με τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας συμβάσεις σε εναρμόνιση με τα πρότυπα της FATF, η FATF προβαίνει σε πλήρη άρση της αναστολής των αντιμέτρων, καλεί τα μέλη της και ωθεί όλες τις δικαιοδοσίες να εφαρμόσουν αποτελεσματικά αντίμετρα, σύμφωνα με τη Σύσταση 19.

Το Ιράν θα παραμείνει στην ανακοίνωση της FATF [Δικαιοδοσίες υψηλού κινδύνου υποκείμενες σε κάλεσμα για ενέργεια] μέχρι την πλήρη υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης. Εάν το Ιράν επικυρώσει τη Σύμβαση του Παλέρμο και τις σχετικές με τη Χρηματοδότηση της 

Τρομοκρατίας συμβάσεις σε εναρμόνιση με τα πρότυπα της FATF, η FATF θα αποφασίσει για επόμενα βήματα, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής των αντιμέτρων.

Μέχρι το Ιράν να εφαρμόσει τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπιση των αδυναμιών που έχουν εντοπισθεί ως προς την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στο Σχέδιο Δράσης, η FATF παραμένει ανήσυχη για τον κίνδυνο χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που προέρχεται από το Ιράν και την απειλή που συνεπάγεται για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Τον Ιούνιο 2016, η FATF χαιρέτησε την υψηλή πολιτική δέσμευση του Ιράν να αντιμετωπίσει τις στρατηγικές ανεπάρκειες στον τομέα ΞΧ/ΧΤ και την απόφασή του να αναζητήσει τεχνική βοήθεια για την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης. Από το 2016 το Ιράν θέσπισε καθεστώς δήλωσης μετρητών, δρομολόγησε τροποποιήσεις στη νομοθεσία για την αντιμετώπιση της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και στη νομοθεσία για την αντιμετώπιση του Ξεπλύματος Χρήματος και υιοθέτησε νομοθεσία για την καταπολέμηση του Ξ/Χ. 

Τον Φεβρουάριο 2020, η FATF επισήμανε ότι παραμένουν σημεία ανολοκλήρωτα και το Ιράν πρέπει να αντιμετωπίσει πλήρως τα εξής:

1. να ποινικοποιήσει επαρκώς τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, αίροντας την εξαίρεση για ορισμένες ομάδες που "επιχειρούν να τερματίσουν την ξένη κατοχή, την αποικιοκρατία και τον ρατσισμό",
2. να εντοπίζει και να δεσμεύει περιουσιακά στοιχεία τρομοκρατών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών,
3. να διασφαλίσει κατάλληλο και εφαρμόσιμο καθεστώς μέτρων δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη,
4. να επιδείξει πώς οι αρχές εντοπίζουν και επιβάλλουν κυρώσεις σε μη αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών μεταφοράς χρηματικών ποσών/αξίας,
5. να επικυρώσει και να εφαρμόσει τη Σύμβαση του Παλέρμο και τις σχετικές με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας συμβάσεις, αποσαφηνίζοντας τη δυνατότητα παροχής αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και (6) να διασφαλίσει ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ελέγχουν και επαληθεύουν ότι τα ηλεκτρονικά εμβάσματα περιέχουν πλήρη ταυτοποίηση του εντολέα και του δικαιούχου της συναλλαγής.

Οι χώρες θα πρέπει να μπορούν να εφαρμόσουν τα κατάλληλα αντίμετρα όταν καλούνται από τη FATF να το πράξουν.

Οι χώρες θα πρέπει επίσης να μπορούν να εφαρμόσουν αντίμετρα ανεξαρτήτως καλέσματος από τη FATF. Τα αντίμετρα θα πρέπει να είναι αποτελεσματικά και αναλογικά των κινδύνων. 

Το ερμηνευτικό σημείωμα στη Σύσταση 19 ορίζει παραδείγματα αντιμέτρων τα οποία θα μπορούσαν να ληφθούν από τις χώρες. 

Η παρούσα εκδίδεται προς ενημέρωση των ελεγκτικών εταιριών και των ορκωτών ελεγκτών λογιστών προκειμένου να προβούν σε δέουσες ενέργειες σε περιπτώσεις που ελεγχόμενες οντότητες έχουν επιχειρηματικές δραστηριότητες ή συμφέροντα στις χώρες που αναφέρονται ανωτέρω. 

Ο Α ́Αντιπρόεδρος της ΕΛΤΕ 

Παναγιώτης Γιαννόπουλος