ΘΕΜΑ: Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του άρθρου 44 του ν.4670/2020, σχετικά με τις παροχές του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης ΕΤΕΑΕΠ.

Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 43/28.2.2020, τεύχος Α΄, δημοσιεύθηκε ο νόμος 4670 «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και άλλες διατάξεις», στο πρώτο μέρος του οποίου (άρθρα 1-9) προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η μετονομασία, από 1.3.2020, του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) σε Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) και η ένταξη, από την ίδια ημερομηνία, στον e-ΕΦΚΑ των Κλάδων Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών του Ενιαίου Ταµείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), το οποίο καταργείται.

Με το άρθρο 44 του ανωτέρω νόμου αντικαθίσταται το άρθρο 96 του ν. 4387/2016 (Α΄85), που αφορά τις παροχές του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του πρώην ΕΤΕΑΕΠ και ήδη e-ΕΦΚΑ σε όλους τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του, σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις 1889/2019 και 1890/2019 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες έκριναν αντισυνταγματικές τις παρ. 1 και 4 αυτού και ακύρωσαν από τη δημοσίευσή τους, ήτοι από 4.10.2019, τις Υπουργικές Αποφάσεις οικ.23123/785/7.6.2016 (Β΄1604) «Καθορισμός των τεχνικών παραμέτρων σχετικά με τις παροχές του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης» και οικ.25909/470/7.6.2016 (Β΄1605, διόρθωση σφάλματος Β΄1623) «Αναπροσαρμογή καταβαλλόμενων συντάξεων του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης».

Ως προς τις τροποποιήσεις που επέρχονται στο άρθρο 96 του ν. 4387/2016 (Α΄85), επισημαίνονται τα εξής:

1. Με την παράγραφο 1 επαναθεσπίζεται το άρθρο 42 του ν. 4052/2012 (Α΄41), όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 12 παρ.2 της από 31.12.2012 ΠΝΠ (Α΄ 256), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.4147/2013 (Α΄ 98), το άρθρο πρώτο υποπαρ.ΙΑ.2. περ.3Β του ν.4254/2014 (Α΄ 85), το άρθρο 96 παρ.1 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85), το άρθρο δεύτερο παρ. 11 του ν. 4393/2016 (Α΄106) και το άρθρο 16 του ν. 4488/2016 (Α΄85), για τον νέο τρόπο υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης.

Σημειώνεται ότι, μετά την ακύρωση από το ΣτΕ της ΥΑ οικ.23123/785/7.6.2016 (Β΄1604), θα εκδοθεί νέα Υπουργική Απόφαση για τις σχετικές τεχνικές παραμέτρους του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης, κατ’ εξουσιοδότηση της περ. 4 της παρ. 1 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012.

Για το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, τον υπολογισμό του τμήματος της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014 κατά τη μεταβατική περίοδο (ήτοι για ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013), όπως και για την εφαρμογή των παρ. 3 (εκκρεμείς αιτήσεις) και 5 (χορήγηση αποκλειστικά επικουρικής σύνταξης και κατάργηση άλλων παροχών) του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, ισχύουν οι οδηγίες που έχουν ήδη δοθεί με τις Φ21250/οικ.7262/Δ15.110/16.6.2017 (ΑΔΑ: ΩΓΣ7465Θ1Ω-2Ι6) και Φ80020/οικ.49618/Δ15.831/20.11.2017 (ΑΔΑ:ΨΓ0Γ465Θ1Ω-ΕΩΤ) εγκυκλίους του Υπουργείου μας.

2. Η παράγραφος 2, όπως είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 56 του ν. 4445/2016 (Α΄236), επαναδιατυπώνεται, προσαρμοσμένη στη νέα μορφή των άρθρων 17, 36 και 36Α του ν. 4387/2016 για την παράλληλη απασχόληση.

Επισημαίνεται ότι, επί αιτήσεων απονομής επικουρικής σύνταξης και συνταξιοδότησης από 1.1.2015 και μετά, ο χρόνος της παράλληλης απασχόλησης υπολογίζεται στην επικουρική σύνταξη, όπως και ο λοιπός χρόνος επικουρικής ασφάλισης, σύμφωνα με το άρθρο 96 του ν. 4387/2016 και το άρθρο 42 του ν. 4052/2012.

3. Η βασική αλλαγή που επέρχεται με την αντικατάσταση του άρθρου 96 του ν. 4387/2016 αφορά την κατάργηση, από 1.10.2019, του επανυπολογισμού και της αναπροσαρμογής των ήδη καταβαλλόμενων ή καταβλητέων την 12.5.2016 επικουρικών συντάξεων, βάσει προγενέστερου νομικού πλαισίου.

Ειδικότερα, με την παράγραφο 4 προβλέπεται ρητά ότι «Οι ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις έως 30 Σεπτεμβρίου 2019, που αφορούν αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014, συνεχίζουν να καταβάλλονται από 1η Οκτωβρίου 2019 στο ύψος του ποσού που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις στις 31-12-2014. Ειδικά, ο υπολογισμός της κράτησης υπέρ υγειονομικής περίθαλψης διενεργείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 30 του άρθρου 1 του ν. 4334/2015 (Α` 80), όπως ισχύει.

Το καταβαλλόμενο προ φόρου ποσόν δεν μπορεί να υπολείπεται του προ φόρου καταβαλλόμενου ποσού στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. Τα προηγούμενα εδάφια έχουν αναλογική εφαρμογή και στις εκκρεμείς αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014».

Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής, σημειώνονται τα εξής:

α) Αφορά όλες τις συντάξεις, ο υπολογισμός των οποίων έγινε ή θα γίνει (για τις εκκρεμείς) σύμφωνα με το ισχύον κατά την έναρξη καταβολής της σύνταξης προγενέστερο του ν. 4387/2016 νομικό πλαίσιο, οι οποίες, από 1.6.2016, επανυπολογίστηκαν /ή/ και αναπροσαρμόστηκαν, κατ’ εφαρμογή της προϊσχύουσας παρ. 4 και της ΥΑ οικ.25909/470/7.6.2016 (Β΄1605, διόρθωση σφάλματος Β΄1623) «Αναπροσαρμογή καταβαλλόμενων συντάξεων του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης». Ο επανυπολογισμός/ή/ και αναπροσαρμογή θα διενεργηθεί και θα εφαρμοστεί για την περίοδο μέχρι 30.9.2019 και στις εκκρεμείς αιτήσεις που είχαν υποβληθεί μέχρι 31.12.2014.

β) Με την 1890/2019 απόφαση του ΣτΕ (Ολομ.) έγινε δεκτό ότι «αιτιολογείται επαρκώς η επιλογή …. ως βάσης επανυπολογισμού των επικουρικών συντάξεων που καταβάλλονταν στους ήδη συνταξιούχους κατά τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 (Α’85), του ύψους στο οποίο οι συντάξεις αυτές είχαν διαμορφωθεί κατά την 31.12.2014, δηλαδή με τις επελθούσες και κριθείσες ως αντισυνταγματικές, με τις 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου περικοπές των ν. 4051/2012 και 4093/2012».

Κατόπιν αυτού, από 1.10.2019, οι εν λόγω επικουρικές συντάξεις, κατά ρητή νομοθετική πρόβλεψη, συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες στις 31.12.2014 διατάξεις, δηλαδή με βάση τους νόμους 4024/2011 (άρθρο 2, παρ. 3 και 4), 4051/2012 (άρθρο 6, παρ. 2-5), 4052/2012 (άρθρο 42, παρ. 1), 4093/2012 (άρθρο πρώτο, παρ. ΙΑ, υποπαρ. ΙΑ5, περ. 1) και την κράτηση της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης υπέρ ΑΚΑΓΕ, όπου αυτή επιβάλλεται (άρθρο 44, παρ. 13 ν. 3986/2011).

Στο εναπομείναν ποσό σύνταξης, μετά την αφαίρεση της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης υπέρ ΑΚΑΓΕ, διενεργείται, από 1.1.2016, η κράτηση εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης ποσοστού 6% (άρθρο 1, παρ. 30 ν. 4334/2015).

Τέλος επισημαίνεται ότι με βάση τις διατάξεις του άρθρου 44 του Ν.4670/2020 το καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό σύνταξης, δεν μπορεί να υπολείπεται του προ φόρου καταβαλλόμενου ποσού στις 30.9.2019. Στην περίπτωση που σε εφαρμογή των διατάξεων που προαναφέρονται, το καταβαλλόμενο προ φόρου ποσόν προκύπτει χαμηλότερο του καταβαλλόμενου προ φόρου ποσού στις 30.09.2019, καταβάλλεται το ποσόν στο ύψος της 30.09.2019 και η προκύπτουσα διαφορά αποτυπώνεται ως προσωπική διαφορά.

Παρακαλούμε για την ορθή και άμεση εφαρμογή των ανωτέρω και είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση ή πληροφορία.

Ο Υπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων

Ιωάννης Βρούτσης