Συνέντευξη του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στην εφημερίδα Real News

Kύριε Σταϊκούρα, το βασικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται τα οικονομικά μέτρα που λαμβάνονται σε πανευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, προβλέπει αποκλιμάκωση της κρίσης μετά τον Μάιο-Ιούνιο. Έχετε επεξεργαστεί μέτρα για το ακραίο σενάριο, να παραταθεί η κρίση για το σύνολο του 2020;

Η μέχρι σήμερα εκτίμηση είναι ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από την εξάπλωση του κορονοϊού θα είναι μεν πολύ βαθύτερες και εντονότερες απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί, αλλά παροδικές, με μερική όμως μόνο ανάκαμψη το 2ο εξάμηνο του έτους.
Έτσι η ευρωπαϊκή οικονομία βαδίζει σε σημαντική ύφεση, με τη χώρα μας, λόγω της δυναμικής που είχε αναπτυχθεί το προηγούμενο διάστημα, να κινείται σε οριακά θετικό έδαφος.
Φυσικά όμως, ως πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, έχουμε τρέξει και ακραία σενάρια (stress tests). Γιατί πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα, ειδικά όταν δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε την έκταση και την ένταση της υγειονομικής κρίσης.
Εργαζόμαστε μεθοδικά, σοβαρά και υπεύθυνα.
Ώστε αν επιβεβαιωθεί το βασικό σενάριο που αναφέρατε, τότε η οικονομία να πιάσει το νήμα και να συνεχίσει την επιτυχή πορεία που είχε ξεκινήσει πριν από αυτή την κρίση.

Θα ξαναγραφτεί ο Προϋπολογισμός του 2020; Ή είναι ακόμη νωρίς για κάτι τέτοιο;

Είναι προφανές ότι υπό τις έκτακτες και πιεστικές συνθήκες που βιώνουμε, οι προβλέψεις που είχαν γίνει, με βάση εντελώς διαφορετικά δεδομένα, δεν ισχύουν πια, για καμία χώρα.
Οι προηγούμενες εκτιμήσεις για την οικονομική μεγέθυνση αναθεωρούνται διαρκώς καθοδικά, η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας περιορίζει τα κρατικά έσοδα, και δαπανώνται σημαντικά ποσά για την αντιμετώπιση της νόσου και των οικονομικών συνεπειών της.
Η Κυβέρνηση ήδη ανακοίνωσε δημοσιονομικό πακέτο μέτρων ύψους 2 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων των εργαζομένων, ενισχύει το σύστημα υγείας με τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ επιπλέον κονδύλια, και συμμετέχει στο κόστος των εργαζομένων που κάνουν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού. Συνεπώς, θα υπάρξει συμπληρωματικός Προϋπολογισμός.
Επιπροσθέτως, επειδή στην παρούσα φάση δεν γνωρίζουμε ακόμα τη χρονική διάρκεια του προβλήματος, ακριβείς προβλέψεις είναι επισφαλείς.
Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup, διασφαλίσθηκαν για όλα τα κράτη-μέλη, και για την Ελλάδα, τα απαραίτητα περιθώρια ευελιξίας στον προϋπολογισμό τους, προκειμένου να στηρίξουν ενεργά τη δημόσια υγεία, τη ρευστότητα στην οικονομία, την απασχόληση, τα εισοδήματα και την κοινωνική συνοχή.
Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ δεν ισχύει πλέον για τη χώρα μας.
Αντίστοιχη εξαίρεση αναγνωρίστηκε ότι πρέπει να υπάρξει και για τις, αυξημένες τελευταία, δαπάνες για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος.

Τα μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων θα έχουν αυστηρές ρήτρες, όπως η διατήρηση των θέσεων εργασίας και η κανονική καταβολή των μισθών στους εργαζόμενους; Διότι ίσως κάποιες εταιρείες δουν την κρίση του κορωνοϊού ως ευκαιρία να μειώσουν το προσωπικό τους.

Αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις, για να επωφεληθούν από τα μέτρα ενίσχυσης που ανακοινώθηκαν, θα πρέπει να διατηρήσουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας.
Υπάρχει μάλιστα ρητή πλέον απαγόρευση απόλυσης εργαζομένου σε επιχειρήσεις που έχει ανασταλεί η λειτουργία τους κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, ενώ σε περίπτωση που αυτή λάβει χώρα θα θεωρείται άκυρη.

Υπάρχει ενδεχόμενο και επιδότησης αυτών των επιχειρήσεων, πέραν της αναστολής των φορολογικών υποχρεώσεων;

Ναι, άμεσα θα διατεθεί 1 δισ. ευρώ, με ένα διευρυμένο πλαίσιο χρηματοδότησης, υπό τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής.
Πρόκειται για μια μορφή προσωρινού, χαμηλότοκου κρατικού δανεισμού προς τις επιχειρήσεις με εκτεταμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής και περίοδο χάριτος.
Το ύψος της διαθέσιμης χρηματοδότησης θα λαμβάνει υπόψη τη μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, καθώς και το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος των εργαζομένων που απασχολούν.
Επιπλέον, θα διατεθούν 1,8 δισ. ευρώ από το Ειδικό Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο που δημιουργήθηκε πρόσφατα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Η αξιοποίηση των σχετικών πόρων θα είναι άμεση.
Παράλληλα, από το αρμόδιο Υπουργείο Ανάπτυξης, θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων, για χορηγήσεις δανείων κεφαλαίου κίνησης, για χορήγηση νέων επιχειρηματικών δανείων, για δάνεια επενδυτικού σκοπού, αξιοποιώντας κυρίως ευρωπαϊκούς πόρους και φορείς.
Και φυσικά, αναμένουμε πολύ περισσότερες πρωτοβουλίες από το τραπεζικό σύστημα.

Σχετικά με τη στήριξη των φυσικών προσώπων τι μέτρα προβλέπονται;

Όλοι οι εργαζόμενοι για τους οποίους αναστέλλεται προσωρινά η σύμβαση εργασίας τους, λόγω αναστολής λειτουργίας της επιχείρησης με κρατική εντολή, θα λάβουν, το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου, αποζημίωση ύψους 800 ευρώ.
Επιπλέον, το Κράτος καλύπτει πλήρως τα ασφαλιστικά δικαιώματα, συνταξιοδοτικά και υγείας, των εργαζομένων και τις ασφαλιστικές τους εισφορές, με βάση το σύνολο του ονομαστικού τους μισθού.
Παράλληλα, γι’ αυτούς τους εργαζομένους, αναστέλλονται η πληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων για 4 μήνες, και των ασφαλιστικών εισφορών για 3 μήνες.
Σχετικές προβλέψεις υπάρχουν και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τις ατομικές επιχειρήσεις. Όπως και για εργαζόμενους σε επιχειρήσεις που δεν κλείνουν, αλλά αυτές εμφανίζουν σημαντική μείωση του τζίρου τους.
Τέλος, σε ότι αφορά τους ανέργους, προβλέπεται παράταση καταβολής τακτικής επιδότησης ανεργίας, του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων και του βοηθήματος ανεργίας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, για δύο ακόμη μήνες.

Είπατε στην έκτακτη συνέντευξη τύπου πως ανεξάρτητα από τα μέτρα που ανακοινώσατε θα παρακολουθείτε την εξέλιξη της οικονομίας και αν χρειαστεί θα πάρετε και νέο πακέτο μέτρων. Σε τι ύψος μπορεί να φτάσει το νέο πακέτο; Θα χρειαστεί μεγαλύτερο από το προηγούμενο;

Πράττουμε και θα πράξουμε το καλύτερο δυνατόν!
Αξιολογούμε, μέρα-μέρα τις εξελίξεις και θα παρεμβαίνουμε βελτιωτικά, χωρίς βιασύνες προς εντυπωσιασμό, αλλά και χωρίς καθυστερήσεις.
Ήδη αυτό πράξαμε, με ένα τρίτο πακέτο μέτρων προχθές.
Θέλουμε να συμβάλλουμε με εθνική ευθύνη και κοινωνική ευαισθησία ώστε οι πολίτες, η κοινωνία και η οικονομία να βγούμε νικητές από την μάχη, με τις λιγότερες δυνατές ατομικές, κοινωνικές και οικονομικές απώλειες.
Γι’ αυτό το λόγο δημιουργήθηκε και ο μηχανισμός παρακολούθησης στους κλάδους της οικονομίας και στις περιοχές όπου παρατηρείται σημαντική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να παρεμβαίνουμε έγκαιρα, στοχευμένα και αποτελεσματικά για τη λήψη περαιτέρω αναγκαίων μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση, τις επιβαρύνσεις από την υγειονομική κρίση που αντιμετωπίζουμε θα πρέπει να τις μοιράσουμε δίκαια, με την πολιτεία να επωμίζεται το συντριπτικά μεγαλύτερο μερίδιο.
Η αλληλέγγυα συν-ευθύνη είναι ο βασικός συνδετικός κρίκος για την κοινωνική συνοχή που θα πρέπει να διαφυλαχθεί και να ενισχυθεί.

Η χώρα διαθέτει ένα δημοσιονομικό μαξιλάρι ύψους πολλών δεκάδων δισ. ευρώ. Θα το χρησιμοποιήσετε και πώς;

Η Ελληνική Κυβέρνηση θα αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα.
Το πότε θα αξιοποιήσει το κάθε μέσο εξαρτάται από την έκταση, την ένταση και την χρονική εξέλιξη του προβλήματος.
Σας διαβεβαιώνω ότι θα πράξουμε το βέλτιστο δυνατόν για την ελληνική κοινωνία και την οικονομία.
Θα αξιοποιήσουμε δε πλήρως την καλή συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Τελικά οι ιεροί ναοί έκλεισαν μετά από απόφαση της Κυβέρνησης. Ήταν άτολμη η απόφαση της Ιεράς Συνόδου, που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, θεία λειτουργία για μια ώρα κάθε Κυριακή;

Δεν επιθυμώ να σχολιάσω την απόφαση της Ιεράς Συνόδου.
Θα πω μόνο ότι στις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε, η πίστη αποτελεί πηγή δύναμης για την συντριπτική πλειονότητα των συνανθρώπων μας.
Εμείς, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, βρίσκουμε τρόπους να εκφράζουμε την πίστη μας, χωρίς να αγνοούμε, εν προκειμένω, τις συστάσεις των ειδικών επιστημόνων, σχετικά με το υπαρκτό πρόβλημα.
Ο Πρωθυπουργός τόνισε πολύ εύστοχα, πριν από λίγες ημέρες, ότι «σήμερα, δεν δοκιμάζονται τα “πιστεύω” μας, αλλά η πίστη μας στην υγεία του ανθρώπου. Η αγάπη προς τον “πλησίον” στην οποία ομνύει και η ίδια η Ορθοδοξία. Γι’ αυτό και τα θρησκευτικά καθήκοντα πρέπει κι αυτά να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα».

Μια δυσάρεστη πραγματικότητα που πρέπει και θέλουμε να είναι προσωρινή.

Και θα είναι προσωρινή, αν η επιδημία είναι παροδική.

Και είναι και στα χέρια όλων μας, με πίστη και επιστήμη, να είναι παροδική.