Θέμα: Αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία - Παροχή οδηγιών επί των Ειδικών Καθεστώτων εκτός της Διαμετακόμισης.

Με την παρούσα παρέχονται οδηγίες επί των Ειδικών Καθεστώτων εκτός της Διαμετακόμισης προς όλες τις τελωνειακές αρχές και εμπλεκόμενους φορείς για την περίπτωση αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β) από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς επίτευξη συμφωνίας.

Από την ημερομηνία αυτή και μετά το Η.Β θα αποτελεί πλέον τρίτη χώρα και ως εκ τούτου η τελωνειακή νομοθεσία της ΕΕ θα παύσει να ισχύει.

Σύμφωνα με σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 11ης Μαρτίου 2019, η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς επίτευξη συμφωνίας, θα σηματοδοτήσει τα ακόλουθα:

• Άδειες που έχουν εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Η.Β.

Άδειες οι οποίες έχουν εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Η.Β. παύουν να ισχύουν στην ΕΕ των 27. Επίσης οι τελωνειακές αρχές του Η.Β παύουν πλέον να αποτελούν τελωνειακές αρχές έκδοσης αδειών στην ΕΕ. των 27.

• Άδειες που έχουν εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές της Ε.Ε των 27 και περιλαμβάνουν το Η.Β

Άδειες που έχουν εκδοθεί από τις χώρες της ΕΕ των 27 με συμμετέχουσα τελωνειακή αρχή του Ηνωμένου Βασίλειου παραμένουν σε ισχύ με την προϋπόθεση κατά περίπτωση τροποποίησης αυτών είτε με πρωτοβουλία των αρμόδιων για την έκδοση άδειας τελωνειακών αρχών ή κατόπιν αίτησης τροποποίησης των οικονομικών φορέων .

Ειδικότερα ως προς τη χρήση των Ειδικών Καθεστώτων επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Ι. Ως προς το Ειδικό Καθεστώς Τελειοποίησης προς Επανεξαγωγή

Α) Οποιαδήποτε άδεια έχει εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς της Τελειοποίησης προς Επανεξαγωγή, δεν θα είναι πλέον σε ισχύ στην ΕΕ των 27 κρατών μελών από την ημερομηνία αποχώρησης και μετά.

Μέχρι τότε η διακίνηση των εμπορευμάτων αυτών, εντός του τελωνειακού εδάφους της Ε.Ε. θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 219 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα - Καν.(ΕΕ) 952/2013.

Επίσης μέχρι την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου τα εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς θα πρέπει να έχουν εκκαθαρισθεί σύμφωνα με το άρθρο 215 του Καν. (Ε.Ε) 952/2013, ήτοι:

α) να επανεξαχθούν ή

β) να υπαχθούν σε επόμενο τελωνειακό καθεστώς

γ) να καταστραφούν χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα ή

δ) να εγκαταλειφθούν υπέρ του Δημοσίου.

Επί του σημείου (β) διευκρινίζεται ότι είναι δυνατή η εκ νέου υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με την προϋπόθεση ότι η άδεια του καθεστώτος θα είναι σε ισχύ και θα έχει εκδοθεί από τελωνειακή αρχή της Ε.Ε. των 27 κρατών μελών.

Αντιθέτως, σε περίπτωση που τα εμπορεύματα δεν έχουν εκκαθαρισθεί σύμφωνα με τους τρόπους που προβλέπονται στο άρθρο 215 του Καν. (ΕΕ) 952/2013, θα θεωρείται ότι δεν πληρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καθεστώς και συνεπώς θα δημιουργηθεί τελωνειακή οφειλή σύμφωνα με το άρθρο 79 του ιδίου Κανονισμού.

Σε περίπτωση που πριν από την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, εμπορεύματα έχουν υπαχθεί στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή και συνεχίζουν να βρίσκονται στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου και μετά την ημερομηνία αποχώρησής του κατά την είσοδό τους στην Ε.Ε των 27 θα πρέπει να τηρηθούν οι τελωνειακές διατυπώσεις που προβλέπονται για τα μη Ενωσιακά εμπορεύματα (ENS, προσωρινή εναπόθεση, υποβολή τελωνειακής διασάφησης κλπ).

Στην περίπτωση που εμπορεύματα που υπάγονται στο καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεξαγωγή στην Ε.Ε των 27 κρατών μελών διακινούνται προς το Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης και έχουν αφιχθεί στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την ημερομηνία αποχώρησης του, το καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεξαγωγή θεωρείται ότι έχει εκκαθαριστεί αφού πλέον τα εμπορεύματα αυτά θα έχουν εγκαταλείψει το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε.

Για τις περιπτώσεις αυτές, ο οικονομικός φορέας οφείλει, εφόσον αυτό ζητηθεί από τις τελωνειακές αρχές των 27 να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα διακινήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (π.χ. έγγραφα μεταφοράς).

Β) Σύστημα προκαταβολικής εξαγωγής με συμψηφισμό στο ισοδύναμο (EX/IM)

Σε περίπτωση που άδειες έχουν εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου με το σύστημα της προκαταβολικής εξαγωγής και τα ισοδύναμα εμπορεύματα (Ενωσιακά εμπορεύματα) έχουν εξαχθεί προκαταβολικά πριν την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, η αντίστοιχη ποσότητα των πρώτων υλών (μη ενωσιακών) θα πρέπει να εισαχθεί στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. με απαλλαγή των εισαγωγικών δασμών, πριν την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε αντίθετη περίπτωση η ποσότητα των πρώτων υλών (μη Ενωσιακών) η οποία θα εισαχθεί μετά την ημερομηνία αποχώρησης αντιμετωπίζονται ως αγαθά τρίτης χώρας που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε και δεν θα μπορούν να επωφεληθούν από την απαλλαγή των εισαγωγικών δασμών.

ΙΙ. Ως προς το Ειδικό Καθεστώς Τελειοποίησης προς Επανεισαγωγή

Οποιαδήποτε άδεια τελειοποίησης προς επανεισαγωγή έχει εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο Ειδικό Καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή δεν θα είναι πλέον σε ισχύ στην ΕΕ των 27 μετά την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Στην περίπτωση μεταποιημένων εμπορευμάτων που έχουν προκύψει από το καθεστώς της τελειοποίηση προς επανεισαγωγή των οποίων η άδεια έχει εκδοθεί από τελωνειακή αρχή του Η.Β, κατά την επιστροφή τους στην ΕΕ των 27 κρατών μελών, μετά την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. θα πρέπει να τηρηθούν οι τελωνειακές διατυπώσεις που προβλέπονται για τα μη ενωσιακά εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ. Τα εμπορεύματα αυτά δεν μπορούν να επωφεληθούν πλέον από το καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεισαγωγή.

ΙΙΙ) Ως προς το Ειδικό Καθεστώς Τελωνειακής Αποταμίευσης

Οι άδειες που έχουν εκδοθεί από το Η.Β. για το καθεστώς της τελωνειακής αποταμίευσης, παύουν να ισχύουν από την ημερομηνία αποχώρησης και μετά, περιλαμβανομένων εκείνων των αδειών που επιτρέπουν την διακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ διαφορετικών αποθηκών αποταμίευσης . Το ίδιο ισχύει και για τις χορηγηθείσες άδειες από τις τελωνειακές αρχές της Ε.Ε. των 27 και επιτρέπουν τη διακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ αποθηκών αποταμίευσης από την Ε.Ε. των 27 προς το Η.Β.

Όταν τα εμπορεύματα που είναι σε αποθήκες αποταμίευσης στο Η.Β εισέρχονται σε κράτος μέλος της Ε.Ε. των 27 από την ημερομηνία αποχώρησης και μετά, τηρούνται οι προβλεπόμενες τελωνειακές διατυπώσεις που ισχύουν για τα μη Ενωσιακά εμπορεύματα (ENS, προσωρινή εναπόθεση, υποβολή τελωνειακής διασάφησης κλπ).

Σε περίπτωση που εμπορεύματα διακινούνται από αποθήκη αποταμίευσης του Η.Β σε κράτος μέλος της ΕΕ των 27 και φτάνουν σε κράτος μέλος της ΕΕ των 27 λίγο πριν την ημερομηνία αποχώρησης χωρίς όμως ο χρόνος αυτός να αρκεί να αφιχθούν στον προορισμό τους, από την στιγμή αποχώρησης η διακίνηση αυτή εντός της ΕΕ των 27 δεν καλύπτεται από την σχετική άδεια. Ως εκ τούτου οι συναλλασσόμενοι θα πρέπει να μεριμνήσουν για την έγκαιρη εκκαθάριση του καθεστώτος της τελωνειακής αποταμίευσης πριν την ημερομηνία αποχώρησης. Σε αυτήν την περίπτωση τα εμπορεύματα δύνανται να υπαχθούν εκ νέου σε καθεστώτος της τελωνειακής αποταμίευσης με την προϋπόθεση η άδεια του καθεστώτος να χορηγηθεί από κράτος μέλος της Ε.Ε. των 27. Εξυπακούεται ότι σε περίπτωση μη έγκαιρης εκκαθάρισης του καθεστώτος, δημιουργείται τελωνειακή οφειλή κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 79 του Καν. (ΕΕ) 952/2013.

Σε περίπτωση που εμπορεύματα έχουν υπαχθεί σε καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης στα κράτη μέλη της ΕΕ των 27, εισέρχονται στο Η.Β (π.χ. επειδή η διακίνηση αυτή είχε ήδη εγκριθεί τις τελωνειακές αρχές) και κατά την ημερομηνία αποχώρησης βρίσκονται ήδη στο Η.Β, το καθεστώς της τελωνειακής αποταμίευσης θεωρείται ότι έχει εκκαθαριστεί δεδομένου ότι τα εμπορεύματα έχουν εγκαταλείψει το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο οικονομικός φορέας οφείλει, εφόσον αυτό ζητηθεί από τις τελωνειακές αρχές των 27 να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα διακινήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (π.χ έγγραφα μεταφοράς).

ΙV) Ως προς το Ειδικό Καθεστώς των Ελευθέρων Ζωνών

Διευκρινίζεται ότι όταν τα εμπορεύματα εισέρχονται στα κράτη μέλη της Ε.Ε. των 27 από Ελεύθερη Ζώνη του Η.Β., από την ημερομηνία αποχώρησης και μετά, τηρούνται οι προβλεπόμενες τελωνειακές διατυπώσεις που ισχύουν για τα μη ενωσιακά εμπορεύματα (ENS, προσωρινή εναπόθεση, υποβολή τελωνειακής διασάφησης κλπ).

V) Ως προς το Ειδικό Καθεστώς Ειδικού Προορισμού

Οποιαδήποτε άδεια που έχει εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου για υπαγωγή εμπορευμάτων σε καθεστώς Ειδικού Προορισμού δεν θα είναι πλέον σε ισχύ στην Ε.Ε. των 27 μετά την ημερομηνία αποχώρησης του. Τα εμπορεύματα των παραπάνω αδειών, που βρίσκονται στην Ε.Ε των 27, θα πρέπει να εκκαθαρισθούν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης ήτοι:

α) να έχουν εξαχθεί από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ

β) να έχουν λάβει τον ειδικό τους προορισμό για τον οποίο εφαρμόζεται μερική ή ολική απαλλαγή από τους δασμούς

γ) να καταστραφούν χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα ή

δ) να εγκαταλειφθούν υπέρ του Δημοσίου.

Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση όπου έχει εκδοθεί άδεια μεταβίβασης δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (TORO) καθώς και για τις περιπτώσεις διακίνησης εμπορευμάτων σύμφωνα με τα άρθρα 218 και 219 του Καν. (ΕΕ) 952/2013.

Σε περίπτωση που τα εμπορεύματα δεν έχουν εκκαθαρισθεί σύμφωνα με τους ανωτέρω τρόπους θα θεωρείται ότι δεν πληρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καθεστώς του Ειδικού Προορισμού και συνεπώς θα δημιουργηθεί τελωνειακή οφειλή σύμφωνα με το άρθρο 79 του ιδίου Κανονισμού.

Εμπορεύματα τα οποία έχουν υπαχθεί στο καθεστώς Ειδικού Προορισμού πριν από την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. και βρίσκονται στο τελωνειακό έδαφος του Η.Β. έως την ημερομηνία αποχώρησης αλλά εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ των 27 κρατών μελών, μετά την ημερομηνία αυτή, θα πρέπει να ακολουθούνται πλέον οι τελωνειακές διατυπώσεις σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 952/2013) ως αγαθά που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος από τρίτες χώρες (ENS, προσωρινή εναπόθεση, υποβολή τελωνειακής διασάφησης κλπ).

Σε περίπτωση που εμπορεύματα έχουν υπαχθεί σε καθεστώς Ειδικού Προορισμού στα κράτη μέλη της ΕΕ των 27, διακινούνται προς το Η.Β πριν την ημερομηνία αποχώρησης και τελικά φτάνουν στο ΗΒ κατά την ημερομηνία αποχώρησης, το καθεστώς του Ειδικού Προορισμού θεωρείται πλέον ότι έχει εκκαθαριστεί δεδομένου ότι τα εμπορεύματα έχουν εγκαταλείψει το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο οικονομικός φορέας οφείλει, εφόσον αυτό ζητηθεί από τις τελωνειακές αρχές των 27 να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα διακινήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (π.χ έγγραφα μεταφοράς).

VI) Ως προς το Ειδικό Καθεστώς Προσωρινής Εισαγωγής

Οποιαδήποτε άδεια έχει εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής, δεν θα είναι πλέον σε ισχύ στην ΕΕ των 27 κρατών μελών από την ημερομηνία αποχώρησης και μετά.

Μέχρι τότε η διακίνηση των εμπορευμάτων αυτών, εντός του τελωνειακού εδάφους της Ε.Ε. θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 219 του Καν.(ΕΕ) 952/2013.

Επίσης μέχρι την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου το καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής για τα εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί σε αυτό θα πρέπει να έχει εκκαθαρισθεί σύμφωνα με το άρθρο 215 του Καν. (Ε.Ε) 952/2013, ήτοι:

α) να επανεξαχθούν ή

β) να υπαχθούν σε επόμενο τελωνειακό καθεστώς

γ) να καταστραφούν χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα ή

δ) να εγκαταλειφθούν υπέρ του Δημοσίου.

Επί του σημείου (β) διευκρινίζεται ότι είναι δυνατή η εκ νέου υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής με την προϋπόθεση ότι η άδεια του καθεστώτος θα είναι σε ισχύ και θα έχει εκδοθεί από τελωνειακή αρχή της Ε.Ε. των 27 κρατών μελών.

Αντιθέτως, σε περίπτωση που τα εμπορεύματα δεν έχουν εκκαθαρισθεί σύμφωνα με τους τρόπους που προβλέπονται στο άρθρο 215 του Καν. (ΕΕ) 952/2013, θα θεωρείται ότι δεν πληρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καθεστώς και συνεπώς θα δημιουργηθεί τελωνειακή οφειλή σύμφωνα με το άρθρο 79 του ιδίου Κανονισμού.

Σε περίπτωση που πριν από την ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, εμπορεύματα έχουν υπαχθεί στο καθεστώς προσωρινής εισαγωγής και συνεχίζουν να βρίσκονται στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου και μετά την ημερομηνία αποχώρησής του, τότε κατά την είσοδό τους στην Ε.Ε των 27 κρατών μελών θα πρέπει να τηρηθούν οι τελωνειακές διατυπώσεις που προβλέπονται για τα μη Ενωσιακά εμπορεύματα (ENS, προσωρινή εναπόθεση, υποβολή τελωνειακής διασάφησης κλπ).

Στην περίπτωση που εμπορεύματα που υπάγονται στο καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής στην Ε.Ε των 27 κρατών μελών διακινούνται προς το Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης και παραμένουν στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την ημερομηνία αποχώρησης του, το καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής θεωρείται ότι έχει εκκαθαριστεί αφού πλέον τα εμπορεύματα αυτά θα έχουν εγκαταλείψει το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε.

Για τις περιπτώσεις αυτές, ο οικονομικός φορέας οφείλει, εφόσον αυτό ζητηθεί από τις τελωνειακές αρχές των 27 κρατών μελών να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα διακινήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν την ημερομηνία αποχώρησης προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (π.χ έγγραφα μεταφοράς).

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΞΟΔΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ