ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 62 του ν.4389/2016.

Σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις του παραγράφου 1 του άρθρου 62 του ν.4389/2016 ορίζεται η φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας που αποκτά νομικό πρόσωπο, νομική οντότητα, καθώς και φυσικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία προκύπτει από τη διαγραφή μέρους ή του συνόλου του χρέους προς πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, προς υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα ή προς εταιρεία του ν. 4354/2015 στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού ή σε εκτέλεση δικαστικής απόφασης. Ειδικότερα, με τις διατάξεις αυτές ορίζεται, ότι η ως άνω ωφέλεια δεν θεωρείται δωρεά και απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος.

Επομένως, προκειμένου για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, ο δικαιούχος της ωφέλειας μπορεί να είναι νομικό πρόσωπο, νομική οντότητα ή φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και περαιτέρω, η διαγραφή του χρέους (μέρους ή συνόλου) να αφορά αποκλειστικά χρέος προς πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα και υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα ή εταιρεία του ν. 4354/2015 στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού ή σε εκτέλεση δικαστικής απόφασης.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι διατάξεις του άρθρου 62 του ν.4389/2016, αναφορικά με τη διαγραφή μέρους ή συνόλου του χρέους δανειολήπτη προς τα ως άνω πρόσωπα είναι γενικές χωρίς να εντάσσουν την προκύπτουσα ωφέλεια σε συγκριμένο νομοθετικό πλαίσιο. Πέραν των ρητώς κατονομαζόμενων προσώπων της παρ.1 του άρθρου 62 του ως άνω νόμου, καμία άλλη διαγραφή χρέους προς άλλα πρόσωπα (π.χ. προμηθευτές) δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των ως άνω διατάξεων.

2. Το ποσό της ωφέλειας της παρ.1 του άρθρου 62 του ν.4389/2016, προκειμένου για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, καταχωρείται στον κωδικό 475 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ν) και παρακολουθείται σε ειδικό αποθεματικό καθόσον σε περίπτωση διανομής έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 47 του ν.4172/2013. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και σε περίπτωση που το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα τηρεί απλογραφικά βιβλία, όπου το ποσό της ως άνω ωφέλειας παρακολουθείται εξωλογιστικά.

3. Για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, το ποσό της ωφέλειας καταχωρείται κατά περίπτωση στους κωδικούς 144, 244, 344 και 444 του Πίνακα ΣΤ’ ανά κλάδο δραστηριότητας του εντύπου Ε3.

Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω τελούν υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της ωφέλειας έχει καταχωρηθεί στα βιβλία της επιχείρησης, διαμορφώνοντας τα αποτελέσματά της έτσι ώστε να απαιτείται η φορολογική τους αναμόρφωση για την ορθή εξαγωγή του φορολογικού αποτελέσματός τους.

4. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου και νόμου ορίζεται ότι η φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας που προκύπτει από διαγραφές χρέους της παραγράφου 1 στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού εφαρμόζεται αποκλειστικά για οφειλές, που την 31η Δεκεμβρίου 2017 βρίσκονταν σε καθυστέρηση ή ήταν επίδικες ή ρυθμισμένες ή υπάγονταν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4469/2017, και για συμφωνίες εξωδικαστικού συμβιβασμού που έχουν συναφθεί από την 1η Ιανουαρίου 2016 μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2018 ή συνάπτονται βάσει του ν. 4469/2017.

Επισημαίνεται ότι η αναφορά στον ν.4469/2017 στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου δεν περιορίζει το πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 αλλά γίνεται για να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 62 του ν.4389/2016 προκειμένου να καλύπτονται όλες οι οφειλές που δύνανται να ενταχθούν σ’αυτόν τον νόμο εξ απόψεως χρονικών περιορισμών είτε ως προς το διαγραφόμενο χρέος είτε ως προς τη συμφωνία εξωδικαστικού συμβιβασμού.

5. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ. 3 του ίδιου άρθρου και νόμου ορίζεται το αντίστοιχο χρονικό όριο για διαγραφές χρέους της παραγράφου 1 σε εκτέλεση δικαστικής απόφασης. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η παράγραφος 1 εφαρμόζεται αποκλειστικά για οφειλές οι οποίες την 31η Δεκεμβρίου 2017 ήταν επίδικες ή για οφειλές οι οποίες κατά την ίδια ημερομηνία ήταν ρυθμισμένες με δικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από την 1η Ιανουαρίου 2016 ή για οφειλές που κατά την 31η Δεκεμβρίου 2017 ήταν σε καθυστέρηση και οι σχετικές αιτήσεις ενώπιον δικαστηρίων έχουν υποβληθεί μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2018.

6. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου ορίζεται η φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας που αποκτά φυσικό πρόσωπο από τη διαγραφή μέρους ή του συνόλου του χρέους προς πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, προς υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα ή προς εταιρεία του ν. 4354/2015 στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού, η οποία δεν θεωρείται εισόδημα και απαλλάσσεται του φόρου δωρεάς.

Η ωφέλεια αυτή δεν αναγράφεται στους κωδικούς 781 -782 του Πίνακα 6 του εντύπου Ε1, καθόσον δεν υφίσταται είσπραξη ποσού (ταμειακό όφελος) για τον φορολογούμενο, με συνέπεια το ποσό της ωφέλειας να μην υπολογίζεται για την κάλυψη των αντικειμενικών δαπανών και δαπανών απόκτησης που βαρύνουν τον φορολογούμενο.

7. Τέλος, με την παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου ορίζεται το χρονικό όριο των διαγραφών χρέους που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 4 (διαγραφή χρέους φυσικού προσώπου) και ειδικότερα ορίζεται ότι η φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας που ορίζεται στην παράγραφο 4 εφαρμόζεται αποκλειστικά για οφειλές που την 31η Δεκεμβρίου 2017 βρίσκονταν σε καθυστέρηση ή ήταν επίδικες ή ρυθμισμένες καθώς και για συμφωνίες εξωδικαστικού συμβιβασμού που είχαν συναφθεί μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2018.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ