ΥΠΟΙΚ 1105373/11006πε/Β0012/ΠΟΛ.1033/25.1.2000 Κατά την εισφορά μετοχών μη εισηγμένων στο ΧΑΑ για την κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου νεοϊδρυόμενης ανώνυμης εταιρείας ή ως συμμετοχή στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου υφιστάμενης ΑΕ, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 13 του Ν.2238/1994.

Με αφορμή γραπτά και προφορικά ερωτήματα που έχουν τεθεί στην Υπηρεσία μας αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του Ν.2238/1994, οι οποίες προστέθηκαν με την παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν.2753/1999 (ΦΕΚ 249/Α`), φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 5% η πραγματική αξία πώλησης μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που μεταβιβάζονται από ιδιώτες ή από Φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα, ημεδαπά ή αλλοδαπά. Για την καταβολή του φόρου αυτού και την υποβολή της σχετικής δήλωσης έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 1 του ίδιου άρθρου και νόμου.

2. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 του Ν.2238/1994 ορίζεται ότι ο δικαιούχος του κέρδους ή της ωφέλειας, που προκύπτει από την εφαρμογή αυτής της παραγράφου, επιβαρύνεται με τον οικείο φόρο και καταβάλλει αυτόν εφάπαξ με την υποβολή δήλωσης στην αρμόδια ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης της οποίας μεταβιβάζεται ή εκχωρείται το περιουσιακό στοιχείο, πριν από την με οποιονδήποτε τρόπο μεταβίβαση ή εκχώρηση του οικείου περιουσιακού στοιχείου. Η σχετική δήλωση υποβάλλεται σε τρία (3) αντίτυπα, από τα οποία τα δύο (2) επιστρέφονται θεωρημένα στον δικαιούχο του κέρδους ή της ωφέλειας. Εάν η οικεία πράξη μεταβίβασης ή εκχώρησης γίνεται με ιδιωτικό έγγραφο, ο Προϊστάμενος της αρμόδιας ΔΟΥ υποχρεούται να αρνηθεί τη θεώρηση του εγγράφου αυτού, εάν δεν επισυνάπτεται σε αυτό αντίτυπο της οικείας δήλωσης και δεν αναγράφονται στο σώμα του εγγράφου τα στοιχεία αυτής. Στο ιδιωτικό αυτό έγγραφο πρέπει απαραιτήτως να αναγράφεται το κέρδος ή η ωφέλεια που προέκυψε από την εκχώρηση του δικαιώματος ή του εταιρικού μεριδίου ή ολόκληρης της επιχείρησης.

Σε περίπτωση εκχώρησης ή μεταβίβασης περιουσιακού στοιχείου από τα αναφερόμενα στη διάταξη αυτή, χωρίς να υποβληθεί η οικεία δήλωση από τον δικαιούχο του κέρδους ή της ωφέλειας για να καταβληθεί με βάση αυτή ο φόρος εφάπαξ, το πρόσωπο που αποκτά το περιουσιακό στοιχείο είναι αλληλεγγύως και εις ολόκληρον συνυπεύθυνο με τον μεταβιβάζοντα ή εκχωρούντα για την πληρωμή του φόρου που οφείλεται.

3. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 8 του Κ.Ν.2190/1920 ορίζεται ότι το μετοχικό κεφάλαιο ΑΕ αποτελείται μόνο από στοιχεία ενεργητικού που μπορούν να τύχουν χρηματικής αποτίμησης. Για την εξακρίβωση της αξίας των εταιρικών εισφορών σε είδος κατά τη σύσταση της εταιρίας, καθώς και σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, απαιτείται γνωμοδότηση Τριμελούς Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ίδιου νόμου.

4. Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 513 του Αστικού Κώδικα ορίζεται ότι με τη σύμβαση της πώλησης ο πωλητής έχει την υποχρέωση να μεταβιβάσει την κυριότητα του πράγματος ή το δικαίωμα που αποτελούν το αντικείμενο της πώλησης και να παραδώσει το πράγμα και ο αγοραστής έχει την υποχρέωση να πληρώσει το τίμημα που συμφωνήθηκε.

Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται ανάλογα και στην ανταλλαγή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 573 του Α.Κ.

5. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η εισφορά μετοχών για την κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου ΑΕ κατά τη σύσταση αυτής ή κατά την αύξηση του κεφαλαίου της δεν συγκεντρώνει τα εννοιολογικά στοιχεία της πώλησης ή ανταλλαγής, κατά τα οριζόμενα με τις διατάξεις του άρθρου 513 και 573 του Α.Κ., αντίστοιχα, καθόσον στην περίπτωση αυτή δεν υφίσταται τίμημα σε χρήμα ή σε παροχή άλλου αντικειμένου, αλλά απόκτηση δικαιώματος συμμετοχής στα κέρδη, στη διοίκηση της εταιρίας και στο προϊόν της εκκαθάρισης, σε περίπτωση λύσης αυτής.

Συνεπώς, η εισφορά μετοχών μη εισηγμένων στο ΧΑΑ για την κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου νεοϊδρυόμενης ΑΕ ή ως συμμετοχή στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου υφιστάμενης ΑΕ, δεν θεωρείται μεταβίβαση αιτία πωλήσεως ή ανταλλαγής, αλλά εισφορά κεφαλαίου, η οποία αποτιμάται σε χρήματα.

6. Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω, προκύπτει ότι κατά την εισφορά μετοχών μη εισηγμένων στο ΧΑΑ (ή και σε αλλοδαπό Χρηματιστήριο) για την κάλυψη μετοχικού κεφαλαίου ημεδαπής ΑΕ ή για συμμετοχή στην αύξησή του δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του Ν.2238/1994, περί αυτοτελούς φορολόγησης με συντελεστή 5% της πραγματικής αξίας των εισφερομένων μετοχών.